تحقیق مقاله گیاه سیر

گیاه سیر

سیر قرمز به بیماری زنگ مقاوم است

نوعی رقم سیر که مازند نام دارد به دلیل زودرس بودن به بیماری زنگ سیر مبتلا نمی شود.

مهندس ماهیار عابدی – رئیس بخش تحقیقات سبزی و صیفی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ورامین گفت: میزان عملکرد محصول سیر در استان مازندران 5 تن در هکتار است و برای اولین بار در سال 1381 رقم مازند به ثبت رسید.وی افزود: این رقم که با استفاده از روش توده ای بدست آمد، برای کشت در منطقه مازندران مناسب است و به دلیل زودرس بودن بیه بیماری زنگ سیر مبتلا نمی شود.

مهندس عابدی مزایای این رقم را کوتاه بودن دوره رشد، قطر 5 تا 6 سانتیمتری غده ها، مصرف بذر 600 کیلوگرمی در هکتار و رنگ قرمز ذکر کرد و افزود: این رقم برای کشت در مناطقی از مازندران که دارای خاکهای سبک شنی (لومی) بوده PH حدود 6 باشند مناسب است.وی مناسب ترین زمان کشت این محصول را 15 مهرماه ذکر کرد و افزود: گیاه پرورش یافته این رقم دارای برگهای پهنی به رنگ سبز نقره ای با حاشیه ای صاف است و غده های گیاه نیز گرد بوده و قطری معادل 5 تا 6 سانتیمتر دارد و میزان بذر مصرفی آن 600 کیلوگرم در هکتار است و در ردیفهای 12 سانتیمتری قابل کشت است.

مهندس عابدی زمان برداشت این رقم را نیمه دوم اردیبهشت ماه ذکر کرد و افزود: بهترین زمان برداشت این محصول بعد از زرد شدن 60 تا 70 درصد برگها است.وی افزود؛ در حال حاضر تعداد زیادی از زارعان شیر گاو استان مازندران از این رقم استفاده می کنند.

نیاز اکولوژیکی

سیر در خاکهای حاصلخیز و زهکشی شده به خوبی رشد می کند. سیر را باید در خاک قوی و رغنی از مواد آلی کاشت. این گیاه را می توان در انواع خاک از لمونی سنگین تا شنی سبک نیز کشت کرد ولی بر روی خاک لوم شنی سست که از مواد آلی غنی باشد بهترین رشد را دارد. pH خاک بین 8/6 تا 2/7 ایده آل است کاشت سیر باید در آب و هوای معتدل نیمه گرمسیری و نیمه سردسیری و نیز روزهای کوتاه و دمای پائین در پائیز و یا اوایل زمستان انجام گیرد تا گیاه بتواند رویشی خوبی داشته باشد.

گیاهان پیازی

قدمت و مشخصات گیاهشناسی (Allium SatiVum) : گیاهی است دایمی ولی به منظور تولید به صورت یکساله کشت می شود سیر به صورت خودرو در زمانهای قدیم در شرق هندوستان وجود داشت گیاهشناسان زیادی براین عقیده اند که اهالی مناطق ساحلی مدیترانه نیز از زمانهای بسیار قدیم با این گیاه آشنایی داشتند ولی این مناطق را موطن اصلی آن نمی دانند موطن اصلی آن دقیقا" معلوم نیست بعضی ها آن را بومی جنوب شرقی آسیا و بعضی ها بومی نواحی جنوبی اروپا می دانند.پیاز سیر از تعدادی پیاز کوچک و پهن تشکیل شده است و اصطلاحا" به آن سیرچه می گویند سیرچه ها برخلاف سیرچه های موسیر با پوسته نازکی احاطه گردیده که پس از مدتی از بین می رود بوته سیر در مناطق سردسیر یا معتدل تولید بذر نمی کند ولی گاهی اوقات ممکن است به جای گل ، پیازهای کوچکی سوی ساقه ظاهر شوند که بتوان با آن این گیاه را نیز زیاد کرد در حال حاضر واریته های Allium sativom به دو دسته تقسیم می شوند.

دسته اول گونه Sativum دارای سرواریته زیر است :

الف)A.sativum Var.sativum

ب)A.sativum var. Ophioscorodon با ساقه گل دهنده خمیده

ج)A.sativum var. scordoprasum (با ساقه گل دهنده ایستاده)

در دسته دوم Kuznetsor دو واریته دیگر معرفی می کند.

