چکیده
کاداستر را می توان مجموعه اطلاعات هندسی ، حقوق ، مالکیتی املاک – مستلغلات و مستحدثات و قطعات ملکی در محدوده چغرافیایی به صورت نظام به هم پیوسته که پاسخگوی ( چه کسی ، کجا، چگونه ، چقدر مالک است .) باشد تعریف نمود.
هدف کاداستر ایجاد نظامی دقیق ، ساده و روان و مطمئن و قابل تغییر با زام حاکمبر امور املاک و مستحدثات کشور می شباشد . کاداستر از ضروریات توسعه اقتصادی – اجتماعی – فرهنگی و نیز ابزار فنی حقوقی اطلاعاتی زیر بنایی هر کشور است .
این تحقیق در ارتباط با ارزیاتی اقتصادی طرح کاداستر ( نقشه برداری ملکی و ممیزی املاک ) کشور می باشد . ارگانها ، نهادها، سازمانهای مختلفی میتوانند از مزایای این طرح بهره مند گردند.
هدف اصلی این تحقیق محاسبه و برآورد منافع و هزینه های مربوط به اجرای این طرح می باشد. در اینجا برآورد میزان هزینه ها برای نبیست سال مدت اجرای طرح انجام گرفته است و تنها درآمد حاصل از یکی از انواع منافع این طرح که کمک به وصول مالیات است مورد ارزیابی قرار گرفته است و این ارزیابی از طریف تکنیک فایده به هزینه صورت پذیرفته است . نتیجه به دست آمده این است که این طرح از لحاظ اقتصادی قابل توجیه است .
یکی از اثرات این طرح شناسایی املاک و مستغلات و جلوگیری از فرارهای مالیاتی آنها است
مقدمه
یکی از وظایف قانونی سازمان ثبت اسناد واملاک کشور ، اشراف کامل بر حدود واقعی املاک ، مستحدثات و اراضی در کشور است تا بتواند پایه واساس تثبیت و استقرار مالکیت مشروع صاحبان املاک را فراهم ومیزان اراضی بایر و موات شهری و مقوفات را تعیین نماید و برای حصول به آن ، نظامی به نیازمند است که اطلاعات هندسی جامع از محدوده کلیه املاک کشور را همراه باش مده هر ملک ، مشخصات مالک در ملک را به طور کامل بنحوی رد اختیار داشته باشد که امکان بازنگری پیوسته مجموعه میسر باشد تا بتواند وظایف خود را با دقت و سرعت و صحت کامل انجام دهد . این نظام راب ا توجه به تعاریف موجود کاداستر نامند.
در حال حاضر ثبت مالکیتا ملاک کشور بصورت توصیفی بوده یعنی مشخصات توجیهی ملک از نظر موقعیت و ابعاد در سند بصورت نوشته بوده و غالبا موقیت ملک از طریق شماره قطعات ملکی مجاور نثبیت می شود . ضمین اینکه ابعاد ذکر شده در سند اکثرا با اندازه واقعی آن تطبیق ندارد . تازه این اشکالات متوجه املاکی است که دارای سند رسمی می باشند و برای آن بخش از املاک که غیر رسمی و قباله خطی دارند ابهام و اشکالات به مراتب بیشتر است .
با توجهبه روند گسترش روز افزون شهرها و بالا رفتن قیمت اراضی املاک و مستحدثات در کشور ابهامات و تقریبی بودن اطلاعات و امور املاک در تعیین محدوده ها، دامنه برخوردهای حقوقی و تعارضات ملکی را بیشتر نموده و بر حجم دعاوی مطروحه در دادگاهها افزوده است .
از طرف دیگر برای صاحبان املاک در جهت اخذ مجوزهای قانونی ، مربوط به خرید و فروش یا تغییرات وتعمیرات املاک تشریفات پیچیده با تضییع وقت زیاد بوجود آمده است .
محدوده های اراضی شهری که در ثبت توصیفی اغلب به عوارضی نظیر مسیل، رودخانه، دیوار باغ و مستحدثات دیگر که زمانی وجود داشته اند متکی است، به علت از بین رفتن یا جابجا شدن آن نشانه ها به مرور زمان ، پیاده کردن محدوده های جدید بر اساس ثبت توصیفی بسیار تقریبی و بحث برانگیز است و به همین دلیل اغلب در پیاده کردن حدود جدید املاک با ملک مجاور تعارضات بوجود می آید .
