تحقیق مقاله قاچاق کالا و پیامد های اقتصادی ، اجتماعی و سیاسی و فرهنگی مصرف کالا های خارجی و قاچاق

مقدمه :

قاچاق چیست

فعل و انفعالات و تحرکات مخفیانه و غیر قانونی که بصورت سازماندهی شده و به دور از دیده نهاد های مجری قانون انجام می‌شود را میتوان قاچاق محسوب کرد .

شخص و یا اشخاصی را که مبادرت به انجام قاچاق می نماید را قاچاقچی یا سوداگر مینامند .

در علم اقتصاد بصورت مشخص به ورود و خروج کالا که بصورت مخفیانه از مرزهای کشور وارد و یا خارج شود قاچاق می گویند . کالای اقتصادی که مورد قاچاق قرار می گیرد را کالای قاچاق مینامند .

قاچاق قدمتی به اندازه حیات بشر دارد .

علل پیدایش قاچاق کالا و پیامدهای آن

امروز تجارت پنهان و بعضاً آشکار قاچاق کالا زیانهای فراوانی از نظر اقتصادی ، فرهنگی و … به کشور ما وارد کرده است .

تجمل گرایی ، جذابیت کالای خارجی ، ارتباطات ماهواره ای و ترویج فرهنگ بیگانه ، تبلیغات وسیع ، تغییر الگوی مصرف ، جوابگو نبودن تولیدات داخلی و … باعث شده میل و اشتیاق مردم به کالای وارداتی زیاد شود و سوداگران اقتصادی که حرفه قاچاق را آسان و کم هزینه می بینند تمام سرمایه های خود را در این راه به کار می بندند که همانند سارقان زودتر به امیال نفسانی خود برسند و چرخ اقتصاد کشور را از حرکت بازدارند .

پدیده قاچاق از این جهت مد نظر محقق است که امروز هر مشکل و آشفتگی که در کشور به آن انگشت می گذاریم به این موضوع منتهی می شود و آنچنان آثارش پیچیده و زیانبار است که تمام برنامه ریزی اقتصادی را با شکست روبرو می کند .بخش اول : علل پیدایش قاچاق

هر کشوری بسته به موقعیت جغرافیایی ، وضعیت اقتصادی و فرهنگی و حتی سیاسی و مذهبی دارای علل مختلفی در پیدایش قاچاق است در این میان کشور عزیزمان ایران گویی همه عوامل پیدایش قاچاق کالا را یک جا دارد که برخی از موارد آن را فهرست وار می آوریم .

1- مرزهای طولانی و بدون کنترل اعم از آبی و خاکی و سهولت تردد قاچاقچیان و وجود جاده ها و گذرهای انحرافی و نبود عوارض طبیعی .

2- کمبود نیروی انسانی در اختیار اعم از نظامی و انتظامی .

3- کمبود امکانات نیروی انتظامی مرزنشین نسبت به امکانات جدید و پیشرفته قاچاقچیان .

4- عدم ثبات کشورهای همسایه و وضعیت خاص اقتصادی آنان .

5- وجود باراندازها و اسکله های تعریف نشده .

6- عدم کنترل دقیق بازارچه های مرزی ، مناطق آزاد ، ویژه اقتصادی و تعاونی های مرزنشین .

7- کمبود فرصت های شغلی با توجه به افزایش جمعیت و وجود نیروی تحصیل کرده جوان .

8- محرومیت استانهای مرز نشین

9- خشکسالی

10- سودآور بودن سریع قاچاق

11- رشد فرهنگ مصرف کالاهای خارجی بعلت تولید نامطلوب برخی از تولید کنندگان داخلی

12-محدودیت تولیدات داخلی با توجه به استانداردهای جهانی

13-کم توجهی به هویت ملی و مذهبی که ساده زیستی را ترویج می کند

14-پائین بودن قیمت برخی از کالاهای خارجی نسبت به تولید داخلی

15-تعرفه های سنگین گمرکی و تشریفات زاید

16-تنوع محصولات خارجی و نوآوری و خلاقیت در تولید آنان

17-ضعف مالی عوامل مبارزه کننده

18-متاسفانه آلوده بودن برخی از عوامل مبارزه کننده یا عدم اعتقاد آنان به امر مبارزه

