جهاد اقتصادی...؟
اگر این جهاد مقدس تر از آن دفاع مقدس نباشد قطعا کمتر از آن نیست. دیروز در دوران پرشکوه
دفاع مقدس مردم پنج استان سرافرازانه به خانه های خود برگشتند و امروز باید بیش از هفتاد میلیون جمعیت ایران را به بهترین زندگی در جهان برسانیم و ملت های منطقه را نیز از این آبادانی خود بهره مند سازیم.
اگر دقت کرده باشید ، در سالهای اخیر ، مقام معظم رهبری اسامی سال ها را با محوریت اقتصادی تعیین می کنند مانند اصلاح الگوی مصرف ، همت و کار مضاعف و جهاد اقتصادی.
قطعاً این نامگذاری ها و استمرار وجه اقتصادی آن ، اتفاقی نیست و اندیشه ای پشت آن خوابیده است.
هر چند حکومتداری وجوه مختلفی از اقتصاد و سیاست و هنر و اجتماع و روابط بین الملل را در بر دارد ، اما تردیدی نیست جامعه ای که پای اقتصادش بلنگد ، فقط از منظر اقتصادی عقب نخواهد بود بلکه در سایر حوزه های به هم پیوسته اش نیز لنگ خواهد زد و به سرمقصد نخواهد رسید.
به عنوان مثال ، اگر از آمریکای امروز ، اقتصادش را منها کنیم ، نه پنتاگونی برایش باقی خواهد ماند تا در جهان قدرت نمایی کند، نه ناسایی خواهد داشت تا علم برترش را به رخ بکشد و نه حتی هالیوودی که سیطره فرهنگی ایالات متحده را در دنیا پیگیری کند.
حتی در عرصه دین نیز اهمیت اقتصاد تا بدان اندازه است که بزرگان دین فرموده اند"کادالفقر ان یکون کفرا" (کم مانده است که فقر به کفر تبدیل شود) و "اذا دخل الفقر من باب خرج الایمان من باب آخر"(هرگاه فقر از دری وارد شود ایمان از در دیگر خارج می شود).
حضرت علی علیه السلام نیز از بین تمام دل نگرانی هایی که می توانستند برای فرزندشان محمد حنفیه داشته باشند ، این مهم را نیز متذکر می شوند: اى فرزند! من از تهیدستى بر تو هراسناکم ، از فقر به خدا پناه ببر ، که همانا فقر ، دین انسان را ناقص ، و عقل را سرگردان ، و عامل دشمنى است.
متاسفانه در ادبیات رسمی جامعه ما ، فقر نه تنها به عنوان یک عامل منفی و بازدارنده مطرح نشده ، بلکه به عنوان یک" پز" و "افتخار" نیز عنوان شده و فلان مسوول ، برای این که بگوید چقدر انسان شریف و مردمی و متدینی است در مصاحبه هایش می گوید که" هنوز مستاجرم و پسرم بیکار است و همین ماه گذشته 2 میلیون تومان قرض گرفته ام...!" ( و البته بماند پشت پرده چه خبر است!)
فقر زدایی ، پروسه ای است که نتیجه آن ، ایمان زایی ، اندیشه گستری ،رفاه عمومی ، زدودن بسیاری از تخلفات و جرم ها و عداوت ها و ... است و البته این مهم نیز با شعار و بخشنامه و دستورالعمل های بی پشتوانه میسر نمی شود.
فقر زدایی ، جز با توسعه متوازن و عدالت محور اقتصاد میسر نمی شود . حکومت ها ، اگر نخواهند یا نتوانند توسعه اقتصادی مناسب با جاکعه خود تدارک ببینند ، یا دچار شکاف طبقاتی خواهند شد و یا در عادلانه ترین شکل ممکن ، فقر را به تساوی بین مردمانشان تقسیم خواهند نمود.
ما ، ناگزیر از توسعه اقتصادی هستیم ، با این حال از آنجا که در عرصه اقتصاد ، سال ها از قافله کشورهای پیشروی اقتصادی عقبیم ، رسیدن به حد مطلوب ، با عملکردهای معمول اقتصادی میسر نیست بلکه اگر دیگران در مسیر توسعه اقتصادی ، "می روند" ما باید "بدویم" و چاره ای هم جز این نداریم . این دویدن ، همان "جهاد اقتصادی" است.
