فعالیت پاسکال در زمینه دانش ریاضی
فعالیتهای علمی پاسکال در زمینه ی دانش ریاضی در مجموع به سه دوره زمانی محدود می گردد دوره ی اول کارهای او از سال 1640 شروع گشت وی در این دوره مطالعات بسیاری در زمینه ی هندسه به ویژه مبحث مقاطع مخروطی انجام داد. دومین دوره به سال 1654 بر می گردد در این سال او بر روی تئوری اعداد هم ریشه مطالعاتی انجام داد. در سال 1658 یعنی سومین دوره ی تحقیقات ریاضی پاسکال او با مطالعه ی مباحث هندسه به موضوع دایره به معنی خاص توجه نمود و در این زمینه به موفقیت هایی نیز دست یافت.
در مرحله اول او به کمک هوش سرشارش 32 قضیه از قضایای اولیه هندسه را بدون کمترین اطلاع قبلی کشف می کند که بعداً می فهمد اقلیدس قبلاً آنها را مطرح و حل کرده در مرحله ی دوم که مربوط به سال 1640 است در رابطه با مقاطع مخروطی کنکاش فراوانی کرد که منجر به نگارش رساله ای در همین زمینه شد و سومین مرحله مطالعه بررسی مبحث دایره است که از سال 1658 شروع نمود. او بعنوان یک دانش آموز استعداد فوق العاده و عجیبی در زمینه ریاضی از خود نشان می داد و از بکارگیری اشکال هندسه در استدلالهای ریاضی خود لذت می برد.
بسیاری از افراد علاقه مندند پاسخ سوالات خود را بدون هیچ دردسری از طراوشات ذهنی دیگران دریافت نمایند اما پاسکال اینگونه نمی اندیشید زیرا از پدرش آموخته بود که پاسخ سوالات خود را با ممارست و تمرین فراوان و در صورت لزوم انجام آزمایشهای مختلف بیابد اگرچه اطلاعات وی اساساً به واسطه ی شرکت او در کانون علمی «مرسن» و بهره بردن از حضور استادان آن زمان تقویت می شد ولی یک کنجکاوی ناشناخته و ذهنی سرشار در پژوهشهای علمی در او وجود داشت. بلز جوان در بسیاری از موارد دانستنی های ریاضی را در طبیعت جستجو می نمود و گاهی پروازهای ذهنی انجام می داد تا آنها را بهتر لمس نماید حتی سعی می کرد سفرهای کوتاهی در ضمیر ناشناخته مافوق قوانین جاری زندگی انجام دهد او برای اولین رویای علمی اش کشوری با نام مقاطع مخروطی را انتخاب کرد. چهار نوع منحنی مسطح با خاصیت های بسیار مهم با نام های دایره بیضی هذلولی و سهمی از زمانهای دور قبل از زمان پاسکال به مقاطع مخروطی معروف می باشند زیرا هر یک از این منحنی ها فصل مشترک صفحه با سطح مخروطی است پاسکال نتیجه تحقیقات خود را به این صورت بیان نمود که سطح مخروطی دورا، از دوران یک خط حول خط دیگری که با آن متقاطع است پدید می آید. خط ثابت : محور سطح مخروطی خط متحرک و مولد سطح مخروطی نقطه ی تلاقی در خط رأس سطح مخروطی و هر یک از دو بخش سطح مخروطی که در دو طرف راس واقعند یک دامنه از آن نام دارند در هندسه مقاطع مخروطی به این صورت تعریف شده اند. هرگاه صفحه ای عمود بر محور سطح مخروطی آن را قطع کند، فصل مشترک آنها منحنی دایره است هرگاه صفحه ای غیرعمود بر محور و غیرموازی با مولد یک دامنه ازسطح مخروطی را قطع کند مقطع حاصل بیضی نام دارد اگر صفحه ای دو دامنه از سطح مخروطی را قطع کند فصل مشترک منحنی است که از دو قسمت جدا از هم تشکیل شده است و هذلولی نام دارد هرگاه صفحه ای با یک مولد سطح مخروطی موازی باشد و آن را قطع کند مقطع حاصل منحنی است به نام علمی مقاطع مخروطی را به وفور در زندگی روزمره می توان یافت از جمله مدارهای سیارات مدار خورشید و ستاره های دنباله دار، منحنی های ایجاد شده در اثر پرتاب گلوله و رنگین کمان و بسیاری مثال های