وضعیت طبیعی و موقعیت جغرافیایی ترکیه:
ترکیه در جنوب شرقی اروپا، هم جوار با چندین کشور قرار دارد. از جانب تراس (ترکیه اروپائی) جزء شبه جزیره بالکان و از طرف آناطولی (آسیای صغیر) در حوزه مدیترانه و سرزمین آسیای صغیر واقع شده قسمتی از خاور نزدیک را تشکیل میدهد. از طرف شرق به ایران و کشورهای عربی محدود میشود.
ترکیه هم در قاره اروپا و هم آسیا قرار دارد و به آن شاهراه مدیترانه میگویند.
ترکیه کشوریست مستطیلی شکل که از سه طرف به دریا منتهی میشود. دریاهای سیاه، مرمره، اژه و مدیترانه به ترتیب قسمتهائی از شمال، غرب و بخشی از جنوب آنرا احاطه نمودهاند.
وسعت ترکیه 578/814 کیلومتر مربع مساحت دارد که کمتر از نصف مساحت ایران میباشد. دوری و نزدیکی مناطق این سرزمین به دریا و وجود ارتفاعات بلند، آب و هوای متفاوتی را در نواحی مختلف آن باعث شده است.
نام قدیم ترکیه آناطولی میباشد.
جمعیت ترکیه و شهرهای مهم آن:
جمعیت ترکیه مطابق ارقام 2004، 918، 893، 68 میلیون نفر است.
پرجمعیتترین شهرهای آن استانبول (10 میلیون نفر) آنکارا (4 میلیون نفر) ازمیر( 4/3 میلیون نفر) از لحاظ توزیع نسبی 8/641/9 جمعیت را افراد کمتر از 14 سال.
9651 افراد 15 تا 59 سال
2/967 افراد بالغ بر 60 سال
و متوسط عمر مردان و زنان 7/53 سال است. میزان تولد 6/39 و مرگ و میر 5/13
و نرخ رشد جمعیت 1/3 درصد میباشد.
در جمعیت ترکیه:
ترکها 76% -80%
کردها 14%-20%
پناهندگان 10%
اقلیتهای غیرمسلمان 2/0%
شهرهای مهم ترکیه
_ استانبول ، ازمیز، آدانا، بورسا، قونیه، آنتالیا، اورفا، وان.
پایتخت ترکیه آنکارا میباشد.
ترکیه در مطالعات هابستد:
ترکیه دارای فاصله قدرتی بالا است یعنی دارای حدود 100، 66 است.
ترکیه کشوری جمعگرا است و در فردگرایی رتبه 37 را دارد.
ترکیه کشوری ریسک گریز است.
و خاصیت زنانگی آن 45 است در نتیجه کشوری دارای خاصیت مردانگی است.
پیشینه تاریخی
ترکیه کشوری است با فرهنگ غنی و مردم اصل. این سرزمین به عنوان مهد بسیاری از تمدنها در طول تاریخ شناخته شده، ترکیه در واقع پل ارتباطی شرق و غرب است به این واسطه با فرهنگهای بسیاری در ارتباط است.
کنستانتن در سال 325 میلادی امپراتوری رو به زوال روم را متحد و نیرومند ساخت. وی پایتخت روم نوین را کنستانتنویل که همان استانمبول امرونزی است بنیاد نهاد. چند صد سال پس از وی وقایع بسیاری در ترکیه رخ داد که هویت امروزی این ملت را تشکیل داده و سپس ترکهای سلجوقی با زور اسلام را به این منطقه آوردند. امپراتوری عثمانی بزرگترین و مقتدرترین امپراتوری اسلامی در طول تاریخ بوده است.
فصل دوم:
زبان
زبان رسمی:
زبان رسمی این کشور ترکی است که یکی از قدیمیترین زبانهای دنیا به شمار میرود. بعد از استقرار رژیم جمهوری، از سال 1928 رسمالخط ترکی تغییر نمود و الفبای لاتین جایگزین حروف عربی شد. اما در این کشور به زبان کردی، عربی، ارمنی، یونانی هم تکلم میشود.
مذهب
دین و مذهب رسمی
هر چند بیش از 99 درصد از جمعیت ترکیه را مسلمانان شامل میشوند، اما رسماً اعلام شده است که این کشور دارای دولتی غیرمذهبی و لائیک است.
ابتدا در اولین قانون اساسی که به سال 1924 میلادی نوشته شد، اسلام بعنوان مذهب رسمی ترکیه اعلام شد اما در متممی که به سال 1928 میلادی بر آن نوشته شد این مسئله حذف گردید.
بعد از سال 1950 میلادی، حکومتهائی که بر روی کار آمدند سعی نمودند تا رابطهای بین دین و دولت ایجاد نمایند اما با کودتائی که در سال 1960 میلادی به وقوع پیوست مجدداً بر اصل جدائی دین از سیاست و لائیک بودن دولت تأکید شد.
بنابر آخرین آمار در ترکیه 98% مسلمان 2% مسیحیان تشکیل میدهند.
