بیماریهای پوستی در ورزش های مختلف
خیلیها برای ورزش به باشگاه میروند، تنیس بازی میکنند، یا کشتی میگیرند، یا هر ورزش دیگری را امتحان میکنند. ولی ورزشها هم میتوانند برای شما مشکلات پوستی ایجاد کنند.
درباره ارتباط ورزشها و مشکلات پوستی چه میدانید؟
مالش و اصطکاک پشت بدن با دستگاههای ورزشی یا سایر تمرینات ورزشی که ایجاد لرزش میکنند ممکن است آکنه را تشدید کند. در پوستهای چرب و افراد مستعد آکنه، لرزش ناشی ازاین دستگاه ها و عرق، باعث ایجاد تاولهای سطحی و جوش میگردد. برای پیشگیری از این ناراحتی، لباس نرم پوشیده و در سطح صافی تمرین کنید و بلافاصله دوش بگیرید. فرآوردههای بدون نسخه ی آکنه بهویژه آنهایی که حاوی بنزوییل پراکساید یا اسید سالیسیلیک هستند، مفیدند. اگر ناراحتی، شدید باشد ممکن است متخصص پوست آنتیبیوتیک خوراکی تجویز کند. هرگونه افزایش رنگدانه که به دنبال التهاب و سایش پیش آید، به آرامی طی هفتهها و ماهها از بین میرود. قرار گرفتن کم در معرض آفتاب میتواند به از بین رفتن جوشها کمک کند.
تنیسبازها و جوشهای ناحیه ی باسن
بعضیها وقتی در روزهای گرم و مرطوب تنیس بازی میکنند، در ناحیه باسن جوشهایی شبیه آکنه درمیآورند. باسن، در اثر تعریق و مالش زیاد و وجود میکروارگانیسمها، به شکل فراوانی دچار جوشهایی شبیه آکنه میگردد. به نظر میرسد این ناراحتی در خانمها شایعتر باشد.
دویدن، بازی تنیس، پوشیدن البسه ورزشی، کمربند، لباسخانه، البسه خشن و لباسهای شنای خیس از عوامل خطرساز هستند. هوای گرم و مرطوب، کوتاهی در دوش گرفتن بلافاصله پس از ورزش و پوشیدن لباسهای ضدآب ابتلا را تسریع میکند. پیشگیری، شامل پوشیدن لباس زیر نخی صاف، تمیز کردن و خشک کردن ناحیه و پرهیز از فعالیتهایی است که پوست را تحریک میکند. با شلوارک تنیس و بدن عرقآلوده یا لباس حمام، در جاهای خیس ننشینید.
ممکن است تغییر رنگ قهوهای به دنبال عکسالعملهای التهابی پیش آید که شاید ماهها طول بکشد اثرش از بین برود و در ناحیه خالهایی باقی بگذارد.
برای موارد شدید و کنترل سریع، امکان دارد آنتیبیوتیک لازم باشد. عود ناراحتی به وفور دیده میشود و لذا مراقبت و پیشگیری روزانه مهم است.
وزنهبرداران و ترک پوست
وزنهبرداری اغلب باعث بروز نشانههای ترک و پارگی پوست میگردد. این علایم اغلب دور آرنج وزنهبرداران پیش میآید، اما در پشت و کشاله ران ، به خصوص در کسانی که با پاهایشان وزنه برمیدارند نیز دیده میشود. ترکهای پوستی همچنین در کسانی که کارهای سنگین دستی انجام میدهند و نیز در افراد چاق و خانم های باردار دیده میشوند. تغییرات هورمونی ناشی از افزایش ترشح کورتیزول و یا تجویز داروهای کورتوندار نیز میتواند ترکهای پوستی ایجاد کند. شروع آن ممکن است به تدریج یا ناگهانی باشد. ترکهای پوستی اصولا قرمز یا ارغوانی رنگ هستند، اما به ندرت به سفیدی میگرایند.
