تحقیق مقاله گیاهان گل دار انگلی و نیم‌ انگلی

مقدمه:

گیاهان انگلی گیاهانی هستند که رابطه انگلی با گیاهان دیگر داشته و حیات آنها وابسته به سایر گیاهان می‌باشد. این گیاهان متجاوز از 300 گونه گیاهی بوده و درون 8 راسته، 17 تیره و 186 جنس قرار دارند. از میانه این تیره‌ها تنها 8 تیره به شرح زیر دارای انگلهای مهمی از نظر کشاورزی هستند.

Scrophulariaceae (تیره گل میمون):

جنس های  Striga (علف جادو) و Alectra و تعدادی دیگر نیز که اهمیت کمتری داشته و نیمه پارازیت هستند از این خانواده بشمار میروند. این گیاهان انگل ریشه بوده و بسیاری از نباتات زراعی مثل غلات و بقولات را در مناطق حاره مورد حمله قرار میدهند.

Orobanchaceae (تیره گل جالیز):

جنسهای Orobanche (گل جالیز) که انگل بقولات و جالیز و سبزیجات بخصوص در حوزه مدیترانه می‌باشند و همچنین جنسهای Aeginetia و Christisonia از این خانواده‌اند. همه این گیاهان انگل کامل بوده و بر روی ریشه گیاه میزبان فعالیت میکنند.

Santalaceae (تیره صندل):

شامل تعدادی از جنشهای نیمه انگلی سبزینه‌دار و درختی هستند که روی درختان جنگلی بسر میبرند ولی جنسهای علفی مانند Thesium نیز از این خانواده بشمار میروند که روی ریشه نباتات زراعی فعالیت دارند.

Balanophoraceae:

گیاه Thonningia sanguinea یک گیاه دائمی انگل است که در مناطق باران خیز روی ریشه درختان زندگی میکند.

Convolvulaceae (تیره پیچک صحرایی):

Cuscuta یا سس که یک انگل کامل از این خانواده می‌باشد. بعضی از مؤلفین نیز آنرا در یک خانواده جداگانه با نام Cuscutaceae رده‌بندی می‌کنند.

Lauraceae (تیره برگ‌بود):

جنس Cassytha از این خانواده است که به Cuscuta شباهت دارد.

Viscaceae and Loranthaceae (تیره دارواش یا شیرینک):

دو خانواده نیمه انگلی سبزینه‌دار سهتند که به انگلیسی Mistletoes نامیده میشوند و به قسمت‌های هوایی درختان و درختچه‌ها حمله می‌کنند. یکی دو خانواده دیگر نیز از Mistletoes وجود دارد که اهمیت اقتصادی خاصی ندارد.

در بعضی از تیره‌ها همه جنس‌ها انگل یا نیم‌انگل هستند. و در بعضی دیگر از تیره‌ها محدودی از جنس‌ها زندگی انگلی دارند.

بدین معنی که گیاه انگل به دلیل نداشتن کلروفیل، برگ و ریشه بطور کامل به میزبان خود (Holo parasitism) وابسته می‌باشند. و تمامی مواد موردنیاز خود را از گیاه میزبان درریافت می‌کنند. مثل گیالهان انگل سس و گل جالیز در برخی موادر این ارتباط انگلی کامل نیست، بلکه به صورت نیمه‌انگلی (Hemiparasitism) می‌باشد.

این گیاهان انگل داری ریشه، برگ و اندام سبز می‌باشند و قادرند برخی از مواد را خودشان از محیط دریافت کرده و یا سنتز کنند. با اینحال برخی از مواد آلی موردنیاز را که خود قادر به ساختن آن نمی‌باشند، بایستی از گیاه میزبانت دریافت کنند. مثل گیاه انگل دارواش، استرگیا و ... (A)

؟؟؟؟؟؟؟

انگلهای گلدار یکی از مشکلات مهم کشاورزی در اغلب نقاط جهان بشمار میروند. این گیاهان قادرند تا تمام محصول یک مزرعه را نابود سازند. علاوه بر آن بدلیل تولید بذر فراوان موجب آلودگی شدید مزرعه شده و به لحاظ دوام اعجاب‌اگیزی که این بذور در خاک دارند و گاه متجاوز از پنجاه سال است زمین را برای مدت مدیدی از حیز انتفاع خارج ساخته و زارع را مجبور به کشت نباتاتی میکنند که احتمالاً از نظر اقتصادی و یا مسایل دیگر مطلوب او نیست. علفهای هرز انگلی بدلیل تنوعی که دارند اغلب محصولات زراعی را در خطر آلودگی قرار میدهند.

غلات به استراگیا، صیفی‌جات و جالیز و یونجه و توتون و باقلا به گل جالیز، بسیاری از نباتات دولپه‌ای به سس و درختهای مختلف به انواع دارواش آلوده میشوند و صدها گونه گیاه انگلی روی نباتات خودرو فعالیت دارند که خود خطری بالقوه برای محصولات زراعی محسوب میگردند. در کشور ما اگرچه این گیاهان از دیرباز مورد توجه بوده و تحقیقاتی رد زمینه بیولوژی و مبارزه با آنها صورت گرفته است اما بدلیل کمبود متخصص پیشرفتها کافی نبوده و سبب شده است تا آلودگیهایی که بوجود میآید زارعین را به مشکل لاینحلی مواجه سازد.

اصطلاحات و لغاتی که در توصیف گیاهان انگلی بکار میرود:

Parasite (انگل): گیاهانی که بخشی یا تمامی نیزا غذای خود را از گیاهان دیگر بدست می‌آورد.

Hemi – parasite  یا Semi – parasite (نیمه انگلی): گیاهی است که بصورت نسبی پارازیت بوده و سبزینه‌دار است و توانایی کربن‌گیری را دارد و ممکن است انگل اختیاری و یا انگل اجباری باشد.

