معرفی کتاب
ساواک
نویسنده:کریستین دلانوآ
مترجم:عبدالحسین نیک گهر
چاپ:هما
نوبت چاپ:اول، تابستان71
شرح مختصر:
آقای دلانوآ مورخ جوان فرانسوی با نگاه کاملا بی طرفانه چگونه شکل گیری ساواک اقدامات و بازتاب آن در ایران وجهان را بیان کرده وآن را به نقد گذاشته است.
این کتاب تاآخرین بخش خواننده را جذب خود می کند .
کتاب مصور است ودارای ضمیمیه روزنامه های لاتین در مورد فضای ایران در آن زمان می باشد.
دلیل سردرگمی دانشمندان غربی در تحلیل انقلاب ایران
نادیده گرفته شدن عنصر ایدئولوژی و نقش بنیادی دین و مذهب در تحولات سیاسی، اجتماعی در متدلوژی رایج در غرب عامل اصلی بی اعتباری نظریه‌های انقلاب در پرتو انقلاب اسلامی ایران شده است. ماهیت مذهبی این انقلاب نظریه‌های گوناگون دانشمندان علوم اجتماعی و متخصصان علوم سیاسی را پوچ و خنثا کرد. مورّخ فرانسوی کریستین دلانوآ (Christian delanno) در کتاب خود به نام ساواک به همین مطلب تصریح کرده و مداخله عنصر دینی را عامل پوچ و بی اثر شدن همه تحلیل‌ها دانسته است. او می نویسد: با وضعی که با مداخله عنصر دینی در ایران پدید آمده بود همه تحلیل ها، همه دستگاه‌های نیرومند جاسوسی پوچ و بی اثر می شدند.وی در زمینه نقش روحانیان در مبارزه با برنامه دین زدایی شاه چنین نوشته است: آیه اللّه خامنه ای، آیه اللّه بهشتی و... جرمشان افشای سیاست شاه بود. از ابتدای دهه پنجاه ... روحانیان با عناصر پرتحرکشان جنگ آشکاری را با برنامه‌های دین زدایی شاه و نیز با فساد مالی آشکار برخی از اطرافیان شاه در مقایسه با فقر مردم آغاز می کنند. سرکوبی مؤثر روحانیان، وقتی که آنان صف یگانه ای را تشکیل می دادند عملا غیرممکن بود.1616 او با اشاره به ناتوانی ساواک در پیش بینی حوادثی که از دی ماه 1356 به بعد روی دادند می نویسد: هیچ پلیس امنیتی، هر اندازه توانمند، نمی توانست موج بنیان کن اسلام گرایان و اوج گیری برق آسای رهبر مذهبی تقریباً گمنامی همچون ]امام[ خمینی را پیش بینی کند. در مورد نقش اسلام در انقلاب ایران نیز معتقد است: آنچه نقشه‌های شاه و ساواک را زیر و رو کرد، فوران عنصری ملّی بود که از اعماق جامعه ریشه دوانیده در اسلام برمی خاست. حتی وقتی ساواک به «ارتجاع سیاه»حمله می کرد و شاید با حرارتی کمتر از «ارتجاع سرخ»، باز در اشتباه بود. سرکوب چند رهبر دینی هیچ اثری نداشت. رضای ملت بر پیروی از چند رهبر دینی استوار نبود، بلکه بر انس دیرینه ای که میان جامعه ایرانی و اسلام وجود داشت قوام یافته بود. برای سرنگونی رژیم کافی بود که این حس اسلام خواهی تحریک شود. پروفسور رابرت دی لی استاد برجسته علوم سیاسی در آمریکا در مقاله «انقلاب اسلامی و اصالت در رابطه با راه درست تحلیل انقلاب ایران»، سخن برنارد لوئیس را ذکر می کند که گفته بود: با پیشینه اندیشه‌ها و اقدامات انقلاب اسلامی از طریق یادها و نمادهاست که انقلاب اسلامی باید مورد مطالعه قرار گیرد و تنها در این صورت است که احتمال درک آن وجود دارد.
