ورزش ، گلوکز و گلیکوژن را در داخل ماهیچه های بدن می سوزاند (این پدیده در صورتی رخ می دهد که دیابت کنترل شده باشد) و در حین و بعد از ورزش ، قند خون وارد ماهیچه ها میگردد وسطح گلوکز را به حد طبیعی می رساند . وجود برنامه های منظم ورزشی در افراد دیابتی عکس العمل شدید انسولین را از بین می برد . چون به عضلات و کبد عادت داده می شود که گلیکوژن بیشتری ذخیره کند .ورزش افراد دیابتی باید بصورت تمرینهای هوا رسان ( آئروبیک ) باشد تمرینهای هوارسان به فعالیت هایی گفته می شود که با مصرف زیاد این نوع تمرینهای دستگاههایی را که برای سلولهلی بدن اکسیژن تهیه میکنند، فعال می رسازند .بدنبال انجام تمرینهای هوارسان تغییرات سودمند و مفیدی در ریه ها قلب و رگهای خونی پدید می آید . با انجام تمرینهای هوارسان به فعالیتهای استقامتی گفته می شود .که به سرعت زیاد نیاز ندارد . بهترین تمرین هوارسان به فعالیتهای استقامتی گفته می شود که به سرعت زیاد نیاز ندارد .
بهترین تمرین هوارسان دویدن در مسافتهای طولانی با آهنگ آرام است . تمرینهای دیگر شامل اسکی ، صحرا نوردی ، شنا ، دویدن آرام ، دوچرخه سواری ، پیاده روی و....هستند.
تاریخچه
امروزه پژوهشگران دریافته اند که استراحت برای درمان بیماران دیابتی ، کارنادرستی است. مطالعات نشلن داده که استراحت در تخت برای مدت حداقل 7 روز باعث اختلال در قند خون میشود. در سال 1900 محققان دیابت دریافتند که ورزش باید در توان بخشی بیماران دیابتی مورد استفاده قرار گیرد . در سال 1919 دانشمندان به اثبات رساندند که ورزش مط تواند باعث کاهش میزان قند خون شود . در سال 1926 لارسن گزارش داد که ورزش می تواند اثر انسولین در پایین آوردن قند خون را بیشتر کند ؛ بنابراین باعث کاهش نیاز به انسولین در بیماران با دیابت وابسته به انسولین می شود . در نتایج مقاله لارسن ذکر شده که ورزش منظم در بیماران دیابتی از پایه های اصلی درمان است .
افراد مبتلا به دیابت که ورزش می کنند باید بدانند که فعالیتهای بدنی چگونه بر متابولیسم قند خون اثر می گذارد و آثار مفیدی برای سلامت آنها دارد . البته ورزش حتی برای افراد سالم نیز خطرهای اندکی دارد و آطن خطرها فقط مختص افراد دیابتی نیست .
فواید برنامه منظم ورزشی برای افراد دیابتی
1-کنترل بیماری دیابت
در ورزشهای دراز مدت مشاهده شده است که حساسیت سلولهل به انسولین افزایش می یابد . این امر در بهبود وضعیت دیابت بخصوص در افراد با دیابت نوع 2 بسیار با اهمیت است . ورزش اگر در شرایط مناسب صورت گیرد . ِهنی بیمار قند خون به نسبت کنترل شده داشته باشد غلضت گلوکز پلاسما را ثابت نگه می دارد . علت این پدیده توازن بین برداشت گلوکز توسط عظلات و تولید متقابل گلوکز در کبد است .
2- کنترل وزن
یک برنامه صحیح کنترل قند خون در افراد دیابتی غیر وابسته به انسولین به کاهش وزن آنها کمک می کند . کاهش وزن ناشی از ورزش ، باعث کاهش بافت چربی می شود ، بنابراین مقاومت به انسولین در سلولهل کاهش می یابد و به آین ترتیب مصرف داروهای خوراکی پایین آورنده قند خون کم می شود . با انجام ورزشهای برنامه ریزی شده ، بافت چربی بدن کاهش یافته و توده عضلانی افزایش می یابد .
3 - آمادگی عضلانی
ورزش مناسب توده عضلانی را افزایش می دهد . تحقیقات نشان داده است که انقباضات عضلانی و عمل انسولین هر دو با هم مصرف گلوکز در طول ورزش را زیاد می کنند .
4- کاهش نیاز به دارو های خوراکی انسولین
همراه با کنترل مطلوب قند خون و انجام تمرینهای ورزشی مرتب ، مصرف قرصهای خوراکی در برخی افراد دیابتی غیر وابسته به انسولین کم می شود .د ر بیماران دیابتی دریافت کننده انسولین نیز به علت وضعیت مطلوب نیاز به انسولین کاهش می یابد مطالعات نشان داده است که در ماههای اولیه شروع برنامه های ورزشی ، انسولین تزریقی گاهی تا 20در صد یا حتی بیشتر کاهش می یابد .
5- اعتماد به نفس بیشتر
بنظر می رسد احساسات افراد دیابتی تا حدی نیز به حفظ قند خون در سطح طبیعی وابسته باشد بیشتر افراد دیابتی احتمالا ناراحتی و از دست دادن کنترل احساسات را همزمان با سطح قند خون بسیار بالا یا بسیار پایین تجربه کرده است . هنگامی که غلظت قند خون در حد طبیعی است ، در این افراد تا حد زیادی احساس بهبود می کنند . احساس بهبودی با فعالیتهای ورزشی مداوم و ورود این برنامه در زندگی افراد پدید خواهد آمد .