- آماده شدن برای مواجهه با مشکلات :
شما می توانید از طریق حرف زدن با خود به شیوه ای که کنترل و تسلط شما بر اوضاع افزایش دهد، خودتان را برای مبارزه با مشکلات آماده کنید. ابتدا فکر کنید که چگونه باید با موقعیت مقابله کنید . همچنین برای استفاده از سیستمهای حمایتی خود ، روشهای موثری را انتخاب کنید و از بزرگ جلوه دادن مسائل و ناراحتیها ،قبل از وقوع آنها بپرهیزید . با تذکر جملات تقویت کننده به خود اطمینان دهید تا آمادگی واقعی داشته باشید .
نمونه جملات :
E نشستن و غصه خوردن درباره مشکل هیچ دردی را درمان نمی کند .
E با استفاده از مهارتهای حل مسئله ، خودم نقشه مناسبی را آماده می کنم .
E تجربه خوبی برایم خواهد بود و خودم را ناراحت نمی کنم .
E احتمالاً مشکل جدی است ، اما به هر حال از عهده اش بر می آیم .
شما می توانید در ذهنتان ، نتیجه خوشایند و مثبت مقابله خود را مجسم کنید و اگر هنگام مرور ذهنی موقعیت استرس زا، احساس اضطراب یا خشم کردید، از مهارت های آرام سازی استفاده کنید.
* فرمایش اسلام در آماده شدن برای مشکلات : با توجه به اینکه خداوند بر هر چیزی تواناست «ان الله علی کل شی ء قدیر » اگر به او تکیه کنیم و متوسل شویم بیشترین انرژی را به ما خواهد داد. « و علی الله فلیتوکل المومنون » و با یاد آوری و تکرار تقویت کننده هایی مثل :
«توکلت علی الله ، لاحول و لاقوه الا بالله ، حسبی الله و نعم الوکیل ، نعم المولی و نعم النصیرو...» کاملاً با روحیه ای مقاوم و مطمئن آمادگی پذیرش و حل هر مشکلی پیدا خواهیم کرد ، وقتی به مفهوم واقعی توکل که استفاده از وسیله و تکیه بر خالق باشد ، عمل کنیم .
2- مواجه شدن با مشکلات :
* یاد بگیرید به شیوه زیر با خود در مورد مشکلات حرف بزنید :
E من یک مقابله کننده هستم و می دانم که می توانم از عهده این موقعیت برآیم .
E طبق نقشه خود عمل می کنم ، نمی گذارم افکار منفی حواسم را پرت کنند.
E باید آرام باشم و توجهم را بر کاری که باید انجام دهم متمرکز کنم .
* روشنگریهای قرآن : « الا بذکر الله تطمئن القلوب » من می دانم تنها منبع آرامش ، یاد آوری، توجه و توکل به اوست . الان موقع استفاده از این سرچشمه نور است . من مطمئنم که خدا مرا رها نخواهد کرد چرا که خودش به من وعده داده « ان تنصرالله ینصرکم و یثبت اقدامکم » خدایا من تحفه ناچیزم را در طبق اخلاص گذاشتم و تقدیم شما بهترین یار و یاورم نمودم ، در این مشکل و بحران خودت به فریادم برس و من فقط ترا به عنوان قدرتمندترین یاری گر می شناسم و قبول دارم . « ایاک نستعین »
3- تامل در تجربه های کسب شده :
وقتی مشکلی را از سر راه برداشتید برای مدتی درباره آنچه راکه از آن آموختید ، تأمل کنید . بهتر است به اشتباهات خود پی ببرید و از خود بپرسید که چطور می توانید از آن کمال استفاده را داشته باشید ؟ ولی زیاد خرده نگیرید . ما باید خود را به عنوان موجودی جایز الخطا که پیوسته در حال یادگیری چیزهای جدید است بپذیریم . با این حال لازم است به نکات مثبت خود نیز توجه کنیم . اغلب افراد بدون در نظر گرفتن موفقیتهای خود فقط به جنبه های منفی عملکردشان توجه می کنند . با ارج نهادن به مثبتها و تصحیح خطاها ، می توانیم تجربیات خود را شکل دهیم . جملات زیر را با خود باز گو کنید
E آنقدرها هم که فکر می کردم بد نبود .
E عملکردم نسبتاً خوب بود می توانم در نوبت های بعدی بهتر عمل کنم .
E زندگی پر از مشکلات است من می توانم یاد بگیرم با آنها مقابله کنم .
E مشکلات زندگی فرصتی است تا مهارتهای خود را بکار گیرم .
با کمی تامل در می یابیم که در امتحان بندگی و پستی و بلندیهای زندگی ، افرادی موفق ترند که از راهکارهای مهم امتحان گیرنده، (خداوند ) بیشتر استفاده کنند و در فراز و نشیب حیات آن را سر لوحه خویش قرار دهند . عمل نمایند و اطمینان و اعتماد کامل به کار ساز بودن آن در خوشبختی دو جهان را داشته باشند . در بحث مربوطه حدیث رسول الله (ص) چراغ پر فروغی است « لایلدغ المومن فی حجر واحد مرتین » مومن از یک سوراخ دوبار گزیده نمی شود یعنی مومن از تجربیات خود استفاده صحیح می کند و شکست را پله ی ترقی می داند . و همچنین در بحث توبه، گذشته نادرست و اشتباه خود را با عملکرد جدید جبران می کند و دیگر جایی برای غصه و افسوس نمی گذارد و ترسی از آینده ندارد . چون طبق معیار های تبیین شده حرکت می کند و بهترین یاری دهند ه به همراه دارد . « ولا خوف علیهم و لا هم یحزنون »
استفاده از چرخه آگاهی :
اطلاعات حسی
اقدامات
خواسته ها
وقتی مشکلی ظاهر می شود یکی از راههای استفاده از چرخه آگاهی ، حرف زدن از طرف خود در باره مشکل است. راه دیگر به کار بستن مهارت های خاص حرف زدن برای بیان کردن آگاهیتان است.
مثلا"حرف زدن با خود : با خودگویی یک بازتاب خصوصی و تک گویی درونی است که شما در باره گذشته حال و آینده یک مشکل دارید.
اقدامات قبلی که انجام داده اید و اقدامات کنونی که در حال انجام است و اطلاعات حسی و اقدامات آتی که انجام خواهد گرفت.
مهارت های حرف زدن : اگر تصمیم دارید که اطلاعات خود را بر اساس چرخه آگاهی در میان بگذارید در این جا شش مهارت اساسی حرف زدن که به شما کمک می کند تا با صراحت بیشتر حرف بزنید ارائه می شود.
از طرف خودتان حرف بزنید.
اطلاعات حسی خود را توصیف کنید.
افکارتان را بیان کنید.