شرکت شاداب خراسان که در سال 1337 تاسیس شد . که در ابتدا این شرکت شخصی بود که بعد ها این شرکت توسط سپاه پاسداران خریداری شد و به عنوان یک شرکت دولتی شناخته شد .
این شرکت دارای تجهیزات و ماشین آلات زیادی می بادش . این شرکت در مشهد کیلومتر 12 جاده قدیم قوچان واقع شده است . از انواع محصولاتی که می توان نام برد که در این شرکت تولید می شود می توان به "رب گوجه فرنگی" انواع کمپوت ها از جمله سیب ، گلابی ، گیلاس ، آلبالو و ... ، کسزوجات که مهم ترین آنها عبارتند از : کنسرو عدس ، نخود ، نخود آبگوشتی ، لوبیا ، نخود سبز ، کنسرو بادمجان و کنسرو مخلوط سبزیجات و کنسرو ذرت نیرین و کنسرو لوبیا و قارچ باشد . در کنار این محصولات نیز محصولات متفرقه نیز تولیدمی شود از جمله انواع مرباجات می باشد . و بعضی از محصولات نیز در شرکت های تولیدی دیگر به سفارش شرکت شاداب تولید می شوند از جمله نوشابه ، خیار شور ، ترشی جات ،دوغ و ... می باشد .
این شرکت از نظر نیرو کار نیز دارای کادری مجرب می باشد . که نیروهای کارگر و فنی این شرکت در حدود 250 نفر می باشد . البته در ایام پر کار و در زمان کاهش تولید نیز در حدود 150 نفر می باشد و همچنین از نظر کادر مهندسین نیز این شرکت دارای کادری فعال و موفق می باشد . کادر مهندسین از جمله مهندسین کنترل و کیفیت ، مهندسین تولید ، و مهندسین برنامه ریزی و بازرگانی می باشد . در کنار این کادر ها دارای کادر فعال اداری نیز می باشد مانند حسابداری ، نیمه و معاونت می باشد . در این شرکت بزرگ تولید کشور .
مقدمه فرایند :
امروزه با پیشرفتهایی که در زمینه فرایند مواد غذایی ایجاد شده است . که این پیشرفتها باعث شده است که فرایند و تولید مواد غذایی از روش های سنتی به روش های نیمه اتومات و تمام اتومات تغییر ماهیت دهد . که این تغییر ماهیت باعث شده است که محصولات تولیدی با کیفیت بالا و مناسبی به دست مصرف کننده برسد و همچنین کوتاه شدن زمان تولید و سهولت تولید از مزایای دیگر این تغییر ماهیت می باشد در صنعت تولید .
بر همین اساس که تغییراتی در تولید مواد غذایی و فرایند های دیگر صورت گرفته است باعث شده است که محصولی مثل رب گوجه فرنگی نیز تحت تاثیر این تحولات قرار گیرد .
توضیح خط تولید رب گوجه فرنگی از ابتدا تا انتهای تولید این فرایند
در ابتدای تولید این فرآورده باید محصول اولیه که همان گوجه فرنگی می باشد از تولید کنندگان این محصول تهیه گردد .
بعد از انجام عمل تهیه گوجه فرنگی در داخل شرکت یا همان کارخانه تولید باید این محصول توسط مهندسین مربوطه این امر مورد تایید و قبول قرار گیرد . (از نظر بافت ، تازگی ، میزان PH ، و رسیدگی مورد تایید باشد ) پس از اینکه توسط مهندسین صنایع غذایی محصول مربوطه مورد تایید شد این محصول را در ابتدای خط تولید به داخل حوضچه تخلیه گوجه فرنگی ، تخلیه می کنند . که در داخل این حوضچه توسط آب سالم و هوادهی شست و شوی اولیه برای از بین بردن گل و لایی و گرد و غباری چسبیده به محصول صورت گیرد .
