مقدمه
سوره اسرا (17)
این سوره در مکه نازل شده و دارای 111 ( صدو یازده ) آیه است .
نام های این سوره : نام این سوره که مشهور است بنی اسرائیل است و نام های دیگری نیز از قبیل ( اسرا و سبحان ) دارد . اگر نام بنی اسرائیل بر آن گذارده شده به خاطر آن است که بخش قابل توجهی در آغاز و پایان این سوره پیرامون بنی اسرائیل است و اگر به آن اسرا گفته می شود به خاطر نخستین آیه آن است که پیروان اسرا ( معراج ) پیامبر ( ص ) سخن می گوید و سبحان نیز از نخستین کلمه آن سوره گرفته شده است .
محتوای سوره : این سوره بنا به مشهور در مکه نازل شده و طبعاً ویژگی های سوره ی مکی در آن جمع است و بطور کلی می توان گفت آیات این سوره بر چند محور زیر دور می زند :
دلایل نبوت و مخصوصاً قرآن و نیز معراج :
2- مسأله آزادی اراده و اختیار
3- بخشی از تعلیمات مختلف اخلاقی
4- مبارزه با هر گونه لجاجت در برابر حق
فضیلت تلاوت این سوره : در روایات اجر و پاداش فراوانی برای کسی که این سوره را بخواند نقل شده است از جمله این که در روایتی از امام صادق ( ع ) چنین می خوانیم :" کسی که سوره بنی اسرائیل را هر شب جمعه بخواند از دنیا نخواهد از دنیا رفت تا این که حضرت مهدی ( عج ال... ) را درک کند و از یارانش خواهد بود . " کراراً گفته ایم این پاداش ها هرگز برای خواندن تنها
نیست بلکه خواندن است که توأم با تفکر و اندیشه سپس الهام گرفتن برای عمل بوده باشد .
تحقیق و تفسیر سوره اسرا
دو فساد بزرگ تاریخی بنی اسرائیل
آنچه از تاریخ بنی اسرائیل استفاده می شود این است که نخستین کسی که بر آنها هجوم آورد و (( بیت المقدس )) را ویران کرد ( بخت نصّر) پادشاه بابل بود و هفتاد سال بیت المقدس را به همان حال باقی گذاشت تا یهود قیام کردند و آن را نوسازی کردند . دومین کسی که بر آنها هجوم برد قیصر روم اسپیانوس بود که وزیرش طرطوز را مامورین کارکرد او را به تخریب بیت المقدس و تضعیف و قتل بنی اسرائیل کمر بست و این حدود یکصد سال قبل از میلاد بود .
بنابراین ممکن است در حادثه ای که قرآن به آن اشاره کند همان باشد که درتاریخ بنی اسرائیل نیز آمده است .
( آیه 9 ) مستقیم ترین راه خوشبختی
از این بحث به " قرآن مجید " کتاب آسمانی مسلمین که آخرین حلقه کتب آسمانی است منتقل شده , می گوید : در این آیه مردم را به آیینی که مستقیم ترین و پابرجاترین آیین هاست هدایت می کنی . (( إن ّ هذاالقرآن نهدی لِلتی هی اقوم’ ..... ) .
یعنی قرآن به طریقه ای که مستقیم ترین و صاف ترین و پابرجاترین طرق است دعوت می کند . صاف ترین و مستقیم تر از نظرعقائدی که عرضه می کند صاف تر و مستقیم تر از این نظر که میان ظاهر و باطن , عقیده و عمل , تفکر و برنامه , همگونی ایجاد کرده و همواره به سوی الله دعوت می کند و بالاخره
صاف تر و مستقیم تر از نظر نظام حکومتی که برپا عدل است و در هم کوبنده ستم و ستمگران .
آیا دنیا و آخرت باهم تضاد دارند ؟
در آیات بسیاری , مدح و تمجید از دنیا با امکانات مادی آن شده است .
ولی با آن همه اهمیتی که به مواهب و نعمتهای مادی داده شده , تعبیراتی که قویاً آن را تحقیر می کند در آیات قرآن به چشم می خورد .
( آیه 22 ) توحید و نیکی به پدر و مادر سرآغاز یک رشته مهم اسلامی ......
نخست می گوید : هرگز معبودی دیگر را با خدا قرار مده (( لا تجعل مع الله الهاً آخر)) یعنی می گوید معبود دیگری را با خداپرستش مکن بلکه می گوید : قرار مده ؛ تا معنی وسیع تری داشته باشد یعنی نه در عقیده و نه در عمل , نه در دعا و تقاضا و نه در پرستش معبود دیگری را در کنار " الله " قرار مده . سپس بر بیان نتیجه مرگبار شرک پرداخته , می گوید اگر شریکی برای او قائل شوی در نکوهیده و بی یار و یاور خواهی نشست . فتقعه مذموماً مخذولاَ .
( آیه 49 ) روز رستاخیز قطعی است .
آیا هنگامی که ما به استخوان های پوسیده تبدیل و پراکنده شدیم دگربار آفرینش تازه ای خواهیم یافت ؟
و قالوا ءإذا کنّا عظاماً و رفاقاً ءإنّا لمبعوثون خلقاً جدیداً .
این تعبیر نشان می دهد که پیامبر( ص ) همراه در دعوت خود سخن از مسئاله , معاد جسمانی , می گفت که این جسم بعد از متلاشی شدن باز میگردد وگرنه هرگاه سخن از تنها معاد روحانی بود این گونه ایرادهای مخالفان به هیج وجه
معنی نداشت . قرآن در پاسخ آنها می گوید : استخوان پوسیده و خاک شده که سهل است شما سنگ باشید یا آهن باز خدا قادر است لباس حیات در تنتان بپوشاند و ( قُل کونُوا حجازه ً او حدیداً .)