مقدمه
تعریفی بر سازمان نیروی انتظامی وظایف آن و پلیس سازمان بین المللی پلیس جنایی و در آخر آشنایی با پلیس بین الملل ناجا اهم فعالیت ها
- کشور همچون بدنی زنده هر سلولی نقشی را ایفا می کند در این بدن موجود زنده سیستم و سلولهای دفاعی وجود دارد که بدن بتواند به اهداف و بقاء خود بپردازد و در هر کشوری پلیس به عنوان ایجادگر نظم و امنیت به بقاء و آرامش و سعادت هر کشور کمک می کند .
( پلیس سمبل قانون و قانون ضامن سعادت اجتماع است )
تا به امروز انسان یکی از پیشرفته ترین ارگانیم ها می باشد . همانطور که در بدن او
بسمه تعالی
تعریف نیروی انتظامی
الف : تعریف سازمان نیروی انتظامی : سازمانی است دولتی که به منظور برقراری نظم و امنیت ، جلوگیری از وقوع جرم ، کشف جرم ،دستگیری مجرم و اجرای مجازات تحت نظارت و تعلیمات مقامات ذی ربط ایجاد شده است .
ب : تعریف ماموران انتظامی : ماموران انتظامی به افرادی اطلاق می شود که به موجب شرایط مذکور در قانون مقررات استخدامی ناجا به استخدام ناجا در آمده و عهده دار وظایف مذکور در ماده 4 قانون نیروی انتظامی می باشند.
هدف از تشکیل نیروی انتظامی :
به موجب ماده 3 قانون ناجا ، هدف از تشکیل نیروی انتظامی عبارت است از :
« استقرار نظم و امنیت تامین آسایش عمومی و فردی و نگهبانی و پاسداری از دستاوردهای انقلاب اسلامی در چهار چوب این قانون در قلمرو کشور جمهوری اسلامی ایران »
- وظایف و ماموریت ها ،گفتنی است به منظور تحقق هدف مذکور در ماده 3 قانون ناجا ،وظایف و ماموریتهایی به شرح مذکور در ماده 4 قانون ناجا توسط قانونگذار احصا گردیده است که به برخی از این ماموریتها به شرح زیر اشاره می شود :
1- استقرار نظم و امنیت و تامین آسایش عمومی و فردی ،
2- مقابله و مبارزه قاطع و مستمر با هر گونه خرابکاری ، تروریسم ، شورش و عوامل و حرکتهایی که مفل امنیت کشور باشد و همچنین تامین امنیت برای برگزاری اجتماعات ،تشکلها ، راهپیمایی ها و فعالیت های قانونی و مجاز و ممانعت و جلوگیری از هر گونه تشکیل و راهپیمایی و اجتماع غیر مجاز و مقابله با اغتشاش ، بی نظمی و فعالیتهای غیر مجاز ،
3- مقابله با مواد مخدر ، قاچاق منکرات و مفاسد اجتماعی ،پیشگیری از وقوع جرایم ، کشف جرایم ، بازرسی و تحقیق ، حفظ آثار و دلایل جرم ، دستگیری متهمان ، مجرمان و جلوگیری از فرار و اختنای آنها ،اجرار و ابلاق احکام قضایی .
بخش اول : آشنایی با سازمان بین المللی پلیس جنایی
1- هدف از تشکیل سازمان
سازمان بین المللی پلیس جنایی ( موسوم به اینترپل INTERPOL) یکی از سازمان های بین المللی است که براساس تشریک مساعی و همکاری متقابل دولتها به منظور مبارزه با جرایم بین المللی برای برقراری نظم و امنیت عمومی کشورها و استقرار عدالت شکل گرفته است . هدف از تشکیل این سازمان ایجاد یک سیستم بین المللی کنترل و مبارزه با جرایم و همکاری و تبادل اطلاعات بین پلیس کشورهای مختلف دنیا می باشد . این سازمان براساس اصل حاکمیت کشورها و عدم مداخله در مسایل سیاسی ،نژادی ، مذهبی و نظامی تشکیل شده است .
