تحقیق مقاله اصول پایه در طراحی بسته بندی

طراحی بسته بندی را از چهار منظر مختلف می توان بررسی کرد:

روشی برای حفاظت محتویات بسته

عامل موثری بر قیمت گذاری محصول

بازاریابی که ویژگیها, و مزایای محصول را تبلیغ می کند.

بخشی از خود محصول

این مبحث به دو ویژگی آخر می پردازد , در حقیقت جایی که طراحی در راستای افزودن ارزش واقعی مطرح است . البته این به این معنی نیست که طراحی نقشی در بهبود نگهداری کالا یا کمک به بهبود راندمان قیمت ندارد.

طراحی بسته بندی در عصر حاضر از عملکردگرایی ساده فراتر رفته است و اکنون یکی از پیچیده ترین و جذاب ترین نمونه های هنر طراحان است . بیشتر محصولات بدون بسته بندی شان بی معنی اند.

یک بسته خوب طراحی شده باید ملزومات چرخه زندگی اش را دنبال کند.این چرخه زندگی از زمانی که برای بسته بندی محصولش به کار می رود (خواه با دست انجام شود یا در یک کارخانه) شروع می شود , تا سفرش به فروشگاه , و با رفتنش به محل استفاده ادامه می یابد و سرانجام پس از استفاده با قوانین زیست محیطی سخت رایج روبرو می شود.

بسته در هر یک از مراحل زندگی اش مقتضیات متفاوتی دارد: نگهداری محتویات , کمک به فروش آنها و کمک به مصرف کننده در استفاده از محصول .

مهم تر از همه, یک بسته باید در زمان خرید جلب توجه کند. هزاران محصول در فروشگاه  برای جلب توجه خریدار در رقابت اند وطبق یافته های تحقیقات یک بسته در قفسه یک فروشگاه کمتر از سه ثانیه برای تصاحب این توجه فرصت دارد. این به این معنی نیست که بسته لزوما باید پر و برق یا ساده باشد , بلکه باید با سلایق مشتری همخوان باشد.

بیش از ده هزار بسته مختلف اعم از اجناس خوراکی  و غیر خوراکی در یک سوپرمارکت معمولی برای  انتخاب کردن وجود دارد. بنابراین رقابت برای دیده شدن در میان جمعیت است .

یک عامل کلیدی در کمک به شاخص بودن, داشتن نشانه های ساده وقابل تشخیص است .

نشانه هایی که حتی بدون نگاه مستقیم به آنها دیده می شوند. این نشانه ها  را می توان " ارزشهای بصری" نامید. ابزارهایی وجود دارند. که می توان آنها را برای ایجاد ارزش بصری و در نتیجه بیشتر دیده شدن به کار برد از قبیل فرم , رنگ , تصویر سازی و اسم.

اینها فقط چند ترفند هستند که یک طراحی می تواند برای کمک به یک بسته که داد بزند "سلام به من نگاه کنید" استفاده کند . از این گذشته بسته باید مورد بررسی دقیقتر قرار گیرد. در این سطح توجه به سلسله مراتب و قابلیت درک اطلاعات مهم است.

اولا و مهم تر از همه , آیا بسته مزیت های کلیدی اش را سریع منتقل می کند, خواه قیمت باشد (این ارزانترین محصول در ویترین است) اشتها آوری باشد(این خیلی خوشمزه است) , یا مزیت های کاربردی مانند اندازه .

از این گذشته , طراح باید اطلاعات کمکی مانند دستورات کاربردی با ترکیبات ماده غذایی را در نظر بگیرد. درک صحیح این سلسله مراتب کلید خلق یک بسته بندی مشتری پسند است. اینجا جایی است که رقابت بسیار شدید است و نوآوری ارزشمند.

اهمیت بسته بندی در تجارت:

خواه شما یک تولید کننده باشید یا یک خرده فروش طراحی بسته بندی باید بعنوان یک سرمایه گذاری دیده شود نه یک هزینه. متاسفانه بسیاری از شرکتها هنوز ابتدا به قیمت طراحی نگاه می کنند تا به ارزش کا.

موضوع اصلی اینجا این است که اغلب بسته بندی می تواند به نوعی از ارزش واقعی ذکر شده ختم شود و گذشته از خود محصول , بسته بندی به Brand  تبدیل می شود.

با اینکه  بسته بندی مظهر Brand می شود . شرکت باید به خاطر داشته باشد که Brand  احتیاج به مراقبت دقیقی دارند.