در آستانه سال نو و با توجه به رهنمودهای رهبر انقلاب در رابطه با نقشه راه دولت و ملت بزرگوار ایران اسلامی در سال 1390، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، در یادداشتی به تحلیل چرایی نامگذاری این سال به نام «جهاد اقتصادی» پرداخته است:
متن این یادداشت به شرح زیر است:
بیداری اول
ملت ایران همیشه در سختی ها بیدار می شود و هنگامی که بیدار می شود چون از تمام توانایی ها و فضایل خود بهره می برد دست به کارهای معجزه آسایی می زند که از نمونه های آن می توان به انقلاب اسلامی و دفاع مقدس اشاره کرد. ملت ایران قصد اصلاح نظام شاهنشاهی را از همان وقایع مشروطه، ملی شدن نفت و حتی پانزده خرداد در ذهن داشت و وقتی که نتیجه ای نگرفت مدتی سکوت کرد تا زمانی که در اثر اوج استبداد نظام شاهنشاهی، وابستگی کشور به خارج و اهانت به امام بیدار شد، هر چه از او خواستند که به همان پیشنهادات زمان مشروطه رضایت بدهد و شورای سلطنت را بپذیرد ملت ایران با رهبری امام زیر بار نرفت و انقلاب را نه تنها با شعارهای آزادی و استقلال بلکه با شعاربراندازی نظام شاهنشاهی و استقرار جمهوری اسلامی ادامه داد. اگر پهلوی ها در مشروطه، ملی شدن نفت و یا در پانزده خرداد به شعارهای مردم گوش می دادند و نظر رهبران ملت ایران را می شنیدند شاید هیچ گاه نظام شاهنشاهی از بین نمی رفت.
بیداری دوم
در دفاع مقدس هم، زمانی که عراق به ایران حمله کرد و پنج استان ایران را اشغال کرد ابتدا ملت ایران به انتظار شعارهای بنی صدر و امثال او نشست و به وعده های هیئت های صلح گوش فرا داد.
یکسال از جنگ گذشت اما در داخل حتی یک تپه هم آزاد نشد و در خارج جز پیشنهاد آتش بس هیچ دستاوردی برای ملت ایران به بار نیاورد. ملت ایران یکبار دیگر بیدار شد و نه تنها صدام را از ایران بیرون کرد که بدون اتکا به کشورهای خارجی، قدرت دفاعی بزرگی را شکل داد تا جایی که امروزه ایران یکی از ده کشور اول دنیا در بعد سیاسی، دفاعی و امنیتی است.
اگر دنیا حرف های حق ملت ایران را گوش داده بود و صدام را تنبیه می کرد هیچ گاه جنگ تحمیلی او علیه ایران هشت سال طول نمی کشید و شاید امروز نفوذ ایران در سراسر منطقه گسترش نمی یافت و ایران به قدرت دفاعی اول منطقه تبدیل نمی شد.
بیداری سوم
طی بیست سال اخیر ملت ایران و دولت های آن با هدف رونق اقتصادی در داخل دست به تلاش هایی زدند و در خارج به تعامل با اقتصاد جهانی و مخصوصا اقتصاد غرب پرداخت. وعده های ارتباط با غرب و پیروی کردن از الگوهای اقتصادی آنها و ورود تکنولوژی غربی و پیوستن به سازمان تجارت جهانی از سوی گروه های مختلف را شنید و به آنها گوش داد ولی به نتیجه ای نرسید. غربی ها مشی اعتدالی ایران را با درشت گویی پاسخ دادند. توقف فعالیت های هسته ای را قدر نشناختند و نهایتا زیاده خواهی های غرب و تکبر و غرور آنها به اعمال تحریم های اقتصادی ناجوانمردانه ای علیه ملت ایران در سال 1389 منجر شد.
اکنون آمریکا و اروپا برای سال آینده نیز درصدد هستند که به فشارهای خود علیه ملت ایران ادامه دهند. در چنین شرایطی شیر ایران باید از خواب بیدار شود و نه تنها تحریم ها را خنثی کند بلکه از آنها یک فرصت تاریخی بسازد و برای بار سوم طی سه دهه اخیر آنها را متوجه عظمت روح و فضایل خود بگرداند و قطعا در چنین شرایطی همانگونه که پیش از این بر آن تأکید کرده بودم ما نیاز به یک انقلاب اقتصادی داریم.
