تحقیق مقاله ایران در زمان حضرت محمد

تعداد صفحات: 20 فرمت فایل: word کد فایل: 15065
سال: مشخص نشده مقطع: مشخص نشده دسته بندی: تاریخ
قیمت قدیم:۱۲,۰۰۰ تومان
قیمت: ۹,۸۰۰ تومان
دانلود مقاله
  • خلاصه
  • فهرست و منابع
  • خلاصه تحقیق مقاله ایران در زمان حضرت محمد

    اوضاع سیاسی, مذهبی ایران در آستانه ظهور اسلام

    تحقیق پیرامون چگونگی و چرایی گسترش نسبتا سریع دیانت اسلام در ایران در قرون اولیه هجری از جمله مباحثی است که هنوز مورد توجه و عنایت پژوهشگران عرصه تاریخ است. آگاهی از چند و چون اوضاع سیاسی, مذهبی ایران در آستانه ورود اعراب مسلمان ما را در فهم علل و عوامل ترک آئین قدیم و گروش به سوی اسلام از سوی ایرانیان رهنمون می سازد. مدعای مقاله حاضر این است که حاکمیت ساسانی در آخرین ایام خود گرفتار بحران در ساختارهای سیاسی, مذهبی شده بود و این امر بیش از هر چیز در سقوط ایشان دخیل بود.

    مقدمه

    تاریخ ایران در اوایل دوره اسلامی, یکی از مقاطع حساس تاریخ این مرز و بوم است. اوضاع و احوال ایران در این عصر, متإثر از ورود اعراب مسلمان به ایران و حاصل برخورد دو نظام اجتماعی, فرهنگی و اعتقادی متفاوت بود. روند چگونگی پذیرش دیانت اسلام و ترک آیین قدیم از سوی مردم ایران و نتایج ناشی از آن, از مهمترین مسائل قابل بحث در این مقطع زمانی است. در این زمان شکل گذشته جامعه ایرانی که تقریبا هزار سال دارای وحدتی نسبی بود, بتدریج تغییر کرده, پیوند خود را با بخشی از میراث باستانی خویش, گسست و چهره ای نسبتا متفاوت با گذشته پیدا کرد; زیرا ورود اسلام به ایران, تإثیر محسوسی در ساختارهای سیاسی, اجتماعی, فرهنگی و اقتصادی به جا نهاد که پاره ای از آن ها تا امروز نیز ادامه یافته است. به عبارت دیگر: این دوره یکی از معدود دوره های انتقالی (گذر) در تاریخ ایران است که علاوه بر ایجاد تغییرات ظاهری (فروپاشی یک سلسله و روی کار آمدن حاکمیتی دیگر) تحولات محسوس در بنیان های سیاسی و اجتماعی به وجود آورده است. شناخت دقیق این تحول بزرگ مستلزم بازشناسی ساختار سیاسی, مذهبی امپراتوری ساسانیان در آخرین ایام پادشاهی ایشان است. زیرا علاوه بر عامل بیرونی شرایط درونی جامعه ایرانی نیز در سقوط این دولت دیرپا موثر بود.

