کودکان قبل از سن یک سالگی نباید شیر گاو مصرف کنند. تعجب نکنید زیرا بدن نوزادان به شیر مادر- و نه شیر فرآوری نشده گاو- نیاز دارد و اگر مادری نمیتواند بنا بر دلایلی به کودک خود شیر بدهد بهتر است به دنبال شیر خشک غنی شده با آهن که از شیر معمولی درست شده باشد بگردد.این به معنای اجتناب کلی از مصرف شیر گاو نیست بلکه بیانگر این لست که مصرف شیر مادر و شیر های خشک غنی از اهن در درجه اول اولویت قراردارند. به عبارت دیگر شیر گاو بهترین منبع دربردارنده مواد غذایی برای نوزادان نیست.
حقیقت این است که در تولید شیرهای خشک شیر گاو بعنوان منبع پروتئین، چربی و کربوهیدرات استفاده میگردد. اما مواد دیگری نیز هنگام تولید به آن افزوده می شود.
اگر بجای شیر خشک به نوزاد شیر گاو فرآوری نشده داده شود بعد از مدتی ممکن است علایم کمبود بعضی از مواد مغذی نظیر آهن، اسیدهای چرب ضروری و ویتامین E ظاهر گردد. شیر گاو همچنین دارای مقادیر بیش از حد لازم سدیم است که این مقدار اصلا برای نوزاد نیاز نیست. همچنین از آنجایی دستگاه گوارشی نوزاد هنوز تکامل نیافته است لذا مصرف مقادیر زیاد پروتئین موجب از دست دادن خون- از ناحیه روده ای معده ای- و به تبع آن کاهش ذخیره آهن در بدن نوزاد گردد. بنابراین قبل از سن یکسالگی تنها مصرف شیرهای خشک فرآوری و غنی شده میتوانند نیازهای تغذیه ای نوزادان را برآورده نماید.همچنین در مورد کودکانی که ممکن است بطور ارثی آمادگی ابتلا به آلرژی غذایی داشته باشند عدم مصرف هر نوع شیری غیر از شیر مادر میتواند باعث شود که دستگاه گوارشی آنها بخوبی تکامل یافته و احتمالا در سنین بعد ار یکسالگی بتواند بدون ابتلا به عوارض این آلرژی از هر نوع شیرو غذایی که تمایل دارند استفاده نماید.
اگر چه هنوز بطور کامل اثبات نشده است اما دلایل زیادی که وجود دارد بیان میدارند در مورد کودکانی که بطور ارثی استعداد ابتلا به دیابت وابسته به انسولین را دارند مصرف زودهنگام شیرهای غیر از شیر مادر –قبل از یک سالگی- میتواند یک عامل تسهیل کننده و تسریع بخش باشد. همچنین بیان میشود که ترکیبی از استعداد ارثی و مصرف زودهنگام از شیر گاو میتواند موجب بروز دیابت کودکان گردد.
چه هنگام میتوانید به کودکانتان شیر گاو بدهید؟
برای اولین سال زندگی شیر مادر یا شیر خشک مهمترین منبع شیر به شمار می آید. شیر گاو برای اولین سال زندگی اصلا مناسب نیست اما از حدود 7 ماهگی به بعد کمی شیر گاو و یا غذاهایی که حاوی مقادیر کمی شیر گاو هستند میتوانند به عنوان یک غذای کمکی مورد استفاده قرار بگیرند.میتوانید شیر را با غذاهای جامد مثل پوره سیب زمینی یا برنج مخلوط کنید و یا میتوانید مقدار کمی شیر را با میوه های تازه مخلوط نمایید. با افزودن ادویه و پوره سبزیجات به شیر میتوانید یک غذای لذیذ و خوشمزه برای کودکتان تهیه کنید.
شیر گاو,چه وقت و چه مقدار
از چه هنگام میتوان به کودک شیر گاو داد؟ در اولین سال زندگی یک کودک شیر مادر و شیر های خشک بهتر از شیر گاو تشخیص داده شده اند و شیر گاو اصلا برای این امر مناسب نیست . اما از حدود 7 ماهگی کمی شیر گاو و یا غذاهایی که حاوی مقادیر بالای شیر هستند بعنوان مهمترین مکمل های غذایی به غذای کودکان افزوده می گردد.
راههای زیادی برای آغاز استفاده از شیر گاو وجود دارد مثلا میتوانید آنها را به پوره ها و غذاهای کودکان- تهیه شده از غلات- استفاده نمایید. همچنین میشود مقداری شیر کامل را با میوه های تازه مخلوط کرد و مصرف نمود. با ترکیب نمودن کمی شیر کامل و پوره سبزیجات و کمی ادویه یک غذای عالی برای نوزادان و کودکان تهیه نمود.
هر چه سن کودکان افزایش می یابد نگرانی از کمبود کلسیم نیز افزایش می یابد. بیش از بیست درصد از کودکان مقادیر ناکافی از کلسیم را دریافت میکنند. این امر بدان علت است که اکثر کودکان از نوشیدنیهایی استفاده میکنندکه حاوی مقادیر ناکافی سدیم می باشد.