متاسفانه راهی برای از بین بردن ترکهای پوستی وجود ندارد. چرب کردن پوست با لوسیونها، کرمها، کره کاکائو یا ویتامین E در درمان و پیشگیری آنها ارزشی ندارد. اگر کسی خواهان بهبود ترکهای پوستی است، باید از وزنهبرداری و فعالیتهای سنگین مشابه خودداری نماید.
کشتیگیرها و عفونتهای پوستی
تماسهای نزدیک و پوست به پوست کشتیگیران، خطر انتقال انواع عفونتها را افزایش میدهد. در حقیقت اپیدمیهای کوچک زرد زخم، کورک، تبخال عفونی و زگیل مسری در کشتیگیران زیاد دیده شده است. عفونتهای قارچی به خصوص در پوست سر، بین جوانان کشتیگیر انتقال مییابد. در کشتیگیران مستعد، ابتلا به عفونتهای قارچی ثانوی به تعریق و اصطکاکهای زمان تمرین یا کشتی واقعی مربوط است. ناراحتی میکروبی پوست (استافیلوکوک و استرپتوکوک) به صورت ثانوی در محلهای ساییدگی و خراش هایی که موقع کشتی پدید میآیند، دیده میشود.
مراقبت صحیح از پوست موقع تمرین و نیز بعد از ایجاد جراحت باعث پیشگیری و درمان سریع ناراحتی میگردد.
تحریک ناشی از بند کلاه
جوشها، ممکن است در مناطقی که پوست در تماس با بند کلاه کاسکت باشد، رخ دهد. امکان دارد اطراف صورت و پیشانی نیز مبتلا شوند. گرما و رطوبت زیاد در تابستان، ناراحتی را بدتر خواهد کرد.
اگر بند کلاه شما کهنه و زبر شده است، سعی کنید آن را عوض کنید. پوست خود را تمیز نگه دارید.
سوارکاران و عفونتهای قارچی
خارش سوارکاری به تنهایی یا همراه عمل سایش، رطوبت و قارچ به وجود میآید. افرادی که وزنشان سنگین است و کسانی که در فعالیتهای بدنی شرکت دارند، مستعدتر هستند. اگر عفونت قارچی دیده شود، این همان قارچی است که در ناراحتی عفونت قارچی پا یافت میشود. باکتری نیز ممکن است در ایجاد ناراحتی سهیم باشد.
برای پیشگیری از خارش سوارکاری، لباس گشاد بپوشید. برای کم کردن اصطکاک، پودر به کار ببرید و ناحیه را خشک نگاه دارید.
مشکلات پوستی شایع در شناگران
اصولاً شایع ترین بیماری های ناشی از شنا در استخرها و سواحل دریا از نظر متخصصین پوست و مو چیست؟
سئوال مهمی مطرح کردید. پاسخ به این سئوال، هم می تواند نظر شناگران و متصدیان مرتبط را به عنوان افراد در معرض خطر جلب نماید و هم نظر پزشکان عمومی را که اصولاً در خط اول مواجهه با کسانی هستند که با مشکلات خاص فصل شنا به آنها مراجعه می نمایند.
به طور کلی مشکلات پوستی شایع در شناگران را می توان چنین بر شمرد:
1- Swimmer's Xerosis :
Swimmer's Xerosis یا پوست خشک که در شناگران شایع است. علت این پدیده حل شدن و از بین رفتن تدریجی چربی محافظ پوست است که منجر به کاهش رطوبت لایه ی شاخی شده و سبب ایجاد یک پوست خشک، پوسته پوسته و خارش دار می گردد.
این وضعیت با دوش گرفتن های داغ و طولانی که شناگران به انجام آن شهرت دارند و نیز باقی ماندن به مدت طولانی در جکوزی های گرم بدتر می شود.
برای رفع این معضل می توان با کاهش مدت دوش گرفتن و در واقع یک دوش سریع با آب ولرم، از خشکی بیش از حد پوست جلوگیری کرد و از صابون های ملایم تر استفاده نمود.
همچنین باید بلافاصله پس از خشک کردن بدن با حوله، از یک نرم کننده چرب استفاده کرد. وازلین طبی یک مرطوب کننده خوب و ارزان قیمت است.
