اکسنده های مایع و جامد چه هستند؟
اکسنده ها مواد جامد یا مایعی هستند که آماده دریافت اکسیژن خالص یا دیگر مواد اکسنده مانند بروم ، کلر یا فلوئور می باشند. آنها همچنین شامل موادی هستند که با اکسنده های قابل اشتعال ( سوختنی ) واکنش شیمیایی می دهند . بدین معنا که اکسیژن با دیگر مواد تشکیل ترکیب شیمیایی داده و در نتیجه شانس ایجاد یک حریق یا انفجاررا افزایش می دهد . این واکنش ممکن است به طور خودبخود دردمای اتاق یا گرمای کم اتفاق بیفتد . مایعات و جامدات اکسید کننده می توانند حریق شدید و انفجار خطرناک را ایجاد نمایند .
معمولترین مایعات و جامدات اکسنده عبارتند از :
- بروم - اسید نیتریک
- بروماتها - نیتریتهاونیتراتها
- ایزوسیانوراتهای کلریت - پربراتها
- کلراتها - پرکلراتها
- دی کروماتها - پریوداتها
- هیدروپراکسیدها - پرمنگناتها
- هیپوکلریتها - پراکسیدها
- پراکسیدهای غیر آلی - پراکسی اسیدها
- پراکسیدهای کتون - پرسولفاتها
مواد شیمیایی دیگری وجود داردکه اکسنده هستند. برای مثال هوای مایع باعث انفجارهای زیادی می گردد . زیرا مشخصات یک اکسنده را داراست.هوای مایع درحدود 30 درصد اکسیژن دارد ، بنابراین یک اکسنده قوی به شمار می آید. بنابراین وقتی که هوای مایع تبخیر می شود در حجمی از اکسیژن ،غنی می گردد لذا حجم بیشتری از اجزاء با سرعت کمی تبخیر می گردند . نیتروژن مایع ایمن تر است و بعنوان یک مایع خنک کننده بر اکسیزن مایع ترجیح داده می شود .
هر ماده ناشناخته دیگرنیز بهمین ترتیب عمل می کند ، مخصوصاً کریستالهای یک حلال از پراکسیدشناخته شده است ( مانند اترها ) که خطرناک بودن آن به طور مسلم تشخیص داده شده است .
مواد اکسنده چه کار می توانند انجام دهند ؟
مواد اکسنده می توانند :
به سرعت گستره یک آتش را افزایش می دهند و آن را شدت می بخشند .
باعث می شوند ، ذراتی که به طور عادی نمی سوزند ، آمادگی سوختن با سرعت زیادرا پیدا کنند .
باعث می شوند که مواد قابل اشتعال به خودی خود بدون حضور هیچ عاملی بسوزند . منابع افروزش می تواند یک جرقه یا شعله باشد .
وقتیکه یک ماده اکسنده در تماس با ذرات قابل اشتعال قرار می گیرد چه اتفاقی می افتد ؟ این به ثبات ماده مربوط می شود . کمی ثبات یک ماده اکسنده بیشتر از شانس واکنش خطرناک آن می باشد.
آیا مواد اکسنده طبقه بندی شده اند ؟
انجمن ملی حفاظت از آتش NFPA کد430 ( 1995 ) کدی است برای انبار کردن جامدات و مایعات اکسنده ، مواد اکسنده را طبق توانایی آنها در ایجاد اشتعال خودبخودی و چگونگی افزایش سرعت سوختن طبقه بندی کرده است .
اکسنده های دسته اول :
در تماس با مواد سوختنی ، به طور جزئی سرعت سوختن را افزایش می دهند .
در تماس با مواد سوختنی باعث ایجاد افروزش خودبخودی نمی گردند .
اکسنده های دسته دوم :
در تماس با مواد قابل اشتعال به طور متوسط سرعت سوختن را افزایش می دهند .
ممکن است در تماس با یک ماده قابل اشتعال ، باعث افروزش خودبخودی گردند.
اکسنده های دسته سوم :
در تماس با مواد قابل اشتعال ، به شدت سرعت سوختن را افزایش می دهند .
در تماس با ماده قابل اشتعال یا مواجهه با گرمای کافی ، باعث تجزیه شدید و ادامه آن می گردند.