مقدمه
تلاوت قرآن در خانواده
از آنجایی که قرآن کتاب دینی و برنامۀ زندگی ماست دستور رسیده که هیچگاه از آن غافل نبوده و پیوسته با قرآن مربوط و مأ نوس باشیم وبه همین دلیل یکی از جاهایی که دستور قطع و صریح رسیده که در آن قرائت و رابطۀ با قرآن برقرار شود خانه و خانواده است
پیامبر اکرم (ص) می فرماید : خانه های خود را با تلاوت قرآن نورانی کنید که مانند قبرها ساکت و خاموش نباشند همچنان که یهود و نصاری خانه های خویش را مثل گورستان ساکت وا گذاشتند، نماز و دعا را در خانه تعطیل نمودند و آن را فقط در کلیساها و مساجد انجام می دادند زیرا خانه ای که در آن تلاوت قرآن زیاد باشد موجب توسعۀخیر و برکت برای اهل می گردد و آن خانه چنان دارای نورانیت می شود که اهل آسمان از آن استفاده میکنند همچنان که اهل زمین از نور و فروغ ستارگان آسمان بهره مند میشوند و همچنین امیرالمؤمنین (ع) می فرماید : خانه ای که در آن تلاوت قرآن و ذکر خدا برقرار شود موجب گشایش و تو سعۀ برکت و رفت و آمد فرشتگان رحمت می گرددو شیطانها از آن خانه دور میشوند اما به میان نیاید خیرو برکت از بین می رود، فرشتگان رحمت با آن قطع رابطه می کنند و شیطانها بیشتر رفت و آمد می کنند .
موضوع تعلیم در خانواده :
این موضوع بی اندازه وسیع و گسترده است و بدون تردید تعلیمات اخلاقی و مذهبی بیش از سایر مسائل بر عهدۀ خانواده است زیرا تربیت بدون اخلاق جز جنایتکاران چیز دیگری به بار نمی آورد و از طرف دیگر قلب انسان بدون مذهب نمی تواند بسوی اختاق بگراید ، اگر کسی بخواهد اصول اخلاقی را بدون مذهب بیاموزد مانند این است قصد کند پیکری زنده اما بدون نفس به وجود آورد .
نخستین تصویری که ازخدا در ذهن خود ترسیم می کند از روابطش با پدر و مادر سر چشمه می گیرد و همچنین نخستین آگاهی او در بارۀ اطاعت و بخشندگی و راستی به طرز عمل خانواده بستگی دارد و همۀ این مسائل بایستی در نخستین سالهای کودکی انجام پذیرد ، زیرا در این سالهاست که ذهن طفل بهتر از مواقع دیگربرای ضبط آنچه درک می کند ، آمادگی دارد.
پدر و مادر نه تنها فرصت و موقعیت مناسب برای توجه به پرورش روان و اندیشۀ کودک دارند بلکه آنها وظیفه مند هستند که خدا را با همۀ نیکی و نیرو و با همۀ اراده و بزرگی به فرزندان خود بشناسانند و برای این منظور آنان می توانند از دو منبع سرشار و غنی یکی مذهب و دیگری از طبیعت بهره ببرند .
در محیط خانواده یک هدف از همه مهمتر و مقدس تر است وآن عبارت است از پایه گذاری اصول سلامت اخلاق انسانی وبه همین جهت در برخی احادیث اسلامی به پدران و مادران توصیه شده که از راه نمایش اعمال و رفتار صحیح به تربیت فرزندان بپردازند (کودک در آغوش خانواده ، اطاعت کردن را بیاموزد و دوست داشتن را تمرین کند) .
رعایت عدالت : حرارت و گرمی خانواده موجب می شود که همۀ احساسات و عواطف هایی مانند : عشق ، اعتماد و احترام به خودی خود در نهاد کودک شکوفا شود و کودک از معا شرت با پدر و مادر از نخستین سالهای زندگی به راستی و درستی و شهامت خو گیرد . به علاوه خانواده میدان عملی است که باید دستورات مربوط به وظیفه شناسی و وجدان را به صورت نمونه های زنده و قابل درک ، جلو چشم کودک نمودار سازد .
مسئله ی تربیت در خانواده با این نکته بر می خورد که باید والدین خودشان از احساسات عالیه غنی باشند تا این صفات از وجود آنها بخارج پرتو افکنده و کودکشان را گرم و روشن سازد بنابراین باید قبل از اینکه به تربیت فرزندان خود بپردازیم ابتدا زیر سایۀ دین و مذهب به تربیت نفس خویش بپردازیم .
تربیت صحیح اسلامی : یکی از وظایف سنگین و اساسی والدین از نظر حقوق اسلامی این است که فرزندان دستخوش انحرافات قرار نگیرند ، تعلیمات درخشان دین را به آنان بیاموزند و زیر بنای اعتقادی و اخلاقی آنان را بر اساس تعلیمات حیات بخش و سازندۀ قرآن پی ریزی کنند . اگر کودکان و جوانان با دستورات اسلام تربیت شوند و روح ، فکر ، چشم وقلب و دل آنان با تقوا و فضیلت آمیخته شود و خود را در برابرجامعه و خدا مسئول بدانند هرگز دامن به انحراف و ناپاکی نمی آلایند و مقام انسانیت خویش را لکه دار و ننگین نمی سازند امام صادق صادق (ع)می فرماید :
هر چه زودتر احادیث و برنامه های اسلامی را به کودکان و نو جوانان خود بیاموزیدقبل از اینکه دشمنان دین بر شما پیشی بگیرند و آنان رابه راه انحراف و گمراهی بکشانند . یک کانون خانوادگی که برای تلقین حس جرئت ، ادب و تربیت ، یاری به همنوع ،شفقت و شرافت و درستی به کودکان می کوشد ازهر مدرسه ای بهتر است