19-تفاوت سطح توسعه صنعتی کشورها

20-محدود بودن زمینه های سودآور زود بازده برای سرمایه گذاری مولد در کشور

21-ناکارآمدی و ضعف قوانین و تعدد قوانین مرتبط با قاچاق و تنظیم مصوبات پی در پی

22-بالا رفتن سطح عمومی درآمد و زندگی مردم و قدرت خرید آنان

23-جعل پذیری اسناد و اوراق از جمله برگ های سبز

24-وضع عوارض های گوناگون به روی تولید داخلی بعنوان منبع اصلی درآمد دولت

25-متعدد بودن عوامل موازی اعم از سازمانهای کاشف ، شاکی و رسیدگی کننده

26-ترویج قانون گریزی و حتی قانون ستیزی به عنوان یک ارزش توسط یک عده یا یک قوم

27-تبلیغات استفاده از کالاهای خارجی حتی توسط رسانه های داخلی

28-نداشتن الگوی مصرف خانوار

29-دخیل بودن برخی از عناصر داخلی و خارجی در قاچاق کالا به کشور بطور هدفمند و با برنامه

پیامدهای قاچاق

قاچاق کالا بنیانهای اقتصادی ، فرهنگی ، سیاسی و حتی مذهبی یک کشور را سست می کند و تا مرز نابودی و مسخ افراد پیش می برد اغراق نیست اگر بگوئیم حد و مرز قاچاق از توقف چرخه های تولید کشور شروع می شود و تا خود فروخته ای و بیگانه شدن از فرهنگ خودی پیش می رود آنچه که آورده می شود شمه ای از پیامدهای این پدیده شوم است .

1-ایجاد اشتغال کاذب و موقتی و زودگذر و بالا بودن نرخ رشد بیکاری

2-ضعیف شدن ، انباشت کالا و سرانجام ورشکستگی صنایع داخلی کوچک و بزرگ آنچنان که در صنعت نساجی و تولید کفش حادث شده است .

3-ضعیف شدن اعتقادات دینی ، مذهبی و فرهنگی بعلت ترویج فرهنگ مصرف خارجی

4-از بین بردن فرصت های شغلی به جهت غیر مولد بودن قاچاق

5-توسعه قانون شکنی و تسری آن به همه امور کشور همانند جعل اسناد ، آلوده کردن عوامل مبارزه با دادن رشوه و …

6-از بین رفتن هویت ملی و پذیرش محض ایده بیگانگان

7-اختلاف طبقاتی به جهت تجمل گرایی و فخر فروشی

8-از بین رفتن بنیان خانوادگی

9-گریز سرمایه قابل بازده

10-اختلال در بازار و چند نرخی کردن کالا

11-اشاعه برخی از امراض به جهت قاچاق کالاهای غیر بهداشتی و غیر استاندارد به کشور مثل لوازم آرایشی

12-کاهش درآمد دولت به جهت نپرداختن حقوق و عوارض

13-کاهش اقتدار دولت

14-…نتیجه : نگاهی اجمالی به آنچه که عرض شد این حقیقت را آشکار می سازد که حل معضل قاچاق کالا نیاز به برنامه ریزی ، سیاست گذاری ، اهتمام و اعتقاد همه دولت مردان به امر مبارزه را می طلبد امید آن است که با مساعی تمامی خدمت گذاران صدیق به نظام مقدس جمهوری اسلامی و ملت شریف ایران بزودی زود این سایه شوم از کشور عزیزمان محو شود ،