سالهای اولیه زندگی یک کودک زمان رشد و تکامل استخوانهای اوست لذا مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم زیاد در این سن بسیار مفید میباشد. در این مورد شیر یک نوشیدنی خوب و مفید است زیرا قند موجود در شیر(لاکتوز) و همچنین ویتامینD موجود در آن از عواملی هستند که موجب افزایش جذب کلسیم می شوند.
نکات مهم در مورد شیر و کودک
v شیر کامل گاو را نباید تا یکسالگی به کودکان داد.
v کودکانی که دارای سابقه ابتلا به آلرژی و یا دیابت وابسته به انسولین نباید تحت هیچ عنوانی و به هیچ مقداری قبل از پایان یکسالگی به غیر از شیر مادر و شیر خشک هیچ نوع دیگر از شیر را مصرف نمایند.
v مصرف شیر به عنوان یک غذای مکمل تنها بعد از هفت ماهگی توصیه میشود.
v بعد از یکسالگی دریافت مقادیر کافی شیر موجب میشود که یک منبع غنی کلسیم بدست آورید.
استفاده از شیر مادر بجای استفاده از شیر خشک میتواند موجب جلوگیری از ایجاد چاقی گردد.
به تمام مزیت های استفاده از شیر مادر بجای شیرخشک این نکته را هم اضافه کنید که استفاده از شیر مادر میتواند موجب جلوگیری از ایجاد چاقی در سالهای بعدی زندگی یک کودک بشود. بر طبق نتایج آزمایشی که در مجله انجمن پزشکی آمریکا American Medical Assiciation درج شده است کودکانی که در شش ماهه اول زندگی شان بوسیله شیر مادر تغذیه شده اند در سن 14 سالگی 22% کمتر از کودکانی که بوسیله شیر خشک تغذیه شده اند به عارضه چاقی دچار میگردند. علاوه بر این هر چه مدت زمان شیردهی بوسیله مادر بیشتر باشد احتمال ابتلای کودک به عارضه چاقی در سنین نوجوانی کاهش می یابد.
The Gournal of American Medicall Association
بی اشتهایی کودکان
غذا نخوردن کودکان یکی از مشکلات رایج تغذیه ای موجود در خانواده هاست سوال این است که والدین در مقابل این عمل چه میکنند ؟ تهدید و ارعاب ؟ ضرب و شتم ؟ مقایسه با دیگران ؟به زور خوراندن غذا ؟ تطمیع با خوراکیهای بی ارزش یا به اصطلاح هله هوله ؟ و ....؟کدام یک از راهها صحیح است ؟از نظر بنده هیچکدام
اگر کودکتان غذا نمیخورد باید او را نزد کارشناس تغذیه و همچنین در صورت نیاز نزد روانشناس ببرید.
بنظر من اگر از کودکتان - مخصوصا اگردختر است - بخواهید در بعضی از کارهای بی خطر آشپزی به شما کمک کند هنگامی که سفره را پهن کردید به همه اعلام کنید که غذای امروز را با کمک فلانی آماده کرده اید و از اهل خانه هم بخواهید- ولو اینکه از آشپزی شما ناراضی هستند- از غذا تعریف کنند مسلما این برخورد باعث خواهد شد که بچه نسبت به غذائی که خودش تهیه کرده است رغبت نشان داده و مقدار بیشتری از آنرا بخورد.
راه دیگر اینست که ببینید کودکتان برای غذا خوردن چه شرایطی را برای شما در نظر میگیرد و حتی الامکان آن را بپذیرید و فراموش نکنید آنچه از نظرما نامعقول است شاید برای کودکتان - در آن شرایط - کاملا معقول و پذیرفتنی است و قبول آن باعث بهبود وضعیت روحی کودک میشود.
حتما قضیه ابن سینا و شاهزاده ای را که فکر میکرد گاو است را میدانید. شاهزاده به هیچ وجه غذا نمیخورد و میخواست تا قصابی را برای ذبح کردنش احضار کنند.ابن سینا در هیات قصاب نزد شاهزاده رفت و گفت،این گاو لاغر است به او غذا بدهید تا فربه شود.آنگاه او را قربانی خواهم کرد.آنوقت شاهزاده شروع به خوردن غذا کرد هنگامی که کمی غذا خورد حالش بهبود یافت و سالم شد.
با کودکان هم باید همین گونه برخورد کرد. یکی از اساتیدمان تعریف میکرد: کودکی را برای رژیم درمانی نزدش آورده بودند که بشدت لاغر بود و به هیچوجه حاضر به خوردن غذا نمیشد مگر اینکه خواسته اش را- که از نظر خانواده غیر معقول بود- عملی میکردند. این بچه از پدرش که از قضا وقدر یک نظامی بوده میخواست تا او را روی یخچال بگذارد و خودش به اتفاق همسرش(مادر بچه) دور میز غذا خوری برقصند تا او غذایش را بخورد. خانواده از انجام این کار طفره میرفتند و بچه هم متقابلا از خوردن غذا سر باز میزد.