شیوع افسردگی در بین 13 تا 19 ساله ها
یک روانشناس با بیان اینکه افسردگی در بین گروه سنی 13 تا 19 سال بیشتر مشاهده می شود گفت: افسردگی و اختلالات روانی معمولا در گروه سنی 20 تا 35 سال وجود دارد اما امروزه بیشتر در بین گروه سنی نوجوانان مشاهده می شود.
دکتر فربد فدایی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری مهر با بیان این مطلب افزود: امروزه اختلالات روانی یکی از مشکلات جوانان در جوامع مختلف است و چنین وضعیتی تنها مختص به کشور ما نیست. ضمن اینکه مشکلات روانی را نمی توان منحصر به افسردگی جوانان دانست بلکه اکثر اختلالات روانی نوجوانان و جوانان کشور موقتی است و به عنوان افسردگی شدید محسوب نمی شود.
وی گفت : با وجود اینکه درصدی از اختلالات روانی ریشه در مسائل اجتماعی دارد اما بسیاری از اختلالات روانی به تربیت غلط والدین بر می گردد.
فدایی تصریح کرد : نوع برخورد نادرست والدین با فرزندان باعث خواهد شده تا نوجوان در دوران بلوغ خود دچار احساس نا امیدی و افسردگی شود بنابراین نمی توان مشکلات اقتصادی را تنها دلیل ایجاد افسردگی در میان جوانان دانست.
وی همچنین بیکاری ، موانع ازدواج را در ایجاد اختلالات روانی در بین جوانان موثر دانست و افزود : بسیاری از نوجوانان و جوانان به دلیل عدم دستیابی به خواسته های خود در زندگی دچار مشکلات روحی و روانی می شوند و ایجاد چنین حالتی در بین قشر جوان با روحیات حساس امری طبیعی است .
وی خاطر نشان کرد : با توجه به اینکه در ایران هیچ گونه پژوهشی در خصوص بالارفتن افسردگی در بین قشر جوان کشور صورت نگرفته بنابراین آمارهای ارائه شده در این خصوص ذهنی است و مبتنی بر واقعیت نیست.
فدایی خاطر نشان کرد : علاوه بر والدین دستگاههای همچون آموزش و پرورش در پیشگیری از اختلالات روانی می توانند نقش موثری داشته باشند .
در مورد افسردگی چه میدانید؟
نوشتهای را که میخوانید اطلاعاتی است که برای استفاده افراد مبتلا به افسردگی آماده شده است.با امید به اینکه برای نزدیکان، دوستان شما و نیز هر کس دیگری که احساس افسردگی میکند مفید واقع شود.
افسردگی چگونه احساسی است؟
احساس افسردگی بسیار قویتر و ناخوشایندتر از دورههای کوتاه غمگینی است که همه ما گاهگاهی آن را تجربه کردهایم و معمولاً طولانیتر است، حتی ممکن است روزها،هفته،ها و ماهها ادامه پیدا کند. بیشتر مردم در زمان افسردگی 5 یا 6 نشانه زیر را در خود احساس میکنند. شما نیز میتواند با پاسخگویی به پرسشهای زیر بود یا نبود نشانههای افسردگی را در مورد خویش بررسی کنید.
· بیشتر وقتها احساس ناشادی میکنید؟ (ممکن است غروبها کمی بهتر باشید.)
· علایق خود را از دست داده و از کسب لذت ناتوانید؟
· نمیتوانید مثل گشته از پس مشکلات خود برآئید؟
· احساس خستگی میکنید؟
· احساس ناآرامی یا بیقراری دارید؟
· کاهش وزن و اشتها(در برخی افرد افزایش وزن و اشتها) دارید؟
· دیر به خواب میروید (حدود یک تا دو ساعت) و بر خلاف همیشه زود بیدار میشوید؟
· میل جنسیتان کاهش یافته است؟
· اطمینان به خود را از دست دادهاید؟
· احساس بیارزشی و ناامیدی میکنید؟
· از مردم دوری میکنید؟
· تحریکپذیر شدهاید؟
· احساس بدی در زمانهای خاصی از روز دارید؟
· در مورد خودکشی فکر میکنید؟
عواملی که در بروز افسردگی نقش دارند:
اتفاقات زندگی
بسیار عادی است که در زمان روبرو شدن بایک فاجعه غمانگیز مانند داغدیدگی، طلاق یا از دست دادن شغل، افسرده شویم.
شرایط و موقعیتها
اگر ما تنها بوده و دوستی نداشته باشیم تحت فشار روانی باشیم، نگرانیهای دیگری داشته و یا از نظر جسمی افت کرده باشیم احتمال بیشتری میرود که افسرده شویم.
بیماری جسمی
افسردگی بیشتر زمانی که از بیماری جسمی رنج میبریم به سراغمان میآید، ازجمله بیماریهای کشنده مانند سرطان و بیماریهای قلبی و نیز دردهای مزمن و آزاردهنده مثل ورم مفاصل و برونشیت.