دیگر نمونه هایی از مقاطع مخروطی می باشند مطالعه ی مخروط ها و مقاطع مخروطی در مدرسه افلاطون در آتن شروع گردید در قرن 4 قبل از میلاد مسیح آپولونیوس پرجا مطالعاتی در زمینه ی مقاطع مخروطی انجام داده بود و گام بلندی در این راه توسط آپولونیوس برداشته شد عمر خیام نیز در قرن یازده میلادی مقاطع مخروطی را با مفاهیم جبر در هم آمیخت محپلر سیاراتی را پیدا نمود که در یک مسیر قانون جاذبه عمومی کرات همسایه نشأت می گیرد محقق بعدی تئوری مخروط ها ژیواردزارگ عضو آکادمی مرسن و دوست پاسکال و پژوهش بود فعالیت های علمی او در زمان حیاتش نزد دانشمندان بخوبی شناخته نشر و قدردانی لازم از فعالیتهای وی به عمل نیامد پس از گذشت دو قرن از مرگ وی شخصی بنام چاسلس در سال 1845 کار او را دنبال نمود و ژیراردزارگ را پدر طرح های هندسی نامید آپولونیوس و بقیه دانشمندان بطور تمام وقت بر روی هندسه کار می کردند آنها مخروط هایشان را به طرق مختلف برش می دادند و نتیجه برش های مسطح را بر روی میز قرار می دادند دزارگ در نظر داشت به مقاطع مخروطی از راس مخروط نگاه کرده و بدین وسیله شکل دیده شده را از آن زاویه بررسی نماید و بدین صورت او توانست اساس تئوری پرسپکتیو را کشف نماید در مرحله دوم فعالیت ریاضی پاسکال وی که پسری 16 ساله بود به تنهایی توانست روش دزارگ را دریابد و پیشرفت هایی در زمینه ی این رشته از دانش بشری که از زمان آپولونیوس تقریباً فراموش شده بود ایجاد نماید و به بسط و توسعه ی آن بپردازد می گویند هنگامی که کتاب وی به دست دکارت دانشمند معروف رسید ابتدا حاضر نبود قبول کند که جوانی 16 ساله آن را نوشته است و سپس از اطمینان از این امر نبوغ پاسکال را تحسین کرد. همانطور که گفته شد کارهای بزرگ پاسکال در حدود سالهای 1640 ، 1654 ، 1658 انجام گرفت و در این مدت زمان یعنی تقریباً 3 سال کمتر مستمر در موضوع ریاضی وی توانست به پیشرفتهای زیادی نائل آید در حقیقت او بدون آنکه ریاضیات را به صورت کلاسیک خوانده باشد بر روی مخروط ها تحقیق می کرد و مطالعات دزارگ را کامل می نمود ظاهراً برای اولین بار در اواسط سال 1654 وی مجموعه مدونی از تحقیقات ریاضی او امروزه فقط 2رساله موجود می باشد موضوع اولین رساله اعداد توان دار و دومین رساله وی در مورد تقسیم اعداد بود وی همچنین در مورد سیستم اعداد اعشاری عقاید خود را بیان نمود. در همان سال پاسکال در جمع دانشمندان ریاضی صاحب نام آن زمان سوالی را مطرح نمود که هیچ یک از ایشان نتوانستند آن مسئله را حل کنند ولی وی به سادگی پاسخ این سوال را از راه حل های مختلف با بکارگیری قوانین احتمالات ارائه نمود و بدین ترتیب مبحث احتمالات از آن زمان به مباحث ریاضی افزوده شد. پاسکال اولین کارهای خود در این زمینه را به «فرما» رئیس دادگاه بخش «تولوس» که از ریاضی دانان بزرگ بود نوشت در همان سال او مجدداً مطالعات دیگری در مورد مخروط ها انجام داد و کار خود را کامل تر نمد همچنین او مقاله ای در زمینه ی روش جدیدی از پرسپکتیو منشر کرد.
وی در سال 1658 تحقیقات خود را در مورد 4 منحنی مسطح تکمیل نمود و طی یک شب بی خوابی توانست مسائل ناشناخته ای از دایره را کشف کند.
دوست پاسکال روآتر با مشاهده تحقیقات برجسته پاسکال سعی داشت او را متقاعد نماید تا کشفش را در مجامع علمی مطرح نماید تا بدین وسیله قادر گردد کتاب آپولوژی خود را به راحتی به رشته تحریر در آورد.