تحقیق مقاله تاثیر اخلاق دینی بر سلامت روح و جسم

عنوان:

تاثیراخلاق دینی بر سلامت روح و جسم

افراد متأهل سالم ترند(نگاهی به تأثیر ازدواج در سلامت جسم و روان)

هزاران هزار دختر و پسر مجرد در دنیا هستند که برخی از آنها از تجرد راضی به نظر می رسند و حتی تا سالیان سال تمایلی به ازدواج نشان نمی دهند.

برای کسانی که از دور نظاره گر آنها هستند این طور به نظر می رسد که آنها هیچ وقت تن به ازدواج نخواهندداد. چون این افراد از ادامه تحصیل، پیشرفت شغلی و آزادی دوران تجرد چنان صحبت می کنند که انگار ازدواج جز یک مانع بزرگ چیز دیگری نیست اما تحقیقات نشان داده است ۶۰ درصد این افراد هم در نهایت ازدواج می کنند.

ازدواج برای برخی افراد حکم سر و سامان گرفتن زندگی را دارد. برای این افراد ازدواج سمبلی از آغاز بلوغ فکری و تکامل است به نحوی که زندگی آنها در سایه ازدواج معنا پیدا می کند.

ازدواج برای شما و تمام افراد یک تصمیم گیری بزرگ و اساسی است که نه تنها سرنوشت زوجین را تحت تأثیر قرار می دهد، بلکه موجب گسترش اعضای خانواده، بقای نسل و افزایش افراد جامعه می شود. درنتیجه انعکاس کلی آن به اجتماع برمی گردد. گه گاه اخبار متفاوتی درمورد فواید ازدواج یا فواید مجردبودن منتشر می شود و حیران وسرگردان می مانی که ازدواج موفق تأثیری بر سلامت جسم و روان دارد یا نه…؟

تحقیقات جدید نشان می دهد یک ازدواج خوب و سالم برای سلامتی مفید است. درحالی که ازدواج اشتباه و مشکل دار ورشکستگی جسمی و روحی تمام عیار محسوب می شود. همه افراد انتظار دارند همسر آینده آنها سازگار بوده و ارزش های مشابه آنان داشته باشد و موجب شادی و خوشبختی آنها شود. اما شاید ندانید اگر همسرتان صحیح انتخاب شده باشد و ازدواج موفقی داشته باشید، سلامت جسمی شما تأمین می شود. بنابراین باید برای انتخاب همسر، بیشتر از انتخاب خانه و شغل اهمیت قائل شوید.

در تحقیقی که دکتر «برایان» روانشناس کانادایی انجام داد مشخص شد ازدواج بد و ناموفق موجب افزایش فشار خون می شود و جالب این که این افراد اگر ازهمسرشان دور باشند، فشار خون آنان به حالت طبیعی برمی گردد. همین اثر درمورد ازدواج خوب برعکس است. یعنی ازدواج موفق موجب تداوم سلامتی شما می شود. مطالعات دیگر نشان داده در زوجینی که ازدواج خوبی نداشته اند، احتمال ابتلا به دیابت (مرض قند) بیشتر است. ضمناً احتمال بروز حمله قلبی دراین افراد بیشتر است.

ازطرفی ازدواج موفق موجب تقویت ایمنی بدن می شود و با کنترل و کاهش هورمون های ناشی ازاسترس، خطر بیماری های قلبی را کاهش می دهد. درکل، ازدواج خوب وشاد، مقاومت فرد را نسبت به عفونت افزایش و خطر مرگ ناشی از سرطان بیماری قلبی و انواع دیگر بیماری ها را کاهش می دهد. یکی دیگر از فواید ازدواج، افزایش طول عمر است. هرچه این ازدواج موفق تر و شادتر باشد، افزایش طول عمر بیشتر است. افراد متأهل به اضطراب، افسردگی، استرس های بعد از حادثه و انواع فوبیا (ترس) کمتر مبتلا می شوند.

دانشمندان معتقدند احساس مفیدبودن و ثبات اجتماعی در افراد متأهل بیشتر است و متأهل ها نسبت به مجردها ارتباطات اجتماعی بهتری برقرارمی کنند. البته اگر ازدواج موفق باشد تمام این تأثیرات بیشتر می شود.

