تحقیق مقاله مدیریت آموزشی - نظارت بر امور مالی آموزشگاه

هدف اصلی حسابداری و مفهوم معادله اصلی آن:

- افراد هر جامعه ای به منظور استفاده بهتر از منابع برای رفع احتیاجات و خواسته ها مادی و معنوی خود نیاز به تصمیم گیریهای صحیح اقتصادی و مالی دارند و برای انجام تصمیمات فوق وجود اطلاعات اقتصادی و مالی مناسب و صحیح از ضرورتهای اجتناب ناپذیر است. حسابداری، حوزه ای از فعالیتهای خدماتی است که می تواند اطلاعات اقتصادی و مالی را در قالب گزارشهای مالی فراهم سازد.

هر یک از ما نیز با توجه به محیط، نگرش، علاقه و شغل خود به طور مستمر در حال تصمیم گیری اقتصادی هستیم و برای انجام تصمیمات درست از اطلاعات مختلفی استفاده می کنیم به طور مثال برای خرید یک دستگاه دوچرخه اطلاعاتی از قبیل قیمت، کیفیت، اندازه و ... را مورد بررسی قرار می دهیم و یا برای یک سفر تفریحی نیازمند اطلاعاتی مثل مخارج، مدت سفر و شرایط آب و هوایی مقصد و... می باشیم.

در پیرامون ما اطلاعات زیادی وجود دارد که برخی از آنها به طور مستقیم و بدون هیچگونه تغییری قابل استفاده است. امّا در بیشتر موارد به اطلاعاتی نیاز پیدا می کنیم که به طور مستقیم آماده استفاده نیستند بلکه بایستی با انجام فعالیتهایی روی اطلاعات موجود، آنها را به صورت قابل استفاده درآورد.

تعریف حسابداری:

حسابداری عبارت است از: شناسایی، اندازه گیری، ثبت و گزارش اطلاعات اقتصادی به استفاده کنندگان به گونه ای که امکان قضاوت و تصمیم گیری آگاهانه برای آنها فراهم شود.

تصمیم گیری های اقتصادی افراد به فعالیتهای اقتصادی منجر می شود و فعالیتهای اقتصادی نیز موجب می شود تا اطلاعات اقتصادی بوجود آید. اطلاعت اقتصادی توسط حسابداران شناسایی شده و با استفاده از ابزار مناسب جمع آوری، تجزیه و تحلیل، اندازه گیری و ثبت می شود و پس از طبقه بندی و تلخیص به گونه ای مناسب در قالب گزارشهای مالی در اختیار استفاده کنندگان قرار می گیرد. اطلاعات حسابداری خلاصه اطلاعات مربوط به رویدادهای مالی مؤثر بر یک واحد اقتصادی خاص می باشد. این اطلاعات گزارشهای حسابداری نیز نامیده می شود.

یکی از نکات مهم در حسابداری این است که اطلاعات و گزارش های حسابداری در مورد یک واحد اقتصادی مشخص و جداگانه تهیه می گردد. به این واحد اقتصادی اصطلاحاً «شخصیت حسابداری» گفته می شود.

هر مؤسسه یا واحد اقتصادی منابع و امکاناتی در اختیار دارد که برای رسیدن به اهداف خود از آنها استفاده می کند. معاملات یا رویدادهای مالی مؤثر بر واحد اقتصادی موجب می شوند تا میزان و نوع منابع تغییر یابد. به عبارت دیگر رویدادهای اقتصادی، رویدادهایی هستند که وضعیت مالی واحد اقتصادی را تحت تأثیر قرار می دهند. منظور از وضعیت مالی یک واحد اقتصادی میزان و نوع منابع اقتصادی تحت اختیار آن واحد و همچنین میزان و نوع ادعای مالی دیگران نسبت به این منابع است.

معادله حسابداری:

عبارت است از          داراییها=بدهی ها+سرمایه

دارایی عبارت است از منابع اقتصادی متعلق به یک واحد اقتصادی که انتظار می رود در آینده منفعتی برای واحد اقتصادی ایجاد نماید.

دارایی های واحد اقتصادی= حقوق مالی اشخاص نسبت به دارایی های واحد اقتصادی

بدهی عبارت است از: حقوق مالی اشخاص غیر از مالک نسبت به داراییهای یک واحد اقتصادی

سرمایه عبارت است از: حق یا ادعای مالی مالک یا مالکین نسبت به دارایی های یک واحد اقتصادی

دارایی، بدهی و سرمایه اجزای معادله حسابداری می باشند که همواره بین آنها رابطه تساوی برقرار است. معادله اساسی حسابداری به عنوان شالوده حسابداری نوین مطرح شده است.

برخی از داراییها که معمولاً در بسیاری از واحدهای اقتصاد برای کسب منفعت مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از:

1- نقد و بانک: از مهمترین داراییهای واحد اقتصادی که برای خرید کالا یا خدمات و پرداخت بدهیها مورد استفاده قرار می گیرد وجه نقد موجود در صندوق، موجودی حسابهای بانکی و چکهای بانکی می باشد.