نکته بسیار با اهمیتی که باید به آن توجه خاصی نمود اینست که منبع وصول انواع مالیات بر امور املاک نظیر تعاون ملی ، مالیات خرید و فروش ، مالیات نوسازی و غیره فعلا بر اساس داده ها و اطلاعات مبهم و تقریبی ثبت توصیفی گذشته شده است و ضرر و زیانی که از این بابت به اقتصاد کشور وارد می شود ابعاد گسترده های دارد و بدون اغراق در سطح مملکت به حدود چندین ده میلیارد ریال در سال برآورد می گردد. اگر از ذکر سایر مشکلات با توجه به امر جاری املاک کشور به خاطر پرهیز از طول کلام صرفنظر شود. قطعی به نظر میرسد که سرمایه گذاری مناسب در جهت اجرای طرح کاداستر هم از نظر اجتماعی و هم از نظر بازدهی اقتصادی ، کاملا موجه و اجتناب ناپذیر می باشد.
اهداف کمی و کیفی و پیامدهای اجرای طرح
2-1-اهداف کمی
تعیین محدوده های قانونی مالکیت انواع مستحدثات واراضی مربوط به افراد حقیقی،حقوقی، دولتی و موقوفه 1200000 هکتار کاداستر شهری
بازنگری اطلاعات و نقشه جات در طول برنامه و نهایتأ تغییر سیستم موجود ثبت به ثبت نوین (کاداستر)
پیامدهای اجرای طرح : کاداستر از ضروریات توسعه اقتصادی- اجتماعی- فرهنگی و نیز ابزار فنی حقوقی اطلاعاتی زیربنایی هر کشور است.
2-2- اهداف کیفی
هدفهای کیفی مهم طرح بشرح زیر میباشد :
ایجاد روابطی ساده و قابل اطمینان در صدور یا اصلاح اسناد مالکیت بطور دقیق و سریع.
ایجاد اطمینان در معاملات املاک و سرعت در انجام آن.
کاهش فراوان تعرضات ملکی و دعاوی مربوز در دادگاه ها
دستیابی به اطلاعا ت مورد نیاز کاداستر مالی و نتیجتأ کمک به وصول مالیتهای حقیقی و عادلانه .
بهره گیری از مدارک فنی کاداستر نظیر نقشه ها ، عکسهای هوایی ، اطلاعات و مختصات و غیره در کلیه برنامه های مطالعاتی عمرانی توسعه ای شهرها
دستیابی به اطلاعا ت مورد نیاز کاداستر جامع و احیانا ایجاد آن
امکان وصول حقوق دولت در کلیه نقل و انتقالات ملکی به جهت وجود اسناد مربوط
کمک به افزایش درآمد دولت بصورت مستقیم یا غیر مستقیم
ایجاد درآمد مستمر از طرق فروش نقشه و اطلاعات بانکی کاداستر به مردم و موسسات دولتی و خصوصی.
دستیابی به ابزار مورد نیاز در سیاست گذاری های مسکن ، زمین ، ملک ،توزیع جمعیت و برنامه ریزیهای عمرانی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، کشاورزی.
ایجاد اشتغال فنی مفید درزمینه های مختلف نقشه برداری ، کامپیوتر و حقوقی ثبتی .
آموزش نیروهای جدید در سطوح و برنامه های مختلف مورد نیا زاجرای طرح .
ارتقاء سطح دانش فنی به جهت استفاده از تکنولوژی نوین درزمینه های مربوط به کاداستر .
ارزش اطلاعات کاداستر
ارزش اقتصادی اطلاعات کاداستر در صورت گسترش آن ، حداقل به صورت مقدماتی ، بسیار بالا است.
هزینه ها
منافع
درآمد
هزینه های بالا سری
منافع ملموس ( پول ، زمان )
بودجه های دولتی
هزینه های نگهداری
منافع نا ملموس( نشانگرهای اجتماعی)
مالیاتها
هزینه های دوره عمر
اطلاع رسانی
استراتژی قیمت گذاری
هزینه های زمان
خروجی ها
برای یک کار کاداستر نیاز به صرف مقدار معینی از وقت ، پول و انرژی در جمع آوری اطلاعات مورد نیاز برای انجام آن است . انرژی دارای قیمت بوده ، ظمنا اینکه زمان نیز میتوتاند با محاسبه نرخ پرداختی در ساعت به افراد درگیر با کار، به هزینه تبدیل شود. بنابراین از لحاظ تئوری هزینه تولید اطلاعات کاداستر می تواند بدست آید . لزوما هزینه تولید اطلاعات معادل ارزش آنها نیست