اگر خشکی پوست به اگزما تبدیل شود، باید از داروهای ترکیبی حاوی کورتون موضعی استفاده کرد و میزان استروئید بستگی به وضعیت بیماری دارد.
2- التهاب پوست در اثر پوشیدن لباس شنا (Bikini Bottom) :
ممکن است، پس از یک روز استفاده ی طولانی مدت از یک مایوی مرطوب و تنگ و چسبان، این حالت اتفاق بیفتد که در واقع یک التهاب عفونی عمیق(فولیکولیت باکتریال عمیق) با درگیری شایع میکروب هایی مانند: استرپتوکوک و استافیلوکوک طلایی است که بیمار دچار توده های زیر پوستی عمیق ملتهب و سفت در طول ناحیه ی باسن می شود.
یک دوره ی آنتی بیوتیک درمانی سیستمیک (مثل سفالکسین برای ده روز) در این موارد لازم است. کشت های پوستی برای شناسایی موارد استاف طلایی مقاوم به متی سیلین در 35 درصد مناطق جغرافیایی کمک کننده است. استفاده از آب گرم در مناطق درگیر به تسریع درمان کمک می کند.
3- التهاب فولیکول با لوله آب داغ (فولیکلیت Hot- tube):
این عارضه توسط نوعی باکتری به نام سودومونا آئروژینازا ایجاد می شود و در افرادی که از whirpool یا استخرهای آب گردان و جکوزی با لوله های داغ استفاده می کنند، دیده می شود. نواحی تماس داده شده با آب داغ ضایعات پوستی به صورت دانه های برجسته ی قرمز رنگ یا چرکی پیدا می کند که خود به خود در طول 7 تا 10 روز خوب می شوند. ممکن است سندرم پای داغ سودومونا(pseudomonas hot foot syndrome) به شکل برجستگی های زیر پوستی حساس روی پاشنه ی پای بچه ها پس از استفاده از جکوزی دیده شود.
درمان معمولا حمایتی و با استفاده از داروهای ضد خارش خوراکی است. کمپرس اسید استیک 5 درصد به مدت 20 دقیقه دو بار در روز نیز علائم را بهتر می کند. در صورت وجود علائم عمومی (مثل تب و لرز و برجستگی های غدد لنفاوی)، یک دوره درمان با آنتی بیوتیک خوراکی با تجویز پزشک توصیه می شود. رساندن کلرین کافی و کنترل PH لوله های آب می تواند به جلوگیری از این مشکل کمک کند.
اگر PH آب استخر شدیداً قلیایی یا اسیدی باشد می تواند سبب گلو درد، تحریک و سوزش پوست و چشم ها شود. PH آب استخر باید در حدود 4/7 نگه داشته شود.
گاهی ممکن است شنا در استخر سبب سبز شدن موهای روشن شود. در این صورت میزان مس موجود در آب استخر زیاد است و این ممکن است به علت اسیدی بودن آب استخر باشد که مس موجود در لوله های آب را حل کرده و سبب تغییر رنگ موهای روشن و رنگ کرده می شود.
4- حساسیت پوستی آلرژیک نسبت به وسایل شنا:
چند ضایعه ی پوستی، منحصراً توسط وسایل شنا ایجاد می شود. سودای (درماتیت) غواصی توسط یک حساسیت پوستی آلرژیک به عینک شنا یا ماسک غواصی ایجاد می شود و علائم آن عبارتند از قرمزی، خارش و گاهی ضایعات ترشحی یا دلمه بستن در قسمت تحت تماس.
سودای لباس غواصی، گردن، تنه و اندام ها را به علت آلرژی تماسی نسبت به مشتقات تیوره آ (thiourea) درگیر می کند و باید آن را از جوش های ناشی از فشار، افتراق داد. حساسیت پوستی نسبت به گیره ی بینی، گوشی ها و وسایل دیگر شنا نیز ممکن است دیده شوند.
test (آزمایش) پوستی می تواند در تایید تشخیص درماتیت (التهاب پوستی) تماسی آلرژیک نسبت به وسایل شنا کمک کند. استروئید موضعی یا خوراکی و آنتی هیستامین برای درمان موارد حاد و شدید استفاده می شود. باید به بیمار توصیه کرد که از مواد ایجاد کننده ی آلرژی دوری کنند ( مثل استفاده از عینک های شنای بدون لاتکس).
