« در تمام این مراحل (نهضت ) روحانیت نقش اول را داشت . یعنی دانشگاهی ها بودند روشنفکرها همه شان نه البته دانشگاهی ها دانشجوها تقریبا اکثرا همیشه همه ...نقشی داشتند. لکن آن که ملت را بسیج کرد آن روحانیون بودند...آن که من همیشه به ملت ایران سفارش کردم که این دژ محکم (روحانیت ) را از دست ندهید ... (1) اعلام خطری که به ملت می کنم این است که جریانی در کار است که روحانیت را کنار بگذارند و جریانی درکار است که شما را از روحانیت جدا کنند . » (2 )
چنان که تجربه های سیاسی و اجتماعی در نهضت های صد ساله اخیر به دست می دهد ایران منهای روحانیت یا اسلام منهای روحانیت هرگز نمی تواند ایده ای تضمین کننده برای حیات و سرنوشت کشور و دین باشد زیرا با فرو ریختن دژ دیرینه و نفوذناپذیر روحانیت متعهد شیعه هیچ دست و صنف و سازمان و حزبی نمی تواند انسجام ملی یا اسلامی ایرانیان را فراهم آورد.
از همین روست که حضرت امام خمینی (ره ) نه به دلیل روحانی بودن یا مرجع دینی بودن خود بلکه به دلیل تجربه ها و مشاهده های تاریخی اش بدین حقیقت دست یافته که جدایی مردم از روحانیت متعهد به اخلاق و رفتار نبوی دین و جامعه را به روزگار طاغوتی باز می گرداند.
مبارزه علمی و عملی جوانان در راه انسجام اسلامی
« من در این جا به جوانان عزیز کشورمان به این سرمایه ها و ذخیره های عظیم الهی و به این گل های معطر و نوشکفته جهان اسلام سفارش می کنم که قدر و قیمت لحظات شیرین زندگی خود را بدانید و خودتان را برای یک مبارزه علمی وعملی بزرگ تا رسیدن به اهداف عالی انقلاب اسلامی آماده کنید... مبارزه علمی برای جوانان زنده کردن روح جست و جو و کشف واقعیت ها و حقیقت هاست . و اما مبارزه عملی آنان در بهترین صحنه های زندگی وجهاد و شهادت شکل گرفته است . ونکته دیگری که از باب نهایت ارادت وعلاقه ام به جوانان عرض می کنم این است که در مسیر ارزش ها و معنویات از وجود روحانیت و علمای متعهد اسلام استفاده کنید و هیچ گاه و تحت هیچ شرایطی خود را بی نیاز از هدایت و هم کاری آنان ندانید . » (3 )
کانون انسجام اسلامی در داخل کشور را باید نسل جوانی دانست که بر پایه ایمان و خودباوری توانسته است الزام های همبستگی روحی و رفتاری خود را با ملت و حاکمیت عدالت گستر اسلامی حفظ کند. اگر دشمن بر اثر غفلت مسئولان ومدیران نظام از جوانان و تغذیه فکری و فرهنگی آنان یا شیوه های نادرست در برخورد با کنش های جوانی قدرت و امیدی برای نفوذ در نسل نو پیدا کند انسجام اسلامی امت دچار تزلزل خواهد شد.
زیرا بدون جوان و انرژی او نمی توان از وحدت جمعی مردم سخن گفت. جوانان در حقیقت محرک دست اندرکاران برای سیاست گذاری ها و برنامه های بهتر و بنیادی تر و سازنده تر می باشند.
از طرفی حضور جوان در بخش ها و شاخه های مدیریتی نظام و جامعه سهم به سزایی در خدمت رسانی موثر و سریع دولت به ملت خواهد داشت . تجربه های جهاد سازندگی و اساسا نهادها و ارگان هایی که در متن انقلاب تولد یافتند به دست می دهد که جوانان در جمهوری اسلامی پایه گذار بسیاری از خدمات و جریان های اجتماعی بوده اند چرا امروز نباید از این عنصر تاثیرگذار در خط انسجام اسلامی ملت مسلمان سود جست و آنان را رها ساخت .
