این عبادت در شبانهروز در پنج نوبت رو به قبله مسلمانان - کعبه در مکه - بصورت فردی (فرادی) یا گروهی (نماز جماعت) برگزار میشود.
در این عبادت دو سوره از قرآن که یکی از آنها سوره حمد و دیگری معمولاً سوره کوتاهی مثل سوره توحید است و تعدادی ذکر به زبان عربی خوانده میشود. بعضی مسلمانان، از جمله بسیاری از مسلمانان ترکیه، ترجمه نماز را به زبان خودشان، مثلاً ترکی استانبولی میخوانند.[نیاز به ذکر منبع] نماز یک فرهنگ جهانی است.
ظاهر نماز
همان طریقه ی خواندن نماز و رعایت وقت در بجا آوردن آنها که در رساله یا رساله عملی، کاملاً توضیح داده شده است که مقدماتی دارد و ترتیبی و دیگر چیز هایی
مقدمات
مسلمان بودن و داشتن طهارت و توانایی خواندن آیات و گفتن اذکار که برای خواندن نماز مستحبی فقط مسلمان بودن کافی است.
شروط نماز صحیح
رعایت کردن این بخش ها در نماز واجب، شرط صحیح بودن آن است 1-تکبیره الاحرام، 2-قرائت، 3-رکوع، 4-سجده، 5-تشهد و 6-سلام و 7-ترتیب 8-موالات (یعنی نماز به هم نخورد) . اذان و اقامه و بعضی چیز های دیگر برای آماده شدن و مقدمات نماز برای کسب حالات قلبی و روحی و ذهنی مفید مربوط به نمازاست. به اعتقاد مسلمانان، رعایت کردن آداب و دانستن اسرار برای نمازگزار در طولانی مدت سیر و مسیری است که او را به جایی می رساند که در کشف خداشناسی بسیار موثر است.
نماز اساسى ترین رشته ى الفت و عالى ترین عامل محبّت بین بندگان و حضرت حقّ است .
نماز نور دل و صفاى قلب و روح جان و سلامت روان و فروغ ذات عباد صالح خداست .
نماز واسطه ى محکمى است که تمام هستى انسان را به ملکوت هستى پیوند مى دهد و به مانند آن ، برنامه اى را براى ربط دادن آدمى به حقّ و حقیقت نمى توان یافت .
نماز پناه بى پناهان ، سنگر جهادگران ، گلستان روح افزاى عاشقان ، چراغ سحر مشتاقان ، نور وجود عارفان ، آرامش دل بینایان ، و سیر کمالى آگاهان است .
نماز زنده کننده ى جان ، ظهور دهنده ى حیات جاودان ، راز و نیاز دردمندان ، روشنى راه رهروان ، نور دیده ى بیداران ، سرمایه ى مستمندان ، دواى درد بى دردان ، نواى دل بى دلان ، دلیل گمراهان ، امید امیدواران ، سرّ حقیقى سحرخیزان ، سوز دل سوختگان ، حرارت روح افسردگان ، مایه ى بقاى جان ، و دستگیره ى نجات انسان از تمام مهالک است .
نماز برتر از همه ى عبادات ، جامع تمام کمالات ، منعکس کننده ى کلّ واقعیّات ، منبع برکات ، و کلید قفل تمام مشکلات است .
نماز خمیر مایه ى حیات ، تزکیه کننده ى صفات ، علاج زشت ترین عادات ، آورنده ى حسنات ، تبدیل کننده ى سیّئات ، باعث کرامات ، منبع فیض و افادات ، نگهدارنده ى انسان از حادثات ، مانع سانحات ، و حقیقت کائنات است .
نماز عشق سالکین ، عبادتى آتشین ، کارى بى قرین ، بهترین معین ، خورشید اهل زمین ، مونس اصحاب دین ، امنیّت جان غمین ، و رحمت واسعه ى حضرت ارحم الرّاحمین است .
نماز واقعیّتى روحانى ، امر واجب حضرت سبحانى ، نفخه ى رحمانى ، جان انسانى ، و نور یزدانى است .
نماز هویّت ایمان ، حقیقت جهان ، طریقت جان ، قدرت انسان ، و مایه ى بهشت و رضوان است .
نماز چشمه ى زمزم روح ، ساغر معنوى صبوح ، فتح الفتوح ، توبه ى نصوح ،حضرت حق را ممدوح ، اجمال قرآن را مشروح ، و در طوفان حوادث کشتى نوح است .
بدون نماز خود را اهل حقّ و حقیقت مدان و رسیدن فیض خاص الهى را به سوى خود توقّع مدار .
اکسیر وجود منهاى نماز بى سود است ، بى خبران از نماز بى خردانند و فراریان از این مقام گرفتار دام شیطانند .
ثروتمندانِ بى نماز فقیرند و تهیدستانِ با نماز از همه مستغنى تر . حقیقت و واقعیت همان است که عارف شوریده ى الوند ، حضرت باباطاهر ، فرموده :
خوشا آنان که اللّه یارشان بى ******************* که حمد و قل هو اللّه کارشان بى
خوشا آنان که دائم در نمازند ******************* بهشت جاودان بازارشان بى
زمانى که برنامه ى نوشتن رساله اى در مسئله ى نماز به این فقیر پیشنهاد شد گمان نمى بردم با کثرت مشغله اى که در جهت تبلیغ و نوشتن شرح صفحه ى
سجّادیه تحت عنوان دیار عاشقان و نیز امور اجتماعى داشتم ، بتوانم از عهده برآیم ، ولى توفیق حضرت ربّ رفیق راه شد تا در حدّ استعداد و توان به پژوهش در این حقیقت عظمیه ى الهیّه برخیزم و آنچه را مى توانم از کتاب الهى و گفتار معصومین در اختیار برادران و خواهران مسلمان بگذارم .
اینک از تفصیل دادن مقدّمه چشم پوشیده و با مرکب عشق و شوق آماده ى پرواز به فضاى لایتناهى این عرصه گاه معنوى مى شوم تا نماز را در فصولى چندتقدیم محضر عاشقان و علاقمندان کنم ،باشد که نمازگزاران بیش از پیش به این عمل ملکوتى توجّه کنند ، و اگر کسى خداى ناخواسته جداى از نماز است بامطالعه ى این سطور به نماز روى کند و خویش را از خزى دنیا و عذاب آخرت برهاند .
حسین انصاریان
ارزش و عظمت نماز
بى تردید ، در میان عبادات و مسائل معنوى و ملکوتى ، نماز از ارزش و اهمیّت خاصّى برخوردار است .
به اندازه اى که به نماز سفارش شده به چیزى سفارش نشده است .
نماز وصیّت حضرت حق ، و انبیا و امامان ، و عارفان و عاشقان ، و ناصحان و حکیمان است .
کتابى از کتاب هاى آسمانى حق خالى از آیات مربوط به نماز نیست .
از برنامه هاى بسیار مهمّ کتاب هاى عرفانى و اخلاقى و مخصوصاً کتب حدیث ، نماز است .
معارف الهى ، انسان بى نماز را انسان نمى دانند ، و هر بى نمازى را مستحقّ عذاب ابد و محروم از بهشت دانسته و بلکه جداى از نماز را حیوانى پست و موجودى تهیدست و تیره بختى بیچاره به حساب مى آورند .
نماز در زندگى و حیات انسان به اندازه اى ارزش دارد که اولیاى الهى براى یک لحظه از آن غافل نبودند و از هر راهى که ممکن بود دیگران را هم به این عبادت ملکوتى تشویق مى کردند .