اعتیاد چیست؟
اعتیاد یک ناهنجاری فردیست که جسم،فکر،احساسات و عاطفه،ارزشها،روابط فردی،خانوادگی،اجتماعی،معنوی و روحانی را در بر میگیرد
معتاد کیست؟
معتاد کسی است که همیشه می خواهد قدری بیشتر از آنچه معمول است نصیبش شود،اما هرگز به آن نمی رسد و در عطش رسیدن به این خواسته می سوزد
معتاد کسی است که در اثر مصرف مکرر و مداوم وابسته به مواد مخدر یا دارو شده باشد.به عبارت دیگر قربانی هر نوع وابستگی جسمانی یا روانی به مواد مخدر معتاد شناخته می شود.البته هر معتادی اعتیاد او با اولین مرتبه مصرف شروع می شود.از نظر تربیت شناسی،هر نوع موادی که ایجاد وابستگی نماید و پس از مصرف چنان تغییراتی را در فرد بوجود آورد که از نظر اجتماعی قابل قبول و پذیرش نباشد و اجتماع نسبت به آن حساسیت یا واکنش نشان دهد،آن مواد غیر مجاز و کسی که چنین موادی را مصرف می
کند،معتاد شناخته می شود.
بطور کلی اعتیاد نتیجه مصرف موادی است که بواسطه تغییرات بیولوژی و فیزیو لوژیکی حاصله از مصرف مواد مخدر و تحمل ایجاد شده موجب بر خوردن تعادل عادی موجود در سیستم عمومی بدن انسان می گردد.
اعتیاد از نظر اجتماعی چیست؟
ناهنجاری ها و اعمال خلاف در جوامع مختلف متناسب با معیارهای موجود در آن جامعه در درجه خاصی از زشتی و نکوهش قرار دارد.برخی از خلافکاری ها در یک جامعه ممکن است در جوامع دیگر رفتاری پسندیده و یا حداقل عادی باشد.ولی معمولاً اکثر اعمال خلاف در جوامع مختلف خلاف محسوب می گردد.یکی از این ناهنجاری ها و خلاف ها اعتیاد است،به همین جهت اعتیاد را یکی از زشت ترین اعمال می دانند و حتی فردی که معتاد است خود را معتاد نمی داند و خانواده او نیز این مسئله را انکار و پنهان می کند. مسئله مهمی که در مورد اعتیاد و جامعه مطرح می باشد تصویر و نگرشی است که جامعه و افراد آن از معتادین دارند.همانطور که معیارهای جامعه رفتارهای ناهنجار و ضد اجتماعی را انحراف می شناسد،طبیعی است که از اعتیاد هم چنین تصویری در اذهان عمومی وجود داشته باشد و حاصل آن انزجار و دوریگزینی مردم آن باشد.اعتیاد همه جوانب و شوون زندگی فرد را متاثر می سازد:بهداشت وسلامت اجتماعی،شناختی،روانی ،عاطفی،اجتماعی،روحی و معنوی از آنجا که اعتیاد امری پیشرونده است،کارکرد و فعالیت این نواحی نیز به نحو فزآینده ای رو به وخامت می نهد.آسیب و خطارفتگی در هر یک از این نواحی علایم و دوره های خاصی دارد.
بهداشت و سلامت جسمی
تباهی و کاهش سلامت جسمانی ناشی از مواد مخدر فرآیندی است که با گذشت زمان پیامدهای ناگوار آن آشکار می گردد.معمولاًسلامت جسمانی آخرین جنبه سلامت فرد است که دچار تباهی و ضعف می شود.اما اولین مرحله ای است که در فرآیند درمان و بهبودی به حالت عادی و طبیعی بر می گردد.در واقع بهبود جسمانی بعد از سم زدایی،غالباً فرد را به این توهم دچار می کند که آنها علاج قطعی یافته و لذا توصیه های مربوط به برنامه درمان و بهبودی پایدار را کنار می گذارند.
