ارزش افزوده
ارزش افزوده به ارزشی که در فرآیند تولید به ارزش کالای واسطه کالاهای واسطهای افزوده میشود، گفته میشود. این مفهوم به فرآیند تولید مربوط است و نه به کالای خاص. فانون مالیات بر ارزش افزوده با اختیارات ناشی از ماده 85 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در 53 ماده و 47 تبصره در تاریخ 1387/2/17 در کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی تصویب شده است تا در مدت آزمایشی 5 سال از تاریخ اول مهرماه 1387 به اجرا گذاشته شود .
تولید انبوه:
این شیوه تولید اولین بار توسط آدام اسمیت در قرن هیجدهم مورد تحلیل قرار گرفت و برتخصص و تقسیم کار و مفاهیمی چون مقیاس اقتصادی تولید و شیوههای تجزیه و تحلیل هزینه و سود و حجم فعالیت تاکید دارد. از ویژگیهای دیگر این شیوه تولید این است که محصول توسط متخصصان طراحی و بوسیله کارگران غیرماهر تولید میشود. نیروی کار به آموزش کم احتیاج دارد و سازماندهی به صورت ادغام عمودی کامل است. تنوع محصولات نیز محدود است ولی به خاطر حجم بالای تولید روند قیمتها نزولی است.
تولیدگر انبوه در طراحی محصولات از متخصصین ماهر استفاده مینماید، اما این محصولات توسط کارگران غیرماهر ساخته میشوند که ماشینآلات گران و تکمنظوره را هدایت میکنند. این محصولات همشکل ماشینی، در حجم بسیار بالا تولید میشوند. ازآنجاکه تولید محصول جدید محتاج تغییر کل سیستم است، بسی گرانتر از محصول قبلی خواهد شد. ازینرو تولیدکننده انبوه تا جائیکه ممکن باشد، از نوآوری در طرح خودداری مینماید. در نتیجه محصول، به بهای از دست رفتن تنوع و به دلیل وجود روشهای کاری که برای کارکنان کسالتبار است، ارزانتر در اختیار خریدار قرار میگیرد. برخی از مشخصههای تولید انبوه عبارتند از:
1- نیروی کار: تقسیم کار تا هرجا که امکان دارد؛ در کارخانههای با تولید انبوه، کارگر مونتاژکننده تنها به چند دقیقه تعلیم و آموزش نیاز دارد .
2- سازماندهی: با استفاده از یک ادغام عمودی کامل، تولیدکننده انبوه سعی میکند که از مواد اولیه تا سایر قطعات را خود تولید کند. ولی مشکل ادغام عمودی کامل، دیوانسالاری وسیع است.
3- ابزارها: از ابزارآلاتی که فقط در هر زمان یک وظیفه را انجام میدهد استفاده میشود که این کار صرفهجویی زیادی در زمان آمادهسازی ماشینآلات به وجود میآورد.
4- محصول: محصولات تنوع اندکی دارند اما قیمتهای آن به خاطر تنوع کم روند نزولی پیدا میکند.
به عبارتی دیگر مشخصههای تولید انبوه عبارتند از:
1. تعویض پذیری کارگر
2. وجود نیروی غیر مستقیم فراوان
3. وجود محافظین ( بافر) برای مقابله با اختلال
· کارگر اضافی
· موجودی اضافی
· فضای اضافی
4. انعطاف کم
5. ماشین الات وتجهیزات تک منظوره
6. مشارکت ناچیز کارگر در بهبود فرآیندها
جدول زیر برخی مزایای تولید انبوه را نسبت به تولید دستی به نمایش میگذارد.
جدول1-1– کاهش دقایق صرف شده نیروی کار در تولید انبوه در مقایسه با تولید دستی
کاهش نیرو
(به درصد)
تولید انبوه
(بهار 1914)
اواخر تولید دستی
(پاییز 1913)
دقایق نیروی کار صرف شده برای مونتاژ
62
226
594
موتور
75
5
20
مولد برق
83
26.5
150
محور
88
93
750
سازههای اصلی کامل کننده خودرو
+ نوشته شده در چهارشنبه 3 مهر1387ساعت 0:49 توسط مهدی نیاجلیلی | یک نظر
تولید ناب -تولید دستی
تولید دستی
این روش تولید شیوهای است مبتنی بر حرفه و هنر. یک تولیدگر دستی از کارگران بسیار ماهر و ابزارهای ساده اما انعطافپذیر استفاده مینماید تا دقیقا آنچه را بسازد که مشتری میخواهد؛ یعنی یک واحد در یک زمان. این محصولات استاندارد خاصی نداشتند و ممکن بود تفاوتهایی میان دو مدل یکسان وجود داشتهباشد. برخی مشخصههای تولید دستی عبارتند از:
1. تولید محصول طبق سفارش مشتری
2. وجود نیروی کاری ماهر.
