نوع چاپ : غیر مستقیم
شکل ظاهری رابط چاپ : مسطح
تعریف
چاپ افست یکی از پر رونق ترین و فراوانترین چاپ هاست. شاید یکی از دلایل آن چاپ روی کاغذ با کیفیت بسیار عالی و در تیراژهای نسبتا پایین است. البته در چاپ سیلک اسکرین تیراژهای پایین تر از چاپ افست معمول و متداول تر است و حتی از نظر صرفه اقتصادی مناسبتر اما اگر جنبه کیفیت چاپ را نیز در نظر داشته باشیم، چاپ افست مناسب ترین است. گاهی چاپ افست را به دلیل عدم برجستگی یا فرورفتگی در رابط چاپ (زینک) چاپ مسطح نیز می نامند.
مراحل کار
طراحی نخستین مرحله شروع به کار در هر پروژه چاپی است و بعد از آن نوبت به کامپیوتر و اجرا در آن می رسد. بعد از این مرحله کار بر روی CD به لیتوگرافی سپرده می شود.
در این مرحله توسط دستگاه ایمیج ستر Image Setter از کار خروجی گرفته می شود. در کار های چهار رنگ چهار فیلم که نشان دهنده رنگهای سایان (آبی) C ماژنتا (قرمز) M زرد Y مشکی K می باشد به دست می آید (CMYK) . { دستگاه ایمج ستر شبیه به چاپگر است با این تفاوت تغذیه آن به جای کاغذ فیلم است.}
فیلم های هر رنگ به صورت مجزا در دستگاهی به نام قید کپی قرار می گیرد و پس از عمل نوردهی نقش فیلم بر روی زینک می افتد به دنبال آن ظهور زینک انجام می شود بدین ترتیب چهار زینک از هر رنگ تهیه می شود. در سیستم های پیشرفته تر کپی زینک حذف شده است و با به کار گیری دستگاهی به نام پلیت ستر Plate Setter از فایل طرح مورد نظر مستقیما زینک یا پلیت تهیه می شود.
گاهی اوقات زینک ها را به زینک سوزانی می فرستند تا با سوزاندن زینک ها تیراژ آن بالا رود. زینک ها به طور معمول تا تیراژ 50000 عدد را به خوبی چاپ می کنند. بنابراین زینک ها از لیتو گرافی به چاپ خانه فرستاده می شوند. در این مرحله زینک هر رنگ به برج مربوط به آن رنگ در ماشین چاپ وصل می شود و در هر برج مرکب مورد نظر ریخته می شود. کاغذ از یک طرف وارد ماشین چاپ شده و پس از عبور از هر برج نقشهای مربوط به رنگ آن برج را با همان رنگ به خود می گیرد.
ماشین چاپ به طور کلی از غلطکهای متعدد تشکیل شده است که مرکب را یکنواخت کرده و نهایتا به زینک می رساند. زینک ابتدا به وسیله غلطکی مرطوب می شود و در واقع قسمتهایی که نقش ندارند مرطوب شده و قسمتهای نقش دار رطوبت نمی گیرد. مرکب توسط غلطک دیگری بر روی زینک مالیده می شود و چون مرکب چرب است روی قسمتهای مرطوب که نقش ندارد نمی نشیند. به دنبال آن نقش از روی زینک به روی لاستیک چاپ می افتد و بعد از آن به کاغذ منتقل می شود.
مواد قابل چاپ
* افست آب الکل : کاغذ ، مقوا ، کاغذ پشت چسبدار
* افست خشک : کاغذ ، مقوا ، CD ، فلز به شکل ورق
* افست رول : کاغذ و مقوای رول
ماشین های چاپ افست
بعد از اینکه یک طرح کامل شد باید برای چاپ آماده شود. قبلا بهتر است انواع سیستمهای چاپ را بدانیم.
سیستمهای مختلفی برای چاپ وجود دارند از انواع چاپ دستی گرفته تا چاپهای سیلک و فلکسو و تامپو و.. و چاپهای ماشینی مثل سیستمهای مسطح ( ماشین ملخی) و چاپ افست و این اواخر چاپ دیجیتال.
آنچه که امروزه بیشتر با آن سرو کار داریم چاپ افست و دیجیتال است. که اکنون موضوع بحث ما چاپ افست است.
نکته ایی که باید قبل از هر چیز به آن اشاره کنیم این است که برای چاپ افست حتما باید از سیستم CMYK استفاده شود (نکته ایی که همه به آن آگاهی دارند لزوم کالیبره بودن مانیتور و مدیریت رنگ است)
چاپ افست مبتنی بر چاپ چهار رنگ است اما می توانیم کارهایی با یک رنگ تا حتی 10 رنگ مختلف چاپ کنیم. که البته چاپ بیشتر از 4 رنگ تخصص و اطلاعات خاص خودش را می طلبد. ماشینهای چاپ افست یا تک رنگ هستند یا دو رنگ و یا چهار رنگ و البته دستگاههایی وجوددارند که چاپ بیشتر از چهاررنگ را انجام میدهند.
در ماشینهای چاپ افست برای هر رنگ یک ستون چاپ وجود دارد که متشکل از سیلندر بستن زینک و غلطک های رنگ است.
در دستگاههای تک رنگ هر رنگ بطور مجزا چاپ می شود و مثلا یک کار چهاررنگ باید چهار بار از ماشین عبور کند و هر بار رنگها تنظیم شوند . و به همین دلیل در کارهای چهار رنگ بهتر از است از این نوع ماشینها استفاده نشود چون به تجربه ثابت شده است که در صورت چاپ چهاررنگ با دستگاه تک رنگ نتیجه به هیچ وجه قبل قبول نخواهد بود.
ابعاد ماشینهای چاپ
ماشنهای چاپ افست از ابعاد 25×35 تا 100×140 وجود دارند و به علت وجود دستگاههای با ابعاد مختلف باید دقیقا محاسبه شود که چاپ کار با کدام یک از این دستگاهها به صرفه تر است چون در تیراژ های بالا استفاده از دستگاه مناسب از نظر اقتصادی تفاوت زیادی در کل هزینه ها ایجاد می کند.
مثلا کاری با ابعاد 25×35 و تیراژ 10000 را میتوانیم هم با دستگاه 50 ×70 و دو دور چاپ کنیم و هم با دستگاه 100×70 و یک دور . که چاپ با 100×70 به صرفه تر است. البته باید هزینه فیلم و زینک را هم در نظر گرفت. و ممکن است در کارهای با تیراژ متوسط با احتساب هزینه فیلم و زینک تفاوتی در استفاده از دستگاههای مختلف از نظر هزینه ایجاد نشود.
اما در مورد ابعاد ماشینهای چاپ و هزینه متوسط چاپ با هر کدام. کوچکترین دستگاه چاپ که قدیمی تر هم هست و در ضمن فقط نوع تک رنگ آن وجود دارد(یا حداقل من فقط تک رنگ آنرا دیده ام ) ماشن نیم ورقی (35×25) است . که معمولا برای کارهای با ابعاد کوچک و نهایت دورنگ مثل سربرگ و تراکت قابل استفاده است. در این ماشین از کاغذ A4 هم می توانیم استفاده کنیم.