دکتر «سلیوان» روان شناس دانشگاه نیویورک معتقداست رابطه بین روح و جسم بسیار قوی است و طبیعی است که مشکلات روحی با بیماری های جسمی تظاهر پیداکنند.

در خبر دیگری، دانشمندان آمریکایی اعلام کردند احتمال داشتن نشانگان متابولیک که زمینه ساز بیماری قلبی است در زنانی که زندگی مشترک خوبی دارند نسبت به زنان مطلقه یا مجرد دوبرابر است.

تحقیق دیگری نشان می دهد ازدواج بد و مشکل دار موجب می شود زن و شوهر هردو دچار استرس زیاد شوند که این استرس در سراسر روز و حتی در محل کار با آنها بوده و موجب افزایش فشار خون در آنها می شود و همین مسأله احتمال حمله قلبی یا مغزی را بیشتر می کند.

و اما یک تحقیق جالب دیگر: زنان متأهل بیشتر از مجردها رژیم لاغری می گیرند که البته دلایل آنها برای این کار بیشتر آن است که به سلامت اهمیت می دهند و نکته جالب تر این که شوهران این خانم ها مجبورند رژیم بگیرند چون غذای آنچنانی نیست که میل کنند. دانشمندان دانشگاه تگزاس هم معتقدند که ازدواج ناموفق و پرجنگ و جدال، افراد را افسرده می کند. ظاهراً ازدواج برای آقایان فواید بسیاری دارد. زیرا تحقیقات نشان می دهد آقایان متأهل کمتر ریسک می کنند، کمتر به سراغ موضوعات خطرناک می روند و رفتار آنان محتاطانه تر و زندگی آنها منظم تر می شود و بهتر غذا می خورند. زنان متأهل هم کمتر به دکتر مراجعه می کنند، بیشتر مراقب خود هستند. زنان متأهل از حمایت روحی و روانی بزرگی برخوردارند، این در حالی است که مردان متأهل از حمایت اجتماعی بیشتری برخوردارند. براساس تحقیقات دانشمندان دانشگاه پترزبورگ اگرچه قبلاً اعلام شده بود مردان متأهل سالم ترند اما در زنان این مسأله به کیفیت ازدواج بستگی دارد. یعنی در صورتی ازدواج موجب بهبود سلامت زنان می شود که آنها از این ازدواج راضی و خشنود باشند. در این صورت سلامت قلب آنها بالا می رود، سبک زندگی در آنها بهتر می شود و با مشکلات عاطفی کمتری روبه رو می شوند. حتی این زنان اضافه وزن کمتری دارند، سطح کلسترول خون آنها پائین تر است و بیشتر ورزش می کنند.

در اصل این محققان نشان داده اند که برای مردها، همسرشان حکم یک ستون حمایتی را دارد چون معمولاً شبکه ارتباطی خانم ها قوی تر و گسترده تر است و به راحتی می توانند از حمایت های دیگران هم استفاده کنند. یکی از دلایل این امر آن است که خانم ها نسبت به جنبه های منفی زندگی مشترک حساس تر از آقایان هستند. دلیل دیگر این که خانم ها بهتر از آقایان از همسرشان حمایت می کنند.

● «ازدواج» علیه «استرس»

ثابت شده است که بسیاری از جنبه های یک ازدواج سالم موجب کاهش استرس می شود: درآمد افراد بیشتر از دوران تجرد می شود حتی اگر فقط یکی از زوجین شاغل باشد باز هم افراد متأهل بیشتر از مجردها پول پس انداز می کنند. شبکه حمایتی متأهل ها گسترده تر است. در یک ازدواج موفق، ۲ گروه از دوستان و فامیل به هم ملحق می شوند در نتیجه شبکه حمایتی بیشتر می شود.

این حمایت فقط مالی نیست و از نظر روحی هم به زن و شوهر کمک می کند طوری که افسردگی در متأهل ها کمتر است. افراد از خانواده های مختلف و با رفتارهای متفاوت با هم ازدواج می کنند، اگر ازدواج صحیح باشد حس مسئولیت پذیری در دوطرف موجب می شود رفتارهای سالم افزایش پیدا کند و رفتارهای پرخطر کمتر شود. نتیجه کلی این تغییر رفتار روی سلامت تأثیری مثبت دارد. البته باز هم تأکید می شود که این تأثیرات فقط در افراد متأهل دیده نمی شود و باید متأهل موفق باشید تا از ازدواج بهره مثبت ببرید، چون ازدواج نامناسب و ناموفق تأثیر منفی دارد و منبع استرس به حساب می آید.