پیروان ادیان در ترکیه
الف) پیروان اسلام که شامل چند فرقه و مذهب میباشند:
_ حنفی
_ شافعی
_ علویان
_ شیعیان
_ سایر فرق اهل سنت
ب) پیروان سایر ادیان:
_ مسیحیان
_ یهودیان
مسلمانان بیشتر سنیاند که حنفیها بزرگترین گروه آن میباشند که در مرکز و غرب ترکیهاند.
شافعی جمعیت کمی دارند و در مناطق شرقی ترکیه مستقراند و اکثراً کردند.
آزادی عقیده و مذهب
ماده24 – همه از حق آزادی عقیده و دین برخوردارند.
عبادات، خدمات مذهبی و مراسم دینی در صورتیکه مخالف مقررات ماده 14 نباشند بطور آزادانه برگزار خواهند شد.
هیچکس به منظور آشکار ساختن عقاید و اعتقادات مذهبی خود مجبور به عبادت یا شرکت در مراسم و تشریفات مذهبی نیست و نیز بخاطر عقاید و اعتقادات مذهبیاش مورد مؤاخذه، سرزنش یا بی حرمتی قرار نمیگیرد.
تربیت و آموزش در مذهب و اخلاقیات تحت کنترل و نظارت دولت انجام میشود. آموزش فرهنگ اسلامی و تربیت اخلاقی در دورههای تحصیلی مدارس مقدماتی و متوسط اجباری است. سایر مدارج مربوط به آموزش و تربیت مذهبی بستگی به درخواست افراد، و در مورد اقلیتها بنا به درخواست نمایندگان قانونی آنها خواهد بود.
هیچکس مجاز به توهین به، یا بهرهبرداری از مذهب، احساسات مذهبی، مقدسات مذهبی بمنظور مقاصد شخصی یا نفوذ سیاسی و یا قراردادن اصول اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و یا نظم اجتماعی دولت بر متعتقدات و اصول مذهبی، به هر طریق، نخواهد بود.
فصل سوم: ویژگیهای فرهنگی و اجتماعی
در ارتباط با سیر تحولات فرهنگی باید گفت، تحول فرهنگی قابل ذکر در اواخر عهده عثمانی با گرایش به غرب آغاز گردید و سپس در دوره جمهوری با شدت هر چه تمامتر و با هدف محو کامل تمدن عثمانی دنبال گردید. در اواخر عهد عثمانی در حالی که جوامع غربی به پیشرفتهای بسیاری دست یافته و در اروپا انقلابات علمی، دینی و اخلاقی به زندگی قرون وسطایی پایان بخشیده بود ترکیه به دلیل سیاستهای سلاطین عثمانی در قالب جامعهای بسته و دور از تحولات محیط پیرامون خود باقی مانده بود و این تضاد سرانجام موجی از اصلاحطلبی به سبک غربی را در جامعه فراهم آورد.
تغییر قوانین مدنی، تجاری و قضایی در تبعیت از قوانین غربی و ایجاد ارتش جدید با لباسهایی به سبک غربی از یک سو و آموزش زبانهای بیگانه، ترجمه آثار نویسندگان اروپایی، تصفیه زبان ترکی و فکر تغییر خط از جمله تحولاتی بودند که هویت فرهنگی گذشته جامعه عثمانی را تحت تأثیر قرار دادند. این دوره را میتوان دوره تقلید از مظاهر فرهنگی غرب نامید. در این زمان دو فرهنگ در ترکیه وجود داشت، یکی فرهنگ «امت» که ریشه در تمدن شرق داشت و دیگری فرهنگ طرفدار غرب. این دو فرهنگ به رغم مغایرتشان با یکدیگر تا پایان امپراطوری عثمانی در کنار یکدیگر حفظ شده و دوام یافتند.
با برقراری رژیم جمهوری به رهبری آتاتورک روند تحولات فرهنگی در جهت تمدن غربی و قطع کامل با گذشته عثمانی با سرعت و رشد دنبال گردید و در کلیه شئون اجتماعی و فرهنگی تغییرات بنیادین به عمل آمد.
پیامدهای این تحولات عمیق فرهنگی اجتماعی را امروز پس از گذشت بیش از 60 سال در نسل حاضر ترکیه بایستی جستجو نمود. به نظر میرسد که نسل نوین ترکیه با پدیده بحران هویت فرهنگی روبهرو میباشد.
خصائص ویژه اجتماعی
آشنایی ترکیه با مظاهر تمدن غرب در اواخر عهد عثمانی و به دنبال آن آغاز عصر جمهوری، تغییرات بنیادینی را در ساختار اجتماعی جامعه در پی داشت. همراه با تحولات سیاسی اجتماعی، تدریجاً سیستم اجتماعی سنتگرای عثمانی به سیستمی تجددگرا _ غربگرا استحاله یافت و قشربندی جامعه را نیز با خود متحول ساخت.
تغییر نظام آموزشی از قالب دینی به غیردینی تحول اساسی دیگری بود که زمینهساز تحولات اجتماعی اقتصادی بسیاری گردید، از سوی دیگر صنعتی شدن و رشد شهرنشینی پدیده مهاجرت از روستا به شهر را سبب گردید و این خود باعث بروز فاصله اجتماعی _ اقتصادی قابل ملاحظه در میان این دو گروه شده است.