بورت
بورت لوله شیشهای مدرج و طویلی است که در انتهای آن یک شیر جهت کنترل خروج محلول از آن نصب شده است. چون از بورت برای برداشتن حجمهای مختلفی از محلولهای مخصوص تیتراسیون استفاده میشود، لذا به قسمتهای کوچکی درجه بندی شده است. در تیتراسیونهای معمولی از بورتی که دقت آن 0.1 میلی لیتر است استفاده میشود.
معمولا این بورتها گنجایش 50 تا 100 میلی لیتر را دارند.در تیتراسیونهای حساس از بورتهای 10 میلی لیتری که تا 0.01 یا 0.02 میلی لیتر مدرج استفاده شده میشود.زمانیکه نیاز به تکرار مداوم تیتراسیون باشداز بورتهای اتوماتیک استفاده میشود. در این حالت محلول در ظرف پائینی بورت اتوماتیک ریخته شده و توسط کیسه هوایی که به آن وصل شده است بورت مرتبا پر میشود.
ارلن مایر
ظرفی است برای حرارت دادن و یا انجام بعضی از واکنشهای شیمیایی استفاده می شود و در برابر حرارت مقاوم است. درجاتی که روی ارلن و بشر نوشته شده تقریبی هستندو حجم تقریبی محلول را نشان می دهند و قابل اطمینان نیستند.
آبفشان
برای شستشوی ظروف آزمایشگاهی و برای به حجم رساندن محلولها در بالن ژوژه و یا ریختن آب مقطر در ظرف واکنش بکار می رود.
بوته چینی
بوته چینی (کروزه چینی): بوته آزمایشگاهی ظرف مخروطی (مخروط ناقص) شبیه انگشتانه است که لیه های آن کاملاً صاف و جداره های داخلی و خارجی آن صاف و صیقلی است. اگرچه بوته آزمایشگاهی را از جنس فلز (بویژه از نیکل). گرافیت و سفال (بوته گلی یا سفالی) نیز می سازند اما این بوته ها عمدتاً از جنس چینی تهیه می شود و معمولاً دارای سرپوش است .
شیشه ساعت
شیشه ساعت: شیشه ساعت ابزاری است و همان طور که از نامش پیداست شبیه شیشه ساعت است و در اندازه های مختلف ساخته می شود.
کاربرد: از شیشه ساعت برای تبخیر سریع مایع ها و محلول ها استفاده می شود.
قیف شیشه ای
قیف شیشه ای: ابزار مخروطی شکل است که در قسمت پایین آن لوله باریک و بلندی قرار دارد. نوک این لوله مورب است. شیشه بدنه قیف معمولاً 60 درجه است.
کاربرد: از قیف برای انتقال محلول از ظرفی به ظرف دیگر استفاده می شود
قطره چگان
قطره چکان: وسیله ای شیشه ای یا پلاستیکی است که یک طرف آن دارای حباب لاستیکی قابل ارتجاع و طرف دیگر آن یک میله شیشه ای (یا پلاستیکی) با نوک بسیار باریک است طول لوله قطره چکان با ارتفاع دهانه ظرف محتوای مایع مورد استفاده متناسب می باشد و از چند سانتی متر تجاوز نمی کند.
بالن حجمی: ظرفی شیشه ای با گردن باریک و دراز است که بر روی آن خطّ نشانه حلقوی وجود دارد. گنجایش بالن حجمی با عددی که بر روی آن نوشته شده است مشخص می شود که حدّ آن همان خط نشانه است.
استوانه مدرج
استوانه مدرج: لوله شیشه ای استوانه ای شکل، مشابه لوله آزمایش است که در پایه ای از جنس پلاستیک جای می گیرد و یا عموماً دارای پایه پهن شیشه ای است که می تواند آن را روی میز به طور قائم نگهدارد. لبه آن مانند بشر، برگشتگی شیارمانندی برای خالی کردن محلول دارد. تفاوت درجه بندی آن با بورت و پیپت در این است که درجه های کوچکتر آن در پایین قرار دارد.
بشر: بشر یا لیوان آزمایشگاهی وسیله استوانه ای شکل است که در اندازه های مختلف از شیشه و یا پلاستیک ساخته می شود.
