.مقدمه
امروزه راه یکی از عوامل مهم در ارتباط و انتقال مسافران و بارها می‌باشد و از عوامل مهم روز است که بحث های بسیاری دارد و کنفرانسهای مختلفی در رابطه با آن برگزار می شود.
در راه های با آمد وشد زیاد ،در رویه راه از مصالح قیری یا سیمانی استفاده می شود .که در اثر اعمال بار این نوع رویه ها دچار تغییر شکلهایی می شود که باعث ایجاد تنشهای کششی افقی در لایه روسازی می شود که اگر این تنشها از میزان استقامت کششی مصالح بیشتر باشد باعث ایجاد ترک می گردد.
یکی از روشهای مهم برای کاهش و کنترل عرض ترکهای حاصل از کشش مستقیم استفاده از الیاف است.
به منظور ایجاد شرایط ایزوتروپ و به منظور ایجاد سیستمی که بتواند در تمام جهات به طور تقریبا یکنواخت سبب افزایش نرمی شده و مقاومت کششی را نیز حفظ کند ،استفاده از رشته های نازک و کوتاه که به صورت تصادفی در تمام جهات در آسفالت توزیع شود .روش مناسبی به نظر می رسد .این رشته نازک ،الیاف نامیده می شوند که دارای انواع و شکلهای مختلف بوده و کاربردهای متعددی دارند. ازچمله آنها الیاف فولادی ،پلیمری ،شیشه‌ای و … می باشد .
2.ترکها در آسفالت:
الف )ترک موزاییکی ( پوست ماری – سوسماری ):
این ترک به علت داشتن شباهت به پوست بدن سوسمار به این نام شناخته شده است .
این خرابی با ترک خوردن تمام و یا قسمتی از سطح رویه آسفالتی به شکل نسبتأ کوچک چند ضلعی ظاهر می‌شود که با تکرار بار گذاری بر وسعت آن افزوده می شود .
علت به وجود آمدن این نوع ترکها تغییر شکل یا خستگی بیش از حد در اثر بار گذاری بر روی لایه ها می باشد و معمولا در روسازیهای که بر روی لایه های اساس و زیر اساس که تراکم کافی نداشته و یا خاکهایی که دارای تغییر شکل زیاد و مقاومت کم می باشند ایجاد می شوند .
ب) ترک برشی (کناری ):
این ترکها به موازات محور طولی راه و به فاصله کمی از روسازی بوجود می آیند این نوع ترکها ممکن است علاوه بر ترکهای طولی دارای ترکهای عرضی نیز باشند که معمولا یک یا چند ترک طولی را قطع کرده و به روسازی منتهی می گردد.
علت بوجود آمدن این ترکها میتواند فقدان پایداری و استقامت برشی خاک یا مصالح کناره های روسازی باشد که عدم تراکم محل کنده شده و عبور وسایل نقلیه به فاصله کم از محل کنده شده باعث تغییر شکل جانبی خاک و ایجاد ترک می شود .
ج)ترکهای انقباضی :
این ترک در اثر تغییر حجم و جمع شدن رویه در اثر افت دمای محیط می باشد که معمولا عرضی بوده و گاهی به شکل مجموعه ای از ترکهای به هم پیوسته که قطعات بزرگی را تشکیل می دهند وجود دارند تفاوت بین این ترک و ترک موزاییکی این است که در این ترک سطح رویه به قسمتهای بزرگتری تقسیم شده و در گوشه ها تیزتر می باشد .
علت بوجود آمدن این ترکها استفاده قیر سفت در منطقه آب و هوایی خاص می باشد .
د)ترکهای بین دو خط:
این ترکها همان درزهای طولی بین خطوط راه هستند که به دلیل اجرای غیر هم زمان رویه آسفالتی خطوط مجاور بوجود می آیند که به علت اجرای نادرست رویه درز آنها باز مانده و با ورود آب شاهد خرابی بیشتری خواهیم بود همچنین این خرابی بین خط کناری و شانه آسفالتی راه ممکن است بوجود آید.
و)ترکهای انعکاسی :
این ترکها در سطح روکش آسفالتی و در محل ترکهایی که در سطح روسازی قدیمی بوده بوجود می آید، که علت آن حرکات قائم و افقی لایه واقع در زیر روکش آسفالتی است .
ی)ترکهای هلالی :
این ترکها در مسیر حرکت وسایل نقلیه به علت وارد شدن نیروهای شدید افقی (ترمز کردن )در سطح رویه آسفالتی بوجود می آید که علت آن میتوان فقدان چسبندگی بین لایه رویه آسفالتی و لایه زیرین آن باشد .
3.مواد افزودنی و تأثیر آن در آسفالت:
مهمترین فواید مواد افزودنی :
1)کاهش قیمت 2)کم شدن ضخامت لایه های آسفالتی 3)کم شدن مرمت های روزمره و طولانی شدن فواصل بین بهسازی رویه های آسفالتی 4)بالا رفتن فشار مجاز آسفالت 5)بکار گرفتن تولیدات جدید صنعتی و وسایل جدید در تولید و اجراء 6)بکار گرفتن ضایعات صنایع و بهداشت محیط زیست
تقسیم بندی مواد افزودنی :
1- پرکننده ها (Fillers) 2- مواد جایگزین شونده (Extenders) 3-مواد رشته ای یا الیاف (Fibers) 4- اکسید کننده‌ها Oxidants)) و اکسید شونده‌ها Anti oxidants)) 5- مشتقات نفتی یا هیدروکربنها Hydrocarbons)) 6- اتصال دهنده‌ها (Anti strips) 7- لاستیکها و پلاستیکها یا پلیمر‌ها (Polymers)
(شکل 1 )چگونگی تنش در ترک4
آسفالت الیافی:
تولید آسفالت الیافی :
افزایش نسبت ظاهری ( l/d )موجب تجمع و درگیری رشته های الیافی در یکدیگر می گردد برای مخلوط یکنواخت ،نسبت ظاهری حداکثر به عدد 100 محدود می شود .
چنانچه درصد حجمی الیاف از 2 درصد افزایش یابد مشکلاتی در کیفیت آسفالت پدید می آید .
خصوصیات فیزیکی مصالح
0.35 =υ آسفالت
0.35 =υ خاک
تواتر بارگذاری 5HZ و در دمای 20C
ضریب سختی مخلوط آسفالت ماکاوامی متراکم (pa)3.1*10^9
ضریب سختی مخلوط رولد آسفالت (pa)3.5*10^9