اکستاسی مخدر جدیدی است که به دنبال مصرف آن شعور ، آگاهی و روان فرد مختل شده ، آستانه تحریک پذیری روانی او را پائین میآورد و بر قدرت سنجش واقعیت اثرمیگذارد و فرد را مستعد جنون میکند .ایجاد اعتماد به نفس بالا و شهامت و همچنین رفع ممنوعیتهای اخلاقی در فرد که از نتایج مصرف این داروهای توهمزا است فرد میتواند منشأ رفتارهای پرخطر و انحرافی بسیارزیادی در مصرف کنندگان آن باشد.
آنچه که از جمعبندی تعاریف متعدد کج رفتاری برمیآید این است که به طورکلی رفتار انحرافی رفتاری است که به گونه مستقیم یا غیرمستقیم قوانین و هنجارها را نقضکند که شامل هرنوع قوانین رسمی و نوشته شده و هنجارهای اخلاقی جامعه میشود.طبق این تعریف مصرف قرصهای اکستاسی را میتوان از انواع رفتارهای انحرافی برشمرد .اکستاسی مخدر جدیدی است که به دنبال مصرف آن شعور ، آگاهی و روان فرد مختل شده ، آستانه تحریک پذیری روانی او را پائین میآورد و بر قدرت سنجش واقعیت اثرمیگذارد و فرد را مستعد جنون میکند .
ایجاد اعتماد به نفس بالا و شهامت و همچنین رفع ممنوعیتهای اخلاقی در فرد که از نتایج مصرف این داروهای توهمزا است فرد میتواند منشأ رفتارهای پرخطر و انحرافی بسیارزیادی در مصرف کنندگان آن باشد .برای مثال مصرف این دارو با ایجاد بیپروایی ، رفتارهای جنسی محافظت نشده و مکرر به دنبال خواهد داشت و در نتیجه ارتباط نزدیکی میان مصرف این مواد روانگردان و ابتلا به ایدز و همچنین بیماریهای مقاربتی میتوان یافت .از طرف دیگر طبق آمار ۹۲درصد مصرف کنندگان اکستاسی بعدها به مواد دیگری مانند ماریجوانا ، آنفتامین ، کوکائین و هروئین روی آوردهاند .
گرایش به این ماده مخدر خصوصاً سالهای اخیر افزایش چشمگیری داشته است که در صورت ادامه این روند آثار جبران ناپذیری در جامعه باقی خواهد گذاشت به همین دلیل بسیاری از کشورها مبارزه جدی با این ماده خطرناک را آغاز کردهاند .برای مثال در کشورهای آمریکا و انگلستان مبارزات جدی با این پدیده آغاز شده مشاهده آن مداخلات جدی پلیس و مراجع قانونی را به همراه دارد .به طور کلی در تمام کشورهای عضو سازمان ملل از جمله ایران مصرف مواد روان گردان جرم است و هرچند در قانون مبارزه با مواد مخدر ایران نامی از اکستاسی نیست اما مصرف آن غیرقانونی است و در صورت دستگیری فرد مصرف کننده یا توزیع کننده آنها این فرد به دادگاه انقلاب ارجاع میشود و در این موارد حکم تعزیر صادر میشود .با وجود با توجه به رشد بیرویه این ماده خطرناک در جامعه ما فعالیتهای انجام شده برای مبارزه با آن ناکافی به نظر میرسد به ویژه اینکه به دلیل عدم اطلاع رسانی صحیح در این زمینه عموم جامعه اطلاعات درست و کاملی از این پدیده ندارند .
و این عدم آگاهی صحیح مهمترین عواملی است که باعث میشود تبلیغات کاذب فروشندگان این مواد منجر به گرایش جوانان به آن شود .در این پژوهش به دلایل زیادی از جمله نبود کتاب و متن معتبر و قابل استناد ، کمبود آگاهی عمومی و اطلاعات خام در این زمینه ، همچنین پنهان بودن این اعتیاد و عدم قابلیت شناسایی معتادین آن و همچنین عدم توانایی و دانش کافی محقق امکان پرداخت علمی به این مسئله وجود نداشت . در این تحقیق تنها از مقالات و اطلاعات مختصر و نه چندان قابل استناد موجود در منابع اینترنتی و همچنین تعداد محدودی پرسشنامه استفاده شده است .با توجه به همه این مسائل د راین تحقیق صرفاً تلاش در جهت جمعآوری اطلاعات زمینه و پایهای بوده است تا شاید بتواند راهگشای تحقیقات وسیعتری در این زمینه باشد.
