جاهای مختلف ایران، پوشش گیاهی و زندگی جانوری متنوعی دیده می‌شود. این تنوع بستگی به وضع طبیعی و آب و هوا دارد. مرز قطعی نواحی گیاهی و جانوری کاملا مشخص نیست، ولی با توجه به آب و هوا، تفاوت میان گیاهان و جانوران درسه ناحیهی معتدل مازندرانی، معتدل کوهستانی و ناحیه بیابانی و نیمه بیابانی دیده می‌شود.
چشم‌انداز گیاهی و جانوری درناحیهی مازندرانی : پوشش گیاهی ناحیهی مازندرانی، شامل جنگل های انبوه، نیمه انبوه و چمنزارهای سرسبز دائمی و پهناوراست. علت این امر، بارش فراوان، خاک مساعد و دمای ملایم است که موجب پیدایش پوشش گیاهی پیوسته و ممتد در آن شده است.
مساحت جنگلهای شمال حدود 1،840،000 هکتار است و دامنهی شمالی رشته کوه البرز را پوشانیده است. این جنگلها از بجنورد تا آستارا کشیده شده، جنگلهای این ناحیه پوشیده ازدرختان پهن برگ از نوع بلوط ، سپیدار، راش، افرا و غیره است.
جانوران ناحیهی مازندرانی نیز متنوع‌اند و در جنگلهای این ناحیه، گربه وحشی، گرگ، شغال، گراز، خرس و خوک وحشی زندگی می‌کنند. در مردابها و برکه‌ها و باتلاقهای این ناحیه قورباغه، مار، سنگ‌پشت، خرچنگ و همچنین انواع پرندگان مانند مرغابی، غاز، قو، و حواصیل به ویژه در فصل پاییز و زمستان به فراوانی یافت می‌شوند. همچنین دریای مازندران و رودهای آن زیستگاه انواع مختلف ماهی است.
چشم‌انداز گیاهی و حیوانی در ناحیهی معتدل کوهستانی : ناحیهی کوهستانی ایران از پوشش گیاهی ممتدی برخوردار نیست. در جاهایی که برف و باران بیشتری می‌بارد و تبخیر به علت پایین بودن دما به کندی صورت می‌گیرد، رویش گیاهان بیشتر است و در آنجا جنگل نیز دیده می‌شود. در جاهایی که رطوبت کمتر و ضخامت خاک کمتر است، گیاهان کمتری می‌روید.
جنگلهای ناحیه کوهستانی در بعضی جاها تُنُک و فاقد گیاهان زیردرختی هستند و در برخی جاها انبوهترند و در زیر آنها درختچه‌های گوناگون می‌رویند. بارزترین این جنگلها، جنگلهای غرب ایران است و از آنجایی که بیشتر درختان بلوط است، به جنگلهای بلوط معروفند. بیشتر قسمتهای کردستان، باختران، لرستان، کوههای چهارمحال و بختیاری، کهکیلویه و کوههای بخش کازرون فارس از جنگلهای بلوط پوشیده شده است. مساحت جنگلهای بلوط را روی هم رفته 10 میلیون هکتار برآورد کرده‌اند. تقریبا یک دهم این جنگلها انبوه و بقیه تنک‌اند. در این جنگلها درختان میوه ازقبیل گلابی، انجیر، پسته و بادام وحشی وجود دارد.
چشم‌انداز گیاهی و حیوانی درناحیهی بیابانی و نیمه بیابانی : در ناحیهی بیابانی ایران به علت باران کم و نامنظم و تبخیر زیاد و وزش باد، پوشش گیاهی ممتدی وجود ندارد. در این ناحیه تنها گیاهانی می‌توانند رشد کنند که در مقابل گرما و خشکی هوا مقاومت داشته باشند. این گیاهان بسیار محدود و با فاصله روییده‌اند. در این ناحیه، به ویژه در نواحی شرقی استان فارس، مرکز کویر نمک، کرمان، رفسنجان، حوالی یزد و انارک، نواحی جنوبی خراسان و کوههای شاهسواران و بارز جنگلهای پسته که اغلب آنها را «بنه» نیز می‌نامند، همراه درختان بادام وحشی دیده می‌شوند. مساحت این جنگلها را 2،400،000 هکتار برآورد کرده‌اند. همچنین در کرانه‌های دریای عمان و خلیج فارس جنگل های گرمسیری به صورت پراکنده دیده می‌شوند که درختان آنها عبارتند از: گز، کهور، کنار، آگاسیا و درخت حرا (در سواحل خلیج فارس) که برگ آن مصرف علوفه دارد.