شخصیت
هر فردی احتمال دارد افسرده شود اما برخی از افراد حتی احتمال بیشتری برای افسرده شدن دارند این به خاطر ساختار خاص بدن آنها، تجربیات ابتدایی زندگیشان یا هر دو عامل میباشد.
الکل
افرادی که در نوشیدن الکل افراط میکنند دچار افسردگی میشوند. البته هنوز مشخص نیست که افسردگی در آنها پیشتر مطرح شده و گرایش به مصرف الکل را در آنها ایجاد کرده است و یا مصرف زیاد الکل موجب بروز افسردگی شده است ولی مشخص شده است.
جنسیت
زنان بیش از مردان افسرده میشوند شاید به این دلیل که مردان کمتر اجازه میدهند احساساتشان بارز شود و اغلب آنها را سرپوش میگذارند و بیشتر به شکل عصبانیت و نوشیدن مشروبات الکلی واکنش نشان میدهند.
ژنها
افسردگی میتواند افراد خانواده را مبتلا کند. اگر یکی از والدین شما به افسردگی شدید مبتلا باشد، احچه زمانی باید در جستجوی کمک بود؟
· وقتی احساس افسردگی شما بدتر از همیشه و رو به بهبود نباشد.
· وقتی احساس افسردگی بر کار، علایق و احساسات شما نسبت به خانواده و دوستان اثر گذاشته باشد.
· اگر شما احساس کنید زندگی کردن ارزشی ندارد و دیگران بدون شما بهتر خواهند بود، کافی است با یک خویشاوند یا یک دوست که قادر است در این مسیر ناهموار زندگی به یاریتان بیاید مشورت کنید. اگر از این طریق کمک نشدید، میتوانید با پزشک خانوادگیتان در این مورد صحبت کنید. باید متوجه شده باشید که دوستان و خانواده شما توجه ویژهای نسبت به شما دارند و در مورد شما نگران هستند.
چگونه به خود کمک کنید
1- سعی نکنید بار مشکلات را به تنهایی به دوش بکشید.
2- کاری انجام دهید. خود را مشغول کنید حتی اگر انجام کار سبکی باشد.
3- تغذیه مناسب داشته باشید.
4- در صورت اشکال در به خواب رفتن ذهن خود را با گوش دادن به رادیو یا تماشای تلویزیون مشغول نگه دارید تا کمتر احساس اضطراب کنید و راحتتر آماده خوابیدن شوید.
5- از نوشیدن الکل خودداری کنید.
6- از ورزش و تفریحات سالم استفاده کنید حتی اگر پیادهروی باشد.
7- علت افسردگی را پیدا کنید.
8- امیدوار باشید و به یاد داشته باشید که:
شما از مشکلی رنج میبرید که مردمان بسیاری گرفتار آنند، شما حتی میتوانید بر آن پیروز شوید هر چند در حال حاضر باور آن برایتان دشوار باشد.
چه کمکی در دسترس شماست؟
بیشتر مردم مبتلا به افسردگی نخست با پزشک خانوادگی خویش مشورت میکنند، بسته به شدت نشانههای افسردگی و شرایط شما ممکن است داروی ضد افسردگی برایتان تجویز شود و یا درمان غیردارویی یا هر دو با هم.
رواندرمانی / مشاوره
گاهی بیان احساسات واقعی حتی برای نزدیکترین دوست بسیار دشوار است. گفتگو درباره آن با یک مشاوره ورزیده یا یک درمانگر بسیار آسانتر است. اگر غصهها را از سینه خود برون بریزید سبک میشوید. اگر کسی دارید که به شما نزدیکتر است و شما را بهتر درک میکند و توجه بیشتری نسبت به شما دارد، احساس بهتری خواهید داشت.
بسیار عادی است که در زمان روبرو شدن بایک فاجعه غمانگیز مانند داغدیدگی، طلاق یا از دست دادن شغل، افسرده شویم.
استفاده از داروهای ضد افسردگی و عوارض مربوط به آن
با توجه به اینکه بیشتر مردم اولین نشانههای افسردگی را با پزشک عمومی در میان میگذارند، اولین تجویز داروهای ضد افسردگی توسط پزشک عمومی است. در صورت لزوم بیمار به روانپزشک جهت مداخلات تخصصیتر ارجاع میشود. مردم اغلب نگران آن هستند که داروهای ضد افسردگی اعتیاد آور باشند ولی این داروها علیرغم داروهای آرام بخش ایجاد وابستگی نمیکنند. هرگز ناگهان داروهای تجویز شده را قطع نکنید و طبق توصیه پزشک خود عمل کنید.
چگونه میتوان به فردی که افسرده است کمک کرد؟
· شنونده خوبی باشید گرچه مجبور به شنیدن مطالب تکراری باشید.