3. وجود سازماندهی بسیار غیرمتمرکز.
4. به کارگیری ابزارآلات ماشینی چندکاره.
5. حجم بسیار پایین تولید.
6. قیمت بالای محصول
7. انعطاف زیاد
8. تقسیم ناچیز در فعالیت ها
از ضعفهای تولید دستی این است که قیمت محصول بالا بوده و در صورت افزایش حجم تولید، قیمت پایین نمیآید. امروزه در مورد ماهوارهها و سفینههای فضایی که برجستهترین تولیدات دستی هستند همین مشکل به چشم میخورد. از مشکلات دیگر تولیدکنندگان دستی این است که معمولا فاقد آن سرمایه مالی و انسانی کافی هستند که به دنبال نوآوریها و پیشرفتهای اساسی باشند چرا که پیشرفت واقعی در دانش فنی مستلزم تحقیق و پژوهش سازمان یافته است. اما با این حال محصولات دستی و سفارشی همچنان بازار خود را حفظ کردهاند چرا که برخی از مشتریان نیازها و سلیقههای خاصی دارند که فقط این شیوه تولیدی پاسخگوی نیازهای آنهاست. اما در دهه 1990 برای شرکتهای تولیدکننده دستی، تهدید دیگری از جانب شرکتهای تولیدکننده ناب، به ویژه شرکتهای ژاپنی آغاز شده است و آن تهدید این است که تولیدگران ناب در تعقیب آن بخشی از بازار هستند که تاکنون در انحصار تولیدگران دستی بوده است. برای مثال، شرکت هوندا با اتومبیلهای ورزشی (NS-x) با بدنه آلومینیومی خود حمله مستقیمی به بازار خودروهای ورزشی فراری کرده است.
مقدمه
لازمه رقابت در دنیای تولید کنونی بهرهگیری از تمام فنون، ابزارها و ایدههای جدید و ناب است. در نیمه دوم قرن بیستم، تولیدکنندگان جهان با رقبایی جدید مواجه شدند که با نیمی از سرمایه و امکانات لازم، محصولات را با کیفیتی بهتر، تنوعی بیشتر و با قیمتی پایین تر به بازار جهانی عرضه میکردند.
یکی از این تکنیکهای جدید تولید ناب است که برخاسته از صنعت خودروسازی است. باتوجه به این که صنعت خودرو سازی یک صنعت مادر و به تعبیری «صنعت صنعتها» محسوب میشود و از طرف دیگر با لحاظ کردن پتانسیلهای عظیم و اهمیت صنعت خودروسازی در زمینه توسعه و اشتغالزایی، اجرای موفق اصول ناب در این صنعت منجر به افزایش چشمگیر توان رقابتی تولید کنندگان داخلی با بهرهگیری از ویژگیهای تولید ناب در کاهش مداوم هزینهها و قیمتها میشود که طبعاً به دیگر صنایع نیز سرایت خواهد کرد.
تولید ناب در واقع شیوه تولیدی است که ضمن بهکارگیری فواید تولید انبوه و تولید دستی، با هدف کاهش ضایعات و حذف هر فعالیت بدون ارزش افزوده شکل گرفته است. بر این مبنا تکنیک ناب با کمک مجموعه ابزارهای خود میتواند نقش بنیادینی در اصلاح و بهبود فرایندها داشته باشد.