الف)A.sativum var saqitatum kaz (با ساقه گل دهنده)

ب)Asativum var vargarae KUZ بدون ساقه گل دهنده

ارزش مواد غذایی و اهمیت اقتصادی : حدود 50 تا 60درصد مواد تشکیل دهنده سیر را آب شامل می شود و در نتیجه مقدار مواد خشک آن نسبت به سایر سبزیها بیشتر است. سیر حاوی حدود 30 درصد کربوهیدرات حدود 10 درصد چربی و حدود 7% پروتئین است مقدار کمی املاح معدنی و ویتامین های مختلف نیز در این گیاه وجود دارد اساسا ده ویژه که باعث طعم ویژه این گیاه می شود ماده آلیسین (Allicin) نام دارد و از مجموعه ترکیبات آلی گوگردی تشکیل شده است . از بین این مواد ترکیبات آلوئیدی ، ستنی واتراسلی دارای اهمیت بیشتری هستند. سیر به علت دارابودن املاح ید و سیلیس در تنظیم گردش خون موثر است و به علت دارا بودن آنتی بیوتیک برای درمان بیماریهای باکتریایی از دیرزمان توصیه می شد. با توجه به مطالب فوق به شرح بیشتر هر یک از مواد تشکیل دهنده سیر خواهیم پرداخت.

پیش گفتار

امروزه با وجود پیشرفت علوم پزشکی و ظهور و گسترش بیماریهای جدید، بخصوص در جوامع صنعتی و توسعه یافته و یا در سال توسعه نمایانگر روش نادرست زندگی قرن بیستم می باشدکه این امر به دگرگون شدن نحوه تغذیه انسانها برمی گردد انسان قرن بیستم به علت مشغله زیاد، حتی وقت کافی برای تغذیه سالم ندارد و اکثر مردم صبحانه خود را سرکار می خورند شناخت احتیاجات بدن انسان پاسخگوی نیاز آن از لحاظ تندرستی نمی باشد. بنابراین با وجود آن که انسان امروزی از امکانات تغذیه خوبی بهره مند است، اما غالبا" به عوارض ناشی از تغذیه نادرست مبتلا می گردد . زیرا با پیشرفت های صنعتی و تولید مواد شیمیایی فراوان مواد خوراکی از نظر ظاهری و اخیر بستر، حجیم تر ، فراوانتر در عین حال کم خاصیت تر می شوند. مصرف انواع کنسروها ، سس و کالباس ، استفاده از روش پخت در دیگهای زودپز که باعث انفجار سلولهای مواد غذایی می گردد، مصرف مواد غذایی منجمد به جای انواع تازه میوه ها و سبزیها و نیز تهیه خوراکیهای مختلف با روش پخت با آرام پز، باعث ایجاد روماتیسم و تورم مفاصل ، تراکم آهک در بدن و بالارفتن فشار خون. ناراحتیهای معده و روده و غیره می گردند و این ناراحتیها روزبه روز کسانی را که سنین کمتری دارند آماج حمله قرار می دهد.
اسامی مترادف با سیر Ail, Knoblauch, Aqlio, Thown : قسمت مورد استفاده پیاز گیاه Allium sativum از تیره لاله (لیلیاسه می باشد که) حاوی یک گلوکوزید گوگردی است که براثر ئیدرولیز به اسانس مخصوص و سولز تبدیل می شود همچنین حاوی یک آنزیم ئیدرولیز کننده و اینولین می باشد .

اسانس سیر : از تقطیر آن تحت اثر بخار آب حاصل می شود و مرکب از سولفورها و پلی سولفورهای وینیل آلیل وآلیل پروپیل است. اسانس سیر که به مقدار 60 گرم از هر 100 کیلوگرم سیر بدست می آید. مایعی به رنگ قهوه ای مایل به زرد به وزن مخصوص برابر 045/1 تا 050/1 است اگر تصفیه گردد به صورت بیرنگ دارای بوی کم درمی آید.

شرایط آب و هوایی سیر : سیر در خاکهای حاصلخیز و زهکشی شده به خوبی رشد می کند سیر را باید در خاک قوی و غنی از مواد آلی کاشت این گیاه را می توان در انواع مختلف خاک از لمونی سنگین تا شنی سبک نیز کشت کرد ولی برروی خاک لوم شنی است که از مواد آلی غنی باشد بهترین رشد را دارد در اراضی شنی کنار رودخانه ها نیز نتیجه خوبی می دهد سیرچه ها همانند سایر سبزیهای پیازی در روزهای بلند و در دمای بالا تشکیل می شود. به نظر Chang , selig سیرچه ها در دمای پایین تر از 18 درجه سانتی گراد تشکیل می گردد .بنابراین کشت سیر باید در آب و هوای معتدل نیمه گرمسیری و نیم سردسیری و نیز در روزهای کوتاه و دمای پایین در پاییز یا اوایل زمستان انجام گیرد تا گیاه بتواند رشد خوبی داشته باشد آزمایشهای متعددی نشان دهنده این واقعیت اند که به محض تشکیل شدن سیرچه ها رشد رویشی متوقف می شود به طور کلی این محصول در آب و هوای سرد و معتدل سردسیری و گاهی اوقات نیز در مناطق نیمه گرمسیر به خوبی بعمل می آید ولی برای هر نوع آب و هوا باید نوع مناسب آن کاشته شود استفاده از کودهای دامی پوسیده و کودهای شیمیایی در افزایش عملکرد موثر است . مقدار و نوع کودها شبیه پیاز است. زارعین برای کاشت سیر معمولا" از زمینهای استفاده می کنند که به آن کود دامی کافی داده باشند از اینرو 3 تا 4 ماه قبل از کاشت کود حیوانی را با خاک مخلوط می کنند اگر کود پوسیده باشد می توان آن را در هنگام کاشت نیز با خاک مخلوط کرد. کودهای شیمیایی را معمولا قبل از کاشت به زمین می دهند. مقدار کود فسفره بین 200 تا 400 کیلو در هکتار است. کود ازته را می توان به صورت کود سرک در هنگام رشد گیاه به آن داد.

