فاتحه الکتاب:
قران کریم بعنوان اولین منبع دانش مسلمانان در حیطه های گوناگون محسوب میشود . برای شناخت بیشتر مقوله توحید بهتر است که به سراغ این اقیانوس عظیم رفته و به حد تشنکی از ان بچشیم.
نوشتار حاضر که با استفاده از برخی سایتهای موجود در اینتر نت تهیه و تنطیم شده است ,به رمز و رموز سوره حمد با استفاده از تفاسیر و احادیث پرداخته است و امید است که مورد استفاده واقع شود.
پیامبراسلام از قول خداوند متعال فرمود:
من ((سوره حمد)) را بین خود و بنده ام تقسیم کرده ام ، نیمى از آن مربوط به من و نصفى دیگر مربوط به بندگانم است .
وقتى که بنده ام مى گوید: ((بسم الله الرحمن الرحیم )) بنام خداوند بخشنده مهربان .
یعنی به نام من کلامش را شروع و آغاز کرد، بر من لازم است که تمام کارهایش را از امور دنیوى و اُخروى به پایان برسانم واموراتش را اصلاح کنم وبه احوال و اموال او برکت بدهم و تمام حالات را بر او مبارک گردانم .
زمانیکه بنده مى گوید: ((الحمد للّه رب العالمین )) ستایش و سپاس ، مخصوص پروردگار عالم است .
بنده ام مرا ثناء و ستایش مى کند،به این معنی است که او فهمیده که تمام نعمتهایش از جانب من است ومن بلاها را با قدرتم از او دفع و رفع کرده ام .
اى ملائک شما گواه باشید که علاوه بر نعمتهاى دنیا، نعمتهاى آخرت را هم به او ارزانى مى دارم ، همانطور که بلاهاى دنیا را از او برگردانیدم ، بلاهاى آخرت را هم از او بر مى گردانم .
هنگامى که بنده ام مى گوید: ((الرحمن الرحیم )) بخشنده و مهربان است .
به این معنی است که بنده من گواهى داد که من بخشنده و رحمان و مهربان و رحیم هستم .
اى فرشته ها, شاهد باشید که رحمت فراوانى را به او عطا مى نمایم واو را از بخششم زیادتربهرمند مى کنم .
هرگاه بنده بگوید: ((مالک یوم الدّین )) صاحب و مالک روز قیامت است .
حق تعالى مى فرماید: اى ملائک شما را شاهد مى گیرم ، همانطور که او اعتراف و اقرار کرد که من صاحب روز جزا هستم ، من هم در روز قیامت حساب را بر او آسان مى کنم و حسنات او را قبول کرده و از گناهانش مى گذرم و او را مى بخشم .
در آن هنگام که بنده بگوید: ((ایاک نعبد وایاک نستعین )) : فقط تو را مى پرستم و فقط از تو یارى و کمک و استعانت و استمداد مى جویم .
پروردگار کریم متعال مى فرماید: بنده ام راست مى گوید، او تنها مرا ستایش مى کند و از من یارى و کمک و استمداد و مساعدت مى خواهد و به من پناه آورده است .
اى ملائک شاهد باشید که به عبادتهایش پاداش و صله و مژدگانى عنایت مى کنم ، تا هر که با او مخالف بوده ، به حال او غبطه بخورد. و در کارهایش او را یارى کرده ودر مشکلاتش کمکش مى نمایم .و در روزهاى مصیبت و ناراحتى و پریشانى ، به فریادش مى رسم و دستش را مى گیرم .
ساعتى که بنده بگوید: ((اهدنا الصراط المستقیم ...)) مرا به راه راست هدایت فرما، آن راهى را که بهشان نعمت عنایت کردى ...
خالق تمام مخلوقات مى فرماید:
درخواست و تقاضاى او را پذیرفتم ، دعاى او را مستجاب مى کنم و آرزوهایش را برآورده مى نمایم و به او آرامش و امنیت مى بخشم.
ثواب قرآن
((ابى بن کعب )) روایت کرده که ((حضرت خاتم الانبیاء)) (ص ) فرمود: هر بنده مسلمانى که ((سوره فاتحه )) را بخواند ثواب جمیع قرآن را به او مى دهند.
یک روز در محضر مقدس آن حضرت نشسته بودم و ((سوره فاتحه )) را تلاوت مى کردم ، آن حضرت فرمود: بحق آن کسیکه نَفَسْ و جانم در دست و قدرت و فرمان اوست ، خداوند تبارک و تعالى مثل این سوره را در تورات و انجیل و زبور و فرقان نیاورده است.
((این سوره اصل قرآن است )) و جامع معانى فرقان ، و خداى مهربان و عزیز این سوره را بین خود و بنده هایش قسمت کرده و بندگان خدا هرچه از امور دنیا و آخرت را که بخواهند از این طریق بخواهند.
