حمایت مه یر از دو معمار ایرانی
انتشار کتاب «خانه ها» در نیویورک: مجموعه طرح های معماری مدرن برای خانه های مسکونی
موسسه انتشاراتی معتبر ریتزولی Rizzoli که در رم و نیویورک دفتر دارد و مهمترین ناشر کتابهای معماری در جهان دانسته میشود، روز چهارشنبه (پریروز) کتاب نفیسی از طرحهای معماران برجسته نیویورکی، خانمها گیسو و مژگان حریری منتشر کرد برای منازل شخصی، با پیشگفتاری از معمار برجسته ریچارد مه یر و مقاله ای از منتقد برجسته معماری پال گولدبرگر. خانم گیسو حریری در مصاحبه ای از جمله به تلفیق مفاهیم هنر شرق و هنر مدرن غرب در کار خود اشاره میکند و می گوید از آغاز تلاش او و خواهر هنرمندش این بود که فضاهای جدیدی به وجود بیاورند و معماری را جلو ببرند. وی می گوید مشتریان حالا به خاطر طرح های هنرمندانه نزد آنها می آیند.
معمار برجسته آمریکائی و صاحب موزهها و ساختمانهای عمدهای در شهرهای بزرگ دنیا، آقای ریچارد مهیر Richard Meier در پیشگفتاری که بر کتاب انتشاراتی ریتزولی نیویورک تحت عنوان «خانهها» از طرحهای معماران هنرمند نیویورکی خانمها مژگان و گیسو حریری، نگاشته است، هنر آنها را ترکیب نادری از ظرافت مینیمال و حس توصیف میکند و مینویسد آنها با استفاده از مصالح بسیار ساده و اندک نظیر چوپ، فولاد، سنگ و شیشه، جوهر هر کدام را در کار خود بیرون میکشند.
خانم گیسو حریری، در توضیح میدهد که او و خواهرش خانم مژگان حریری، در کار خود برداشتی از معماری ایرانی و شرقی را با برداشتی از معماری مدرن غربی در میآمیزد که نسخهبرداری از هیچکدام نیست.
گسیوحریری (سخنگوی شرکت معماری حریری و حریری، نیویورک): ما به وسیله کپی و تقلید از یک معماری ایرانی استفاده نمیکنیم همینطور هم از معماری مدرن که در آمریکا و در غرب یادگرفتیم، و در تحصیلات خودمان از آن استفاده کردیم، آنها را هم جدا کردیم و تصمیم گرفتیم که به خودی خود کافی نیست برای اینکه خیلی بدون هنر و خیلی سرد است و گرما ندارد.
ب.ن.: صدای خانم گیسو حریری را میشنویم، هنرمند معمار نیویورکی، که به مناسبت انتشار کتاب جدیدی از موسسه معتبر ریتزولی در باره طرحهای او و خواهرش خانم مژگان برای منازل مسکونی مصاحبه میکند. خانم حریری میگوید:
گسیو حریری: چیزهائی که یادمان بود از معماری سنتی ایران این بود که در ایران مرز و خط بین نقاط مختلف و نقاط مخالف خیلی واضح و معین و مشخص بود. یعنی مثلا مرز بین بیرون و تو، مرز بین زن و مرد، مرز بین خانه وخیابان، کاملا مشخص بود. این چیزی که همیشه پشت پرده، پشت دیوار، پشت کوچه و پسکوچه یک چیز دیگر هست که ما نمیتوانیم ببینیم دقیقا ولی میدانیم که هست. و پشت آن چی است و درون آن چی است، اینها خودش درمعماری یک چیز خیلی مهم است و یک عنصری است که در غرب ندارند. و چیزی که ما در اینجا در تحصیلات خودمان یاد گرفتیم و آن هم به خودی خود خیلی جالب و مهم بود، این بود که اینجا همه چیز تقریبا باز است و همه چیز را میشود دید و به همه چیز میشود رسید. روی این اصل، فکر کردیم چه جوری میشود اینها را با هم آورد و چه کار میشود کرد که نه این باشد و نه آن و یک معماری تقریبا جدیدی اگر بشود اسمش را گذاشت، عرضه کنیم و کمک کنیم که فضاهای جدیدی به این وسیله به وجود بیاوریم و این کتاب فکر میکنم بهترین نوعی باشد که ما بتوانیم توضیح بدهیم این معماری را. اسمش را ما گذاشتهایم آوردن نقاط مختلف و به خصوص نقاط مقابل هم، متفاوت با هم در یک معماری. معماری جدید است ولی معماری مدرن به صورت کلاسیک نیست ولی خوب معماری شرقی به طوری که میدانید دیوارهای کلفت و نمیدانم ستون و طاق ضربی و اینها هم نیست و تمام معماریای است که با مصالح و امکانات جدید ما این ها را میسازیم.