    بحران سیاسی

    آنچه در شامگاه عهد ساسانی بر ایران گذشت, تا حد زیادی از بحران سیاسی در ساختار قدرت این نظام از بدو تإسیس نشإت می گرفت و بازتاب و نتیجه عملکرد شاهان ساسانی در طول حکومت, مخصوصا دوران اوج اقتدار آنان, یعنی عصر اصلاحات انوشیروان بود. نظام مبتنی بر تمرکز در دین و سیاست, که ویژگی اصلی و نمایان دولت ساسانی نسبت به اسلاف خود محسوب می شد, اگرچه در حفظ مرزها و در نتیجه استقلال سیاسی ایران در میان دشمنان شرقی (هیاطله و ترکان) و غربی (رومیان) نقش مهمی داشت در سقوط و اضمحلال ایشان نیز مهم ترین عامل بود. تشکیل دولت ساسانی, که خود پاسخی به بحران های ایجاد شده در اواخر عهد اشکانی بود, به واسطه سیاستگذاریهای خاص, به ظهور بحران های جدید در زمینه های سیاست, اجتماع و مذهب انجامید که دوره پادشاهی ((قباد)) نقطه اوج آن بود. علی رغم برتری شایان توجه حکومت ساسانی نسبت به اشکانیان در امر تمرکز بنیادهای سیاسی, دینی و اقتصادی, در سراسر عصر حاکمیت ایشان, نوسان بین تمرکز و عدم تمرکز یا به تعبیری نزاع و رقابت میان شاه و اشراف برقرار بود; به عبارت دیگر ((در دوره ساسانیان نیز رسم ملوک الطوایف اشکانیان با کمی تفاوت ادامه داشت.))(۱) هم چنین کاربرد کلمه شاهنشاه و شاه شاهان در این دوره که نشانه وجود شاهان محلی در طول حکومت ساسانی, و عدم تمرکز کامل بوده, سرانجام به نزاع میان شاه و اشراف انجامید و مانع از ایجاد تعادل و توازن در نظام سیاسی و اجتماعی ایران در دوره ساسانی گردید; به طوری که تنها چند تن از سی و شش پادشاه ساسانی, بیش از ده سال سلطنت کردند و در طول چهار سال پس از سقوط خسرو پرویز از ۶۲۸ تا ۶۳۲م, دوازده نفر بر سریر سلطنت تکیه زدند که عمر سلطنت برخی چند روزی بیش نبود. تداوم قدرت ملوک الطوایف دوره اشکانی که منجر به افزایش قدرت نیروهای گریز از مرکز یعنی خاندان ها و اشراف ایالات و ولایات می شد, با تمایلات مرکز طلبانه و استبدادی خاندان ساسان که خواهان تسلط هرچه بیش تر بر همه طبقات و لایه های اجتماعی بودند, منافات داشت. هم چنین تضعیف ملوک الطوایف و مقید کردن اشراف به دربار و تفویض مشاغل موروثی به ایشان که از بارزترین اقدامات بنیان گذاران این سلسله بود, توسط برخی جانشینان قدرتمند ایشان پی گیری شد, که در این بین می توان به اقدامات یزدگرد اول, هرمز دوم, بلاش, قباد و بالاخره اصلاحات انوشیروان که در جهت خنثی کردن قدرت اشراف کهن و نیز افزایش قدرت مرکزی بود, اشاره کرد. با این حال در برخی دوره ها که پادشاه از قدرت کافی برخوردار نبود, دربار و جامعه, صحنه قدرت نمایی اشراف می شد. از این که فقط چهار پادشاه ساسانی خود جانشینان خویش را انتخاب کرده اند(۲) و برای نشستن بر تخت پادشاهی همواره پشتیبانی اشراف و روحانیون ضروری بود(۳), می توان به میزان نفوذ طبقه اشراف پی برد. عصر قباد نقطه عطفی در درگیری شاه و اشراف بود. گرچه وی با استفاده از قیام مزدک خشم توده ها را در جهت تضعیف اشراف بزرگ به کار گرفت, ولی در نهایت فرزندش انوشیروان توانست طی اصلاحات اقتصادی, اجتماعی و با تکیه بر اشراف خرد, (دهقانان و اسواران) میل سرکش اشراف کهن را تا حدود زیادی مهار کند. هر چند اقدامات وی غیر مستقیم ناشی از قیام مزدکیان و در جهت خلع سلاح ایشان بود, تقویت دهقانان و تضعیف بیش تر اشراف کهن را نیز در پی داشت و از این جهت که به هرج و مرج و آشفتگی ناشی از قیام مزدک خاتمه داد, با اقبال برخی اقشار جامعه روبه رو شد. در واقع جامعه ایرانی که به دنبال منجی می گشت, سرخورده و مإیوس از قیام مزدک, امنیت را هر چند به بهای استبدادی خشن, بر آزادی همراه با نابسامانی ترجیح داد, چرا که حکومت یک مستبد قابل تحمل تر از حکومت گروهی از مستبدان بود. ((عدل)) در جامعه بسته و متمرکز ساسانی که فاقد تحرک اجتماعی قابل انعطاف بود, به معنای حفظ جایگاه هر یک از طبقات اجتماعی و ممانعت از تعرض آن ها به یکدیگر بود. از همین روی قباد ((به حلوان دیوان خراج ساخت و آن را دیوان عدل نام نهادند));(۴) بنابراین, ممکن است اعطای لقب ((عادل)) به انوشیروان نیز از همین سنخ باشد.