پس از شست و شوی اولیه گوجه فرنگی توسط نوار نقاله انتقال می یابد به ح.ضچه شماره 2 که در این حوضچه شست و شوی کامل روی محصول صورت می گیرد توسط فشار بالای آب سالم پس از عمل شست و شوی گوجه فرنگی توسط نوارهای نقاله که به صورت متحرک می باشند به نوار سورتینک (یعنی جدا کردن محصول معیوب از سالم) انتقال می یابد . که در این نوار توسط کارگرانی که بر روی آن مستقر هستند عمل جدا سازی محصول سالم از معیوب انجام می شود . طبق استاندارد تعداد کارگران بر روی هر نوار سورتینک 6 نفر می باشد .
در ادامه عمل فرایند گوجه فرنگی های سالم توسط نوار نقاله به دستگاه های خرد کن انتقال می بابند که مثل دستگاه چرخ گوشت عمل می کنند پس از عمل خرد شدن گوجه فرنگی توسط لوله های انتقالی به دستگاه پیش پز یا پدی هیتر انتقال می یابد که در این دستگاه عمل بلانچینگ یا همان آنزیم بری نحصول صورت می گیر د. و عملکرد این دستگاه بدین صورت است که به صورت استوانه بوده و داخل آن به صورت لوله های یک در میان آب گوجه فرنگی و بخار در جریان است . و دمای حداقل پیش پز حدود 65 درجه سانتی گراد است . بعد از انجام عمل آنزیم بری و رساندن دمای آب گوجه به 65 الی 80 درجه توسط لوله های خط تولید به صافی های خط تولید انتقال می بابند که آب گوجه انتقالی دارای مواد ناخالص و تفاله و دانه هایی می باشد که توسط این صافی ها به طور کامل ایم مواد و ذرات نا خالص آب گوجه جدا می شوند .
بعد از جدا سازی ناخالصی ها آب گوجه به داخل مخازن آب گوجه می ریزد که ظرفیت این مخازن در حدود 50 الی 80 تن می باشد . و این مخازن عمل ذخیره سازی آب گوجه فرنگی را انجام می دهند . سپس آب گوجه ذخیره شده توسط پمپ ها و لوله های انتقالی به داخل مخازن تغلیظ کننده انتقال می یابد . در داخل این مخازن که ظرفیتی در حدود 200 تن دارند تحت عمل بخار و فشار آب گوجه فرنگی تغلیظ می شوند و از میزان آب آن کاست همی شود و به مواد جامد آن افزوده می شود. البته عملکرد تغلیظ کننده بر اساس میزان درجه تنظیم شده است . که بررسی صفحه دیجیتال آن تنظیم می شود . که اصطلاحاً به آن بریکس می گویند . بریکس : میزان غلظت مواد جامد محلول می باشد در فراورده های مختلف غذایی .
میزان بریکس بر اساس استاندارد و بدون نمک حدود 26 – 5/25 می باشد . وقتی آب گوجه موجود در داخل دستگاههای تغلیظ کننده به این حد بریکس برسد به صورت اتومات دریچه های تخلیه تغلیظ کننده باز می شود و آب گوجه فرنگی که حالا به رب تبدیل شده است و بدون نمک می باشد توسط لوله ها و پمپ های انتقالی خط تولید به داخل مخازن نمک زنی تخلیه می شود . سپس در داخل این مخازن به ربی که دارای بریکس حدوداً 26 – 5/25 می باشد به میزان 2٪ بر اساس دستورالعمل های استاندارد نمک اضافه می کنند که این نمک اضافه شده به رب بر اساس درجه بندی هایی که روی مخزن نمک زنی مدرج می باشد اضافه می کنند که این میزان نمک اضافه شده به درستی به رب اضافه شود . بعد از اضافه کردن نمک به رب داخل مخزن توسط همزن نهایی که در این مخازن تهویه شده است . رب به خوبی همزده می شود . تا نمک به خوبی در داخل آن حل شود و جذب رب می شود که در نهایت بریکس ربی که از مخزن نمک زنی خارج می شود حدود 28- 5/27 می باشد .
پس از عمل نمک زنی رب حاوی نمک توسط لوله و پمپ های خط تولید به داخل پاستوریزاسیون انتقال می یابد که عمل پاستوریزاسیون کردن رب صورت می گیرد .