شکنجه های ساواک در کتاب «ساواک»
در مورد شکنجههای ساواک، کریستین دلانو آ در کتاب «ساواک» مینویسد:«اطاق‌های شکنجه به تختخواب‌های فلزی مجهز بودند. روی آن زندانیان را لخت، دمر یا طاق باز میخواباندند. این طرز خواباندن امکان میداد که زندانی را شلاق زد، شوک‌های الکتریکی رویشان تخلیه کرد یا با بردن شعله شمع یا فندک زیر تخت، بدنشان را سوزاند. در اتاق‌های شکنجه ابزارآلات شکنجه، شلاق، انبر، تسمه، طناب و وزنه بر دیوارها آویخته بودند. شکنجه با دستبند قپانی یکی از متداول‌ترین شکنجه های آن دوره بود. در این شکنجه بازوان زندانی را چلیپاوار از پشت به محاذات پس گردن دستبند میزدند، سپس ورنه هایی از آن آویزان میکردند. تنش عضلانی بازوان و قفسه سینه خیلی زود تحمل ناپذیر میشد وزندانی کم کم به حالت خفگی می افتاد.
دستگاهی که آپولو نامیده میشد، شکنجهای به مراتب دقیقتر اعمال میکرد. دستگاهی است با صفحهِ فلزی وسیع. یک شکنجه شده میگوید آنها مرا روی صفحه مینشاندند و درون اتاقک فلزی دستگاه، به بند میکشیدند. آنها ساق پاهایم را میکشیدند. مشت‌هایم را تا میکردن و دست‌ها و پاهایم را طوری روی صفحه فلزی میبستند که لبه های تیزش در گوشت ساق‌هایم فرو میرفت. یک کلاه خود فلزی از سقف اتاقک فلزی دستگاه پایین میافتاد و سروگردنم را تا شانه ها در خود می‌گرفت. آنگاه شروع میکردند با کابل به شلاقزدن من 10 ضربه، 100 ضربه صدای فریادم درکلاه خود میپیچید و جمجمه ام چیزی نمانده بود که متلاشی گردد.»
دلانو آ در مورد شکنجه مبارز دیگری مینویسد: «درتیراندازی خیابانی گلولهای استخوان ساق پای او را خرد کرد. او را با همان حال به کمیته مشترک ساواک بردند.
به‌محض رسیدن، شکنجه گران او را زیر کتک گرفتند و ضربه هایی بر پای مجروحش زدند. خواهرش را به حضورش آوردند و تهدیدش کردند که اگر حرف نزنی جلوی چشمانت خواهرت را بیسیرت میکنیم و به دو زندانبان دستور دادند خواهرش را لخت کنند. خواهرش که ابتدا زندانبانانش در اتومبیلی که او را به کمیته مشترک می بردند به وی تجاوز کردند، سپس چندبار دیگر این عمل شنیع در اتاق شکنجه تکرار شد. تجاوز جنسی به زندانیان اعم از زن و مرد امر متداولی بود» و در جای دیگر به انداختن مار بزرگ بر روی افراد مبارز در شب به هنگام خواب و سوراخ کردن جمجمه با مته دستی به عنوان دیگر شکنجه های ساواک اشاره میکند.
در کتاب اسرار زندان اوین در مورد شکنجه های ساواک و آلات شکنجه آمده است: «یکی از آلات شکنجهای که در زندان اوین به دست ما افتاد نوعی وسیله فلزی بود که انگشت دست شخص زندانی را داخل آن میبستند و با قطع اندک اندک انگشت دست او از وی اعتراف میگرفتند.»( و در جای دیگر آمده است: «از دستگاه شوک استفاده میکردند و سیم‌ها را در نقاط حساس بدن زنان از جمله پستان‌ها میگذاشتند»