تهیه بستر کشت :برای تهیه بستر کشت باید ابتدا زمین را متناسب با نوع آن با استفاه از شخم دیسک و ماله کاملا نرم و سطح کرد و در مناطق خشک نسبت به نوع آبیاری که پشته بندی یا کرت بندی است آن را آماده نمود و کاشت سیر در گپلان به صورت دیم است در زمینهای شنیو سست عرض جوی و پشته ها را مساوی و در حدود 20 تا 25 سانتیمتر انتخاب می کنند چنانچه زمین لوم یا لوم سنگین باشد پشته ها را عریض تر انتخاب کرده طوری که بتوان روی پشته دو یا سه ردیف سیر کاری کرد - 5 - 2 - 8کاشت و داشت و برداشت :سیر یکی از معدود گیاهی است که فقط از طریق غیرجنسی زیاد می شود. سیرچه ها را نباید قبل از کاشت جداکرد در غیر این صورت کاهش عملکرد را در پی خواهد داشت کشت سیر معمولا در سطوح کوچک و اغلب به صورت کرتی انجام می گیرد. برای اینکار در پاییز زمین را شخم سطحی زده و کود دامی پوسیده را با خاک مخلوط می کنند سپس زمین را به ابعاد مختلف کرت بندی کرده و به صورت جدی و پشته درمی آورند عمق جویها که بعنوان زهکشی طبیعی عمل می کنند حدود 30 سانتی متر است فواصل کاشت 20*15 سانتی متر و عمق کاشت بسته به نوع زمین بین 3 تا 5 سانتی متر متغیر است در زمینهای سنگین معمولا سیرچه ها را تنها با فشار کمی در داخل خاک به طور سطحی می کارند مقدار بذر را با توجه به ضایعات کاشت حدود 300 تا 400 کیلو در هکتار درنظر می گیرند و عملیات دفع علفهای هرز و خراش دادن سطح خاک (سله شکنی) در طول دوره رویش گیاه بین 2 تا 3 بار انجام می گیرد از آنجایی که ریشه سیر مانند پیاز سطحی است باید هنگام و چین و سله شکنی دقت فراوان نمود تا به ریشه ها صدمه ای وارد نیاید از آفات سیر (Hylemia antique) می توان مگس سیر را نام برد که علاوه براین گیاه به کلیه گیاهان این خانواده مثل پیاز تره و تره فرنگی نیز خسارت وارد می کند لارو این مگس در مزارع سیر و پیاز زندگی می کند و از ساقه برگ و به ویژه از سیرچه ها تغذیه می کند زمستان گذرانی آین مگس در درون خاک است و در آنجا به صورت شفیره زمستان را گذرانده و سپس از مساعدن شدن هوا پرواز می کند این مگس برروی گیاه سیرتخم گذرانی کرده و سپس با ایجاد دالانهایی خودرا به مرکز سیر می رساند و از داخل آن تغذیه می کند براثر حمله این آفت رنگ برگ از حالت سبزی به زردی تغییر می کند برای مبارزه با آن معمولا بوته های آلوده را جمع آوری کرده و آنها را می سوزانند. رعایت تناوب زراعی در دفع این آفت بسیار موثر است رنگ سیر از بیماری عمده این محصول در منطقه گیلان است که همه ساله خسارات فراوان ببار می آورد این بیماری به صورت لکه های کوچک کروی و یا بیضی شکل و به قطر حداکثر تا 5 میلیمتر روی برگها ظاهر میشود این لکه ها به رنگ نارنجی تیره بود و تعداد آنها زیاد است مولد بیماری زنگ سیر و قارچی است بنام Puccinia allii که فعالیت آن در ماههای گرم و مرطوب تابستان شدید بوده و اسیوا آن زمستان را روی میزبان سپری می کند برای مبارزه با این بیماری رعایت نکات زیر ضروری است :

• در صورت امکان از سیرچه هایی برای کاشت استفاده شود ه در سال قبل به این بیماری مبتلا نشده باشند.