    اگر عصر انوشیروان را نقطه اوج قدرت ساسانیان به شمار آوریم, باید گفت, شمارش معکوس سقوط آنان نیز از همین نقطه آغاز شد; دوره ای که در پاسخ به بحران های به وجود آمده در آن اصلاحات اجتماعی, سیاسی و اقتصادی صورت گرفت, لیکن این اصلاحات در نهایت موفق به فرو نشاندن این بحران ها نگردید و به عبارت بهتر, اصلاحاتی بود که در جهت تإمین منافع و مطامع بخش های فرودست جامعه نبود, و حتی بیش از گذشته بحران را در تمام جوانب بخصوص در مسائل سیاسی و اجتماعی عمیق نمود و زمینه های شکست ساسانیان و پیروزی اعراب مسلمان را فراهم کرد. تلاش اشراف برای احیای جایگاه خود که با اصلاحات و اقدامات خسرو اول محدود شده بود و آن ها نمی توانستند اراده خود را بر وی تحمیل کنند, در آخرین سال های سلطنت وی با حضور اشراف در قیام ((انوشزاد)) و مخصوصا در زمان جانشین وی, یعنی هرمز چهارم شتابی سریع تر گرفت. از سوی دیگر, مدارای مذهبی هرمز چهارم, خشم اشراف مذهبی را برانگیخته بود; و با آن که او نیز مانند پدرش, با استفاده از خشم طبقات پایین بر ضد بزرگان, شمار زیادی از اشراف را به قتل رساند,(۵) اما تداوم دشمنی با روم و تهدید ایران از سوی متحدان منطقه ای آن کشور,(۶) شرایط مناسبی برای ابراز ناخشنودی برخی اشراف اعم از نظامی, زمیندار, روحانی و نیز اشراف قدیم و جدید فراهم کرد که این ناخرسندی در شورش ((بهرام چوبینه)) متجلی شد. در حقیقت, قیام بهرام چوبینه نشان داد که اصلاحات نظامی انوشیروان, در دراز مدت پایدار نبوده است. هم چنین این قیام آغاز افزایش قدرت نظامیان در صحنه سیاسی عصر ساسانی و شروع شکست اصلاحات انوشیروان بود; اصلاحاتی که هسته اصلی آن نظامی بود و حتی اصلاح مالیاتی در راستای آن و در جهت تإمین درآمد ثابت برای هزینه سپاهی وابسته به مرکز طراحی شده بود. در واقع دولت ساسانی در عهد انوشیروان به لحاظ شرایط جدید سیاسی اجتماعی و رقابت نظامی با همسایگان, در حال تغییر حامیان اجتماعی خود از اشراف و سران دودمان ها به تکیه گاه وسیع تری به نام آزادان بود. آزادان گرچه مالک زمین بودند, از طریق تعهد خدمت در سپاه, با شاهنشاه ارتباط می یافتند.(۷) سرانجام این سیاست نیز به ظهور یک بخش نظامی انجامید که در اواخر عهد ساسانی هرچه بیش تر در امور سلطنت مداخله می کردند. شورش بهرام چوبینه اولین حضور گسترده گروه آزادان در صحنه سیاسی پس از انوشیروان بود, با وجود این, اشراف بیش تر مایل بودند به دور فردی چون خسرو پرویز گرد آیند که از خاندان شاهی بود, نه فردی چون بهرام چوبینه, که از دیدگاه سنت سیاسی حاکم بر جامعه ایرانی غاصب شمرده می شد. خسرو دوم, پرویز, که به کمک رومیان و حمایت گروهی از اشراف ایرانی به قدرت دست یافته بود, پس از سرکوب شورش بهرام, محتاطانه به تثبیت پایه های حکومت لرزان خود همت گماشت و با نابود ساختن ((بندویه)) و ((بستام)) که از اشراف و نیز از اقوام خود او بودند و نقش بسیار مهمی در انتقال مجدد سلطنت به وی داشتند استبداد پادشاهی خود را نشان داد.

  • فهرست و منابع تحقیق مقاله ایران در زمان حضرت محمد

    فهرست:

    اوضاع سیاسی, مذهبی ایران در آستانه ظهور اسلام. 2

    مقدمه. 2

    بحران سیاسی.. 3

    بحران دینی.. 8

    جغرافیای مذهبی.. 10

    نتیجه. 13

    پی نوشت ها 14

    منابع: 18

     

     

    منبع:

    ابن الندیم, الفهرست, ترجمه محمدرضا تجدد, چاپ سوم (تهران, امیرکبیر, ۱۳۶۶ش).

    بارتولد, و. و, ترکستان نامه (ترکستان در عهد هجوم مغول), ۲ ج, ترجمه کریم کشاورز, چاپ دوم (تهران, آگاه, ۱۳۶۶ش) ج ۱.

    باسورث, کلیفورد ادموند, تاریخ غزنویان, ۲ ج, ترجمه حسن انوشه, چاپ دوم (تهران, امیرکبیر, ۱۳۶۲ش) ج ۱.

    بلاذری, احمدبن یحیی, فتوح البلدان, تصحیح رضوان محمد رضوان (بیروت, دارالکتب العلمیه, ۱۳۹۸;).

    پیگولوسکایا, ن. اعراب حدود مرزهای روم شرقی و ایران, ترجمه عنایت اله رضا, چاپ اول (تهران, موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی, ۱۳۷۲ش).

