هدف : هدف این مقاله ادراکی بحث در مورد بعضی از نکات مهم ( متضمن) در مقوله های موضوع باسوادی، بی سوادی و آموزش مادام العمر بوده و نگرانی و توجه اهل علم نسبت به افزایش جمعیت جهانی که یا به خواندن علافه نداشته یا قادر به خواندن نیستند.
طرح / الگو / روش : نزدیکی بحث در مورد سه مقوله عنوان(باسوادی، کم سوادی و آموزش مادام العمر)، و نتایج بدست آمده از مفاد این مقوله ها، نمایانگر وضع افرادی است که از نظر دانش پایه زیر بنای مناسبی ندارند است . این وخامت شامل ناتوانی فرد در خواندن ، نوشتن یا تعقل و توانایی محدود آنها در مشارکت و بکار گیری موفقیت آمیز تکنولوژی یا آموزش مادام العمر بیشتری می شود. بحث در مورد جمعیتهای حاشیه نشین نشان می دهد که گروههای حاشیه نشین چگونه قادر به مشارکت کامل در جوامع خود نیستند بدون توجه به دلایل اقتصادی، نژادی یا مذهبی اعضا گروههای حاشیه نشین اغلب از بی سوادی نیز رنج می برند
یافته ها : نتیجه گیری شده است که مسئولین کتابخانه که مشوق خواندن و نوشتن هستند می توانند خدمتی در خور توجه ه حرفه ها، فرهنگهای محلی و جامعه جهانی بنمایند.
منشا / ارزش : در این مقاله به مشکل کوتاه مدت و دراز مدت بی سوادی توجه شده است .
هدف این مقاله بر انگیختن کتابداران در سرتاسر جهان بوسیله ارائه اطلاعات در مورد اثرات بی سوادی بر افراد یا گروههای حاشیه نشین است.
کلید واژه ها : کتابداران ، باسوادی، آموزش مادام العمر، خواندن، گروههای مشکل دار
چکیده: یکی از مسئولیت های کتابداران ایجاد پل ارتباطی برا ی جویندگان اطلاعا ت که سعی در گذر از فاصله مجازی دارند بوده و. مسئولیت دیگرآنان تشویق دستاورد های سواد آموزی فردی به نحوی که کاربران کتابخانه ها آموزش گیرنده های مادام العمر باشندمی باشد.. کتابخانه ها و کتابداران منابعی ضروری برای جویندگان اطلاعات بشمار می آیند. کتابداران متخصصینی می باشند که اطلاعات و راهنمایی جدید و نو را در اختیار جویندگان قرار می دهند به نحوی که مهارت لازمه برای تحقیقات مستقل آتی در آنان ایجاد می شود. در این مقاله ارتباط بین مشکلات ببی سوادی کم سوادی به عنوان یک انتخاب و باسوادی به عنوان تاثیری مثبت و کلید آموزش مادام العمرمورد بحث قرار گرفته است.
اصطلاحات
کم سوادی : عدم توانایی در کاربرد مهارتهای باسوادی است. این روند یک بسامد متغیردر امریکا است. گورمان ( 2003 ص 41) و جودو ماهیت فرد کم سواد را تشریح می نماید. افراد کم سواد در زندگی خود فقط آنچه را که باید می خوانند ودر صورت نوشتن فقط از اشکال ساده و پست مانند انتقال پیام متنی استفاده می نمایند.
«تقسیم دیجیتالی» تمایزی است بین افراد دارای دسترسی به مهارتها و فرصت های اقتصادی و کسانی که چنین فرصتهایی را در اختیار ندارند. این وخامت و پیچیدگی در بخش «نابرابری مجازی» فراتر از تمایز دیجیتالی (موزبرگر و دیگران 2003 ) تشریح شده است. مثلا آنها می گویند : احتمالا کسانی که بیشترین نیاز به کمک را در استفاده از کامپیوتر دارند افراد مسن تر، کم تحصیلات و کم درآمد هستند. سن و تحصیلات بیشترین تفاوت را بوجود می آورند. هر دو بعد مهارت فنی و سواد اطلاعاتی بیشترین اختلافات را نشان می دهند.(ص117) این تقسیمی است که کاربران کامپیوتر را از افرادی که از کامپیوتر استفاده نمی نمایند متمایز می سازد. بر اساس نظر گوکسن ( 2003 ص 23) افراد حاشیه نشین یا استثنایی کسانی هستند که : خارج از شبکه هایی قرار دارند که چشم اندازهایی را برای آینده ایجاد می نمایند. اینگونه افراد از سیستم آموزش تامین اجتماعی، بهداشت و بازار کار خارج هستند. این مستثنی بودن منجر به دور ماندن گروههای خاص، مخصوصا زنان ( در ترکیه) از فرایندهای سازمانی، فرهنگی ، سیاسی و اجتماعی می شود.
