تحقیق مقاله ورزش دوران بارداری

مقدمه

ورزش در کاهش موارد سزارین و اضافه وزن کمتر در این دوران نیز موثر است.

زنان ایرانی در دوران بارداری به طور معمول به زندگی بی‌تحرک روی می‌آورند این درحالی است که نتایج مثبت فعالیت بدنی بطور کلی شناخته شده است. بی‌تحرکی در این دوران مشکلات زیادی شامل کمردرد، یبوست، اضافه وزن بیش از حد، ورم، مشکلات روحی و روانی به همراه دارد.

مطالعات مختلف در مورد تاثیر ورزش در دوران بارداری بر سلامت مادر و جنین نتایج ضد و نقیضی به دنبال داشته است. در مطالعه جدید محققان تاثیر یک دوره ورزش هوازی و غیرتحمل‌کننده وزن مانند دوچرخه سواری را که از خطر کمتری نسبت به ورزشهای تحمل‌کننده وزن مانند دویدن برخوردار است بر پیامد بارداری در مادر و نوزاد بررسی و با گروه شاهد مقایسه کردند.

محققان ‪ ۹۰زن باردار نخست‌زا را به طور تصادفی به دو گروه ‪ ۴۰نفره تجربی و ‪ ۵۰نفر شاهد تقسیم شدند. این زنان سالم غیرورزشکار ‪ ۲۰تا ‪ ۳۰سال داشتند که به درمانگاه مراقبتهای بارداری شهرستان قم مراجعه کرده بودند و سن حاملگی آنها ‪ ۲۰تا ‪ ۳۴هفته بود.

در گروه تجربی برنامه تمرین هشت هفته‌ای رکاب زدن با دوچرخه کارسنج با شدت ‪ ۵۰تا ‪ ۶۵حداکثر درصد ضربان قلب اجرا شد.

این زنان هر هفته دو جلسه تمرین داشتند که مدت هر جلسه هفته اول ‪۱۵ دقیقه بود که به تدریج افزایش یافت و در هفته هشتم به ‪ ۳۰دقیقه رسید.

هر جلسه تمرین شامل مراحل گرم کردن و سرد کردن بود.

میانگین افزایش وزن دوران بارداری و طول مدت مرحله دوم زایمان در گروه تجربی به طور معنی‌داری کمتر از گروه شاهد بود.

وزن نوزادان حین تولد تفاوت معنی‌داری نداشت و در هر دو گروه در حد طبیعی ‪ ۲۳۰۰تا ‪ ۴۰۰۰گرم بود.

این یافته‌ها نشان می‌دهد فعالیت ورزشی دوران بارداری بر وزن حین تولد نوزاد تاثیر منفی ندارد و مادران باردار سالم می‌توانند با نیازهای فیزیولوژیک فعالیت ورزشی و رشد نوزاد سازگاری پیدا کنند.

همچنین زایمان سزارین در گروه شاهد افزایش آماری معنی داری داشت که نشان‌دهنده این است که فعالیت بدنی دوران بارداری با کاهش تعداد سزارین همراه است.

مادران غیر ورزشکار و سالم می‌توانند با اطمینان برنامه ورزشی هوازی مشخصی را که طی این پژوهش ارایه شد از هفته سیزدهم بارداری آغاز کنند و تا پایان بارداری ادامه دهند.

ورزش منظم هوازی دوران بارداری پس از رفع احتمال خطر تهدید به سقط، با رعایت اصول و ایمنی تحت مراقبت متخصصان می‌تواند طول مرحله فعال زایمان را کوتاهتر و میزان سزارین، و ناراحتی جنین حین زایمان را کاهش دهد.

زنان با پیروی از این برنامه روحیه شاداب تری خواهند داشت دردهای زایمانی را بهتر و آسانتر تحمل می‌کنند شیردهی موفق تری را تجربه می‌کنند.

