اولین و مهم ترین محیطی که در آن ایجاد انگیزه تحصیلی دانش آموز نقش به سزایی دارد، خانواده است؛ چنانچه جو فرهنگی مسلط بر خانه شعور اجتماعی بالای پدر و مادر ناشی شده باشد و ارزش های فرهنگی و سنتی جامعه به خوبی توسط ایشان منتقل شود.
عامل دیگری که در تحصیل افراد مؤثرند معلمان و محیط های آموزشی است؛ که ایجاد انگیزه تحصیل را به وجود می آورند و عامل مؤثری در راه اندازی و یادگیری دارند.
معلمان اول ابتدائی تأثیر مثبت و بالایی در نگرش فرزندان نسبت به تحصیل خواهند داشت.
روانشناسان معتقدند که انگیزش هم هدف و هم وسیله است گاهی آن را به موتور و فرمان اتومبیل تشبیه می کنند، زیرا نیروی محرک فعالیت های انسان عامل جهت دهنده آن به حساب می آید.
اگر از دانش آموز سؤال کنیم که هدف شما در تحصیل چیست؟
در بیشتر موارد پاسخ می دهند که کسب دانش و رسیدن به سطوح عالی علمی، فراهم نمودن آینده شغلی و مقدمات زندگی بهتر و راحت تر.
پس یادگیری را واقعاً برای آموختن باید انجام دهیم. شما دانش آموزان عزیز تلاش کنید مطالعات خود را گسترش دهید، در مطالعات خود مطالب را به طور معنی دار و در ارتباط با مطالب یاد بگیرید. نتایج یادگیری های خود را به طور منظم ارزیابی کنید، چون انسان موجودی اجتماعی است و در اجتماع معنی پیدا می کند، پس باید یادگیری های خود را به کار بگیرید. یکی از راه های درست پاسخ دادن به سؤالات، درست و صحیح خواندن سؤال است.
دستورالعمل هایی برای پدران، مادران و مربیان
چگونه در دانش آموزان انگیزه تحصیلی ایجاد کنیم؟
کودکی که از نظر تحصیلی آموزشی دارای ان یزه است، علاقه مند به یادگیری است، فعالیت های مرتبط با یادگیری را دوست دارد و به این اعتقاد رسیده است که مدرسه جایگاه گ مهمی است. ما می خواهیم باور با اهمیت بودن یادگیری و تأثیر بسیار مهم و با ارزش آن در زندگی، در کودکان بوجود آید تا از این طریق تمایل به خوب بودن و خوب عمل کردن در مدرسه، در آنها رشد پیدا کند.
افزایش یادگیری - تحصیلی
کودکان از بدو تولد به طور طبیعی، دارای انگیزه یادگیری هستند. تلاش کودک برای دسترسی به یک اسباب بازی، تلاش وی برای راه رفتن، کوشش برای خوردن بدون کمک دیگران و... مثال هایی از انگیزه های طبیعی آنها برای یادگیری است. این انگیزه های اولیه، بعدها در فعالیت های آموزشی نظیر خواندن و نوشتن به کار گرفته می شوند.
اگر کودکان انگیزه ای برای یادگیری ندارند، به این دلیل است که موانعی بر سر راه انگیزه های طبیعی آنها بوجود آمده است. آنهایی که به این باور رسیده اند که نمی توانند در فعالیت های آموزشی موفق باشند، تلاششان را متوقف می کنند یا به اندازه کافی تلاش نمی کنند؛ زیرا فکر می کنند که تلاش آنها به نتیجه نخواهد رسید
بنابراین به راحتی ناامید شده و باور می کنند که یادگیری سخت است. آنگاه به دلیل توقف تلاش، فرصت تجربه و لذت یادگیری چیزهای تازه را از دست می دهند و به تدریج به این باور می رسند که هر موفقیتی هم که کسب کنند، مربوط به شانس یا شرایط است.
چرا چنین اعتقادات منفی در کودکان به وجود می آید؟ گاهی اوقات به دلیل این که موانعی وجود دارند و بر توانمندیهای آنها در یادگیری اثر می گذارند، ممکن است ناتوانی در یادگیری داشته باشند یا مشکل در خلق و خویشان، یا تأخیری در مراحل رشدشان وجود داشته باشد.
افسردگی یا فشارهای مزمن زندگی نیز، یادگیری را به مراتب سخت تر می کند. بچه هایی که از قبل تجربه شکست داشته اند، به دلیل این که باور کرده اند که نمی توانند کارشان را درست انجام دهند، بیشتر آماده برای توقف تلاش هستند. نگرشهای بزرگسالان درباره موفقیت های تحصیلی، می تواند بر اعتقاد و باورهای آنها اثر بگذارد. والدینی که استانداردهای غیرمنطقی دارند، بچه ها را از تلاش مأیوس می کنند. رقابت در مدرسه - جایی که همیشه یکی موفق و دیگری شکست خورده است- نیز می تواند جنبه یأس آوری برای کودکان داشته باشد.بویژه برای آنهایی که هیچ وقت نمی توانند بهترین باشند، اما می توانند خوب باشند و خیلی چیزها را یاد بگیرند. کودکانی که تجربه موفقیت نداشته باشند، یا موفقیتشان تشخیص داده نشود، در انگیزه تحصیلی افت نشان می دهند.