حضرت امام خمینی (ره ) در این گفتار پدرانه خویش به مبارز بودن نسل نو اشاره می کند یعنی جوانان مسلمان ایرانی را بر خلاف تبلیغات عصر استبداد ستم شاهی یا سیاست تهاجم فرهنگی غرب عناصر کوشا و توان مند برای ساختن زندگی وجامعه ای پیشرفته و متعالی و ارزش گرا می شناساند.
تقسیم مبارزه جوانان مسلمان ومنسجم در راه انقلاب و اسلام به بخش های علمی و عملی از جانب رهبر فقید انقلاب اسلامی نمودار ضرورت سامان یابی شخصیت نسل امروز در ابعاد زندگی است . اگر مفهوم انسجام اسلامی به درستی درک و تحلیل شود به دست می‌آید که نه عمل و کوشش منهای تفکر و تعقل و تعلیم سودمند است و نه علم و دانش مهارت و تخصص منهای جهاد ودفاع از ارزش ها و آرمان های دینی و سیاسی .
یک جوان مسلمان آن گاه می تواند در جریان منسجم امت اسلامی نقش تعیین کننده ای داشته باشد که دو بال علم و عمل در همه عرصه های مورد نیاز را به دست آورده باشد.
این که دشمنان اسلام و مسلمانان به آسانی از طریق رسانه های ماهواره ای به جذب جوانان مسلمان می پردازند دلیلی جز فقدان بینش و تلاش اسلامی جوانان ندارد. استعمار در طول تاریخ شبیخون خود را آشکار ساخته است که موفقیت مهاجمان در سرزمین های اسلامی مشروط به مبارز نبودن جوانان اسلام در صحنه های علم و عمل است .
به منظور سلامت و مصونیت نسل نو در برابر تهاجم فرهنگی غرب و آمریکا و صهیونیست های جهانی که اکنون سخت شتاب گرفته است می باید دریچه های ارزش ها و معنویت اسلام و قرآن کریم را به روی آنان گشود.
شکی نیست که مسئولیت هدایت گری جوانان به سمت مسئولیت ها و بهره گیری آنان از قابلیت های جوانی بر عهده روحانیت و علمای متعهد اسلام است . امروزه همه اندیشه ورزان جهان اسلام از ایران گرفته تا دوردست ترین سرزمین قبله توحید می باید بیشترین همت و مجاهدت خود را نسبت به دختران و پسران مسلمان آشکار سازند. هرگونه بی توجهی و غفلت ورزی و فرصت سوزی در برابر نجات جوانان مسلمان در عین حال که گناهی نابخشودنی است انسجام ملت اسلام را ناممکن می سازند و طبعا سلطه دشمنان قرآن بر جوامع اسلامی را مستحکم می کند.
حضرت امام خمینی (قدس سره ) در حالی که از ارادت و علاقه رهبر انقلاب اسلامی نسبت نسل جوان امروز ایرانی و غیر ایرانی مسلمان سخن می راند نیازمند بودن آنان به عالمان پارسا و کوشای اسلام را خاطر نشان می سازد. این نیازمندی را باید در دو عرصه هدایت دینی و هم کاری سراغ گرفت . یعنی امام یک ارتباط الفت آمیز میان روحانیت و جوانان را خواستار است ارتباطی که هم تغذیه کننده اندیشه و ایمان جوان مسلمان باشد و هم زمینه ساز همدلی و هم کاری جوانان مسلمان با روحانیون سخت کوش و با تقوا.
بنیان گذار جمهوری اسلامی از نسل نو می خواهد که احساس بی نیازی نسبت به به نهاد روحانیت و رهبری دینی و معنوی عالمان پژوهش گر و فعال در صحنه خدمت به مردم نداشته و خود را برای هم کاری با آنان مهیا سازد. بنابراین تکلیف روحانیت است که آنان را بگفتار و کردار نبوی جذب کند.