ورزشهای دوران بارداری و پس از زایمان

آنچه اهمیت دارد، تغییراتی است که طی چند دهه اخیر در مراقبت های دوران بارداری به وجود آمده است. در گذشته، مادران را از هر نوع ورزش و تحرکی منع می کردند و حرکات نرمشی و پیاده روی را باعث سقط یا زایمان زودرس   می دانستند. امروز با تشکیل کلاسهای آمادگی برای زایمان و آموزش تمرین های تنفسی و آماده سازی بدن برای زایمان، بیش از پیش اهمیت ورزش مشخص شده است.

 گذشته از مساله آمادگی برای زایمان، اعتقاد بعضی مردم بر این است که بارداری تناسب اندام را خراب نمی کند. افزایش وزن، تغییر رفتارهای جسمانی، تغییر وزن بدن، کاهش نسبی شکم و بزرگی سینه ها موقتی است و مادر عاقل کسی است که این تغییرات را به عنوان یک پدیده موقتی بپذیرد و با ورزش و نرمشهای مناسب در دوران بارداری و پس از زایمان در رفع‌ آن بکوشد.

 در دوران بارداری، مرکز ثقل بدن تغییرمی کند و به جلوی ستون فقرات متمایل می شود. به این علت مادر باردار تمایل دارد شانه های خود را به عقب بکشد و در نتیجه حالت فرورفتگی بیش از اندازه ای در ستون فقرات او به وجود می آید که موجب دردهایی در کمر خواهد شد. کم تحرکی، تاثیرهورمون های مثمر ثمر جفت، تغییر در نحوه خوابیدن و برخاستن، این کمردرد را تشدید  می کند.

 قرارگیری صحیح بدن، جلوگیری از افزایش وزن، نرمش های مداوم روزانه و استفاده از سینه بند مناسب از عواملی است که به برقراری و تناسب اندام کمک می کند.

 ضرورت نرمش در دوران بارداری:

برای تامین اکسیژن اضافی مورد نیاز جنین، ضربان قلب و مقدار تنفس مادر افزایش می یابد. نیم ساعت پیاده روی در محیطی آرام و هوای تمیز سبب می شود که این میزان اکسیژن اضافی راحت تر جذب شود. به دلیل تاثیر هورمون های جفت، کم تحرکی و فشار رحم حامله روی دستگاه گوارش و یبوست نیز یکی دیگر از مشکلات بارداری است که با نرمش، پیاده روی و تغذیه مناسب می توان از آن پیشگیری کرد.

 فواید نرمش در دوران بارداری:

شاید بتوان در یک جمله گفت هدف از تمرین های بدنی در دوران بارداری حفظ حالت و وضع عضلات بدن و زیبایی اندام مادر است تا بتواند از نظر جسمی و روحی برای زایمان آماده شود.

نرمش های صحیح 3 امتیاز بارز به همراه دارند:

 نخست آن که نرمش باعث می شود دوران بارداری روند بهتری داشته باشد.گردش خون و اکسیژن گیری را تسریع می کند و بدن را در وضعیتی قرار می دهد که قادر باشد کودک را با خستگی کمتری حمل کند. از نظر سلامت اعصاب نیز اثرات ورزش غیر قابل انکار است.

 دلیل دیگر آن که نرمش با نیرومند کردن ماهیچه هایی که هنگام زایمان نقش عمده ای به عهده خواهند داشت و نرم کردن مفصل های باسن، بدن را برای زایمان سریع تر و راحت ترآماده می کند. مادری که دوران بارداری به طور مرتب نرمش می کند به داروی مسکن کمتری هنگام تولد  نوزادش نیاز دارد.

 بالاخره نرمش به قسمت های مختلف بدن اجازه می دهد پس از زایمان، زودتر شکل طبیعی خود را باز یابند، شکم دوباره تو برود، بدن لاغرشود، سینه ها از شکل نیفتند و غیره.

همانطورکه قبلا گفتیم، نرمش و تحرک سبب فعال شدن بهتر دستگاه تنفس و گوارش و رفع مشکل یبوست و تسریع گردش خون در تمام قسمتهای بدن بخصوص در ناحیه پاها خواهد شد.

