میرزا ابوالقاسم قائم مقام فراهانی از ادبای عهد فتحعلی شاه قاجار ادیبی فاضل، منشی کامل و شاعری ماهر مترسلی دانشمند و در نظم و نثر فارسی استاد بود وپنائی تخلص می نمود. وی به سال 1193 قمری متولد شد و پس از وفات پدرش میرزا عیسی قائم مقام در سال 1237 قمری به وزارت شاه منصوب و به قائم مقائم ملقب گردید. وی اوایل عهد محمد شاه قاجار را دیده و به سال 1251 قمری به دستور شاه به قتل رسید. قائم مقام در نثر فارسی سبکی خاص ایجاد کرد که مختصات آن چنین است:
1- شیرینی و عزوبت الفاظ وحسن ادا
2- کوتاهی جمله ها که دیری بود از بین رفته بود
3- دقت در حسن تلفیق هر مزدوج از سجعهای زیبا
4- حذف زواید الفاظ وتعریفهای بی جا وخسته کننده
5- ترک استشهادات مکرر شعری از تازی و پارسی
6- صراحت لهجه و ترک استعاره وکنایه
7- اختصار وایجاز در ادای جمله ها
8- ظرافت و لطیفه پردازی که از مختصات گلستان سعدی است.
9- عبارتش مثل گلستان شیخ آهنگ دار.
تالفیات او بدین شرح است :
1- منشات قائم مقام که حاوی نوشته ها و انشاهای اوست و کتابی مستمل بر فواید علمی وادبی و تاریخی
2- کتاب جلایر نامه که مثنوی فکاهی است
3- الجهادیه
4- دیباچه جهادیه صغرای پدرش قائم مقام اول
5- دیباچه جهادیه کبری پدر
6- دیوان شعر
منشاشان قائم مقام فراهانی به عنوان یکی از شاهکارهای نثر فارسی است زیرا قائم مقام بااحاطه ادبی و قلمی داشت بساط نثر پیچیده و دشوار بعد از مغول در دوره های صفویه افشاریه و زندیه که به نهایت ابتذال رسیده بود برچید ونثر فارسی در راه روانی وسادگی انداخت و نثر ساده و روان امروزی ما دنباله همان نثری است که قائم مقام پدید آورده باید دانست که نثر فارسی پس از بیرون آمدن از زیر فشار زبان عرب تحوالات زیادی یافته و گاهی به اندازه ای آمیخته با عربی شده که اگر حروف ربط را بر می داشتند کشی تمیز نمی داد که عبارت فارسی است وگاهی به قدری هم پیچیده می شد که نه تنها مردم کم سواد بلکه خواص هم از فهم آن عاجز بودند آی آنچه قائم مقام را همتراز با اصلاح کنندگان جهان نموده وآنچه او را در نظر همه فارسی زبانان بزرگ ساخته است اصلاحی است که در نثر فارسی کرده و به روی نویسندگان دری از سعادت گشوده است.