●اکستاسی چیست؟
MDMA یا ۳ و ۴ متیلندیاکسیمتآمفتامین که به نامهای اکستاسی ، اکستازی ، XTC ، E , X هم معروف است نوعی جدیدی از مواد مخدر است که به دلیل ایجاد احساس نشاط فراوان امروز در میان محافل جوانان جذابیتی خاص پیدا کرده است این مواد توهمزا که در اشکال متنوع داروئی عرضه میشود بر مغز اثر گذاشته و تصاویر آن را مخلوط میکند.اکستاسی خالص پودری سفید شامل کریستالهای ریز است . از این پودر بوی کپک به مشام میرسد . در صورت وجود ناخالصی اکستاسی به رنگهای قرمز و قهوهای نیز دیده میشود. این ماده به اشکال قرص خوراکی و جویدنی ، کپسول ، پودر استنشاقی ، برچسبهای پوستی و مواد تدخینی و تزریقی موجود است .میزان ماده مخدر در هر قرص از ۹ تا ۱۱۷میلیگرم متفاوت است که این میزان بر سرعت و شدت و همچنین مدت زمان ماندگاری اثر ماده تأثیر میگذارد . ناخالصیهایی که به قرص افزوده میشود شامل مواد شیمیاییای است که غالباً خاصیت تحریک کننده و فعالکننده سیستم عصبی را دارند . به علت سهولت ساختاری این مواد به طوریکه امکان تهیه آن در لابراتورهای داخلی نیز وجود دارد خطر وجود مواد اضافی خطرناک و ترکیبات کشنده در آن بالاست .با بلعیدن قرصهای حاوی این مواد اثرات آن پس از ۲۰ تا ۹۰ دقیقه ظاهرشده و ۲ تا ۳ ساعت اثرات آن در یک حد حفظ شد ه و بعد افت میکند و از ۳ تا ۲۴ ساعت اثرات آن باقیست. این قرصها به علت تأثیرات خاصی که دارند در میان جوانان با نامهای مختلف شناخته میشوند مانند قرصهای شادی یا قرص عشق (LOVE PILL ) ، قرص فراری ، قرص انرژیزا ، دیسکو بیسکویت ، قهوهای بزرگ ، دنیس شیطونه و …حالت بعد از مصرف این مواد را اصطلاحاً سفر یا trip میگویند کلمه اکستاسی در گذشته برای سرمستی عارفان و خاصه شاعران به کار میرفته است .قرصهای موجود در بازار ایران در قالب طرحها و مارکهای مختلفی عرضه میشوند که برخی از آنها عبارتند از : دلفین ، لنگر ، صلیب سرخ ، رنو ، سان شاین ، سوپر من ، هوندا ، امگا ، پلیکان ، لاو ، مرسدس ، میتسوبیشی و …
●تاریخچه اکس:
اکستاسی نخستین بار در سال ۱۹۱۴ توسط شرکت داروسازی « مرک » (Merck ) در آلمان ساخته شد و به عنوان داروی ضد اشتها و لاغری به ثبت رسید اما درآن زمان وارد بازار نشد و استفاده از آن تا اواخر دهه ۱۹۷۰ به تعویق افتاد . در این زمان اکستاسی به عنوان درمان اختلالات روانی و عاطفی توسط پزشکان و روانپزشکان معرفی شد و در سال ۱۹۸۰ در دسترس متقاضیان قرارگرفت . به ویژه این دارو جهت استفاده سربازان آلمانی در جنگ جهانی اول به کاررفت که بعدها با شناخته شدن آثار مخرب و خطرات روحی بسیار زیاد آن از چرخه مصرف خارجشد . طی این مدت قربانیان و تلفات زیادی برجای گذاشت . در این باره معروف است که میگویند: « سربازان آلمانی را دوباره قربانی کردند . یک بار وقتی مجبورشان کردند برای فتح دنیا سینههاشان را آماج گلوله کنند و یکبار وقتی برای درمان آسیبهای روانی جنگ ، آنها را به خوردن داروهای توهمزا واداشتند داروهایی که میتوانست هراس شبهای جنگ و فریادهای همسنگرهای زخمی را از یاد ببرد و در مقابل چنان نشاطی را به بیماران جنگی بدهد که انگار هرگز گرفتار جنگ و خونریزی نشدهاند .»