گرچه یک Brand قوی بسته بندی شده می تواند در مقابل فعالیت رقیب برای ساختن علامت تجاری مقاومت کند, اما شاید جالب تر این باشد که یک بسته بندی قوی می تواند وسیله ای برای به دست آوردن سود بالاتر ارائه نماید.

اینجا جایی است که رقابت بسیار شدید است و نو آوری ارزشمند

خلاصه کلام اینکه طراحی بسته بندی تقریبا همیشه روی سود و زیان شرکت تاثیر دارد. تلقی آن بعنوان یک هزینه و نه چیز دیگری بیشتر از یک روش برای خلق تزیینات , نتیجه گیری نادرستی خواهد بود. تلقی آن بعنوان یک سرمایه گذاری و به کار بردن آن به عنوان یک حربه استراتژیکی اغلب به سود کلان منتبخ می شود.

اهمیت بسته بندی برای ضایعات عمومی برای بسیاری از موسسات خدمات عمومی رسیدن به مزایای شیوه های برتر در طراحی بسته بندی مستقیماً مشهود نیست.

به طور کلی در بیمارستان و درمانگاه , طراحی بسته بندی درکمک به انتقال تمام اطلاعات ضروری است و مهم بین پزشک , پرستار و بیمار نقش بزرگی دارد. محدوده این پیامها از اطلاعاتی درباره مقدار استعمال دارو تا تصاویر در نظر گرفته شده برای دادن آرامش و اطمینان و تقویت اعتماد به نفس می باشد.

بعلاوه , بسته بندی هوشمند می تواند به توزیع دارو و سهولت استفاده برای افراد سالخورده و بیماران نا توان کمک کند.

باید به خاطر داشته باشیم بسته بندی رسانه ای است که وارد خانه های ما شده است و چیزی است که شاید آن را بارها در یک دوره طولانی می بینیم. بنابراین می تواند رسانه خوبی برای اطلاع رسانی پیرامون موضوعات بسیاری از پیامهای عمومی مفید بهداشتی درباره تغذیه سالم گرفته تا هشدار درباره استعمال دخانیات باشد.

طراحی بسته بندی در دنیای امروز

امروزه بسته بندی ها تابع صرفه اقتصادی و سهولت در حمل و نقل می باشند. قیمت , زمان و مکان مناسب تعیین کننده اقتصاد بازار آزاد هستند. بسته بندی های امروزی باید با توجه به استانداردهای بین المللی طراحی و تولید شوند. زیرا باید حداقل سهم قیمت تمام شده در هر واحد تولید (محصول) به بسته بندی تعلق بگیرد, علاوه بر این بسته بندی از نظر خریدار رایگان و جزء منافع او به حساب می آید. در واقع بسته بندی باید دارای ظاهری زیبا بوده , محتویات درونش را حفاظت کند و قابلیت چیدمان در حالت عمده وقرارگیری بر روی پالتهای استاندارد را داشته باشد و در نهایت روی قفسه های فروشگاه ایستایی لازم را داشته باشد.

تمامی موارد یاد شده بسیار مهم است اما در نهایت به یک بعد قضیه پرداخته و از احساسات سخنی به میان نیامده است . هر چقدر بیشتر این تصمیم گیری ها وابسته به بازرگانان باشد احتمال موفقیت برای کسب مجوز ابداع و نوآوری کمتر خواهد شد" دنیای امروز از تمام رسانه های موجود مثل تلویزیون و مجلات برای جلب نظر ما و رسیدن به خواسته های ما بهره می گیرد در حالی که خواسته های ما به خود این رسانه ها تبدیل شده و از محصول واقعی دور شده است . یعنی وقتی چیزی را مصرف می کنید در واقع مشغول صرف تصویر یا تصور آن هستید نه خود محصول , با این همه بسته بندی می تواند نقش بسیار مهمی در ایجاد یک میل یا خواسته جدید در مشتری بازی کند . امروزه همه مردم با رسانه های گروهی آشنایی دارند و همه هم می دانند که با توجه به تبلیغات آنهاست که اقدام به خرید می کنند.

یک بسته بندی خلاقانه به این خاطر خلاقانه است که

الف- یا مردم هرگز آن را ندیده اند

ب- و یا به چیزی رسیده اند که به طور غریبی برایشان آشناست اما مدتهاست که آن را ندیده اند

هم چنین در دنیای امروز بسته بندی محور شکل دهی سمینارهای بسیاری می باشد.