در کودکانی که والدین یا دوستانشان برای مدرسه به عنوان یک جایگاه مهم، ارزش قائل نیستند نیز، انگیزه تحصیلی کاهش پیدا می کند.
چگونگی افزایش انگیزه برای یادگیری
برای افزایش انگیزه تحصیلی در کودکان، کارهای زیادی وجود دارد که والدین می توانند انجام دهند. از جمله: برقراری رابطه ایده آل کودک- والد. اجازه بدهید کودکانتان بدانند که از نظر شما، مدرسه جایگاه مهمی است. این موضوع می تواند تلاشهای تحصیلی را تقویت کند. شما می توانید از طریق آموزش عادات خوب مطالعه به فرزندانتان، شرایط را برای موفقیت های بعدی آنها مهیا کنید. این مهم است که با معلم فرزندتان مانند یک دستیار همراهی کنید. در اینجا به بعضی از مطالبی که می توانند به شما در افزایش انگیزه برای یادگیری کودکان کمک کنند، اشاره می کنیم.
* هنگام تربیت و تأدیب کودکان، قاطع و منصف باشید. کودکان نیاز به یک نظم منطقی برای مستقل و مسئول شدن دارند.
* به کودکان خود آموزش دهید در منزل مسئولیت پذیر باشند. انجام کارهای روزمره و انتظار برای داشتن یک رفتار مناسب از جانب آنها، روشهایی برای افزایش خود تأدیبی است که قابلیت انتقال به فعالیت های آموزشی دارد.
* برای ایجاد یک رابطه خوب والد- فرزندی تلاش جدی داشته باشید. به این منظور، زمانهایی را صرف داشتن اوقات خوش با کودکان خود کنید. وقتی صحبت می کنند به آنها آموزش دهید، خصوصاً اگر راجع به مدرسه صحبت می کنند.
* فعالیت های خانوادگی که یادگیری را تشویق کنند، مانند دیدار از کتابخانه ها، موزه ها یا پارکها را ترتیب دهید.
* اجازه بدهید کودکانتان بدانند که از نظر شما، یادگیری بسیار پر اهمیت و مدرسه عمده ترین هدف است.
* فرصت هایی برای موفقیت فراهم کنید. کودکانی که احساس موفقیت کنند، بیشتر
آماده تلاش برای یادگیری چیزهای تازه می شوند.
* راجع به امور جذاب و مورد علاقه خود با کودکانتان صحبت کنید.
* به کودکانتان کمک کنید تا فعالیت هایی را که از آنها لذت می برند و کارهایی را که می توانند خوب انجام دهند، شناسایی کنند. این فعالیت های لذت بخش، به عنوان سرمایه های اولیه آنها برای ساختن تجارب یادگیری، مورد استفاده قرار خواهد گرفت. به عنوان مثال، اگر کودک شما بسکتبال یا وزنه برداری را دوست دارد، شما می توانید او را تشویق کنید که درباره تاریخچه این ورزشها یا بازیکنان معروف این رشته ها بخواند و بنویسد.
* راجع به مدرسه، با کودکان خود صحبت کنید و فعالیت هایی که در آنجا جذاب است، به آنها نشان دهید.
* با فرزند خود راجع به شغلی که برای او جالب است و چگونگی ارتباط مدرسه با آن شغل صحبت کنید.
* اطمینان داشته باشید تحسین و تشویق شما در ازای تلاش سخت فرزندتان، باعث موفق شدن او خواهد شد. همه کودکان نیاز دارند که بدانند چه موقع کار خود را خوب انجام داده اند.
* تعادلی بین تشویق و تنبیه برقرار کنید. تنبیه بیش از اندازه می تواند سبب یأس و دلسردی شود.اطمینان حاصل کنید که فرزندتان می داند چه چیزی در انتظارش است. به این منظور حیطه شناخت او را از مسایل افزایش دهید و شکل های مختلفی از تشخیص را برایش فراهم کنید. به خاطر داشته باشید که پاداش، همیشه پول یا امتیاز ویژه نیست، کافی است به فرزند خود بگویید او باعث غرور و افتخار شماست و کوشش و تلاشی که می کند، می تواند یک تغییر عمده در زندگی او ایجاد کند. عادت هایی را آموزش دهید که یادگیری را تشویق می کنند.