به هر حال بعد از مشخص شدن آثارسؤ مصرف قرصهای اکستاسی تولید و توزیع و مصرف آنها غیرقانونی اعلام شد. سال ۱۹۸۵ دولت آمریکا مصرف این ماده را ممنوع کرد و در سال ۱۹۸۶ مطالعات انجامشده روی حیوانات آزمایشگاهی آثار مخرب اکستاسی را روی سیستم عصبی نشان داد .در سالهای اخیر مصرف آن در آمریکا در پارتیهای شبانه مرسوم به ریو افزایش یافته است و در کشور ما نیز در پدیدهای مشابه به نام اکسپارتی مصرف آن دچار افزایش گشته است.
●اکس پارتی:
در دهه هشتاد میلادی پارتیهای شبانه مرسوم به ریو (Raves ) بحران جدیدی در اروپا و امریکا به وجودآوردند . اکستاسی به طور غیرقابل مهاری در میان جوانان نفوذ کردهبود و روز به روز بر تعداد مصرفکنندگان آن افزوده میشد . کسانی که به این قبیل مهمانیها میرفتند هماهنگ و عجیب بودند .یکسان لباس میپوشیدند تا خود را به صورت یک گروه درآورند . بزرگترین گروه اکس بازها فرقه لاین پت ( lion path ) بودند . که گمان میکردند با خوردن قرصهای اکستاسی به روشنایی میرسند . اما اصطلاح اکسپارتی مربوط به مجالسی است که شرکت کنندگان آن ساعات متمادی با موسیقی الکترونیکی و رقصنور به رقصهای تند و طولانی میپردازند. در این میهمانیها قرصهای اکستاسی مصرف میشود . این مجالس را معمولاً در فضاهای باز یا غیرقابل کنترل مانند پارکهای جنگلی و انبارهای متروکه برگزار میکنند ولی گاه در محافل خانگی نیز چنین مجالسی بر پا میشود. هزاران جوان در این میهمانیها که بیش از دو روز طول میکشد شرکت میکنند.اکستاسی میل به خوردن و خوابیدن را مهار میکند و در نتیجه این افراد میتوانند بدون نیاز به خوردن و خوابیدن در میهمانیهای چند روزه شرکت کنند . البته گاه کمآبیهای بسیارشدید و خستگیهای مرگبار شرکت کنندگان را از پا درمیآورد . از این قرص با عنوان کوکائین میهمانی ریو نیز نام میبرند . این مجالس مکان مناسبی جهت تبلیغ فروشندگان اکس برای مشتریان جوان خود است و تمامی افراد شرکتکننده در آن در معرض خطر استفاده از اکس قراردارند .مصرف کنندگان اکستاسی تمایل زیادی به استفاده گروهی از آن دارند . به طورکلی تمایل به مصرف گروهی در مورد تمام مواد مخدر وجود دارد . اما در اکستاسی از دلایل مطرح ، نیاز به وجود یک فرد حمایت کننده است . مصرف انفرادی این دارو در تنهایی خطرآفرین است . از سویی دیگر ، احساس سرخوشی دستهجمعی برای هر کدام از مصرفکنندگان حکم تأیید را دارد و فرد متقاعد میشود که کار درستی انجام میدهد. دلیل دیگر ، نیاز مصرف کنندگان به برقراری ارتباطات صمیمانه اجتماعی است . آنها همدیگر را در آغوش میگیرند و از بودن در کنار هم لذت میبرند