مهندسی کیفیت دانش نوظهوری در ایران است که از تولد آن در کانونهای پیشرفته صنعتی جهان بیش از نیم قرن می گذرد .
این دانش که بر اساس نیازهای ضروری صنایع بزرگ و کوچک جهان برای تطبیق با استانداردهای به وجود آمده آثار ملموس و وسیعی از خود بر جای گذاشته است ، بطوری که هم اکنون دانش مهندسی کیفیت ابزاری است که از یک سو کیفیت محصولات تولید شده را ارتقا می دهد و از دیگر سو هزینه های غیر ضروری و اتلاف منابع را بخوبی شناسائی کرده و مدیران را متوجه فرصتها و راههائی می سازد که طی آن میزان بهره وری سرمایه و نیروی انسانی به حداکثر خود می رسد .
تاسیس مهندسی کیفیت در ایران خودرو :
عمر کوتاه دانش مهندسی کیفیت و آثار مثبت آن در شناسائی روشهای که کارائی و بهره وری منابع و سرمایه را به حداکثر می رساند ، موجب شده است که شرکت ایران خودرو از دو سال گذشته ، برای نخستین بار در سطح کشور اقدام به راه اندازی واحد مهندسی کیفیت کند . تاسیس و ایجاد این واحد در شرکت ایران خودرو با دو انگیزه صورت گرفته است .
نخست بهره گیری از تجربیات پروژه طراحی و ساخت محصول سمند و جمع بندی نتایج این تجربیات در پروژه های بعدی ، انگیزه دوم پشتیبانی فنی در حوزه تولید و کیفیت به منظور طراحی و استقرار سیستمهای پیشگیرانه وقوع ایراد در محصول و فرایند .
نام دقیق این واحد عبارت است از مهندسی طراحی فرایند کیفیت که به اختصار مهندسی کیفیت نامیده می شود .
شرح وظایف واحد مهندسی کیفیت
وظایف حوزه مهندسی کیفیت به گونه ای طراحی و تدوین شده است که اهداف کوتاه‌مدت و بلند مدت شرکت در زمینه دستیابی به کیفیت و کاهش اتلاف منابع به شکلی عملی در مراحل طراحی یا اصطلاحاً قبل از تولید انبوه تحقق یابد . بدین خاطر در شرح وظایف مهندسی کیفیت پیش‌بینی شده است که این واحد مشغول فعالیتهای بهبود کیفیت در پروژه‌های جدید محصولو فرایند که در این رابطه مسئولیت کیفیت پروژه 206 فاز دو و نیز مسئولیت بهبود کیفیت بدنه محصول 405 در پروژه نوسازی قالبهای این محصول (D7) به عهده این واحد گذاشته شده است .
در شرح وظایف این واحد همچنین پیش بینی شده است که طراحی و تدوین پروسه های کیفیت برای محصولات جاری و نیز مسئولیت تهیه مدارک فنی شامل طرح نظارت بر محصولات ، برای کلیه سالنهای تولیدی - از پرس تا تکمیل کاری - به عهده این واحد است .
شناسایی و رفع کامل مشکلات :
یکی از فعالیتهای این واحد که از پروژه طراحی و نمونه سازی محصول سمند به دست ما رسیده سیستم (PIR) Problem Innestigation Request است که در اواخر سال گذشته ، پس از گذشت یک سال از تولید انبوه سمند به واحد کنترل کیفیت منتقل شد .
در این سیستم هر یک از مشکلات خودرو درمراحل طراحی ، نمونه سازی و تولید آزمایشی با دقت شناسایی و بررسی می شود ، بعد مشکلات شناسایی شده از طریق شناسنامه و کد شناسایی مستند می گردد و سپس با تشکیل یک تیم کارشناسی که اعضای آن متشکل از کارشناسان واحدهای مختلف خواهد بود ، مراحل رفع مشکلات خودرو تا زمانی که این مشکلات به کلی مرتفع شود ، نظارت و پیگیری خواهد شد .
در پروژه سمند در طول دو مرحله تولید آزمایشی 2800 PIR صادر شد که شش ماه پس از شورع تولید انبوه ، این تعداد به کمتر از بیست عدد رسید و نمره منفی محصول در طول این مدت از 1820 به کمتر از 250 در نظام آدیت PSA کاهش یافت .
اهمیت مهندسی کیفیت :
مهندسی کیفیت در علوم کیفیت ، هم اکنون به عنوان یک ترم شناخته شده جهانی است که از پنجاه سال پیش توسط آقای فایگن بام به دنیا معرفی شد .