البنه اندازه گبری دمای خورشید روش های متعددی دارد،اما یک روش معمول برای اینکار اندازه گیری شار انرژی خورشید روی زمین و از روی آن کل انرژی آزاد شده توسط خورشید و بعد از آن با استفاده از نمودارهای نجومی محاسبه دمای خورشید است.
این کار با استفاده از طیف نشری خورشید نیز انجام می گیرد. در روش طیف سنجی با استفاده از فوتو متر های حساس، طول موجی را که خورشید در آن بیشترین شدت تابش را دارد به دست می آورند وسپس با استفاده از رابطه دما با بیشترین شدت تابش(قانون وین) دمای سطح خورشید را بدست می آورند
مقدمه
اطلاعات مربوط به جرم ستارگان از مسائل بسیار مهم به شمار میرود. تنها راهی که برای تخمین جرم یک ستاره در دست داریم آن است که حرکت جسم دیگری را که بر گرد آن دوران میکند مورد مطالعه قرار دهیم. ولی فاصله عظیمی که ما را از ستارگان جدا میکند، مانع آن است که بتوانیم سیارات متعلق به همه انها را ببینیم و حرکت آنها را مورد مطالعه قرار دهیم.
عده زیادی ستاره موجود است که جفت جفت زندگی میکنند و آنها را منظومههای مزدوج یا دو ستارهای مینامند. در چنین حالات بایستی حرکت نسبی هر یک از دو ستاره مزدوج مستقیما مطالعه شود، تا از روی دوره گردش آنها جرم نسبی هر یک بدست آید. در حضور ارتباط میان جرم و نورانیت ستارگان ، نخستین بار بوسیله سر آرتور ادینگتون اظهار شد که نورانیت ستارهها تابع معینی از جرم آنها است، و این نورانیت با زیاد شدن جرم به سرعت ترقی میکند.
تعیین جرم ستارگان
از کمیتهای مهم که در شناخت ستاره کمک میکند جرم یک ستاره است. تفاوت جرم ستارگان بسیار کم است و جرم بیشتر ستارگان 1.5 تا 5 برابر جرم خورشید است. سنگینترین ستاره شناخته شد به نام دانشمندان آمریکایی هندی دری پر نام گذاری شده ، جرمی 113 برابر جرم خورشید را دارد. سبکترین ستاره شناخته شده 1.5 برابر جرم خورشید را دارد. هیچ روشی مستقیمی برای تعیین جرم ستارگان وجود ندارد ولی چندین روش غیر مستقیم برای تعیین جرم ستارگان وجود دارد یک از این روشها در مورد ستارگان دوتایی بکار میرود.
تعیین جرم ستارگان دوتایی
ستاره دوتایی بصری (دیدگانی) به مجموع دو ستاره گفته میشود که در مجاورت یکدیگر قرار داشته باشند و تحت تأثیر نیروی گرانشی به دور مرکز جرم مشترکشان گرانش کنند تا کنون در حدود 600000 دوتایی شناخته شده است. روش اصلی تعیین جرم یک ستاره دوتایی بر مبنای قانون کپلر است که برابر است با مجموع دو جرم ، فاصله بین آنها و دوره تناوب حرکت انتقالی را به هم مربوط میسازد. فاصله ستاره دوتایی با اندازه گیری معدل فاصله قابل تعیین است.
برای محاسبه تک تک ستارگان هر جفت ، رصدهای دیگری باید انجام داد. این رصدها به حرکت مطلق را ستاره حول گرانیگاه مشترک مربوط میشود از روی مدار بیضی که میپیمایند نیست جرم تعیین میشود که همراه با مجموع جرم دو ستاره تعیین میشود. نوع دیگر از ستارگان دوتایی ، دوتایی طیفی است. این نوع ستاره حتی با تلسکوپ به صورت واحد دیده میشود و فاصله آنها بسیار کم است و فاصله آنها از خورشید زیاد است و میتوان به گونهای که گفته شد جرم این نوع ستاره دوتایی را نیز بدست آورد.
این روش برای ستارگانی است که گرانش سطحی آنها بسیار زیاد است. به عنوان مثال در کوتولههای سفید گرانشی سطحی بسیار زیاد است که گرانش زیاد آن از چگالی زیاد آن ناشی میشود. جرم این نوع ستارگان را میتوان به کمک نظریه نسبت عمومی انیشتین محاسبه کرد.
خورشید
خورشید ، ستاره درخشان روز ، یک عنصر معمولی آسمان پر ستاره است. فقط یک ستاره از صد میلیارد ستارهای است که راه شیری را میسازند. اگر خورشید چندین میلیارد کیلومتر دورتر از ما بود، مانند ستارگان معمولی عجیب و غریبی در آسمان وجود دارند، ولی خورشید ما جزو آنها نیست. به سبب نزدیک بودن به زمین ، خورشید ستارهای بی همتا برای گیاهان ، جانوران و انسان است. گرما و نور آن ، پنج هزار میلیون سال است که بر زمین میتابد و باز هم ادامه خواهد داشت. از این رو همه موجودات زنده زمین ، حیات خود را به خورشید مدیون هستند.
گرانش خورشید ، شدیدتر از گرانش زمین است. اگر انسان بتواند بر آن گام بگذارد، حدود 2 تن وزن خواهد داشت. البته این حادثه ناممکن است، چرا که خورشید سطح جامد ندارد و دمای آن به 6000 درجه سانتیگراد میرسد. این دما ، بیشتر از دمای ذوب هر ماده شناخته شده است. دمای سطح خورشید خیلی زیاد به نظر میرسد، ولی درون آن بسیار داغ تراست. تمامی این کره از گاز سوزان است. در مرکز ، دما به شانزده میلیون درجه سیلسیوس میرسد.