جهاد اقتصادی
برای رسیدن به یک جامعه ای که در آن فقر و بیکاری نباشد و عقب ماندگی ها از بین رفته باشد نیازمند یک رشد اقتصادی بالای هشت درصد هستیم. از طرف دیگر همزمان با رشد اقتصادی، نیازمند عدالت و توانمند سازی تمامی مردم در اداره زندگی خود می باشیم.
در این رابطه چند مانع جدی بر سر راه ماست:
اول تحریم های غرب و کارشکنی آنها در مسیر پیشرفت ملت ایران وجود دارد و ممکن است به این فشارها دامن بزنند.
دوم زندگی مصرفی و فرهنگ غیر تولیدی در اغلب مردم وجود دارد.
سوم عقب ماندگی دویست ساله دوران قاجار و پهلوی که خود ناشی از یک اقتصاد استعماری بوده است.
چهارم الگوهایی که برای رونق و پیشرفت اقتصادی انتخاب شده نتوانسته آن جهش لازم را به وجود آورد.
برای عبور از این موانع راهی جز یک انقلاب اقتصادی و فرهنگی در کشور نیست. ایجاد یک انقلاب اقتصادی که هم موانع را خنثی کند و هم اینکه شکوفایی مادی و معنوی ایران را رقم زند نیاز به یک جهاد اقتصادی دارد.
اصلاحات یا انقلاب اقتصادی
پیشرفت ها و زحماتی که در سی سال اخیر به ویژه بیست سال اخیر صورت گرفته هر چند افتخار آمیز بوده ولی در حد اصلاحات اقتصادی بوده است. دوران سازندگی و اصلاحات و دوره آقای احمدی نژاد همراه دستاوردهای اقتصادی بوده ولی در حد تغییرات روبنایی باقی مانده است و مدت ها طول می کشد تا بتواند همه اهداف ملت ایران را تحقق ببخشد، در حالی که ما بر اساس چشم انداز ایران 1404 تنها پانزده سال برای رسیدن به یک جامعه آرمانی و قدرت اول اقتصادی زمان در اختیار داریم.
امروز که رهبر معظم انقلاب اسلامی سال 1390 را سال جهاد اقتصادی نام گذاری کرده است می تواند سرآغاز این انقلاب اقتصادی و فرهنگی در کشور باشد. جمعیت جوان ایران و وجود تحصیل کرده های فراوان و دانشگاه های بزرگ می تواند به عنوان زیرساخت این انقلاب بزرگ اقتصادی باشد و خوشبختانه سند چشم انداز ایران 1404 به عنوان نقشه راه و تلاش برای الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت روبروی ما وجود دارد.
و اما یک سوال...؟
آیا شکست غرب در صحنه اقتصادی ایران و بیرون کردن فقر و بیکاری و گرانی از جامعه کمتر از آزادی خرمشهر است؟ آیا شکوفایی اقتصادی و معنوی جامعه ایران و ساختن یک زندگی آرمانی برای مردم کمتر از بازگرداندن دو ملیون آواره جنگی در دهه اول انقلاب است؟ اگر این جهاد مقدس تر از آن دفاع مقدس نباشد قطعا کمتر از آن نیست. دیروز در دوران پرشکوه دفاع مقدس مردم پنج استان سرافرازانه به خانه های خود برگشتند و امروز باید بیش از هفتاد میلیون جمعیت ایران را به بهترین زندگی در جهان برسانیم و ملت های منطقه را نیز از این آبادانی خود بهره مند سازیم.
امروز دنیای غرب قصد جلوگیری از پیشرفت ما را کرده است. آنها می خواهند با تحمیل تحریم ها و جلوگیری از پیشرفت ملت ایران، استقلال و عزت ما را هدف قرار دهند. حال که رهبر معظم انقلاب اسلامی با ایستادگی های خود فضای جهادی جدیدی برای جوانان ما و ملت پر افتخار ایران آماده کرده است باید قدر آن را بدانیم و تمام همت و نیروهای خود را برای شکست طرح های ظالمانه غرب علیه ملت ایران بسیج کنیم.
بازنگری استراتژی تجاری با جهاد اقتصادی/ آغاز خیز جدید اقتصادی
رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران با ارایه توصیههایی برای تحقق چارچوبهای جهاد اقتصادی گفت: استراتژی تجاری کشور باید بر مبنای جهاد اقتصادی بازنگری شود تا تجارت کشور در مسیر خیزش اقتصادی قرار گیرد.