جانورانی که در این ناحیه زندگی می‌کنند عبارتند از: آهو، یوزپلنگ، گورخر و پرندگانی از قبیل پلیکان، فلامینگو، و درنا. همچنین درکناره‌های دریای جنوب و میان آنها سنگ پشت، ستاره دریایی، میگو، خرچنگ، صدف و انواع مختلف ماهیها وجود دارند.
پستانداران
پستانداران پیشرفته‌ترین مهره‌داران هستند. اعضای آنها در اکثر اکوسیستمهای دنیا جانوران غالب بوده و نقش تعیین کننده‌ای در زنجیره‌های غذایی دارند. پستانداران گرچه از نقطه نظر تنوع و فراوانی بسیار کمتر از جانواران دیگر و حتی مهره‌داران دیگرند (پرندگان و ماهیان)ولی بخاطر پیچیدگی دستگاههای بدن ، و بخصوص سیستم عصبی و مغز پیشرفته‌تر و بزرگتر نقش کلیدی در بسیاری از اکوسیستمها دارند. پستانداران جانورانی هستند که دارای مو بوده و غدد شیری دارند. معمولا دارای دندانهای متنوعی هستند که درون حفره دندانی جای می‌گیرد. برای آشنایی با پستانداران نواحی بیابانی ایران بر روی لینک زیر کلیک کنید
خزندگان
اجداد خزندگان دوزیستان محسوب می‌شوند. خزندگان اولین جانورانی هستند که توانسته‌اند از زندگی در خشنیققا بطور کامل تحمل نمایند. سطح بدنشان از پوست خشک و شاخی پوشیده شده است. بدن پوشیده از پولک ، اسکیوت و یا قطعات و صفحات استخوانی متنوع است. اسکلت خزندگان کاملا استخوانی است. قلبشان چهار حفره‌ای است.
دهلیزها کامل و در بطنها دیواره مابین آنها کاملا نیست. جنین از چهار پرده آمنیون ، کوریون ، کیسه زرده و آلانتوئیس پوشیده می‌شود. مارها ، مارمولکها ، تمساح و آلیگاتور ، لاک پشتها و تمام دایناسورها منقرض شده جزء رده خزندگان است. طبقه بندی خزندگان بر اساس حفره (فرورفتگی) یا سوراخ ناحیه گیجگاهی است شکل و تعداد این حفره apsid نام دارد.
پرندگان
پرندگان نوع تکامل یافته خزندگان فلس داری هستند که در حدود 180 میلیون سال پیش می زیستند . پرندگان به گروه های: 1- گنجشک سانان 2- دارکوبان 3- طوطیان - پرندگان شکاری 5- اردکیان و دراز پایان تقسیم می شوند.
بندپایان
شاخه بندپایان موفق‌ترین جانوران بوده و نسبت به سایر شاخه‌ها از تعدد و تنوع بی‌شماری برخوردارهستند. بطوری که از میان قریب به یک میلیون و پانصد هزار گونه جانوری شناخته شده 4/3 آن را بندپایان به خود اختصاص می‌دهند. بسیاری ازبندپایان برای ما شناخته شده هستند بویژه حشرات که در اکثر زیستگاهها بسر می‌برند. موفقیت این شاخه از جانواران ، نتیجه ساختمان اساسی بدن بویژه سازمان قطعه قطعه‌ای و اسکلت خارجی کیتینی آنهاست. بندپایان شامل چندین زیر شاخه هستند.