ایدز عبارت است از به وجود آمدن ضعف عمده در دستگاه ایمنی بدن (نقص ایمنی). این امر باعث کاهش توانایی بدن در مقابله با عفونتها و توانایی سرکوب سلولهای غیرطبیعی مثل سلولهای سرطانی میشود. ویروس ایدز سلولهای ایمنی موجود در خون (لنفوسیتها) و سلولهای ایمنی موجود در بافتها (مغز استخوان، طحال، کبد و گرههای لنفاوی) را درگیر میسازد. این سلولها در تولید پادتن برای مقابله با بیماریها و سرطانها نقش دارند. در مجموع باید گفت که ایدز یک نوع نقص ایمنی ثانویه است که در سیر عفونت با ویروس ایدز ایجاد میشود.----
علایم شایع
عفونت اولیه با ویروس ایدز ممکن است هیچ علامتی ایجاد نکند.
خستگی، کاهش وزن بدون توجیه، تعریق شبانه
عفونتهای مکرر تنفسی و پوستی
تب
تورم گرههای لنفاوی در تمام بدن
زخم در دهان
تغییرات ناحیه تناسلی؛ بزرگ شدن طحال
اسهال
علل
عفونت با ویروس ایدز نوعی رترو ویروس که به سلولهای دستگاه ایمنی حمله کرده، آنها را نابود میسازد و باعث کاهش مقاومت بدن به عفونتها و بعضی از سرطانها میشود.
عوامل افزایشدهنده خطر
تماس جنسی با افراد آلوده. همجنسبازها در معرض بیشترین خطر هستند.
بیبند و باری جنسی
استفاده از سوزنهای آلوده برای تزریق موادمخدر
تزریق خون یا فرآوردههای خونی آلوده (در حال حاضر به ندرت رخ میدهد).
مواجهه کارکنان بیمارستانها و تکنسینهای آزمایشگاهی با خون، مدفوع، یا ادرار افراد آلوده به ویروس ایدز. بیشترین خطر مربوط به فرو رفتن اتفاقی سوزنآلوده در دست است.
توجه داشته باشید که تماسهای عادی غیرجنسی باعث انتقال بیماری نمیشود، بنابراین فردی که آلوده به ویروس ایدز است خطری برای جمعیت عمومی محسوب نمیشود.
پیشگیری
از تماس جنسی با افرادآلوده یا افرادی که موادمخدر تزریقی مصرف میکنند خودداری شود.
از کاندوم استفاده شود.
بیبندوباری جنسی کنار گذاشته شود.
از تزریق موادمخدر جداً خودداری شود. سوزنهای غیراستریل نباید بهطور اشتراکی مصرف شوند.
خون یا فرآوردههای خونی باید از لحاظ آلودگی بررسی شده باشد.
عواقب مورد انتظار
این بیماری در حال حاضر غیرقابل معالجه است. البته علایم را میتوان تخفیف داد یا کنترل نمود و تحقیقات علمی در رابطه با این بیماری و درمان آن ادامه دارند. ایدز ممکن است تا سالها پس از مثبت شدن آزمون آلودگی به ویروس خود را نشان ندهد. زمانی که ایدز به صورت آشکار خود را نشان دهد، میانگین بقا مدت متغیراست.
عوارض احتمالی
عفونت جدی در دستگاههای مختلف بدن
سرطان
مرگ
درمان
اصول کلی
با انجام آزمایش خون و آزمون پادتن ضد ویروس ایدز (ممکن است حتی تا 6 ماه پس از شروع آلودگی مثبت نشود) میتوان تشخیص را تأیید نمود. در بیمارانی که آلودگی به ویروس ایدز تشخیص داده میشود باید وجود سایر بیماریهای آمیزشی و سایر عفونتها مثل سل نیز مورد بررسی قرار گیرد.
برای مقابله با اضطراب و افسردگی ناشی از ابتلا به این بیماری و احتمال مرگ باید رواندرمانی یا مشاوره انجام شود.
در صورت بروز عوارض، ممکن است نیاز به بستری شدن وجود داشته باشد.
بعضی از بیماران وارد برنامههای تحقیقاتی میشوند که با هدف دستیابی به درمانهای بهتر یا واکسن یا بیماری انجام میگیرند. در این گونه برنامهها، مراقبت ممکن است بهطور رایگان انجام پذیرد.
توجه داشته باشید که تشخیصی زودهنگام کمککننده است. اگر در معرض خطر هستید، برای بررسی مراجعه کنید، حتی اگر احساس میکنید که در سلامت کامل به سر میبرید. اگر میخواهید حامله شوید، یا این که حامله هستید، انجام آزمون ویروس ایدز ممکن است کمککننده باشد. در صورت مثبت بودن آزمون ویروس ایدز به هنگام حاملگی، با درمانهای مخصوص میتوان احتمال عفونت در نوزاد را به حداقل رساند.
در صورت وجود گروههای حمایتی، به آنها بپیوندید.
از تماس با افرادی که دچار عفونت هستند، حتی سرماخوردگی، پرهیز کنید.
داروها
در حال حاضر داروها در معالجه عفونت ایدز مؤثر نیستند. برای مقابله با عفونتها یا پیشگیری از آنها ممکن است آنتیبیوتیک تجویز شود.
داروهای ضد ویروسی (دیدانوزین، استاوودین، زالسی تابین، زیدوودین) و نیز داروهای مهارکننده پروتئاز در درمان عفونت با ویروس ایدز مورد استفاده قرار میگیرند و ممکن است پیشرفت بیماری را به تأخیر اندازند. تجویز آنها باید توسط پزشکان با تجربه انجام پذیرد. با این داروها (مثل زیدووین) میتوان انتقال عفونت به نوزادان مادران حامله را کاهش داد.
تحقیقات زیادی در رابطه با داروهای جدیدتر و واکسن آن در دست انجام هستند.
فعالیت
فعالیتها به وضعیت سلامت هر فرد بستگی دارند. علایمی مثل خستگی یا وجود عفونت میتوانند بعضی از فعالیتها را محدود کنند.
استراحت مهم است، اما توصیه میشود بهطور منظم ورزش انجام گیرد.
رژیم غذایی
تغذیه باید کافی و مناسب باشد. سوءجذب، سوختوساز تغییر یافته، و کاهش وزن در بیماران مبتلا به ایدز شایع هستند.
از خوردن تخممرغ خام، شیر غیرپاستوریزه، یا سایر مواد غذایی بالقوه آلوده خودداری شود.
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید
اگر شما یا یکی از اعضای خانوادهتان علایم عفونت ایدز را دارید.
اگر پس از تشخیص، علایم یک عفونت دیگر ظاهر شوند (تب، سرفه، یا اسهال).
اگر دچار علایم جدید و غیر قابل توجیه شدهاید. داروهای مورد استفاده در درمان عوارض جانبی بسیاری دارند.