از قرون تولید دستی تا عصر تولید ناب
دو انقلاب در ابتدا و انتهای قرن بیستم رخ داد؛ انقلاب آغازین همانا ظهور تولید انبوه و پایان عصر تولید دستی بود و انقلاب پایانی ظهور تولید ناب و خاتمه یافتن عصر تولید انبوه است. اکنون جهان در آستانه عصری جدید به سر میبرد، عصری که در آن دگرگونی شیوههای تولید محصولات و ساختههای بشر چهره زندگی او را یکسره دگرگون خواهد کرد. پس از جنگ جهانی اول هنری فورد و آلفرد اسلون (مدیر جنرال موتورز) تولیدات صنعتی جهان را از قرون تولید دستی که شرکتهای اروپایی رواج داده بودند، بدرآوردند و به عصر تولید انبوه کشاندند؛ با ترویج این شیوه تولید در تمام صنایع، ایالات متحده رهبر جدید شیوههای تولیدی گردید و صنعت خودروسازی، موتور و قلب تپنده اقتصاد این کشور شد. در همین راستا، پیتر دراکر در سال 1946 لقب صنعت صنعتها را به صنعت خودروسازی اطلاق کرد. همچنین تولید ناب در سالهای پایانی جنگ جهانی دوم توسط تایچیاوهنو درشرکت خودروسازی تویوتا در ژاپن مطرح گردید. مبحث تولید ناب در سال 1990 توسط جیمز ووماک و همکارانش از دانشگاه MIT در قالب یک کار تحقیقاتی با عنوان ماشینی که جهان را تغییر داد منتشر گردید. او و همکارانش، تولید ناب را به عنوان ترکیبی از مدل تولید سنتی فورد و مدل کنترل اجتماعی در محیط تولید ژاپنی میشناسند؛ بنابراین بحث تولید ناب و نیز سایر شیوههای تولیدی با صنعت خودروسازی گره خورده است و برای توصیف شیوه تولید ناب نیاز به بررسی سه شیوه تولیدی بالاست تا با مقایسه آنها تفاوت و امتیازاتشان معلوم گردد. پس میتوان سه مرحله را در شیوههای تولید در نظر گرفت:
· تولید دستی[1]
· تولید انبوه[2]
· تولید ناب[3]
سازمان مالیات بر ارزش افزوده و اختیارات أن
ماده 25 - به سازمان امور مالیاتی کشور اجازه داده می شود از تاریخ تصویب این قانون در چار چوب تشکیلات مورد تأیید سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، تشکیلات ، نیروی انسانی وتجهیزات مورد نیاز راتامین نماید
ماده 26 - وظایف و اختیارات و عناوین شغلی مأموران مربوط و شرایط احراز آنها و همچنین ترتیب رسیدگی مالیاتی براساس آئین نامه ای خواهد بود که به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارائی خواهد رسید
ماده 27 - به منظوربررسی ونظارت برحسن اجرای این قانون و همچنین رسیدگی به اظهارنامه یا تعیین میزان معاملات مؤدیان ، مأموران ذیربط سازمان امور مالیاتی کشور می توانند ، به مؤدیان و خریداران مراجعه و دفاتر و اسناد و مدارک آنها را مورد رسیدگی قرار دهند . مؤدیان وخریداران مکلف به ارائه دفاتر و اسناد ومدارک درخواستی می باشند و در صورت عدم ارائه دفاتر و اسناد و مدارک مورد نیاز ، مالیات متعلق رأسا" تعیین و مطالبه خواهد شد
ماده 28 - در مواردی که اوراق مطالبه مالیات یا برگ استرداد مالیات اضافه پرداختی به مؤدی ابلاغ می شود ، در صورتیکه مؤدی معترض باشد ، می تواند ظرف بیست روز پس از ابلاغ اوراق مذکور به واحد مالیاتی مربوط برای رفع اختلاف مراجعه نماید که درصورت رفع اختلاف پرونده مختومه می گردد درصورتی که مؤدی درمهلت مذکور کتبا" اعتراض ننماید ، اوراق مطالبه مالیات و یا برگ استرداد مالیات اضافه پرداختی، حسب مورد، قطعی است ماده 29 - در صورتی که مؤدی ظرف مهلت مقرر در ماده 28 اعتراض خود را کتبا" به واحد مالیاتی مربوط تسلیم نماید ، پرونده امر ظرف ده روز از تاریخ تسلیم اعتراض به اداره امور مالیاتی مربوط، به هیأت حل اختلاف مالیاتی موضوع قانون مالیاتهای مستقیم احاله می شود