«سواد عملی» مرحله ای دیگر در فرایند یادگیری است . گورمان (2003ص41) این فرایند را تحت عنوان توانایی در خواندن و نوشتن به حدی که فرد را قادر به داشتن یک زندگی نرمال خارج از منزل می سازد تشریح می نماید. مطمئنا این قابلیت شامل دامنه گسترده ای از مهارتها می شود.بسیاری از فارغ التحصیلان دبیرستان در آمریکا فقط بدنبال مقدار حداقل یادگیری بوده و فقط در سطح دست یابی به سوادی عملی تلاش و مطالعه می نمایند.و اغلب این دانش آموزان انگیزه ای واقعی برای دستیابی به موفقیت حرفه ای یا شغلی ندارند.(پیرز1996)
سواد اطلاعاتی از نقطه نظر عملی از نظر موزبرگر و دیگران (2003ص52) بدینگونه تشریح شده است :
بسیاری از کاربردهای اینترنت نیازمند سواد و آگاهی اطلاعاتی بیشتری بوده که از باسوادی پایه نشات گرفته و شامل مهارتهایی مانند توانایی در کاوش، خواندن، درک و ارزیابی اطلاعات ( هم محتوا و هم منبع اطلاعات ) می شود.
بر اساس نظریه دویس ( 1999ص149) هدف آموزش مادام العمر ارائه مهارتها به دانش آموزان جهت ادامه آموزش و یادگیری در تمام عمر و ایجاد دیدگاههای مثبت به آموزش جهت پذیرش و استقبال از تغییرات و آموزش جدید است.
سواد فی نفسه موضوع و اصظلاحی مبهم است. چند سال قبل اگر مردم می توانستند امضا نمایند با سواد تلقی می شدند. با سوادی بطور سنتی شامل مهارت در سه بخش خواندن، نوشتن، و حساب می شود.
باسوادی به عنوان یک پل
آموزش مادام العمر و کاوش و یافتن اطلاعات موفقیت آمیز نیازمند سواد بوده، سواد و قابلیت خواندن تفریحی جهت برآوردن امیالهای فردی فقط سوادی نیست که برآورنده نیازهای اطلاعاتی است. ایجاد پلی بین تمایز دیجیتالی فقط یک مرحله جدید است. مرحله دیگری که دارای اهمیت یکسان است درک و تزریق ارزش غیرقابل انکار خواندن انتخابی دریک فرد بی سواد یا کم سواد می باشد. لذت کنجکاوی و حساسیت و دانشی که خواندن به همراه دارد باید در هر فرد تغذیه شود. اقدام در ایجاد مواد برانگیزنده ، محیط های تغذیه کننده ، هدایت مناسب و پاداش برای خوانندگان مسئولیت های اصلی کتابداری هستند نبض انسانی که با لغات ارتباط برقرار کرده و الهام گر معنای آنان است.