2- حسابهای دریافتنی: در جریان فعالیتهای عادی ممکن است واحدهای اقتصادی در قبال ارائه خدمت یا فروش دارایی به طور نسیه، از دیگران طلبکار شوند و معمولاً این قبیل داراییها تحت عنوان حسابهای دریافتنی نامیده می شوند.

3- ملزومات: این نوع دارایی ها شامل کالا و اجناسی است که در جریان فعالیت های واحد اقتصادی خریداری و به تدریج  به مصرف می رسد مثل نوشت افزار

علاوه بر دارایی های فوق از دارایی های دیگر ماند زمین، ساختمان، آپارتمان، وسایط نقلیه و اثاثه می توان نام برد.

بدهی ها هم در واحدهای اقتصادی انواع مختلفی دارد که متداولترین آنها عبارتند از:

1- حسابهای پرداختنی:

این نوع بدهی در ازای خرید نسیه دارایی یا خدمات از دیگران ایجاد می شود.

2- وام پرداختنی:

این نوع بدهی در ازای دریافت وام از مؤسسات اعتباری نظیر بانکها و یا اشخاص ایجاد می شود. وامهای پرداختنی معمولاً به طور یکجا یا به اقساط در آینده بایستی بازپرداخت شود.

اهمیت معادله حسابداری: از مهمترین کارها در حسابداری، شناسایی و اندازه گیری رویدادهای مالی مؤثر بر یک واحد اقتصادی است. حسابداران برای اینکه رویدادهای مالی مربوط به یک واحد اقتصادی را ثبت و سپس اطلاعات حسابداری را به طور مناسب گزارش کنند باید:

1- رویدادهای مالی مؤثر بر واحد اقتصادی را شناسایی کنند.

2- میزان تأثیر هر رویداد مالی را بر اجزای معادله حسابداری ارزیابی و اندازه گیری نمایند.

شناسایی و ارزیابی میزان تأثیر یک رویداد مالی بر اجزای معادله حسابداری اصطلاحاً «تجزیه و تحلیل» نامیده می شود. معادله حسابداری مبنای اصلی تجزیه و تحلیل رویدادهای مالی قرار می گیرد.

معادله حسابداری علاوه بر اینکه در تجزیه و تحلیل رویدادهای مالی اهمیت دارد در خلاصه کردن اطلاعات اقتصادی هم موثر است. گزارشهای حسابداری که غالباً به صورت خلاصه و چکیده اطلاعات مالی یک واحد اقتصادی است بر پایه معادله حسابداری تنظیم می شوند.

مفاهیم و اصطلاحات حسابداری

برخی از مفاهیم و اصطلاحات حسابداری عبارتند از:

1- دارایی ها

تعریف دارایی: اموال و حقوق مالی متعلق به یک مؤسسه، اعم از نقد و غیر نقد را دارایی آن مؤسسه می گویند.

دارایی ها را به سه گروه تقسیم می کنند:

الف: دارایی های جاری: شامل صندوق، بانک (نقد و بانک)، حساب های دریافتنی (بدهکاران)، اسناد دریافتنی کوتاه مدت، موجودی های جنسی، (موجودی کالا، موجودی مواد)، پیش پرداختها (پیش پرداخت بیمه، پیش پرداخت اجاره و...) موجودی ملزومات و...

ب: دارایی های ثابت (غیر جاری): شامل زمین، ساختمان، ماشین آلات، اثاثه، ابزار کار، ابزار و وسایل کار، وسایل نقلیه و...

ج: دارایی های نامشهود: شامل سرقُفلی، امتیازات، حق اختراع، علایم تجاری و...

تعریف: بدهی ها، معرف تعهدات مالی مؤسسه از بابت دارایی ها یا خدمات نسیه دریافتی از دیگران است که در گذشته و حال ایجاد شده و با انتقال دارایی ها یا ارائه خدمات در آینده پرداخت می شوند.

با توجه به تعریف فوق می توان دریافت که بدهی ها معمولاً در ازای تحصیل دارایی ها و یا استفاده از خدمات دیگران که به طور نسیه انجام گرفته به وجود می آیند و موقعی در دفاتر ثبت می شوند که از نظر مبلغ و سررسید پرداخت مورد توافق طرفین معامله قرار گرفته و تعهد پرداخت آن از نظر مؤسسه قطعی شده باشد.

بدهی های ثبت شده در دفاتر از نظر سررسید پرداخت به دو طبقه تقسیم می شوند.

1- بدهی های جاری یا کوتاه مدت

2- بدهی های غیرجاری یا بلندمدت

علاوه بر این دو بدهی بدهی های دیگری نیز وجود دارد که وقوع آنها پیش بینی می شود، لیکن چون قطعاً ایجاد نشده، در دفاتر ثبت نمی شود. اینگونه بدهی ها را بدهی های احتمالی می گویند که در یادداشتهای ضمیمه گزارشهای مالی درج می شود.

بدهی های جاری شامل: حساب های پرداختنی (بستانکاران)، اسناد پرداختنی (کوتاه مدت)، و پیش دریافتها (مثل پیش دریافت درآمد، پیش دریافت اجاره و...)