نوع تحقیق کاربردی است چون تحقیق از این دیدگاه به یافتن پاسخ برای مشکلاتی که مطرح است می پردازد و تحقیقات کاربردی ضمن داشتن بازده اقتصادی مشکلات انسانی و اجتماعی را نیز حل می نمایند.
زعفران یکی از ارزشمندترین رستنی های ایران است که همواره مورد توجه مردم بوده است عده ای از پژوهشگران منشاء زعفران را ایالت قدیم ماد ایران می دانند. در حالیکه عده ای دیگر مبدا زعفران را منطقه ی وسیع تری از زمین می دانند و معتقد هستند که منشا زعفران یونان ، ترکیه ، آسیای صغیر و ایران می باشد و سپس کشت آن از مشرق تا شمالی ترین نقاط هندوستان و چین و از غرب تا اسپانیا گسترش یافته است. اما زعفران از زمان های بسیار دور در ایران کشت می شده و در حال حاضر ، ایران بزرگترین تولید کننده ی زعفران در دنیا است ، زعفران تولید شده در ایران به دلیل شرایط آب و هوایی خاص کشور از کیفیت بالایی برخوردار است. مصرف جهانی زعفران ، به سبب گرانی آن و آشنا نبودن مردم در بسیاری از کشورها با این ماده ی ارزشمند ، فقدان تبلیغ مناسب در بازارهای جهانی جهت آشنایی مردم با خواص دارویی و غذایی آن بسیار پایین بوده و بسیاری از کشورها آشنایی لازم را با زعفران نداشته و به دنبال آن تقاضایی را نیز به بازار ارائه نمی دهند. از مشکلات عمده ی موجود در راه صادرات این محصول ، ضعف در تجهیزات بسته بندی و یاس در رقابت با صادر کنندگان خارجی است. دولت در سال های اخیر سعی در بالا بردن کیفیت این محصول کرده است ولی متاسفانه تا اندازه ی زیادی از توجه به امر بازدریابی ، تبلیغات ، کمک های مالی و ایفای نقش پشتیبانی و حذف مقررات دست و پاگیر غفلت نموده است. این وضعیت سبب شده است که برخی از کشورهای منطق از جمله امارات متحده ، کویت و همچنین رقیب اصلی ایران ، کشور اسپانیا با وارد کردن زعفران به صورت فله ای و بسته بندی آن به صورت چشمگیر و صادرات مجدد آن به نام زعفران اسپانیا از درآمد صادراتی خوبی بهره مند شوند.
ایران در نیمه ی اول سال 1380 بیش از 40 تن زعفران صادر نموده که امارات 22 تن و اسپانیا 11 تن این رقم را با هدف صادرات مجدد از کشورمان خریداری کردند. این وضعیت سبب شده است که کشور در بازارهای خارجی از جایگاه اصلی خود فاصله بگیرد و ایران که به سبب میزان تولید و صادرات این محصول باید نقش اصلی را در تعیین قیمت داشته باشد ، پذیرنده ی فعل و انفعالات بازار بوده و قیمت های تعیین شده از سوی اسپانیا را پذیرا باشد.
در دهه های اخیر به علت کوتاهی در امر صادرات و بهبود کیفیت بازاریابی ، رقبای ایران در بازار جهانی از عملکرد بهتری برخوردار بوده اند. امروزه بازاریابی نقش اساسی در صادرات کالاها و خدمات ایفا می کند. یکی از دلایل پایین بودن نرخ صادراتی زعفران در بازهای جهانی را می توان صادرات فله ای و بسته بندی نامرغوب این محصول ذکر کرد.
عدم توجه بعضی از صادر کنندگان بسته بندی صادراتی با استانداردهای بین المللی آسیب های زیادی را به پیکر اقتصاد ملی و جریان اقتصادی ایران و صادرات زعفران وارد نموده است به طوری که این کالا به اسپانیا رفته و در آن جا با بسته بندی و مارک بازاریابی این کشور عرضه می شود چرا که یکی از دلایل آن نگرانی خریداران خارجی از کیفیت بهداشت و تحولات بازار ایران است که ترجیح می دهند از سیستم خودی و اسپانیا و با حمایت اتحادیه ی اروپا استفاده کنند. در واقع زعفران های اسپانیایی همان زعفران ایرانی است اما اسپانیایی ها آن را به قیمت ارزان و به صورت فله ای از ایرانی ها می خرند و با بسته بندی شیک و به نام خودشان به چند برابر قیمت می فروشند. از این رو ایران یک تلید کننده ی خوب به شمار می رود و به هیچ وجه صادر کننده ی خوبی نیست زیرا از لحاظ بسته بندی و استاندارد مشکل دارد.
فراهم کردن زمینه ی ارتقا صادرات و توسعه ی قدرت رقابتی زعفران ایران در بازارهای جهانی با بررسی نقش بسته بندی آن.
سهم ایران در صادرات جهانی زعفران در سال های اخیر بیش از 60 درصد بوده و عمده ترین عرضه کننده ی زعفران در بازار جهانی محسوب می شود. در شرایط کنونی امکان افزایش تولید زعفران در ایران وجود دارد لیکن برای رشد صادرات آن ضرورت دارد بازاریابی و تبلیغات مناسبی صورت گیرد تا برتری زعفران ایرانی نسبت به تولیدات دیگر کشورها به جهانیان معرفی شود. این نکته حائز اهمیت است که رشد صادرات زعفران به لحاظ ارزآوری و جهش در توسعه ی صادرات غیر نفتی مساله ای ضروری و حائز اهمیت است. متاسفانه ایران به علت عدم وجود صنایع دسته بندی مطلوب صادرات دچار مشکل شده است. به طوریکه زعفران ایرانی که از درجه ی مرغوبیت بالایی برخوردار است به علت نبود بسته بندی صحیح و شکیل و مناسب به اسپانیا رفته و در آنجا پس از بسته بندی صادر می شود. اگر به صنعت بسته بندی بیش از پیش توجه شود ، قطعاً آینده ی خوبی در انتظار صادرات غیر نفتی مخصوصاً زعفران ، خواهد بود. صنعت بسته بندی را می توان با برنامه ریزی کوتاه و میان مدت و همچنین حمایت بخش های دولتی و جذب مشارکت مردمی و شرکت در نمایشگاه های بین المللی در دنیا به جایگاه مطلوب خود رساند.
فرضیه های اصلی :
بسته بندی زعفران در ایران باعث ارتقا صادرات آن شود.
بسته بندی زعفران در ایران موجب افزایش قدرت رقابتی آن در بازارهای جهانی می شود.
فرضیه ی فرعی :
بسته بندی زعفران در ایران باعث افزایش شناخت مصرف کنندگان جهانی از زعفران ایران می شود.
روش تحقیق از نوع همبستگی است زیرا زمانی از روش همبستگی و همخوانی استفاده می شود که رابطه ی بین متغیرها مد نظر باشد و در این تحقیق رابطه ی بین بسته بندی و صادرات بررسی می شود.
جامعه ی آماری مورد مطالعه در این تحقیق عبارتند از صادرکنندگان زعفران استان خراسان.
از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده می کنیم.
روش کتابخانه ی تخصصی : منابع مورد استفاده در این روش عبارتند از : کتب ، مقالات ، پایان نامه ها ، منابع اینترنتی.
روش میدانی : ابزار مورد استفاده در این روش عبارتند از : پرسشنامه ، مصاحبه.