2- تاریخچه
بنیان سازمان بین المللی پلیس جنایی برای اولین بار در سال 1914 میلادی با شرکت جمعی از افسران پلیس و قضاوت 24 کشور در موناکو فرانسه نهاده شد . لکن این سازمان به طور عملی در سال 1923 در گرد همایی روسای پلیس 7 کشور در وین / اتریش پایه گذاری شد و تا قبل از جنگ جهانی دوم 34 کشور به عضویت آن درآمدند . تکامل و فعالیت اصلی سازمان اینترپل بعد از جنگ جهانی دوم و با برگزاری یک جلسه با شرکت هفده کشور عضو ( از جمله ایران ) در شهر بروکسل بلژیک آغاز شد . در حال حاضر 179 کشور جهان به عضویت سازمان بین المللی پلیس جنایی درآمده و اینترپل این کشورها کلیه اطلاعات مربوط به مجرمین و آنچه در حیطه وظایف پلیس بین الملل می باشد را با هماهنگی دبیر خانه کل سازمان واقع در شهر لیون /فرانسه مبادله می‌نمایند .
3- اهم ماموریت های دبیرخانه کل سازمان اینترپل
الف) تبادل اطلاعات پلیسی با کلیه اعضا در زمینه های مورد نظر .
ب ) برگزاری سمینارها و کنفرانس های بین المللی در زمینه های تخصصی پلیسی.
پ) صدور اعلامیه های بین المللی به درخواست کشورهای عضو اینترپل
ت) تهیه بانک اطلاعاتی از اطلاعات واصله از کشورهای عضو اینترپل
4) اعلامیه های بین المللی
دبیرخانه کل اینترپل به درخواست کشورهای عضو ، بخشنامه هایی در 5 نوع برای ردیابی افراد صادر می نماید . هر یک از این بخشنامه ها با یک رنگ که نشان دهنده علت درخواست می باشد مشخص می شود .
5- نوع اعلامیه مذکور عبارتند از :
الف – قرمز ( WANTED – تحت تعقیب ) – این بخشنامه در مورد مجرمین تحت تعقیب صادر شده و در آن دستگیری و استرداد مجرم از کشورهای عضو سازمان اینترپل در خواست می شود .
ب 0 آبی ( Enquiry – استعلام ) – این بخشنامه در مورد اشخاص سابقه دار و مظنون به ارتکاب جرم ، به منظور جمع آوری اطلاعات از سایر کشورها صادر می شود.
پ- سبز (warning - هشدار ) این بخشنامه در مورد مجرمین بالقوه و سابقه دار به منظور هشدار به کشورهای عضو اینترپل صادر می‌شود .
ت – زرد ( missing persons گمشدگان ) – این بخشنامه در مورد اشخاص گمشده و به منظور ردیابی و شناسایی آنها صادر می شود .
ث- سیاه ( unidentified body – اجساد مجهول الهویه )
این بخشنامه در مورد اجساد مجهول الهویه و به منظور شناسایی هویت آنها صائر می‌شود.
بخش دوم : آشنایی با اداره کل پلیس بین الملل ناجا
1- تاریخچه
ایران از بدو تاسیس سازمان بین المللی پلیس جنایی ( سال 1923 مطابق با 1032 هجری شمسی) به عضویت آن درآمده و همواره به عنوان یکی از اعضا فعال در مجامع و نشست های سازمان حضور داشته و تبادل اطلاعات وسیعی با کشورهای عضو به عمل می‌آورد . اداره کل پلیس بین الملل ناجا ( اینترپل تهران ) تا قبل از ادغام نیروهای انتظامی به صورت یک دفتر تحت عنوان دفتر ارتباط پلیس بین الملل در زیر مجموعه اداره کل تشخیص هویت شهربانی سابق مستقر بود . لکن بعد از ادغام با نگرش به جنبه های بین المللی و برون مرزی امور محوله و گسترش ماموریت ها به صورت یک اداره کل در زیر مجموعه معاونت تحقیقات و کشف جرایم ناجا و از سال 1377 به بعد نیز مجموعه معاونت تحقیقات و کشف جرایم ناجا و از سال 1377 به بعد نیز با عنایت ویژه مسئولین امر به صورت یک اداره کل مستقل فعالیت می نماید . بی شک گسترش سازمان اداره کل پلیس بین الملل ناجا در طی سالیان اخیر نشان دهنده اهمیت و نقش اینترپل در مبارزه علیه جرایم و توجه مسئولین به این مهم می باشد .