زیتون گیاه بومی آسیا نر بوده است و بعدها به ایران و سوریه و فلسطین و سپس به کشورهای مدیترانه ای در پنج هزار سال پیش آورد شده . زیتون از قدیمی ترین گیاهانی است که در طول تاریخ کشف شده است . باوجود اینکه تمام روغن ها دارای کالری می باشند و بعضی از آنها دارای منافع بیشتری از بقیه هستند زیتون از روغن های مفیدی می باشد که انسان را در مقابل بیماری های قلبی محافظت میکند . البته در اثر مصرف زیاد روغن زیتون وزن افراد اضافه میگردد. این روغن را در حد اعتدال باید مصرف کرد تا احساس سلامتی و شادابی نمائید . باید دانست در هر گرم چربی دارای 9 کالری می باشد و هر قاشق مرباخوری هر 12 کالری دارد . در کشورهای مدیترانه ای ویونان و ایتالیا 40% روغن مصرفی مردم روغن زیتون است .اگر به 50 سال قبل از میلاد مسیح برگردیم می بینیم که روغن زیتون مصارف پزشکی کاربرد داشته در بهبود آرتروز و فراموشی نیز مؤثر بوده در قرآن کریم نیز بارها از این میوه نام برده شده است .
آیا تفاوتی در روغن های زیتون وجود دارد ؟
روغن های زیتون مختلفی وجود دارد . بی بو ، دارای بو، تصفیه شده و خالص – روغن هائی که دود زیادی تولید نمی کند برای پخت و پز مناسب نزند . روغن های زیتون بی بو برای کسانیکه تازه خوردن روغن زیتون را شروع کرده اند بهتر است ، روغن زیتون در درجه 46 دورد می کند بهتر است برای استفاده از روغن زیتون آنرا خالص استفاده نمائیم و از بکار بردن جعفری و سیر برای مزه دار کردن آن استفاده نکنند زیرا این کار باعث ایجادسم boTulism (بوتولیسم ) میشود .
روغن زیتون بکر (طبیعی ) یا ExtRA-VIRGIN-OliVE-Oil
این روغن زیتون سالم و تازه بدست می آید و کیفیت آن بسیار مطلوب وبهاء آن خیلی گرانتر از روغنهای زیتون با تصفیه شیمیائی است و مردم ژاپن و امریکا و کانادا و اروپا توجه خاصی به مصرف این نوع روغن دارند و بهاء آن کیلوئی 15 دلار درخارج بفروش میرسد . روغن زیتون از چربیهای اشباع نشده تشکیل شده و مصرف آن باعث کم شدن کلسترول به (L.D.L ) و افزایش کلسترول خوب (H.D.L ) می شود . و همچنین مصرف روغن زیتون بکر فشار خون را پائین آورده و ناراحتی های قلبی را کاهش می دهد مخصوصا به جلوگیری از تنگی عروق کمک می کند و نیز جلوگیری از توسعه سرطان سینه در خانمها در روغن زیتون بکر ماده ای بنام Poly PHENoLs وجود دارد که استفاده از آن باعث رفع ناراحتی های پوستی و آفتابزدگی بدن میشود ماده ای بنام AmtioxiDANT-FoLPHENOLS درروغن زیتون بکر (طبیعی ) موجود است و در سایر دانه های روغنی کمتر دیده میشود و باعث پائین آمدن فشار خون و جلوگیری از خطرات و ناراحتی های قلبی می گردد.
به چه طریق میتوان روغن زیتون بکر ( طبیعی ) را EXTRA-VIRGIN-OLIVE-OIL در ایران بدست آورد.
امروزه در ایران در ناحیه مفصل و طارم کارخانه های تمام اتوماتیک بکار افتاده که با استفاده از دستگاه سانتریفوژ از طریق پرس سرد میتوان این روغن را تهیه و در دسترس مصرف کنندگان قرار داد. در تهیه و تصفیه روغن زیتون بکر با استفاده از دستگاههای تمام اتوماتیک مقدار مولی را که ایجاد فساد ، و بو در روغن زیتون مینماید بتوان از روغن زیتون جدا کرد و در نتیجه روغن زیتون بدست آمده ضمن شفافیت و نداشتن بوی خاص میتوان این روغن را براحتی باطعم خوب در سالاد و روی برنج موقع خوردن ریخت و سس های مایونز و سس مخصوص که ترکیبی از روغن زیتون و فلفل و گردسیر باشد ساخت بهترین مصرف روغن زیتون در تهیه نیمرو، و سرخ کردن قارچ میباشد . لازم به توضیح است که جهت سرخ کردن بایست از حرارت (شعله ) بسیار کم استفاده کرد . متاسفانه بواسطه گران بودن قیمت این روغن اکثر سازندگان سس مایونز در ساخت سس از روغن زیتون استفاده نمی کنند و بهتر است خانمهای خانه دار سس مصرفی خود را در منزل تهیه نمایند.
ویتامینهای موجود در روغن بکر (طبیعی ):
روغن زیتون بکر ضمن دارا بودن ویتامین های آوب و ث دارای ویتامین K, C می باشد باید خاطر نشان کرد میزان ویتامین K موجود در روغن زیتون قابل ملاحظه است لذا برای کرمهای زیبایی جهت نرمی پوست بسیار بجاست که از روغن زیتون استفاده نمود باید یادآور گردید در طب قدیم از روغن زیتون جهت ضرب خوردگی عضله و سوختگی و موارد دیگر استفاده های زیادی میشده .
کاله ی موجود در روغن زیتون :
یک گرم روغن زیتون دارای 9 کالری میباشد و چنانچه یک قاشق روغن زیتون را که بطور تقریب 14 گرم وزن داشته باشد دارای 126 کالری و این روغن خوش طعم چنانچه مصرف شود باعث میشود که مصرف کننده تمایلی به مصرف سایر روغنهای مایع نداشته باشند بخصوص که هضم روغن زیتون از سایر روغن ها آسانتر و با مقایسه با مصرف کره که از چربی های اشباع شده و سنگین می باشد و مصرف آن کلسترول بریا (LD.L ) را در خون زیاد می کند. روغن زیتون از چربی های غیراشباع تشکیل شده و چربی های خوب HDL را بالا می برد .
منطقه زیتون و درخت زیتون :
بیشترین زیتون ایران در منطقه طارم و رودبار و لوشان و نبجیل بدست می آید میزان تولید این محصول سالیانه حدود 18 الی 20 هزار تن و بیش از 70% این میوه بصورت میوه زیتون که بطریق شور در بازار عرضه میشود و این میوه را با سود سوز آور (NAOH ) برای مدت کوتاهی شستشو داده و مقداری هم بصورت شکسته در بازار در معرض فروش قرار میدهند که کیفیت این نوع زیتون و مصرف آن بحث خاصی را ایجاد می کند که بیان آن فعلا مقدور نیست . بقیه محصول زیتون که شاید در حدود 25% کل محصول میوه زیتون باشد جهت استحصال روغن بکار خانه های روغن کشی زیتون واقع در نوجیل و رودبار و طارم آورده میشود.