5- برجستگی گره ای(گرانولوم) استخر شنا:
این بیماری به علت نوعی میکروب از خانواده ی میکوباکتریوم به نام مارینوم (marinum) که یک میکوباکتریوم آتیپیک است، در آکواریم های خانگی و آب شور ایجاد می شود. پوست، برجستگی های سطحی یا عمقی قرمز تا تیره دارای سفتی و دلمه روی زانوها، آرنج یا سطح پشتی دست ها و پاها پیدا می کند که ممکن است بعد زخمی شوند. علائم اغلب مختصرند، ولی ممکن است درد و خارش موضعی دیده شود.
برای درمان آنتی بیوتیک خوراکی لازم است و درمان 4 تا 6 هفته پس از فروکش علائم کلینیکی ضایعات ادامه پیدا کند.
6- خارش شناگران یا درماتیت لاروی (cercarial dermatitis ):
یک واکنش آلرژیک نسبت به لارو نوعی کرم است که با خارش و دانه های قرمز موقتی همراه است که پس از شنا به صورت لکه و دانه های برجسته ی قرمز ظاهر شده و در عرض چند روز ناپدید می شوند. اگر مناطق درگیری بزرگ نباشد، نیازی به درمان ندارد. آنتی هیستامین خوراکی و کمپرس سرد همراه با کورتون موضعی با قدرت متوسط ممکن است مفید باشد.
7- قارچ تینه آپدیس یا قارچ کف پا:
این قارچ پوستی روی کف پا و کناره های پاشنه و پنجه ی پا رشد می کند و به علت اینکه معمولا شناگران با پاهای برهنه در محوطه ی استخر راه می روند، به آسانی قابل انتقال به دیگران می باشد.
علائم می تواند شامل لکه های قرمز یا قهوه ای همراه با پوسته پوسته شدن و گاهی ایجاد تاول باشد.
برای رفع این مشکل از درمان های رایج موضعی ضد قارچ می توان بهره گرفت.
از آنجا که کفش ها معمولاً محیطى گرم، تاریک و مناسب براى رشد قارچ هاى پوستى به وجود مى آورند، متخصصان چند راهکار براى جلوگیرى از ابتلا به این بیمارى پوستى ارائه کرده اند:
1 - پاهاى خود را روزانه با آب و صابون بشویید و به ویژه بین انگشتان را به دقت خشک کنید.
2 - براى کاهش رطوبت به طور منظم کفش ها و جوراب هایتان را تعویض کنید.
3 - روزانه از پودر مخصوص پا استفاده کنید.
4 - اگر برای دوش گرفتن از محل مشترک (مانند استخرها و کنار دریا) استفاده مى کنید، پابرهنه نباشید و حتماً از دمپایی مخصوص استفاده کنید.
5 - کفش هاى سبک و هواخور بپوشید.
6 - در صورت ابتلا به قارچ، اگر این روش هاى محافظتى براى درمان آن کارایى نداشت، پس از دو هفته با پزشک متخصص مشورت کنید.
چند نکته بهداشتى براى شناگران تفریحگاه هاى آبى عمومى
کارشناسان مراکز کنترل و پیشگیرى امراض توصیه کرده اند که براى رفتن به استخر، دریاچه و یا دریاها حتماً حوله و کرم ضدآفتاب به همراه داشته باشید و نسبت به این امر که با چند تن دیگر در آب مشترک شنا مى کنید هوشیار و گوش به زنگ باشید.
در استخرهاى عمومى با افزایش تعداد افراد مراجعه کننده و به دلیل وجود میکروارگانیسم ها در این آب ها که مى تواند باعث بروز بیمارى هاى جدى و حتى موجب مرگ افراد شود، این مراکز مردم را به توجه بیشتر به بهداشت آبى که در آن شنا مى کنند، توصیه مى نمایند.