    تقی زاده, حسن, از پرویز تا چنگیز, چاپ اول (تهران, فروغی, ۱۳۴۹ش).

    التهایم, فرانتس, کمک های اقتصادی در دوران باستان, ترجمه امیرهوشنگ امینی, چاپ اول (تهران انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی, ۱۳۶۹ش).

    بویل, جی. آ, (گردآوردنده), تاریخ ایران کمبریج, ترجمه حسن انوشه, چاپ اول (تهران, امیرکبیر, ۱۳۶۸ش), (جلد سوم قسمت اول) از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانی.

    حصوری, علی, آخرین شاه, چاپ اول (تهران, مولف, ۱۳۷۱ش).

    دینوری, ابی حنیفه, الاخبار الطوال, تصحیح فلادیمیر جرجاس, الطبعه الاولی (لیدن, بریل, ۱۸۸۸م).

    زرین کوب, عبدالحسین, تاریخ ایران بعد از اسلام, چاپ سوم (تهران, امیرکبیر, ۱۳۶۲ش).

    سرتوماس, آرنولد, تاریخ گسترش اسلام, ترجمه ابوالفضل عزتی (تهران, دانشگاه تهران, ۱۳۵۸ش).

    الشهرستانی, ابوالفتح محمدبن عبدالکریم, الملل و النحل, ۳ ج, تصحیح شیخ احمد فهمی محمد (بیروت, دارالسرور, ۱۳۶۷) ج ۲.

    طبری, محمدبن جریر, تاریخ الامم و الملوک (تاریخ الطبری), ۶ ج (بیروت, عزالدین, ۱۴۰۷ه&#۰۳۹;) ج ۱.

    فرای, ریچارد, عصر زرین فرهنگ ایران, ترجمه مسعود رجب نیا, چاپ دوم (تهران, سروش, ۱۳۶۳ش).

    , میراث باستانی ایران, ترجمه مسعود رجب نیا, چاپ سوم (تهران, علمی و فرهنگی, ۱۳۶۸ش).

    قمی, حسن بن محمد, تاریخ قم, ترجمه حسن بن علی قمی, تصحیح سیدجلال الدین طهرانی, چاپ دوم (تهران, طوس, ۱۳۶۱ش).

    کریستین سن, آرتور, ایران در زمان ساسانیان, ترجمه رشید یاسمی, چاپ پنجم (تهران, امیرکبیر, ۱۳۶۷ش).

    , وضع ملت و دولت و دربار در دوره شاهنشاهی ساسانیان, ترجمه و تحریر مجتبی مینوی (تهران, نشریات کمسیون معارف, ۱۳۱۴ش).

    لمبتون, ا.ک.س, مالک و زارع در ایران, ترجمه منوچهر امیری, چاپ سوم (تهران, علمی و فرهنگی, ۱۳۶۲ش).

    مسعودی, ابی الحسن, مروج الذهب و معادن الجوهر, تصحیح مفید محمد قمیعه (بیروت, دارالکتب العلمیه, ۱۴۰۶ه&#۰۳۹; ) ج ۱.

    ن. پیگولوسکایا, شهرهای ایران در روزگار پارتیان و ساسانیان, ترجمه عنایت اله رضا, چاپ اول (تهران, علمی و فرهنگی, ۱۳۷۶ش).

    نرشخی, ابوبکر, تاریخ بخارا, ترجمه ابونصر احمدبن محمد, تصحیح مدرسی رضوی, چاپ دوم (تهران, توس, ۱۳۶۳ش).

    نولدکه, تئودور, تاریخ ایرانیان و عرب ها در زمان ساسانیان, ترجمه عباس زریاب, چاپ اول (تهران, انتشارات انجمن آثار ملی, ۱۳۵۸ش).

تحقیق در مورد تحقیق مقاله ایران در زمان حضرت محمد , مقاله در مورد تحقیق مقاله ایران در زمان حضرت محمد , تحقیق دانشجویی در مورد تحقیق مقاله ایران در زمان حضرت محمد , مقاله دانشجویی در مورد تحقیق مقاله ایران در زمان حضرت محمد , تحقیق درباره تحقیق مقاله ایران در زمان حضرت محمد , مقاله درباره تحقیق مقاله ایران در زمان حضرت محمد , تحقیقات دانش آموزی در مورد تحقیق مقاله ایران در زمان حضرت محمد , مقالات دانش آموزی در مورد تحقیق مقاله ایران در زمان حضرت محمد , موضوع انشا در مورد تحقیق مقاله ایران در زمان حضرت محمد
ثبت سفارش
عنوان محصول
قیمت