· آنها را تشویق به صحبت کردن کنید و کمکشان کنید که بعضی از فعالیتهای روزمره گذشته را انجام دهند.
· به آنها اطمینان دهیدکه حالشان بهتر خواهد شد.
· مطمئن شوید به اندازه کافی غذا تهیه میکنند و به قدر کافی میل میکنند.
· به آنها کمک کنید که از مصرف الکل دوری کنند.
· اگر حالشان رو به وخامت است و شروع صحبتشان با جملات ناامیدکننده و بیمیلی نسبت به ادامه زندگی است و ممکن است به خود آسیب برسانند آنها را جدی بگیرید و مطمئن شوید که در این باره با پزشکشان صحبت خواهند کرد.
· سعی کنید به آنها بقبولانید که نیازمند استفاده از درمان هستند و آنها را تشویق کنید به روانپزشک، یا روانشناس بالینی مراجعه کنند.
خودکشی
تعریف خودکشی
خودکشی به عنوان یک رفتار، مرگی است که به دست خود شخص انجام میگیرد. به گفته اشنایدمن ”خودکشی عمل آگاهانه آسیب رساندن به خود است که میتوان آن را یک ناراحتی چند بعدی در انسان نیازمندی دانست که برای مسئله تعیین شده او این عمل بهترین راه حل تصور میشود.“
بر مبنای تعریف مرکز مطالعات انستیتو ملی بهداشت روانی آمریکا، خودکشی تلاشی آگاهانه به منظور خاتمه دادن به زندگی شخص توسط خودش میباشد که ممکن است این تلاش به اقدام تبدیل گردد یا فقط به شکل احساسی در فرد بماند. این تعریف سه شکل مختلف این پدیده را مطرح میکند.
1) خودکشی به اتمام رسیده: به معنی عملی موفق که منجر به مرگ شود.
2) اقدام به خودکشی: به عملی ناقص گفته میشود که به مرگ منتهی نگردیده است.
3) افکار و تمایلات خودکشی: فکر و یا تمایل به خودکشی است که در ذهن فرد وجود دارد ولی به مرحله عمل در نیامده است.
آمارهای سازمان جهانی بهداشت، نشان میدهد که سالیانه حدود چهارصد هزار نفر به دلیل خودکشی موفق جان خود را از دست میدهند. خودکشی در ردیف دهمین علت مرگ و میر برای تمام سنین در بیشتر کشورهای جهان است. در حالیکه آمار مرگ میر بیماران خودکشی کرده در بین مردان سه برابر بیشتر از زنان است، ولی زنها چهار برابر بیشتر از مردها اقدام به خودکشی میکنند.
علل خودکشی
در زمینه علل خودکشی طبقه بندیهای متعددی وجود دارد، در اینجا به یکی از این طبقهبندیها اشاره میشود.
1) علل آسیب شناختی- روانی شامل بیماریهای جسمی، بیماریهای روانی همچون افسردگی.
2) علل اقتصادی شامل بیکاری، مشکلات اقتصادی، اخراج شدن از کار ورشکست شدن و از دست رفتن پایگاههای اجتماعی.
3) علل عاطفی شامل شکست در عشق، از دست رفتن شخص مورد علاقه، مرگ یا بیماری خطرناک یکی از نزدیکان، درگیریها و اختلالات خانوادگی.
عوامل پیشگیری کننده خودکشی
بر اساس نتایج بررسیهای مختلف میتوان به برخی از عوامل پیش گویی کننده خودکشی اشاره کرد. بین خصوصیات همراه با خطر بالای خودکشی میتوان از سن بالای 45 سال، جنس مذکر، الکلیسم، خشونت و تحریک پذیری، از دست دادن سلامت جسمی، افسردگی و بستری شدن قبلی در بیمارستان روانی نام برد. همچنین اقدام و مبادرت قبلی به خودکشی، به عنوان یک ملاک قوی برای احتمال بروز مجدد خودکشی به شمار میرود. آشکارترین هشدار در خودکشی ابراز تمایل مستقیم است. بررسیها نشان میدهد که تقریباً بیش از دو سوم کسانی که خودکشی میکنند قبلاً قصد خود را با دیگران در میان گذاشته و آنها را به انجام آن تهدید مینمایند. بنابراین یکی از راههای موفق پیشگیری از خودکشی توجه به ابراز این فکر از طریق دیگران کمک به حل مشکل آنان و راهنمایی آنها جهت مراجعه به روانشناس یا روانپزشک است.
شیوههای مقابله با خودکشی
درمان افراد اقدام کننده به خودکشی عبارتست از:
1- مشاوره، راهنمایی و حمایت فرد
2- آموزش و درمان حل مسألهای
3- روان درمانی فردی
4- مداخله خانوادگی
5- گروه درمانی
6- درمان دارویی
7- بستری کردن در بخش بیماران روانی