مقدمه
بسیاری بر این عقیده اندکه معماری باروک از ایتالیا آغاز گردید و بخش بزرگی ازاوروپا رازیرپوشش وگسترده خوددرآورد.این معماری پویایی خاصی دارد. ازویژگیهای معماری وهنرهای دیگرحفظ تعادل ووحدت آفرینی درمیان عناصری متراکم وگوناگون است.
معماری باروک بامایه گرفتن ازانسانگرایئ بسا ط « شیوه گری» را برچید و در مقابله با خود با ضوابط کلاسیک حق اولویت را از عقل گرفت وبه احساس سپرده.در معماری باروک ماهیت اصلی آفریده ها عبارتند از:
ایجاد هماهنگی وهنجار در میان عناصر ومضامینی گوناگون ودرهم آمیخته، طرحی فراخ ودر مقیاس بزرگ در فضای شکوهمند وابهت انگیز، واز طرفی هدف اصلی باروک تعبیه فضایی کلی در مرکز ومنظم کردن فضاهای فرعی ونمای ورودی. اصلی بنا را سرانجام بخدمت گرفتن عناصر اصلی پیکرتراشی ونقاشی وسایر هنرهای تزیینی برای ایجاد اثری کامل. معماری باروک دارای صلابت ساختمانی وجسامت و ابهتی خاص خود بود، که بعدها شیوه «روکوکو» از آنها کاست وبر خاصیت سبکی، ریز نقشی وشادی انگیزی وزینت تزیینی سطحی می افزود و عدم تقارن در تزیینات را پیشه کرد.
درباره باروک ایتالیا باید گفت باروک رومی، نمایانگر یک آرمان مذهبی و سیاسی است. که نماینده این معماری گنبد کلیسای سان پیترو در روم است. باروک ایتالیایی آشکارا بسیاری از عناصر باستانی را منسوخ کرد. این گنبد با پیچ و تاب تمثیلی گسترده ای که بوسیله برنینی با پیروی از سلیقه معمارش میکلانژ و با تصور هنری خود از ستون بندیهای جانبی میدان سان پیترو یافته است، قرار بود که تجمسی باشد، از تمامیت کلیسایی، تصویری از سروری مسیحیت وگنبد فلک که از لحاظ ارمانی تمام جهان را زیر پر می گیرد.
برخی از ویژگی های معماری باروک
- هنر دوره اخیر را باروک نام نهاده اند.
- باروک از نظر منتقدان سده نوزدهم به معماری کلاسیک منحط بی ساختار, دارای تزئینات زیاد نمایشی و عجیب و غریب اطلاق می شد.
- تقریبا از اوایل قرن 17 تا اواسط قرن 18 را در بر می گیرد.
- باروک نوعی هنر است که در آن قواعد تناسب رعایت نمی شود و همه چیز بنا به حواس هنرمند نمایانده می شود.
- واژه و اصطلاحاتی که با هنر باروک مربوط می شوند, عبارتند از: سرزندگی, تجمل, شکل های اغراق شده, پرهیز از خطوط مستقیم, شکلهای کشف شده, تحرک اعضای بدن, هنر زیاده روی
- باروک چیز پیچیده ای است که پیچیدگی اش به غنایش می افزاید.
- هنرمندان در دوره باروک با احساس خود حرکت می کنند و احساس را مقدم بر عقل می شمارند.
- معماری باروک از ایتالیا آغاز گردید و بخش بزرگی از اروپا را زیر پوشش خود قرار داد.
- یکی از شاهکارهای معماری باروک, کلیسای سن پیترو در روم است.
- هدف اصلی باروک تعبیه فضایی کلی در مرکز و منظم کردن فضاهای فرعی و نمای ورودی و اصلی بنا و به خدمت گرفتن عناصر اصلی پیکر تراشی و نقاشی و سایر هنرهای تزئینی برای ایجاد اثری کامل.
برخی از آثار معروف معماری باروک عبارتند از:
پلکان راهنما، کلیسای سن ایوو، کلیسای سان کارلو، کاخ کارینیانو، کلیسای سوربن، کاخ ورسای، کلیسای سن لوئی، کلیسای سنت پل
معماری
بسیاری بر این عقیده‌اند که معماری باروک از ایتالیا آغاز گرد ید، و بخش بزرگی از اروپا را زیر پو شش و گستره خود در آورد. این معماری پو یایی خاصی دارد. از ویژگی ها معماری و هنرهای دیگر حفظ تعادل و وحدت آفرینی در میان عناصری متراکم و گوناگون است.
معماری باروک با مایه گرفتن از انسان گرایی، بساط «شیوه گری» را برچید و در مقابله با خود با ضوابط کلاسیک حق اولویت را از عقل گرفت و به احساس سپرد. در معماری باروک ماهیت اصلی آفریده ها عبارتند از:
ایجاد هماهنگی و هنجار در میان عناصر و مضامینی گوناگون و در هم آمیخته،طرحی فراخ و در مقیاس بزرگ در فضا ی شکوهمند و ابهت انگیز، و از طرفی هدف اصلی باروک تعبیه فضایی کلی در مرکز و منظم کردن فضاهای فرعی و نمای ورودی و اصلی بنا را سرانجام به خدمت گرفتن عناصر اصلی پیکر تراشی و نقاشی و سایر هنرهای تزیینی برای ایجاد اثری کامل. معماری باروک دارای صلا بت ساختمانی و جسارت و ابهتی خاص خود بود،که بعدها شیوه « روکوکو » از آنها کاست و بر خاصیت سبکی، ریز نقشی و شادی انگیزی و زینت تزیینی سطحی می افزود و عدم تقارن در تزیینات را پیشه کرد.
کلیسای سن پترو
یکی از شاهکارهای معماری باروک، کلیسای سن پترو در روم است،که در این دوره تکمیل گرد ید. پلان متراکم در مرکز آن چنان که میکلانژ و برامان
ته طراحی کرده بودند پذی رفته نشد، لذا طرح بازسازی آن به فردی به نام « کارلومادرنو» داده شد و او سه بلوک را به صحن افزود و نقشه را از تقارن نقطه ای به تقارن محوری تبدیل نمود. ولی طرح او با مرگش تکمیل نشد سپس « جووانی برنینی » به عنوان هنرمند بزرگ عصر باروک طراحی میدان عظیم مقابل کلیسای سن پیترو را به عهده گرفت.
در روم است متراکم در مرکز آن چنان که میکلانژ و برامانته طراحی کرده بودند پذیرفته نشد، لذا طرح بازسازی آن به فردی به نام« کارلومادرنو» داده شده و او سه بلوک را به صحن افزود ونقشه را از تقارن نقطه ای به تقارن محوری تبدیل نمود.
ولی طرح او با مرگش تکمیل نشد سپس «جووانی برنینی» به عنوان هنرمند بزرگ عصر باروک طراحی میدان عظیم مقابل کلیسای سن پیترو را به عهده گرفت.
کلیسا را با دو بال ذوزنقه ای همگرا به میدان بیضی شکل رو به روی کلیسا متصل کرد. در زیر گنبد این بنا، خیمه مقدس را که دارای ستونهای مارپیچی است تعبیه نمود. لازم به ذکر است که بنای فوق الذکر در دوره رنسانس ساخته شده بود،ولی در این زمان تکمیل شد