یحیی آل اسحاق در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: واقعیت این است که اگر تحلیلی از روند انقلاب اسلامی داشته باشیم، مشاهده میشود که در مقاطع مختلف زمانی، کشور اولویتهایی را در حوزههای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، امنیتی و سیاسی تعیین کرده است؛ به نحوی که در سالهای اول پیروزی انقلاب اسلامی، اهمیت مسائل امنیتی و استقرار نظام مطرح شد که با مجاهدت مردم و درایت و رهبری امام راحل و عزم ملت، کشور توانست بهترین اقتدار را در منطقه علیرغم تمامی محدودیتهای جهانی کشورهای استکباری بر علیه نظام، کسب کند.
رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران افزود: در این میان، علیرغم استکبار جهانی و گذراندن 8 سال دوران جنگ، کشور توانست با مجاهدت و جهاد، استقرار یابد و امروز ایران در منطقه، حرف اول را بزند و کار به جایی هدایت شود که هیچ فعل و انفعالی در منطقه شکل نگیرد، مگر به گونهای همراهی و عمل و عکسالعمل ایران را در پی داشته باشد.
وی تصریح کرد: در این میان البته هزینههای فراوانی صورت گرفته که تعداد شهدا، جانبازان و خسارتهای جنگی نمونهای از سرمایهگذاریهای مالی، جانی و زمانی بوده که انجام شده است؛ ولی آثار آن، اقتدار کشور ایران است که مایه افتخار جهان و منطقه و تمامی احرار عالم است. این، تنها یک مرحله از دوران انقلاب اسلامی ایران است.
به گفته آل اسحاق، مرحله دوم در حوزههای سیاسی متمرکز است که در این حوزه نیز، ایران با گذراندن مشکلات عدیدهای که استکبار جهانی با انواع و اقسام دخالتها، جنگ نرم و سرد، فشار گروههای ضدانقلاب و اغتشاشات و تعارضات داخلی تلاش کرده بود برای ایران ایجاد کند، امروزه موفقیت را در این حوزه تجربه میکند و شاهد هستیم که در حوزههای سیاسی، بینالمللی، داخلی و ملی، اقتدار ایران زبانزد است و هم اکنون، کشورمان یکی از مستقلترین، آزادترین و مردمیترین حکومتهای جهانی است و متجاوز از دهها انتخابات خوب را پشت سر گذاشته است که این امر، نمونه کاملی از یک کشور اسلامی آزاد، با تمامی آزادیهای لازم و متصور برای مردم یک کشور است.
وی اظهار داشت: هم اکنون ایران کشوری مستقل، آزاد، توانا، مردممدار است و در تمامی حوزههای سیاسی عملکرد مثالزدنی دارد؛ اگرچه هزینههای زیادی در این راه صورت گرفته است، اما ایران در حوزه سیاست داخلی و خارجی، از اقتدار بالایی برخوردار است، البته این مهم جز در سایه جهاد و همدلی، وحدت و رهبری مقام معظم رهبری و نیز همراهی تمامی نخبگان، خبرگان و دلسوزان و تاثیرگذاران جامعه اعم از دولت و مجلس و تمامی نخبگان میسر نشده است.
رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران خاطرنشان کرد: در این میان، نخبگان با درک صحیح از حوزه سیاسی کشور، داغ برخی دخالتها را به دل دشمنان اسلام نهادند، به نحوی که استکبار با تمام توان و هنر و برخوردها نتوانست ضربهای به ملت ایران وارد آورد و تیر او به سنگ خورد.
وی گفت: حوزه سوم که یکی از مهمترین حوزهها به شمار میرود، حوزه اقتصاد است که امروزه همانطور که مقام معظم رهبری امسال به آن اشاره داشتهاند، اولویت نظام است و حوزه اقتصاد، یکی از حوزههای اولویتدار کشور به شمار می رود و کشور در دو مرحله، با جهاد و کوشش و همدلی توانست با همت و کار، دلسوزی، درایت و وحدت کار را پیش برد؛ البته باید در این حوزه نیز با رویه جهادی وارد شویم و همانطور که در دو حوزه دیگر موفق بودهایم، در این حوزه نیز موفق شویم.