مفهوم باسوادی
ضرورت باسوادی جهانی یک نگرانی اجتماعی بوده که امکان مشارکت افراد در انجمنهای شهری دموکراتیک را ایجاد می نمایند( ضرورتی ) ذاتی تلقی شده(گورمان2003، ایستربروک2003، رودریگز2002) زیرا واقعیتهایی می باشند که (نمایانگر این امر هستند) که بسیاری از افراد به مجموعه مهارتهای اطلاعاتی کافی برای موفقیت در عصر اطلاعات دست نیافته اند. (پیرز 1996، درهر2000،امیر2003،کجابی2000،کرش1993،موزبرگرو دیگران 2003 مورلی2000)
مجاورت کم سوادی و کتابخانه ها ایجاد نوعی تناقض جهالت برای کتابداران می نماید.کم سوادی در عصر غنای اطلاعاتی بیش از پیش مورد بحث قرار گرفته است. (یوردیک 1998، واندر بیلت1999)، چون باسوادی بعنوان مبنای اصلی یادگیری ضروری محسوب می شود. ارتباط آن با آموزش مادام العمر نیز مهم تلقی می شود. دست بابی و حفظ مهارتهای با سوادی در بالاترین سطح برای آموزش مادام العمر موفقیت آمیز اهمیتی بسزا دارد.(کی بی 2000، رویس 1999)، در مورد باسوادی زیاد نوشته شده چون با سیستم های آموزشی ارتباط دارد. (کی بی2000،گوردون2003). اخیرا توجه به ارتباط بین باسوادی و آموزش مادام العمر و با سوادی و جمعیتهای حاشیه نشین رشد محسوسی داشته است (رویس1999، گاکسن2003،کیل پاتریک2002) این توجهات اخیر ترجیحا به ارتباط بین با سوادی و آموزش عمومی تاکید دارد.
باسوادی بعنوان بخشی از زندگی
بسیاری از افراد جوان معاصر نیازمند مهارتهای آموزشی پیشرفته هستند. دنیای اطلاعاتی که حول محور خواندن می چرخد رشدی تصاعدی دارد. مهارتهای کافی برای خواندن و درک اطلاعات روزمره مهارتهای پیشرفته تری نسبت به چند دهه قبل به حساب می آیند.کی بی این مطلب را بدین گونه تشریح مینماید(2000ص28) :
افزایش تقاضاها برای سواد در قرن گذشته و نسل بی پایان دانش جدید روشن ساخته که پیچیدگی خواندن کنونی بیشتر دانش آموزان باید جهت برآوردن نیازهای دنیای کاری فردا چند برابر افزایش یابد.
با کمال تعجب ریشه این نگرانی برای موفقیت دانش آموزان در زمینه پیشرفت حرفه ای در باسوادی یافت می شود. این یک انتهای چشم انداز کسانی می باشد که به مهارتهای آموزشی نیازمند هستند.فقط با خوب عمل کردن در خواندن، فهمیدن ونوشتن دانش آموزان می توانند به رقابت موثر در موقعیت های کاری آینده امیدوار باشند. درهر این موضوع را بدینگونه تشریح می نماید : (2000ص38). سواد و اطلاعات محیط کار در هزاره آینده با حل مشکل مترادف خواهد بود. و شامل ائتلاف ابعاد متفاوت خواندن، نوشتن، شنیدن، سخن گفتن و مهارتهای اطلاعاتی می شود. دنیای امروز آنقدر سریع تغییر می نماید که تکنولوژی های جدید توسعه و ارتقا مجموعه مهارتهای قدیمی مانند خواندن را ضروری می سازند. سواد به خودی خود چیزی بیش از خواندن و نوشتن می شود.
سواد دارای دامنه ای از موضوع قرون وسطایی نوشتن یک اسم تا فرد معاصری که دارای دیپلم بوده و قادر به درک و تفسیر یک متن بوده است. جامعه سواد و باسوادی را شامل نصب علائم، توزیع روزنامه و تولید مجموعه ای از اشکال می داند.(کوک1996ص7) این موضوع را بدینگونه تشریح می نماید :
باسوادی و سواد آنچنان در دنیای مدرن در همه جا به چشم می خورد که بدون توجه بدان نگاه می کنیم. افراد باسواد اغلب تصور می کنند که همه در این دنیا باسواد هستند. بی سوادی نیز یک نگرانی جهانی است. علیرغم اینکه بی سوادی در تمام کشور ها وجود داشته کوک (1996ص77-78) توضیح می دهد که :
تقریبا 90% افراد بی سواد امروزه در کشورهای در حال توسعه که در آنها سطح میانگین باسوادی افراد بالغ حدود 40% است یافت می شوند. سطح بی سوادی در این کشورها در سالهای 1970و 1980 حدود 10% کم شد.هنوز به خاطر روند رشد جمعیت تعداد مطلق افراد بی سواد طی آن دوزه زمانی تا حدود 70 میلیون افزایش داشت.