● ازدواج موفق؛ منبع آرامش

داشتن یک ازدواج موفق و رسیدن به بلوغ عاطفی، مهم ترین عامل برقراری آرامش افراد است. دکتر «حسام» روان پزشک و عضو آکادمی روان پزشکان اروپا، در مصاحبه با خبرنگار ایسنا، با اشاره به این مطلب گفته است: امروز بزرگ ترین چالش زندگی هر فرد، چگونگی برخورد با مسائل روزمره و تأثیر نپذیرفتن از آنهاست. در حقیقت بدون وجود یک تکیه گاه عاطفی، ادعای داشتن شخصیت مستقل، قوی و سازگار که به راحتی با مشکلات برخورد می کند، صحت ندارد.

این روان پزشک، زندگی در کنار فردی با روحیات سازگار را مهم ترین عامل موفقیت، آرامش و ارضای عاطفی دانسته و گفته است: شاهدان این گفته، افراد موفقی هستند که همگی رمز موفقیت خود را ازدواج مناسب می دانند.

وی خاطرنشان می کند: دلیل این که امروز، بسیاری از جوانان تمایلی به ازدواج ندارند این است که از قبول مسئولیت در قبال یک فرد دیگر می هراسند اما اگر تک تک این اشخاص، حتی برای یک روز احساس آرامش ناشی از زندگی در کنار یک فرد مناسب را تجربه کنند، قطعاً تمایلی به تنها ماندن نخواهند داشت. دکتر حسام در نهایت یادآور شده، عمده بیماری ها نیز در افرادی بروز می کند که زندگی عاطفی سالمی ندارند. حتی امروزه ثابت شده تعداد زیادی از موارد بیماری هایی مانند ایدز و سرطان، بویژه بیماری های قلبی در اشخاص تنها بروز می کند.

● نقش ازدواج در سلامت روان

با ازدواج، دختر و پسر در کنار یکدیگر از آرامش، امنیت و سلامت روان برخوردار می شوند. خداوند متعال در این مورد می فرماید: «و از نشانه های او این که، همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید، در میان تان مودت و رحمت قرار داد.»
رسول گرامی اسلام(ص) نیز ازدواج را عامل ایجاد اخلاق نیکو در فرد می داند و می فرماید: «مردان و زنان بی همسر خود را به ازدواج یکدیگر درآورید، چرا که خداوند اخلاق آنان را نیکو می سازد.» امروزه، پژوهش های جامعه شناسان و روان شناسان نیز حاکی از ارتباط سلامت روان و ازدواج است.

در همین زمینه، مطالعات اداره بهداشت عمومی آمریکا در سال ۱۹۸۰ نشان می دهد که بین سلامت روانی و ازدواج، ارتباط معنی داری وجود دارد. افراد متأهل در مقایسه با افراد مجرد در وضع بهتری از سلامت روانی قرار دارند. از مهمترین فواید ازدواج و تشکیل خانواده، ایجاد اخلاق نیکو در افراد، سلامت و بهداشت روانی، آرامش، مودت و رحمت است که خانواده را میان دیگر نهادهای اجتماعی، ناهمانند و منحصر به فرد ساخته است به طوری که از آن به عنوان ریشه ای ترین نماد اجتماعی یاد می شود.

هم‌ سلا‌مت روح، هم سلا‌مت جسم‌

جام جم آنلاین: رادیو سلامت هر روز برنامه‌های خود را با ذکر «یا من اسمه دواء و ذکره شفاء» شروع می‌کند تا متناسب با ماموریتی که برای خود تعریف کرده در اولین گام، روحیه توکل به خداوند را در مردم زنده‌ نگه‌ دارد.شبکه سلامت از بهمن‌ماه سال 81 با همراهی وزارت بهداشت و با همت شورای سلامت صداوسیما و معاونت صدا کار خود را آغاز کرد و هم‌اکنون با 12 ساعت پخش روزانه به روی آنتن می‌رود.