قاچاق کالا و اهمیت مبارزه با آن ساماندهی وضعیت مبادلات مرزی، حرکت به سمت اقتصاد شفاف و تطبیق رفتار دستگاههای نظارتی بر مبنای اصلاحات انجام شده توسط دولت نهم از مهمترین محورهای عملیاتی در جهت مبارزه با قاچاق کالاست. قاچاق کالا و اهمیت مبارزه با آن امیر غیورنیا* رشد و توسعه داخلی و پیشرفت اقتصادی ملی با تکیه بر توانمندیها، پتانسیل های داخلی و خوداتکایی و اهمیت دستیابی به اقتصاد بدون نفت وتقویت تولیدات داخلی به عنوان گفتمان توسعه درونزا که از برنامه های عملیاتی آن مبارزه همه جانبه با قاچاق کالاست، ازاهمیت ویژه ای برخوردار است. دستیابی به اقتصادی با رشدو توسعه بخش خصوصی و بدون تصدی گری دولت و گرایش دستگاههای دولتی به عنوان سیاستگذار، برنامه ریزی و نظارت از محورهای دیگری بوده است که به همراه کوچک سازی و ارتقا سطح کارایی دولت مورد توجه قرارگرفته است. قاچاق کالا یکی از چالشهای است که امنیت اقتصادی را تحت تاثیر قرار داده است. از آنجایی که امنیت اقتصادی حق سرمایه گذاران داخلی است؛ در نتیجه فرهنگ سازی در جهت اطلاع رسانی به تجار و بازرگانان و مصرف کنندگان در خصوص قوانین و مقررات و آثار زیانبار قاچاق کالا و تلاش در جهت رفع موانع و مشکلات فراروی رشدو توسعه پایدار اقتصاد ملی و منطقه ای، از وظایف اخلاقی، اسلامی وملی هر شهروند مسئولیت پذیر است. رشد اقتصادی و ارز آوری حاصل از فروش مواد اولیه به سایر کشورها به اقتصاد تک محصولی کشور دامن زده است. بررسیهای اقتصادی نشان می دهد ارزش افزوده حاصل از فعالیت های تولیدی و تبدیلی از گذشته تاکنون بسیار کم و اندک بوده است. از طرفی مرور ارزهای حاصل از فروش مواد اولیه، سبب افزایش انتظارات شده به طوری که تولیدات کنونی جوابگوی انتظار مصرف کنندگان نیست. ین وضعیت با گسترش و آزادسازی واردات و روند هشت ساله گذشته برای پاسخگویی به انتظارات مردمی و در واقع درمان مقطعی آن در این روند و پیامد این سیاست اقتصادی -اجتماعی گسترش قاچاق کالا به کشور در سطح وسیعی به صورت رسمی و غیر رسمی شد. این پیامد شرایطی را به وجود آورد که توان رقابت صنایع داخلی را به تحلیل بردو سپس گسترش بیکاری،‌توزیع نابرابر درآمد و افزایش آن،‌ناهمگونی توسعه میان نواحی کشور و ناهمگونی در توزیع درآمد، ثروت و گردش سرمایه را به دنبال داشت.این مسایل به صورت خواسته ای بر حق، در دولت نهم تحت عنوان عدالت خواهی بروز کرد. سیاست دولت نهم کاهش این اختلافات و تقویت توان تولیدات داخلی از طریق برنامه رشد همگانی و عمومی است.در وضعیت موجودحمایت از تولید داخلی یک ضرورت است و در صورت رشدو توسعه پایدار داخلی می توان شرایط رقابت داخلی و خارجی را برای واحدهای تولیدی فراهم کرد. از دیدگاه اقتصادی باید به روند ورود کالا به کشور اعمال مدیریت کرد و ورود کالا هماهنگ با توان اقتصادی کشور باشد. در اختصاص یارانه ها باید تغییر نگرش داده شود تا حمایت های داخلی به سمت حمایت از صنایع داخلی باشد. در مجموع قانونمندی و نظام مندی به عنوان مولفه های مدیریت اقتصادی باید مورد توجه قرار گیرد. قاچاق کالا یکی از چالش های بخش اقتصادی است. لذا شناسایی عوامل موثر بر آن، سیاست گذاری وتحلیل عوامل تاثیرگذار در روند شکل گیری قاچاق بسیار مهم است . تغییر در سیاست های پولی و بهره نرخ سود، ثبت سفارش وتعرفه ها از محورهای حذف و کاهش قاچاق است. تلاش در جهت تسهیل فرایند صادرات و واردات به عنوان محورهای عملیاتی تاثیر بسیار مهمی در کاهش مبادلات قاچاق دارد. شناسایی عوامل اصلی قاچاق با اولویت افزایش ریسک قاچاق می تواند اثرات بازدارندگی بیشتری داشته باشد. در شرایط کنونی ریسک قاچاق بسیار پایین است؛ لذا باید تسهیلاتی ایجاد کرد که قاچاق به سادگی انجام نپذیرد