مراحل حافظه:
۱- رمزگردانی: عبارت است از سپردن مطالب به حافظه
۲- اندوزش: عبارت است از نگهداری مطالب در حافظه
۳- بازیابی: عبارت است از فراخوانی مطالب از حافظه
رمزگردانی: برای رمزگردانی اطلاعات در حافظه کوتاه مدت باید توجه فرد بر آن چیز متمرکز گردد بسیاری از مشکلات حافظه ناشی از نارسایی توجه است. هنگامی که سعی میکنیم اطلاعات رااز راه مرور ذهنی و تکرار پیاپی آنها در ذهن فعال نگه داریم از رمز صوتی استفاده میکنیم. در مواردی که اطلاعات از ماده‌های کلامی مانند ارقام، حروف، با کلمات تشکیل یافته باشد از مرور ذهنی استفاده میکنیم و وقتی برای مواد کلامی از رمز دیداری استفاده میکنیم این رمز بسرعت محو می‌شود ورمز صوتی جای آن را میگیرد.
اندوزش (نگهداری در حافظه): مهم‌ترین خصوصیت حافظه کوتاه مدت گنجایش بسیار محدود آن است. برخی از افراد تنها ۵ ماده و برخی دیگر تا ۹ ماده را در حافظه نگه می‌‌دارند. مقدار متوسط نگهداری حافظه هفت ماده به اضافه و منهای دو ماده است. این رقم که تقریبا" همیشه بین پنج تا نه ماده است فراخوانی حافظه نامیده می‌شود. هر اطلاعاتی که زودتر به حافظه راه یافته‌اند بسرعت جای خود را به اطلاعات تازه تر می‌‌دهند.
بازیابی: عواملی که در افزایش و کاهش بازیابی داز مدت مؤثرند سازمان و بافت، بازیابی از حافظه دازمدت مستلزم نوعی فرایند پیگیری است و سازمان مرتبه‌ای این پیگرد را کارآمد تر می‌‌سازد. بازیابی رویداد به خصوص وقتی آسان تر است که بافت حاکم بربازیابی، همان بافتی باشد که در زمان وقوع آن رویداد وجود داشته باشد.
پروتیین مسوول یادگیری و حافظه فقط در مغز انسان وجود دارد
دانشمندان چینی با مقایسه DNAانسانی با چندین گونه از میمونها و شمپانزه اعلام کردند شکل خاصی از یک پروتئین موسوم به "نوروپسین" که در یادگیری و حافظه نقش دارد، تنها در سیستم عصبی مرکزی انسان وجود دارد.
به گزارش هلث دی، گروه تحقیقاتی فرهنگستان علوم "کومینگ" در چین، این یافته‌ها اطلاعات با ارزشی در مورد تکامل مغز بشر ارائه میدهد.
این تحقیق همچنین نشان میدهد، نوروپسین نوع دوم که در مغز بشر یافت می‌شود حدود پنج میلیون سال پیش به وجود آمده است.
پژوهش اخیر که با عنوان شناخت ادراک انسانی ارائه شده، قرار است در مجله آن لاین تغذیه بشر منتشر شود.
محققان می‌گویند یک جهش ویژه در انسان موجب این تغییر در الگوی اتصال ژن نوروپسین شده و سایت اتصال جدید و پروتئین بلندتری را تولید کرده است.
دانشمندان با ایجاد این جهش در شمپانزه‌ها، آغاز تولید پروتیین نوروسپین نوع دوم را در آنها مشاهده کردند.
به گفته محققان، با این حال جهش خاص انسان نه تنها لازم بوده بلکه برای ایجاد شکل اتصالی بدیع نیز کفایت میکند.
پژوهشگران چینی معتقدند نتایج این تحقیق بر اهمیت بالقوه ایجاد اشکال اتصالی بدیع و نو در سیستم اعصاب مرکزی در ظهور ادراک انسانی تاکید دارد.
تقویت حافظه
آیا شما هم جزء افراد فراموشکار هستید؟ آیا می توانید نام عناصر درس شیمی را بیاد آوید؟و یا اینکه تاریخ اولین برخورد با همسرتان را بخاطر می آورید؟ مسلما خیر. این بدلیل آن است که حافظه بصورتی انتخابی عمل میکند. برخی از مسائل را بدلیل اهمیت بیشتر آسانتر از بقیه به ذهن می سپاریم. اما مغز قابلیت بخاطر سپردن هرموضوعی را داشته و فقط به کمی تمرین و ممارست نیاز دارد.در ادامه مقاله با روشهای بهبود حافظه آشنا خواهید شد.
مسئله
بجای پرداختن و وارد شدن به مطالب پیچیده روانشناسی در زمینه حافظه کوتاه مدت و بلند مدت، بیاید فقط قرار بگذاریم دیگر مسائلی که نباید فراموش می کردیم را از قلم نیندازیم.