دمای پاستوریزاسیون کردن رب حداقل 82 درجه و معمولاً بین 90 – 82 درجه می باشد و به این خاطر رب را از بین بروند و از رشد کپک ها در مدت نگه داری رب جلوگیری کنند .
عملکرد پاستوریزاسیون به این صورت است که یک مخزن استوانه ای بوده که در داخل آن لوله هایی تهویه شدهاند که این لوله مثل لوله های پیش پز به صورت یک در میان جریان بخار با دمای حداقل 82 درجه و رب در حال جریان می باشد . که بدین طریق عمل پاستوریزاسیون کردن رب توسط جریان بخار صورت می گیرد .
بعد از عمل پاستوریزه کردن رب توسط لوله های خط تولید به مخزن ذخیره سازی دستگاه فیلر یا همان پر کن انتقال می یابد . که در این مرحله در دستگاه فیلر (پر کن) که به صورت اتومات عمل می کند و قوطی هایی که توسط نوار از انبار قوطی به خط تولید انتقال می یابد و زیر دستگاه فیلر قرار می گیرند و بر اساس تنظیم های صورت گرفته حدود یک یا نیم کیلو رب داخل قوطی مربوطه تخلیه می شود . البته بعد از دستگاه فیلر کارگرانی هستند که وزن قوطی ها را تنظیم می کنند .
پس از عمل فیلر و پر شدن قوطی ها توسط نوار نقاله متحرک به دستگاه دربند انتقال می یابند که این دستگاه در بند عمل دوخت و دربندی قوطی های رب را انجام می دهد . بعد از عمل در بندی دستگاهی به اسم جت پرینتر که عمل کد زنی و تاریخ بر روی درب قوطی هارا انجام می دهد تهویه شده است که این عمل را انجام می دهد و تاریخ انقضاء و ساعت تولید را روی درب ثبت می کند . بعد از اینکه عمل دربندی قوطی ها را انجام شد به داخل تونل پخت انتقال می یابند توسط نوار نقاله قوطی های رب گوجه فرنگی ، در داخل تونل پخت که توسط بخار و آب جوش عمل می کند باعث می شود که عمل پاستورزاسیون نهایی به طور کامل انجام شود برای جلوگیری از رشد کپک ها و باکتر یهای دیگری که احتمال رشد و نمو آنها را در طی انبار داری و نگه داری وجود دارد .
و از طرفی در داخل تونل پخت رب رنگ و بافت مخصوص به خود را می گیرد و پخت نیز روی رب نیز انجام می شود . دمای تونل پخت در حدود 100 – 90 درجه ی می باشد . پس از اینکه قوطی های رب تونل پخت را طی کردند در انتهای تونل پخت وارد تونل آب سرد که دارای دوش های آب می باشد وارد می شود . که در این تونل باید دمای رب کاهش یابد . برای اینکه دمای حدود 100 -90 درجه باشد و نمی توان این قوطی هارا بسته بندی و انبار کرد از طرفی دمای بالا باعث باد کردگی قوطی های رب می شود . در تونل آب سرد دمای قوطی رب از 100 -90 به دمای 42 – 37 درجه کاهش مییابد . که در پایان تونل آب سرد نوار نقاله ای وجود دارد که قوطی های رب را به خط بسته بندی انتقال می دهد . و در خط بسته بندی قوطی های رب را در داخل کفی های پلاستیکی یا کارتنی قرار می دهند و بعد از انجام این کار توسط دستگاه شرینگ بسته های رب را شرینگ می کنند در پایان عمل شرینگ بسته های شرینگ شده را با انبار محصول نهایی انتقال می دهند . و در داخل انبار بستههای قوطی رب به مدت 2 هفته قرنطینه می شوند . و پس از اطمینان از اینکه محصول تولیدی سالم بوده . آن را به بازار فروش و مصرف انتقال می دهند و مورد مصرف ،مصرف کنندگان عزیر قرار می گیرد .