بشارت
از ((آقا ابن عباس )) نقل شده که فرمود:
یک روز در محضر مقدس ((آقا حضرت خاتم الانبیاء)) (ص ) مشرف بودم ، که در این اثناء، ملکى از ملائکه هاى مقرب حضرت حق خدمت حضرت رسول (ص ) مشرف شد.
سپس فرمود: ((اى محمّد، بشارت و خوشحالى بر شما باشد.))
حضرت فرمود: چطور مگر؟!
فرمود: چون خداوند متعال دو چیز به شما عنایت کرده که به هیچ پیغمبرى قبل از تو نداده .
حضرت فرمود: آن چیست ؟!
فرمود: اول ((سوره حمد و فاتحه الکتاب است .))
دوّم : خواندن سوره بقره است که آیه آمن الرسول ... است .
هر کس آن را بخواند هنوز این آیات را تمام نکرده ، هرچه از خدا بخواهد به او عنایت فرماید
ملکا ذکر توگویم که تو پاکى و خدائى
نروم جز به همان ره که توام راهنمائى
همه در گاه توجویم همه از فضل توپویم
همه توحید توگویم که بتوحید سزائى
توحکیمى ، توعطیمى ،توکریمى ، تورحیمى
تونماینده فضلى ، توسزاوار ثنائى
بَرى ازرنج وگدازى بَرى از دردونیازى
بَرى از بیم وامیدى بَرى از چون وچرائى
نتوان وصف توگفتن که تودر فهم نگنجى
نتوان شبه توجستن که تو دروهم نیائى
همه عّزى وجلالى همه علمى ویقینى
همه نورى وسرورى همه جودى وسخائى
سنائى غزنوى
تفسیر سوره حمد
(( ابن عباس )) مى گوید: در آن وقتى که خدمت با سعادت حضرت ((امیرالمؤ منین على (ع )) مشرف بودم و درک فیض مى کردم ، حضرت درباره ((سوره حمد)) صحبت و سخن و تعریف مى فرمود:...
در بین سخنان دُرر بارشان فرمودند: یا عبداللّه لوکتبت معانى الفاتحه لا وقرت سبعین بعیرا.
((اگر بخواهم همه معانى و حقایق سوره فاتحه الکتاب را بنویسم باید، بار هفتاد شتر پُر بار کنم .))
یک شب که در محضر مقدّس آقا امیرالمؤ منین على (ع ) مشرف بودم ، آن حضرت از اول شب تا اذان صبح برایم تفسیر ((فاتحه الکتاب )) را فرمود، تازه هنوز از تفسیر باء بسم اللّه در نیآمده بود.
سپس فرمود: انا نقطه تحت الباء ((من نقطه زیر باء بسم اللّه هستم .)
ناله ابلیس
((ابلیس )) که شیطان بزرگ است . ((وقت نزول سوره حمد به ناله و فریاد در آمد و مضطرب و ناراحت شد)).
چنانچه وارد شده که : ((ابلیس لعین در همه عمرش چهار بار مضطرب و بى تاب و نالان شد.)) به قول ماها چهار بار ضربه خورد، کمرش شکست ، ورشکست شد، و زمین خورد.
اول : وقتیکه طوق لعنت بگردنش انداختند.
دوم : زمانیکه او را از بهشت اخراج کردند.
سوم : ساعتیکه حضرت خاتم الانبیاء (ص ) به رسالت رسید.
چهارم : هنگامیکه سوره فاتحه الکتاب نزول اجلال یافت.
درد پا
((مرحوم حاج شیخ رجبعلى خیاط)) که یکى از اخیار و اهل مکاشفه بود،یک روز همراه عدّه اى در حیاط منزل یکى از دوستانش نشسته بود، که در آن جمع یکى از صاحب منصبان دولتى هم حضور داشت ، که بدلیل بیمارى ، پایش را دراز کرده بود.
آن صاحب منصب و افسر، رو به جناب شیخ کرد و اظهار داشت که مدّتى است گرفتار این درد پا شده و داروهاى گوناگون هم کار ساز نبوده است .
حضرت شیخ مطابق شیوه همیشگى خودش ، از تمام افرادى که در آنجا بودند، خواست که همه با هم ((سوره حمد)) را جهت شفاى ایشان بخوانند، سپس خود و همگان شروع به خواندن ((سوره حمد)) کردند.
آن گاه توجهى کرد و فرمود: این درد پاى شما از آن روز پیدا شد، که زن ماشین نویس را، بدلیل اینکه نامه را بد تایپ کرده است ، توبیخ کردى و سر او داد زدى ، او زن علویه بود، ((دلش شکسته و گریه کرده است ))، اکنون باید او را پیدا کنى و از او ((دلجویى کنى )) تا پایت درمان شود