تحلیلگران تکنیکی بر این باورند که کاهش ۱۷ واحد دیگر و ورود این شاخص به محدوده ۹۷۰۰ واحد، شرایط روانی بازار برای افت شاخص کل تا ۹۵۰۰ واحد فراهم خواهد شد
در ادامه نزول شاخص کل بازار سرمایه ایران تا آستانه ۹۷۰۰ واحد، سازمان بورس اوراق بهادار تهران تصمیم گرفته است با اجرای برنامه ای کوتاه مدت از افزایش صف های فروش سهام جلوگیری کند.
در جریان داد و ستدهای هفته گذشته، شاخص کل بورس تهران بیش از ۴۶ واحد افت کرد تا بر روی ۹۸۱۷ واحد بایستد.
تحلیلگران تکنیکی بر این باورند که با کاهش ۱۷ واحد دیگر و ورود این شاخص به محدوده ۹۷۰۰ واحد، شرایط روانی بازار برای افت شاخص کل تا ۹۵۰۰ واحد فراهم خواهد شد.
بر این اساس کارشناسان معتقدند در صورتی که شاخص کل ۴۰۰ واحد دیگر افت کند، رکود ۱۱ ماه گذشته بورس تهران به بزرگترین سقوط بازار سرمایه ایران در طول تاریخ ۴۰ ساله بورس در ایران بدل خواهد شد.
بورس اوراق بهادار تهران در بحرانی ترین شرایط خود در سال های ۱۳۷۴ و ۱۳۷۵ خورشیدی با سقوط ۳۳ درصدی شاخص کل مواجه شده بود.
هم اکنون افت شاخص کل که از اواخر آذر ماه گذشته شروع شده، به ۳۰ درصد رسیده و در صورت ادامه روند نزول این شاخص که بیان کننده متوسط تغییر قیمت سهام ۴۲۰ شرکت فعال در بورس تهران است، بهای سهام شرکتها به قیمت پایه صد تومان نزدیک تر خواهند شد.
کاهش دامنه افت
با افزایش نگرانی ها نسبت به نزول ادامه دار شاخصهای بازار سرمایه ایران، دبیر کل بورس اوراق بهادار تهران اعلام کرده که برای خروج از چرخه رکود در کوتاه مدت و برای غلبه بر رکود مجموعه اقداماتی از سوی بورس طراحی شده و در دست اجرا است.
نمونه های از افت
بر اثر بحران بورس تاکنون معادل شش هزار میلیارد ریال از ارزش سهام سرمایه گذاری غدیر، پنج هزار میلیارد ریال از ارزش سهام خودرو سازی سایپا، هفت هزار میلیارد ریال از ارزش سهام سیمان فارس و خوزستان و چهار هزار میلیارد ریال از ارزش بازار سهام ایران خودرو که به تنهایی بیش از ۳۴ هزار سهامدار دارد، کاسته شده است.
مطابق این برنامه که از روز شنبه ۲۱ آبان ماه جاری اجرای آن آغاز می شود، کلیه سهم‌هایی که بازارگردانی نمی‌شود، در دامنه ۲- تا ۵/۱۲+ درصد نوسان قیمت خواهند داشت و سهامی که بازارگردانی می‌شوند در دامنه نوسان قیمت ۲- و ۵+ بازارگردانی خواهند شد.
بدین ترتیب قیمت سهام شرکتها در پایان معاملات یک روز حق کاهش بیش از دو درصد را نخواهند داشت. پیشتر این کف قیمت، پنج درصد بوده است.
مدیران بورس تهران معتقدند با این اقدام علاوه بر این که افت شاخص ها کندتر خواهد شد، نگرانی سهامداران از سقوط سریع قیمت سهام کاهش خواهد یافت.
در مقابل کارشناسان بر این باورند که کاهش دامنه افت قیمتها حاوی این "پیام ناامید کننده" به سهامداران است که شرایط بازار به مرز بحران رسیده که سازمان بورس با دخالت تصنعی قصد آن کرده تا سقوط بازار سهام را آهسته کند.
اما برخی تحلیلگران مسایل بازار سرمایه پیش بینی می کنند با کاهش محدوده افت قیمت و افزایش دامنه صعود بهای سهام شرکت ای کوچک که بازارگردانی نمی شوند، رونق نسبی بر داد و ستد سهام این دسته از شرکتها که شمار آنها به حدود ۳۸۰ مورد می رسد، حاکم شود.
زیان 'مربع بزرگ'
البته در این صورت این نگرانی وجود دارد که قیمت سهام شرکت های بورسی با هجوم دلالان حرفه ای دچار حباب شود.
کارشناسان معتقدند با کاهش دامنه افت قیمت سهام شرکتهای بزرگتر بازار سرمایه ایران تا حدود زیادی از افت شاخصهای بورس و زیان بیشتر سهامداران آنها کاسته می شود.
تحلیلگران معتقدند در پی رد پیش شرط کشورهای اروپایی برای ادامه مذاکرات اتمی از سوی جمهوری اسلامی، سیر نزولی شاخص های بورس تهران افزایش خواهد یافت
بر اثر بحران بورس تاکنون معادل شش هزار میلیارد ریال از ارزش سهام سرمایه گذاری غدیر، پنج هزار میلیارد ریال از ارزش سهام خودرو سازی سایپا، هفت هزار میلیارد ریال از ارزش سهام سیمان فارس و خوزستان و چهار هزار میلیارد ریال از ارزش بازار سهام ایران خودرو که به تنهایی بیش از ۳۴ هزار سهامدار دارد، کاسته شده است.
این چهار شرکت مربع صدر جدول بزرگان بورس تهران را تشکیل می دهند و در مجموع ۲۰ درصد ارزش جاری بازار سهام ایران را در اختیار دارند.
دیگر سیاستها و اقدامات کوتاه مدت سازمان بورس برای پایان دادن به رکود بازار سرمایه و جلوگیری از افت قیمت سهام شرکتهای بزرگ، الزامی کردن بازارگردانی ۴۰ شرکت بزرگ تر بورس، مدیریت سهام زیرمجموعه بانکها از سوی مدیران بانکها، ارائه تسهیلات بانکی به شرکتهای سرمایه‌گذاری و اشخاص متمایل به خرید سهام، درخواست استمهال خصوصی‌سازی از دولت و شروع دادوستد سیمان در بورس فلزات اعلام شده است.
همچنین با تایید بانک مرکزی، صندوق سرمایه گذاری مشترک و سبد سرمایه گذاری بزرگ (super fund) توسط بانکها با سقف پنج هزار میلیارد ریال ایجاد خواهد شد.
شرکت های سرمایه گذاری نیز مجاز شده اند تا در صورت تمایل نسبت به عرضه سهام سبد سهام با سود تضمین شده ۱۵ درصدی اقدام کنند.
هدف سازمان بورس اوراق بهادار تهران از اجرای این برنامه کوتاه مدت کاهش ریسک خرید سهام توسط سهامداران جزء اعلام شده است.
مدیران بازار سرمایه ایران معتقدند در صورت اجرای این برنامه، سهامداران جزء به سمت خرید سهام شرکت های بزرگ با سود تضمین شده ترغیب خواهند شد و از شرایط رکودی کمتر آسیب خواهند دید.
همچنین تزریق سهام صندوق سرمایه گذاری مشترک و سبد سرمایه گذاری بزرگ بانک ها ابزار های مالی کم ریسک بورس تهران را افزایش خواهد داد.