ب.ن.: منتقد معماری نیویورک تایمز و برنده جایزه معتبر پولتیزر، آقای پال گولدبرگر، یکی از منتقدان برجسته هنر معماری در آمریکا، در مقالهای که در کتاب «خانهها» در باره کار هنرمندان اصفهانیتبار، گیسو و مژگان حریری نگاشته است، مینویسد کار آنها مدرنیسم را در خوشبینانهترین و واقعبینانهترین وجه خود به نمایش میگذارد. خانم گیسو حریری در باره طرز کار با خواهرش مژگان و سهم هر کدام از آنها در کارهائی که با امضای حریری و حریری در دنیا ساخته میشود، میگوید:
گسیو حریری: والله ما از بچگی با هم بزرگ شدهایم و تقریبا یکسال و نیم دوسال با هم تفاوت سنی داریم و دانشگاه هم تقریبا پشت سر هم بودیم و به یک دانشگاه رفتیم. روی این اصل میدانستیم که میتوانیم با هم کار کنیم چون واقعا از بچگی با هم چیز درست کردیم و با هم بازیهای خیالی درست میکردیم و اینطور... ولی در کارهای ساختمانی و معماری که با هم میکنیم، تقریبا قسمت ذوقی و اولیه طراحی را با هم مینشینیم و بعد از این که ساختمان تقریبا فرم گرفت و فرم پیدا کرد، آن وقت دیگر از هم به نسبت جدا میشویم. مژگان بیشتر از من در کار جزئیات فنی ساختمان و اینکه ساختمان را به هم بیاورد، نه تنها علاقه دارد، بلکه خیلی هم خوب است و من چون بیشتر یا درس دادهام یا بیرون بودم یا با مردم بودم، یک مقدار بیشتر از کارهای اجرائی را انجام میدهم.
ب.ن.: خانم گیسو حریری، استاد معماری دانشگاه کلمبیا، کورنل و مکگیل، بیست سال است همراه با خواهر هنرمندش مژگان شرکت حریری و حریری نیویورک را اداره کردهاند، و در این بیست سال، علاوه بر خانههای شخصی که در کتاب حاضر از کار آنها عرضه شده است، دهها طرح با ارزش برای موزهها و ساختمانهای دیگر در سراسر جهان ارائه دادهاند که به خاطر ترکیبی که از واقعیگرائی و اصول مدرنیسم در آنها بود، سرمشق گروه کثیری از معماران معاصر دنیا قرار گرفته است، و درنشریات متعدد بارها و بارها به چاپ رسید. خانم گیسو حریری علت موفقیت هنری و انتقادی کار معماری شرکت حریری و حریری نیویورک را اینطور توضیح میدهد:
گیسو حریری: هیچوقت هیچکس در معماری و هنر جلوی انسان نیست. یعنی شما خودتان باید تصمیم بگیرید که کجا این هنر را میخواهید ببرید. والله در اول تلاش خیلی میکردیم ولی این خیلی سخت بود