Holoparasite (انگل کامل): گیاهی که زندگی کاملاً انگلی دارد. بدون کلروفیل است و بنابراین قادر به تولید مواد آلی نیست.

Obligate parasite (انگل اجباری): گیاهای که قادر است بدون وجود میزبان تثبیت شده و رشد نماید.

Facultative parasite (انگل اختیاری): گیاهی که قادر است بدون میزان نیز تثبیت شده و رشد نماید ولی بطور معمول بصورت پارازیت مواد غذایی موردنیاز خود را از گیاهان دیگر دریافت می‌کند.

Haustorium (مکینه): بافتی است که انگل را با گیاه میزبان مرتبط می‌سازد. معمولاً بافتی متورم است که ترکیبی از بافت انگل و میزبان است. این بافت وظیفه انتقال مواد غذایی از میزبان به انگل را عهده‌دار است.

دامنه میزبانی: اصطلاح بکار برده شده برای کلیه گیاهانی است که میتوانند میزبان یک انگل باشند، بطور دقیق‌تر، یک توده، نژاد و سا سویه بخصوص از گونه خاصی از یک انگل ، اهمیت این اطلاعات در استفاده از تناوب برای کنترل انگل با حذف کلیه میزبانهای محصولی و علف هرز میباشد.

در مورد گونه‌های سس باید تفاوت بین میزبان‌های اولیه و ثاونیه مشخص گردد. میزبانهای اولیه گیاهانی هستند که سس میتواند از زمان جوانه‌زنی روی آنها مستقر شود. میزبانهای ثانویه گیاهانی هستند که سس نمیتواند از هنگام جوانه‌زدن روی آنها مستقر شود ولی پس از استقرار روی میزبان اولیه، میتواند مکینه‌های خود را داخل میزبان ثانویه نماید و به رشد خود ادامه دهد.

سس

سس یک گیاه کاملاً انگلی می‌باشد که دارای ریشه وب رگ نیست و مواد غذایی مورنیاز خود را بطور کامل زا گیاه میزبان میگیرد. بذر گیاه سس به مدت بسیار طولانی در خاک می‌ماند و گاه تا 13 سال در خاک دوام می‌آورد و قادر به جوانه‌زدن می‌باشد.

فهرست مندرجات

رده‌بندی علمی گیاه سس

طریقه گسترش

1 ، 2 انواع سس

2،2 راههای عمومی مبارزه با سس

3،2 مناعب

رده‌بندی علمی گیاه سس

با نام علمی (Cuscuta) از خانواده (Cuscutaceae) که بعضی‌ها از آن به عنوان تنها عضو انگلی خانواده (Convolvulacrae) (پیچک) یاد می‌کنند.

مشخصات کلی سس:

دادِر نام انگلیسی سس است و معنی لغوی آن «لرزش ضعیف» است. ظاهراً ارتباطی بین معنی لغوی و سس وجود ندارد. لیکن این انگل واقعاً باعث ضعف میزبان خود می‌گردد. دلیل این امر انحراف مسیر قندها از میزبان به انگل می‌باشد. به طوریکه بسیاری از اوقات میزبان قادر به تشکیل میوه نمی‌گردد. (F)

اسم جنس آن Cuscuta) با خانواده Cuscutaceae تعلق داشته که بعضی‌ها از آن به عنوان تنها عضو انگلی خانواده (Conrolvulacea) (پیچک) یاد می‌کنند. و تقریباً در تمام نقاط دنیا گسترش دراد. گاه آن را ...

سس Dodder

سس با اسم جنس Cuscuta به خانواده Cuscutaceae تعلق داشته و تقریباً در تمام نقاط دنیا گسترش دارد. گاه آن را زلف شیطان، پیچش جهنم و ابریشم شبدر نیز می‌نامند، نام محلی (اذری) این گیاه انگل ابریشم می‌باشد. این گیاه فاقد ریشه، برگ و کلروفیل بوده و دارای ساقه‌هایی به رنگهای مختلف زرد، نارنجی تا سفید و گلهایی کوچک و میوه دوحجره‌ای می‌باشد. سس دارای 160 گونه شناخته شده است که هر یک از آنها میزبان‌های مشخصی دارند و به گیاهان علفی و درختی حمله‌ور می‌شوند. در ایران گزارش شده که سس قادر است به سیب، گلابی، گیلاس و مو حمله کرده و موجب خشک شدن آنها گردد. سس در ایران روی گیاهانی نظیر یونجه، همیشه بهار، اطلسی، گل میمونف کتان، خارشتر، شب‌بو، ریحان، پنیرک و ... اهمیت دارد.

چرخه زندگی

بذر گیاه سس به مدت طولانی در خاک می‌ماند و گاه تا 12 سال در خاک دوام می‌آورد و قادر به جوانه‌زدن می‌باشد. (E)

کلید شناسائی سس‌های مهم:

A دارای یک خامه، دوکلاله نگهدارنده (بخش Monogyna):

کلاله کوتاهتر از خامه کشیده شدهف گلها 8-6 میلیمتر، سفیدرنگ با حاشیه صورتی. کاسبرگ خیلی کوتاه. کپسول مخروطی 8-5 میلیمتر، بذر 5/3-3 میلی‌متر. محل رویش بیشتر در مرکز و شرق آسیا ................... C.reflexa

خامهو کلاله هم‌قد و بسیار کوتاه، گلها 4-3 میلمتر، کاسبرگ دارای قسمت های گوشتی و پهن، تقریباً هم‌اندازه لوله جام. کپسول کشیده و مخروطی به طول 6 میلیمتر. بذر 5/3-3 میلیمتر . اکثر در خاورمیانه .......... C.monogyna