سخن مقام معظم رهبری در این باره شنیدنی و نکته آموز است:
« ما روحانیون در پی این هستیم که مخاطبی پیدا کنیم و آنچه را که از رسالت الهی بردوش ماست به آن مخاطب برسانیم . اگر این نباشد که روحانیت معنایی ندارد. بالاخره این فکر « العلما ورثه الانبیا » یک فکر رایج و قطعی در همه مفاهیم دینی است ... پس اصل قضیه این است که این رسالت و این پیامبری را در این سطح نازلی که ما بر عهده داریم تحقق بخشیم به این که به مخاطبان خودمان برسانیم . خوب امت ها مختلفند مخاطبان و شنوندگان پیام و رسالت پیامبران مختلفند بهترین شان کسانی هستند که جوان باشند که این تبلیغ شما برای مدت سی سال چهل سال پنجاه سال در زندگی او اثر بکند... پس جوان بودن یک امتیاز است برای طول مدت استفاده . دوم این است که همین جوان بودن امتیاز است برای خوب فراگیری و شکل گیری ذهن به آنچه که ما به او می دهیم . فرق می کند که کسی ذهن شکل گرفته ای داشته باشد یا این که ذهن آماده شکل گیری داشته باشد. چون این امتیاز دوم را دارد. امتیاز سوم این است که جوان حق پذیر است و آنچه به او گفته بشود... گوش می کند برای یاد گرفتن و عمل کردن ... مخاطب شمالله امتیاز دیگری هم دارد و آن این که با سواد و اهل معرفت است ... امتیاز پنجم این است که آینده کشور در دست اوست . » (4 )
همان گونه که از کلام رهبر معظم بر می آید مخاطب شناسی مهم ترین رسالت روحانیت امروز شیعه است به ویژه روحانیتی که با نظام جمهوری اسلامی ایران پیوند عاطفی و معرفتی و سیاسی دارد یعنی افزون بر نگرش سیاسی بودن آیین اسلام همراهی با نظام را یک تکلیف دینی و الهی می شمارد.
روحانیت شیعه که روحانیت متعهد و مبارز خوانده می شود به منظور تحقق رسالت وجودی خویش ناگزیر از شناخت مخاطبان پیام و کلام انبیایی خود است تا بتواند وارث پیامبران بودن را در عینیت جامعه نشان دهد.
شکی نیست که به تعبیر رهبر بزرگوار انقلاب در میان مخاطبان امروز روحانیت هیچ گروهی را نمی توان سراغ گرفت که به لحاظ تاثیر پذیری از عالمان وارسته دین و نیز تاثیرگذاری بر روند انسجام اسلامی ملت مسلمان ایران منزلت اجتماعی جوانان تحصیل کرده دانشگاهی را داشته باشد زیرا از یک سو آمادگی فهم و تامل در آموزه های حیات بخش اسلام را دارند و از سوی دیگر در طی چند دهه از عمر مثبت و مفید علمی خویش می توانند تغذیه کننده گروههای اجتماعی دیگر به ویژه نسل آینده باشند.
بنابراین روحانیت متعهد شیعه و حوزه های علمیه امروز ایران می باید به جایگاه مهم خود در انسجام مسلمانان جامعه امروز ایرانی پی برده و با پیوند منطقی و عمیق روحانی دانشجو سعی در استحکام همدلی دانشگاهیان و دانشجویان با امت اسلام داشته باشند.
بدون تردید صهیونیسم جهان از ظهور این واقعیت می هراسد که پیوند جوانان و روحانیت ایران مجال هرگونه تفرقه افکنی و بدگمانی بین اقشار مسلمان کشور را بگیرد و اساسا تفکرهای الحادی و شبهات عقیدتی ایمان سوزانه در دانشگاه ها به انزوا کشانده شود.
فعال شدن عناصر اندیشه ور و پژوهش گر حوزوی در قبال تهاجم فرهنگی دشمنان تنها راه مقابله باتوطئه های سیاسی و فکری و اقتصادی آنان بوده و از گسترش بی هویتی و بی مبالاتی جوانان مسلمانان ایرانی نسبت به ارزش های اخلاقی و اسلامی پیش گیری خواهد کرد.