موارد زیر باید در یک بسته بندی رعایت شود:

قابل تشخیص بودن- ازآنجا که پول و وقت بسیاری صرف تبلیغ و فروش محصول میگردد لذا قابل تشخیص بودن بسته بندی اصل اولیه آن و بسیار مهم می باشد. بسته بندی باید بتواند به سرعت تاثیر مثبت خود را روی خریدار بگذارد, عمچنین باید برای کسانی که آن را گذرا می بینند و آن افرادی که آن را در آگهی تلویزیون دیده اند , به گونه ای باشد که تصویر آن در ذهن شان باقی بماند بسته بندی های جدید باید به وسیله شکل ظاهرشان , رنگ مواد به کار رفته و نیز علاقه مصرف کننده که قبلا چیزی شبیه به آن را ندیده است  به سرعت در بین دیگر بسته بندی ها قابل شناسایی باشد.

آگاهی دهنده بودن- هیچ تبلیغ تلویزیونی یا چاپی نمی تواند همانند بسته بندی گویای اطلاعات باشد. اطلاعات مربوط به دستورالعمل استفاده همیشه مسئله مهمی برای طراح به شمار می آید چرا که ضرورتاً باید روی بسته ظاهر و اغلب هم چئد بار تکرار شود.

بی واسطه بودن – بسته بندی همراه با اطلاعات مربوطه اش همواره در دسترس مشتری است . درنتیجه این ارتباط بین مشتری و بسته باید بی درنگ صورت پذیرد یکی از رسالات بسته بندی جدید این است که باید محرک یک واکنش سریع بوده و به سرعت پاسخ گوی سئوال آخر مشتری که برای چه کاری آن را برداشته است باشد.

بافت دار بودن:

به کارگیری موادی که دارای بافت ویژه ای هستند در صورت اجازه دادن بودجه, می تواند بسته بندی را در سطحی بالاتر از رقیبان قرار دهد, حس لامسه یک احساس مهم است که تمام احساسات دیگر را تحریک کرده و تحت تاثیر خود قرار می دهد اما متاسفانه در بیشتر موارد اهمیت  لازم به آن داده نمی شود.

کابردی بودن:

بسته بندی باید در ست همان طور که تبلیغات می گوید عملکرد داشته باشد بسته بندی با استفاده از کارکرد خود باید راه را برای خلاقیت در بسته هموار کند و کارکرد, تقابل مواد و روند طراحی را مشکل می سازد.

چه کسی فکرش را می کرد که روزی چیپس و کرم شکلاتی را درون تیوپ های و لفاف های آلومینیومی که در اصل برای زمین پاک کن ها طراحی شده بود بخوریم ؟

قابل اعتماد بودن: امروزه قابل اعتماد بودن به خصوص در مواد غذایی از ابعاد بسیار مهم بسته بندی های استاندارد است. خوشبختانه توسط تحقیقات و آزمایش ها می توان طرح های  جدید بسته بندی را جایگزین نمونه های فعلی کرد. البته بعضی وقتها ممکن است نتوانید آنچه را که تولید شده بهبود بخشید, اما سعی در انجام آن لذت بخش است.

ازرش های حسی به کارگرفته شده برای خلق یک بسته بندی جدید , نسبت ببه حس بینایی کارآیی بیشتری دارند. بسته بندی می تواند به واسطه مواد و فرایند , موارد ذیل را نیز بیان کند:

طعم – شیرین , تند, گوارا, خیلی تند, رسیده

بو – معطر , خنک , عجیب و غریب , دلتنگ کننده

صدا – لطیف و ملایم , خشن و زمخت , ترکیبی یا بافت دار

بساوش- خشک و ترد , سخت , ظریف , جدید , محکم

حس های فوق در زمان حاضر به دلیل اینکه اکثر بسته بندی ها یک جور جس را القا می کنند ارضا نشده اند. آنها با هم متحد شده اند تا بر موانع , بازارهای خاص , اهداف رسانه ای و دیگر عبارات این چنینی فائق آیند. لیکن چگونه می توان چنین بسته بندی را تولید کرد؟ اینجا چند نکته کلیدی وجود دارد که اطلاع از آنها به هنگام شروع کار بسته بندی بسیار مهم هستند که ممکن است آن را به عنوان یک بسته بندی جدید ثبت گرداند.

مواد / فرآیند

اولین نکته برای تحقیق بخشیدن به امر فوق این است که بدانیم علم قدیم, بزرگترین مانع سر راه اکتشاف است , تعامل ما با دنیا بر پایه دانش و اعتقادمان است که بر نحوه قضاوت و توانایی ما چهت فهم دیگر گزینه ها اثر می گذارد. طراحی یک کار خدماتی  نیست بلکه یک فرآیند خلاقه بوده و طراح باید این توانایی را در راه های تعقیب کشف یک راه حل , تحت کنترل خود در آورد.