توجه به بهداشت عمومی، تلاش در جهت بهبود سلامت جسمی و روانی مخاطبان و جامعه و اطلاع‌رسانی مناسب در جهت اهداف ملی کشور در حوزه بهداشت از اهداف اصلی این شبکه است.

کامران کاظم‌زاده این روزها علاوه بر اداره کردن امور این شبکه مقدمات برگزاری اولین کنفرانس بین‌المللی رسانه‌های سلامت‌محور را نیز فراهم می‌کند که قرار است رادیو سلامت و معاونت صدا متولی اجرای آن باشند.

کاظم‌زاده سال 63 از طریق کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به رادیو معرفی شد و سال‌ها نویسندگی برنامه‌های گروه کودک و فرهنگ را به عهده داشت و از سال 69 نیز به مدت 12 سال مدیریت گروه کودک رادیو ایران عهده‌دار بود و هم‌اکنون هم چند ماهی است که مسوولیت رادیو سلامت به او محول شده است.

تا آنجا که می‌دانم، دغدغه شما بیشتر حوزه ادبیات و شعر بود. چطور شد که از رادیو سلامت سر در آوردید؟

من دوره لیسانس ادبیات فارسی خواندم. به تاریخ ادبیات بسیار علاقه‌مندم و رشته فوق لیسانسم هم ادیان تطبیقی بود. درست می‌گویید بیشترین حوزه مطالعاتی و تخصصی من دراین حوزه‌هاست، ولی کار رادیو هم یک نوع تخصص است. ضمن این که رویکرد جدید رادیو سلامت این بود که از حدود پزشکی‌محوری صرف  فاصله بگیرد و به رادیویی سلامت‌محور تبدیل شود.

رویکرد شما که من فکر می‌کنم بسیار برگرفته از شعار این شبکه یا من اسمه دواء و ذکره و شفاء است، چقدر با رسانه‌های مشابه و سلامت‌محور در دنیا شبیه است؟

تعریفتان از رسانه‌ای سلامت‌محور چیست؟

همین که بیشتر پزشکی‌محور هستند تا سلامت‌محور.

حتی پزشکی‌محور هم نیستند. من برای بسیاری از آنها لفظ مردم فریب را به کار می‌برم. در  آلمان وقتی اعلام می‌شود که جراحی زیبایی برای زیر 18 سال ممنوع است، یعنی در حوزه سلامت اتفاقی افتاده و یک امکان اجتماعی به تهدید تبدیل شده است.

خب قصور رسانه‌ها در این میان چیست؟

رسانه‌ها از زنان و کودکان برای تبلیغاتی که به ظاهر برای سلامت است؛ استفاده ابزاری می‌کنند. مثلا تبلیغ  کرم می‌کنند. باید ببینید که چقدر آن واقعیت دارد و چقدر فریب است و برای همین تبلیغات فریبکارانه از چه ابزارهای ناجوانمردانه‌ای استفاده می‌کنند. در تبلیغ چیپس و پفک و... ببینید از کودکان چه استفاده‌های ابزاری می‌شود.

سازمان بهداشت جهانی از 4 منظر سلامت را تعریف می‌کند: معنوی، اجتماعی، جسمی و روانی. الان ما می‌بینیم که در دنیا فقط بیشتر به بعد جسمی توجه می‌شود و تا حدودی هم در بعضی کشور‌های پیشرفته به بعد روانی؛ اما بعد معنوی که بیشتر مورد نیاز است، کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. بشر امروز درهای آسمان را به روی خودش بسته است. این همان بعد معنوی سلامت است.

بشر جویای رستگاری است. شما این همه مکاتب فکری که می‌بینید عرفان‌های کاذب، رشد گسترده بودیسم در دنیا و مدیتیشن‌هایی که هست، همه بهانه‌ای برای رستگاری و آرامش انسان است. بشر گم شده‌ای دارد که در جوهره معنوی به صورت عام و در گوهره دینی به شکل خاص می‌تواند آن را جستجو کند.

برای همین، ماموریت ما به عنوان رسانه‌ای با موضوع سلامت ایجاب می‌کند که در ابعاد معنوی بیشتر تلاش کنیم. بارها گفته‌ام که آدمی با یک قلب مریض می‌تواند رستگار شود، ولی با یک قلب سالم می‌تواند رستگار نشود.