ورزش مناسب برای مادران باردار:

پیاده روی، شنا و نرمش های مخصوص دوران بارداری از ورزش های مفید در دوران بارداری هستند.

پیاده روی:

روزی 10 دقیقه تا نیم ساعت، پیاده روی روی چمن یا زمین خاکی (سطوح نرم) با یک کفش مناسب و لباس راحت باعث تقویت عضلات شکم و سبب احساس راحتی و نشاط می شود. در صورت احساس ناراحتی یا درد باید این ورزش را قطع و از دیگر ورزشها سود جست.

شنا: برای یک خانم باردار، پس از پیاده روی، شنا بهترین ورزش محسوب می شود. خانم ورزشکاری که به دلیل بارداری مجبور است ورزش را کنار بگذارد،‌ می تواند شنا کند و با این کار، هم فعالیت بدنی خود را حفظ می کند و هم ورزش مفید و فرح بخشی انجام می دهد. شنا موجب آرامش جسم و روح می شود و در کم کردن اضافه وزن نیز موثر است. از طرف دیگر شنا یکی از بهترین تمرین های ماهیچه ای و تنفسی است. با توجه به این دلایل، شنا برای مادر آینده بسیار مفید است. استفاده از استخر بجز در فصل تابستان که معمولا تعداد مراجعان زیاد است، در دیگر فصول بی ضرر است و خطری برای مادر باردار ندارد، ولی باید از شیرجه زدن و مسابقه خودداری شود.

نرمش های مخصوص دوران بارداری:

این نرمش ها را می توان در منزل انجام داد. روزانه 10 تا 15 دقیقه از وقت خود را به این نرمش ها اختصاص دهید. این تمرین ها به سه دسته تقسیم شده اند: تمرین های تنفسی، ماهیچه ای  و آرام بخش.

با داشتن چگونگی روند یک زایمان و آنچه شما باید در طول مدت وضع حمل انجام دهید، بهتر می توانید به فواید این نرمش ها پی ببرید.

این نرمش ها با وجود سادگی برای زن باردار، کافی است و زایمان راحت تر را سبب می شود.

 راهنمایی های لازم برای ورزش کردن:

◄ اگر بارداری شما دچار مشکلاتی است، پیش از شروع به نرمش یا ورزش با پزشک یا ماما مشورت کنید.

◄ قبل از نرمش 15 تا 10 دقیقه خود را گرم کنید.

◄ چند دقیقه ورزش روزانه (حداقل 3 بار در هفته) بهتر از یک ساعت ورزش هفتگی یا نامنظم است.

◄ بهتر است بعد از هر 15 دقیقه فعالیت 5 دقیقه استراحت کنید.

◄ از انجام ورزشهای سنگین در هوای مرطوب، گرم یا هنگامی که تب دارید خودداری کنید.

◄ به منظور پرهیز از سرگیجه، به آرامی از جای خود بلند شوید و از ماه چهارم حاملگی به بعد، تمرین هایی در وضعیت خوابیده به پشت را انجام بدهید.

◄ اگر علایم غیر معمول در شما ظاهر شد، ورزش را متوقف و با مشاور ورزشی خود مشورت کنید.

◄ برای جلوگیری از کاهش آب بدن، قلب، حین و پس از ورزش مایعات فراوان بنوشید.

◄ هنگام شنا از شرکت در مسابقه و شیرجه رفتن خودداری کنید. از وان گرم و سونا بخصوص در 3 ماهه ابتدای  بارداری بپرهیزید.

◄ از ورزش های سخت، پرانرژی و قدرت گیر در دوران بارداری خودداری کنید، بخصوص اگر آن فعالیت ها را قبلا تجربه نکرده باشید.

◄ تمرین را باید به محض احساس خستگی، درد، گرفتگی عضلانی، ضربان قلب نامنظم، ضربان قلب بالاتر از 100 بار در دقیقه قطع کنید.

  باید یادآوری کرد که اگر در نرمش بدنی زیاده روی نشود، این گونه ورزشها خطری به همراه ندارند.