سلامت شناختی
منظور از شناخت،استدلال،احتجاج،شهود،حافظه و ادرک است. مشکلات مربوط به حافظه کوتاه مدت،دوره های فراموشی،تباهی و کاهش در تمرکز،و مشکلات متعدد عصب شناختی،نمونه هایی از آسیب دیدگی شناختی می باشد.آسیب وارده بر سلامت شناختی ممکن است کوتاه مدت یا بلند مدت باشد.
سلامت روانی
معتادین غالباً محیط پیرامون خود را بدون دقت درک می کنند.آنها ممکن است آنچه را می شنوند و می بینند و نیز حوادث پیرامون خود را مورد تحریف،بدفهمی و سوء تعبیر قرار دهند.علایم ملایم تر شامل تحریک پذیری و احساس ناکامی و علایم شدیدتر شمال بدبینی،افسردگی حاد،هذیان و توهم می باشد.
سلامت عاطفی
معتادین دارای احساسات منفی و انعطاف ناپذیری هستند.آنها غالباً سرشار از عصبانیت،تنفر و انزجار هستند.این افراد از فقدان عشق،لذت،گرمی و صمیمیت رنج می برند.همچنین ممکن است در مدتی طولانی هیچ گاه امید و عشق را تجربه نکرده باشند.این خلاء جنبه بسیار مهمی است که باید طی فرآیند درمان و بهبودی به آن پرداخته شود و تقویت گردد.
سلامت اجتماعی
بهداشت و سلامت اجتماعی افراد معتاد به سرعت رو به ضعف و زوال می زدود.به همان که نیاز به مواد مخدر بیشتر و شدید تر می شود،نیاز به تمایلات اجتماعی ضعیف تر و کو رنگ تر می گردد.معمولاً دوستان قدیمی فراموش می شوند و مواد مخدر موجب رفاقت و دمخوری با هماتیان ناسالم میگردد.به میزانی که اعتیاد پیشرفت می کند،رابطه فرد با خانواده و دوستان خراب تر می شود و مشکلات قانونی و مالی بروز کرده و در طول زمان سیر صعودی بخود می گیرد. البته رابطه معنی دار و مستقیمی بین مشکلات اجتماعی و مصرف مزمن مواد مخدر وجود دارد که کاملاً واضح و آشکار است.چنین رابطه ای حتی در بین مصرف کنندگان تصادفی و تفننی داروهای غیر مجاز نیز وجود دارد.البته ممکن است مصرف مواد مخدر بیانگر وجود مشکلات قبلی نظیر نواقص شخصیتی و روانی و خلقی نیز باشد که این افراد از قبل با آن مواجه بوده اند.از طرف دیگر این نکته قطعاً درست است که یک مشکل زمانی موجودیت می یابد که فردی به خاطرمصرف مواد مخدر صرف نظر از هر اثر زیان آور داروشناختی آن مطرود جامعه قرار می گیرد یا دچار مشکلات و گرفتاری های قانونی می گردد.
همواره و در همه حال از جوانان انتظار میرود که هم در مدرسه و هم در محیط اجتماعی خارج از آن مهارت های لازم را توسعه بخشند و دانش جدید را بیاموزند.آزمایش های به عمل آمده با حیوانات و انسان ها اثبات کرده است که مصرف داروهای روان گردان به شدت به فرآیند یادگیری آسیب می رساند.اثرات حاد مصرف حشیش بر حافظه بارها مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته و نتایج حاصله نشان دهنده آسیب جدی این ماده بر حافظه بوده است.از آنجا که حافظه و دیگر کارکردهای شناختی برای یاد گیری بسیار ضروری و اساسی هستند،مصرف دارو های روان گردان می توانند به طور جدی پیامد های خطرناکی را در پی داشته باشد.
سلامت روحی
زندگی برای معتادین حول محور تهیه مصرف و بهبودی از تبعات و آثار مواد مخدر می چرخد.آنها ممکن است خود را بریده از دیگران و تافته ای جدا بافته احساس کنند.آنها احساس می کنند که زندگی شان فاقد معنا و هدفی متعالی و روحانی است.همین طور گمان می کنند که هیچ قدرت و نیروی بزرگتر از خودشان وجود ندارد که بدان امید ببندند.