اسپاتول
اسپاتول: ابزار چینی یا فلزی است که دارای 2 قسمت می باشد، یکی دسته و دیگری تیغه. که کمی پهنتر است. از اسپاتول برای نرم کردن مواد جامد و برداشتن آن استفاده می شود. لازم است یادآوری کنیم که مواد شیمیایی را نباید با دست برداشت. برای برداشتن مواد ابزاری مانند: اسپاتول، انواع قاشق های چینی و پلاستیکی و یا فلزی را باید به کار برد
استرلیزاسیون :روشها و دستگاه ها
شرکت بینالمللی راسم
مرحله آخر از سیکل مزبور، استریلیزاسیون است، روشهای مختلفی برای استریلیزاسیون وجود دارد:
- روش استفاده از بخار (گرمای مرطوب)،
- روش استفاده از هوای خشک (گرمای خشک)،
- اتیلن اکساید،
- روش پلاسما و دیگر روش های غیر رسمی
روش استفاده از بخار (اتوکلاو) قابل کنترل، آسان، بدون باقیمانده، سریع، قابل انبار، معتبر، دارای نشانگر (indicator ) است و از آنجا که در مقایسه با سایر روشها به ابزارآلات آسیب کمتری میرساند، به عنوان بهترین روش استریل در نظر گرفته شده است.
با توجه به نوع ابزارآلات، اتوکلاوها به سه کلاسN.S و B طبقهبندی میشوند. این طبقهبندی به منظور صحت عملکرد استریلیزاسیون با توجه به نوع وسایل صورت میگیرد.
کلاس N:
بر اساس استاندارد این اتوکلاو قادر است ابزار آلات جامد بدون پوشش را استریل نماید. بدین ترتیب تضمینی برای استریل وسایل پوششدار (اعم از پارچه یا کاغذ های مدیکال ) و نیز وسایل حفره دار وجود ندارد. این سیستم فاقد پمپ Vacuum میباشد.اما در طراحی بعضی از کارخانههای سازنده در این نوع اتوکلاو سیستم خشک کن و نیز امکان استریل وسایل بستهبندی شده در کاغذ های مدیکال وجود دارد، بنابراین در خرید این نوع اتوکلاو بسیار دقت نمایید.
کلاس S:
وسایلی که در این نوع اتوکلاو میتوان استریل نمود توسط کارخانه سازنده مشخص میشود. این اتوکلاو میتواند ابزار آلات بدون پوشش جامد یا پوشش دار جامد، مواد نساجی مثل پارچه، گاز تک لایه و وسایل سوراخ دار B را استریل نماید.
یک اتو کلاو کلاس S میتواند با پمپ وکیوم یا بدون آن تجهیز شود و قطعاً دارای سیکل خشککن است.
کلاس B:
این اتوکلاو میتواند تمام انواع اینتسترومنتها برای مثال پوشش دار جامد و بدون پوشش، مواد نساجی و اینسترومنتهای سوراخ دار مدل B و مدل A را استریل نماید. اتوکلاوهای دارای پمپ وکیوم قدرتمندی است که میتواند تا حدود 9/0- بار خلاًً ایجاد کند.
دما و فشار در اتوکلاو مطابق استانداردهای بینالمللی توسط کارخانه سازنده تنظیم میشود. بر اساس استاندارد در دمای 0c 121 و فشار bar 2/1 ابزارآلات باید حداقل به مدت 15 دقیقه، تحت فرآیند استریلیزاسیون قرار گیرند و در دمای 0c 134 و فشار bar 1/2 مدت زمان استریلیزاسیون حداقل 3 دقیقه است.
اتوکلاو 3 دقیقه ای ، یک اصطلاح نادرست
در اتاقهای عمل، کلینیکها و مراکز دندانپزشکی به منظور انجام عملیات استریلیزاسیون، استفاده از اتوکلاوهای سریع (fast ) و در نتیجه با حجم کم توصیه میشود. اتوکلاوهای سریع (fast ) یا به اصطلاح نادرست 3 دقیقهای، مطابق استاندارد باید دارای حداقل زمان استریلیزاسیون مطابق با دما باشد. این حداقل زمان همانطور که گفته شد، در دمای 134 درجه سانتی گراد ( 3 دقیقه) و در دمای 121 درجه سانتی گراد (15 دقیقه)، تعیین شده است اما کل مدت زمان کار دستگاه اتوکلاو از فشار دادن دکمه start (شروع کار) تا پایان کار سیستم، مجموع سه زمان : Preheating Time (زمان اولیه) ، Sterilization Time (زمان استریلیزاسیون) و Drying Time (زمان خشک شدن) است.
در مورد زمان استریلیزاسیون توضیح داده شد، زمان خشک کردن در اتوکلاو مجهز به سیستم خشککن نیز توسط کمپانی سازنده تعیین میشود و مقدار آن ثابت است. لیکن زمان Preheating (زمان اولیه) وابسته به پارامترهای دیگری است. چنانچه اتوکلاو مجهز به پمپ وکیوم باشد "زمان اولیه" وابسته به تعداد دفعات وکیوم و نوع دستگاه، متفاوت خواهد بود. ضمناً عواملی همچون دمای محیط اطراف و دمای اولیه چمبر و نیز نوسانات برق شهر در تعیین زمان اولیه (Preheating) نقش بسزایی دارد.پس اصطلاح اتوکلاوهای 3 دقیقه ای بدون شک غلط و فاقد اعتبار است.