پل
پل ساختمانی است که برای پل زدن تلماسه، دره، جاده، راه آهن، رود یا هر مانع فیزیکی دیگر، به منظور تأمین گذرگاه از روی موانع، احداث می شود. طرح پل ها بسته به عملکرد پل و ماهیت قلمرویی که پل در آن احداث می شود، بستگی دارد.
تاریخچه :
پل رومی Cordoba، اسپانیا، ساخته شده در قرن اول پیش از میلاد.
Ponte dipietra در وِرونا، ایتالیا.
پل کنده درخت در آلپ فرانسه نزدیک Valorcine
پل قرسی سنگی در شهارا، یمن.
پل های قوسی طاقی شکل هستند و در هر انتها نیم پایه ای هستند. اولین پل های قوسی مشهور توسط یونانیان ساخته شد و شامل پل Arkadiko است. وزن این پل در نیم پایه های هر طرف فرو می رود. دبی در امارات متحده عربی اخیراً در حال ساخت بزرگترین پل قوسی جهان است که تکمیل آن برای سال 2012 برنامه ریزی شده است.
پل های معلق :
پل های معلق از کابل آویزان اند. اولین پل های معلق از طناب یا موهای پوشیده شده از تکه های بامبو ساخته شدند. در پل های مدرن، پل از روی برجهایی آویزان می شوند که به سدهای موقت متصل اند. سرهای موقت در زمین رود یا دریاچه به صورت عمیق فرو می شوند. بلندترین پل معلق در جهان 12826 فوت (متر 3909) پل Akashi kaikyo در ژاپن است.
پل های نگهداشته شده با کابل :
مثل پل های معلق، پل های نگهداشته شده با کابل بوسیله کابل نگهداشته می شوند. هر چند، در این پل ها، کابل کمتری لازم است و برجهای نگهدارنده کابل ها به نسبت کوتاهترند. اولین پل شناخته شده ی کابلی در سال 1784 توسط Loescher طراحی شد. بلندترین پل از این قسم پل Sutong روی رود Yangtze یانگ تسه در چین است.
پل های تیر مشبک :
این پل ها مشتمل بر عناصر متصل هستند. عرشه ای استوار و شبکه ای از شاه تیرهای متصل با پیل برای کناره ها، دارد. پل هری تیر مشبک اولیه از چوپ ساخته شدند، و بعد از چوب با دیرک های کشش پذیر آهنی، ولی پل های تیر مشبک مدرن کاملاً از فلزاتی نظیر آهن ورزیده و فولاد و گاهی مواقع بتون تقویت شده ساخته می شوند. پل Quebec، که به عنوان پل Cantiler در بالا ذکر شد هم بزرگترین پل تیر مشبک جهان است.
موارد استفاده :
پل برای قطار، رهگذران یا عبور و مرور جاده ای طراحی می شود، خط لوله برای انتقال آب یا عبور کشتی های بزرگ تفریحی طراحی می شود. آبگذر پلی است که آب را حمل می کند، شبیه به Viduct است. ویداکت پلی است که نقاط دارای ارتفاع برابر را وصل می کند. پل جاده – ریلی هم عبور جاده ای و هم ریلی را حمل می کند.
پل ها در معرض کاربردهای غیر برنامه ریزی شده ای هم قرار دارند بعضی پنهان مناطق زیرزمینی سرپناه و مسکن افراد بی خانمان شده، و طرف زیرین پل ها در تمام جهان محل شعارهای دیواری رایج هستند. بعضی پل ها افراد را به خودکشی جذب می کنند و به اسم پل های خودکشی مشهورند.
تزئینی یا یادبودی :
برای آفرینش تصویری زیبا، بعضی پل ها بسیار بلندتر از حد لازم ساخته می شوند. این نوع پل، که در باغهای سبک آسیای شرقی یافت می شود، پل Moon ماه نامیده می شود، که تصویر ماه کامل در حال بالا آمدن را به ذهن می آورد. پل های باغی دیگر فقط از روی بستر خشکی از ریگ های شسته شده رود رد می شوند، که فقط برای رسانیدن معنی رود هستند. اغلب در قصرها پل روی آبراه مصنوعی به عنوان نمادی از گذرگاه به محلی مهم ساخته می شود. مجموعه ای از 5 پل در حیاط مهم شهر ممنوع در پکن، ملت جمهوری چین، از روی آبراه مارپیچ رد می شوند. پل مرکزی برای استفاده امپراطور و میهمانان شان نگهداری می شد. اولین بار در سال 1769 ابداع شد.
تفاوت و شباهت های ساختار پل :
پل های Double – Decker دو سطح دارند. مثل سانفرانسیسکو – پل خلیج اکلند، با دو سطح جاده ای.
پل kap Shui Mun , Tsing Ma در هنگ کنگ 6 راه دریایی در عرشه های فوقانی شان دارند، و در عرضه تحتانی دو راه دریایی و یک جفت مسیر برای قطارهای متروی MTR وجود دارد. بعضی پل های دوبل عرضه فقط از یک سطح برای عبور و مرور خیابان استفاده می کنند، پل خیابان واشنگتن در میناپولیس سطح پایینی اش برای عبور و مرور اتومبیل و سطح فوقانی اش برای عابرین پیاده و دوچرخه است (عمدتاً دانشجویان دانشگاه مینسوتا).
پل سطح بلند رابرت استفنسون در طول رود تابن در نیوکاسل برفراز تاین، در سال 1849 تمام شد، مثال نخستین پل دو عرشه ای است. سطح فوقانی حامل ریل آهنی و سطح پایین حامل عبور جاده ای است.
نمونه دیگر پل Criagavon در Derry، ایرلند شمالی است. پل Oresund بین کپنهاگ و مللمو شامل 4 راه بزرگراهی روی سطح فوقانی و یک جفت مسیر خط آهن وی سطح تحتانی است.