برای مثال هر کسی، شاید بجز معلم شیمیتان، شما را به خاطر بیاد نیاوردن فرمول یک ماده خاص خواهد بخشید. با این حال ممکن است بخصوص هنگامی که در تخت خواب خود مچاله شده اید بدلیل بخاطر نیاوردن تلفن نامزد خود کلافه و پریشان شوید. در زیر مواردی را که باید سعی در بذهن سپردن آنها نمایید، آورده شده است:
اسامی
شماره های تلفن
قیافه ها
کارها
قرارهای ملاقات
تاریخهای تولد
گفتگوها
حقایق ( یا اکاذیب )
بیاد نیاوردن موارد فوق عمدتا نتیجه مبذول نداشتن توجه کافی می باشد. اگر برایتان مهم بود هیچگاه فراموش نمی کردید. ( این جمله ای است که معمولا نامزدم به من میگوید ) دفعه بعد کمی بیشتر سعی و دقت کرده و ببینید تا چه اندازه بیشتر موفق تر خواهید شد. همچنین مخشص کنید که کدام حافظه را دارا میباشید: بصری یا سمعی. وقت پاسخ این سؤال معلوم گردید در موقیتی بهتر برای بهبود حافظه خود قرار خواهید گرفت.
راه حل
در این قسمت نکاتی مهم جهت بهبود مهارتهای به ذهن سپردن مسائل خاطر نشان شده است.
فعال باشید:
این در مورد هر چیزی باید اعمال شود، هنگامیکه در حال شنیدن، تفکر و مصالعه کردن هستید. سعی کنید از مطالبی که فرد دیگری به شما گفته، نکته برداری نمایید. اگر بیحال و غیر فعال باشید، مغزتان دچار کندی و تعلل خواهد گردید و اگر برای فعال بودن تلاش کنید، ذهنتان آنچه که در حال بین شدن است را ثبت نموده و راحت تر می توانید آرا بخاطر بسپارید.
تمرکز کنید:
به جزئیات دقت نمایید. در طول روز چیزهای بسیار زیادی را می شنویم اما تنها آنهایی را بیاد می آوریم که برایمان اهمیت داشته اند. مسائل مورد اهمیت خود را گسترش و بسط دهید تا بیشتر بتوانید آنها را به ذهن بسپارید. یک روش خوب این است که همه چیز را حیاتی فرض کنید. وانمود کنید که یک کارآگاه جنایی هستید و هر آنچه که در پیرامون شما در حال اتفاق افتادن است، حائز اهمیت می باشد.
ایجاد پیوستگی نمایید:
بین آنچه که میخواهید بیاد بسپارید و آنچه که قبلا در ذهن دارید ارتباط به وجود آورید. این ارتباط میتواند یک رنگ، یک عدد یا یک کلمه هم قافیه باشد. برای بخاطر داشتن لیستی از چیزهای مختلف، تصاویری که هم قافیه با اعداد می باشند را برای خود مجسم نمایید. برای مثال یک با "دک" هم قافیه است پس میتوانید در ذهن خود اولین قلم لیست را با دک ضبط مجسم و مربوط کنید. بهمین ترتیب برای عدد دو که با "مو" (درخت انگور) هم قافیه است انجام دهید. همچنین میتوانید از کلمات مخفف، و ترکیب اسامی و یا متصل نمودن اول حروف کلمات ( مانند حروف ابجد ) استفاده کنید.
تکرار نمایید:
روش تنبیه معلم مدرستان را بیاد دارید؟ هرگاه فردی دچار خطایی می شد، مجبورش میگرد چندین و چند بار مطلبی را بنویسد. تکرار به ما برای به ذهن سپردن موضوعات کمک کرده و باعث حک شدن افکار در مغزمان میگردد. هرگاه فردی را ملاقات می کنید، شروع به تکرار اسم او ذهن خود نمایید. وقتی کسی شماره تلفنش را بشما میدهد، چندین بار آنرا روی کاغذ نوشته و با صدای بلند تکرار کنید. اگر می خواهید مطلبی را حفظ کنید کافی است آنرا چندین بار روی تکه ای کاغذ بنویسید.
تقویت حافظه افراد سالمند با مصرف اسید فولیک :
به نقل ازجام جم آنلاین: تحقیقات دانشمندان هلندی نشان داده اند ، مصرف اسید فولیک در تقویت حافظه و توانایی مغزی افراد سالمند موثر است.
به گزارش شبکه بی‌بی‌سی، بر اساس تحقیقات دانشمندان هلندی ، توانایی ذهنی مردان و زنان 50 تا 70 ساله‌ای که بطور روزانه از اسید فولیک استفاده می‌کنند، از افراد هم سن وسال آنها 5 سال جوانتر است.
به گفته دانشمندان ، با این حال مصرف زیاد اسید فولیک میتواند تاثیرات مثبت ویتامین B12 را در افراد سالمند از بین ببرد. کمبود ویتامین B12 در بدن، موجب بروز بیماری هایی در سیستم عصبی