ماده 30 - هیأت حل اختلاف مالیاتی موضوع ماده 29 ، طبق مقررات مربوط ، نسبت به موضوع اختلاف رسیدگی و رأی مقتضی صادرخواهد نمود . این رأی قطعی و لازم الاجراء است و در سایر مراجع مالیاتی قابل اعتراض نخواهد بود
ماده 31 - رسیدگی به تخلفات مالیاتی مأموران اجرای این قانون و مؤدیان مالیاتی به جز موارد مذکور در این قانون ، تابع مقررات قانون مالیاتهای مستقیم خواهد بود
سایر مقررات
ماده 32 - مؤدیان مشمول مالیات موضوع این قانون مکلفند ازدفاتر،صورتحسابها وسایر فرمهای مربوط ، ماشینهای صندوق ویا سایر وسایل و روشهای نگهداری حساب که سازمان امورمالیاتی کشور تعیین می کند ، استفاده نمایند . مدارک مذکور بایستی تا مدت ده سال بعد از سال مالی مربوط توسط مؤدیان نگهداری و در صورت مراجعه مأموران مالیاتی به آنان ارائه شود
ماده 33 - در مواردی که اسناد و مدارک مربوط به عرضه کالا و خدمت مؤدیان نزد اشخاص ثالث باشد ، اشخاص مزبور مکلفند با درخواست کتبی مأموران اجرای این قانون اسناد و مدارک مربوط و هرگونه اطلاعات لازم را ارائه دهند
ماده 34 - درصورتیکه بر اثر استنکاف اشخاص ثالث از ارائه اسناد و مدارک مورد درخواست مأموران اجرای این قانون زیانی متوجه دولت شود اشخاص مستنکف محکوم به جبران زیان وارده به دولت خواهند بود .مرجع احراز استنکاف وتعیین زیان وارده به دولت مراجع صالحه قضائی است که با اعلام و پیگیری سازمان امور مالیاتی کشور ، خارج از نوبت رسیدگی خواهند نمود
ماده 35 - سازمان امور مالیاتی کشور مجاز است درموارد مقتضی وصول و ایصال مالیات برخی مؤدیان موضوع این قانون را به اشخاص ثالث که مسئول یا واسطه دریافت و پرداخت وجه بین مؤدیان و دیگران هستند ، محول نماید . در اینگونه موارد با اعلام مراجع مالیاتی اشخاص مزبور مکلف خواهند بود موقع پرداخت یا تخصیص ، مالیات متعلق را کسر و یا اخذ و ظرف ده روز از تاریخ پرداخت یا تخصیص به حساب مالیاتی مربوط واریز و رسید آن را به مؤدی تسلیم نمایند
ماده 36 - مأموران اجرای این قانون باید اطلاعاتی را که از اظهارنامه های مالیاتی و یا ضمن رسیدگی به امور مالیاتی مؤدیان به دست می آورند محرمانه تلقی و از افشای آنها جز در امر تشخیص مالیات خودداری نمایند و در صورت افشاء طبق مقررات مربوط مجازات خواهند شد
ماده37 - معادل نیم درصد از وجوهی که توسط سازمان امورمالیاتی کشور بابت مالیات و جرائم موضوع این قانون وصول می گردد به عنوان درآمد اختصاصی سازمان مذکور موضوع ماده 14 قانون محاسبات عمومی کشور مصوب 1366 محسوب می شود. اعتبار اختصاصی از محل درآمد یادشده که سالانه در قانون بودجه کل کشور منظور می شود، درمورد تشویق کارکنان و کسانی که در امر وصول مالیات فعالیت مؤثری مبذول می دارند ، مصرف می شود . وجوه پرداختی باستناد این ماده از شمول کلیه مقررات مغایر مستثنی است
ماده 38- سازمان امور مالیاتی کشور موظف است طرح لازم برای توسعه ، تجهیز ، آموزش و تربیت کارمندان مالیاتی ، آموزش و ترویج فرهنگ مالیاتی از طریق رسانه ها و سازوکارهای مناسب در سطح کشور در طول یک دوره زمانی حداکثر پنج ساله را تهیه و تنظیم نماید. سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور مکلف است به پیشنهاد سازمان یادشده اعتبار لازم برای اجرای طرح را سالانه در لایحه بودجه کل کشور منظور نماید