خلاصه تحقیق مقاله طراحی و پیاده سازی و مدیریت بانک های اطلاعاتی
مقدمه
در دنیای امروز که رفته رفته تمامی اعمالی که بشر انجام می دهد به صورت مجازی و از طریق اینترنت به منظور سهولت کار انجام می شود ، سایت های اینترنتی خود را به عنوان یکی از نیاز های انسان روز به روز بیشتر پیدا می کنند و هر شرکت ، نهاد ، مجموعه و هر شخصی برای نمایاندن خود به دیگران و گام برداشتن در جهت پیشرفت خویش ، نیازمند در اختیار داشتن وب سایتی می باشد .
امروزه سایت های اینترنتی در حال جایگزین شدن به جای مغازه ها و بازار های فیزیکی و تبلیغات مختلف می باشند چرا که بشر امروزه به درستی معنی وقت طلاست را درک می کند و از تلف کردن وقت در رفت و آمد های مکرر و بی مورد به سطوح آمده است .
اما نکته ای که در این میان خود نمایی می کند و بیش از پیش به چشم میآید لزوم حفظ مفهوم حفاظت اطلاعات در چهار چوب الکترونیکی جدید است و اینکه استفاده از امکاناتی که نهادی که سایتی را در اینترنت جهت استفاده ی عده ای خاص قرار می دهد ؛ فقط محدود به همان عده باشد . به عبارتی دیگر اجازه ی استفاده از آن امکانات را خود آن سایت برای کاربران تعیین کند .
در چنین شرایطی است که نیاز به مجوز ها تحت وب ( ( Web Permissionsاحساس می شود. به همین منظور بر آن شدم تا این مفهوم نسبتا تازه را در قالب مجتمع عالی آموزشی و پژوهشی خراسان پیاده سازی نمایم .
در طراحی این سایت علاوه بر پیاده سازی مفهوم Permission ها ، موارد دیگری از جمله برنامه نویسی های جاوا ، صفحات داینامیکی که متون آن های از بانک اطلاعاتی فراخوانی می شود و پیکر بندی آنها با استفاده از زبان های Server Side صورت می پذیرد و ... نیز استفاده شده که هر یک در جای خود جای بحث دارد که به اختصار در مورد آنها در ادامه توضیح داده خواهد شد .
فصل اول : طراحی سایت ها
1-1) تاریخچه ی سایت های اینترنتی :
در اولین روزهای تاسیس وب دستورات HTML بسیار ساده بود، ولی هنگامی که Web، شروع به پیشرفت نمود، طراحان خواستار کنترل بیشتری شده و در نتیجه مجموعه دستورات مورد نیاز تهیه گردید.سپس از آنجاییکه صفحات وب، بهتر است به صورت دینامیک و متحرک باشند، طراحان نیز خواستار ارتباط بین بینندگان سایت و صاحبان آن شدند، در نتیجه استفاده از دستورات HTML به تنهایی نیاز آنها را برطرف نکرد و سپس شرکت Netscape برای ایجاد و کنترل ارتباط بین صاحبان سایت و بینندگان آن در صفحات Web از JavaScript کمک گرفت.
با به وجود آمدن جاوا سکریپت بسیاری از نیاز هایی که طراحان سایت به دنبا آن بودند بر طرف شد جاواسکریپت که امروزه به عنوان یکی از قدرتمند ترین زبان های Client side مورد استفاده قرار می گیرد در بسیاری از موارد کاربرد داشت و جوابگو بود اما نکته ای که در مورد این زبان و زبان های مشابه ای که به مرور زمان برای کاربرد های مختلفی به وجود آمدند ، همچون VBSCRIPT , DHTML , …این بود که به واسطه ی اینکه ای کامپایل این زبان ها در سمت کاربر انجام می شد از طرفی Source کامل برنامه در اختیار کاربر قرار می گرفت و از آن مهم تر اینکه برنامه هایی که در سمت کاربر کامپایل می شوند – Client Side - کاملا وابسته به سیستم کاربر می شوند و اکر خطایی در کامپیوتر کاربر وجود داشته باشد عملکرد سایت را تحت تاثیر قرار می دهد ( به عنوان مثال بسیاری از منو ها و پروگرام های جاوا در صورتی که Java Virtual Machine نصب نباشد قابل نمایش نمی باشند و ... ) این دلایل و مواردی از این دست طراحان را بر این امر واداشت که تا در پی آن باشند که برنامه هایی طراحی کنند که در سمت سرور اجرا شده و نتیجه ی آن به صورت کد های Generate شده Html برای کاربر ارسال گردد ( Server Side ) .
از سوی دیگر نیاز به پایداری اطلاعات و استفاده از بانک های اطلاعاتی برای حفظ داده های مورد نیاز این ضرورت را به وجود آورد که برنامه های تحت وب بتوانند با بانک اطلاعاتی ارتباط برقرار کنند .
زبان هایی که امروزه قدرتمندانه تحت عنوان زبان های سرور ساید خودنمایی می کنند محدود به PHP و ASP و ASP.Net می باشند که هر یک به نوبه ی خود طیف وسیعی از سایت های پویای طراحی شده را به خودش اختصاص می دهد کاربرد ها و توانایی های متفاوتی دارند .
از آنجایی که در طراحی وب سایت مربوطه از ASP استفاده شده در ادامه ی این فصل فقط به اختصار توضیحاتی در مورد ASP به همراه مابقی ابزار ها و زبان های استفاده شده ذکر خواهد شد .
1-2) HTML
1-2-1) مقدمه ای بر HTML
یک فایل HTML چیست؟
HTML را "اچ تی ام ال" و یا اچتمل بخوانید.
HTML برگرفته از حروف اول Language Markup Text Hyper میباشد.
یک فایل HTML فایلی از نوع text میباشد که متشکل از markup tag ها میباشد.
مرورگر یا Browser از روی markup tag ها می فهمد که چگونه باید صفحه را نمایش بدهد.
یک فایل HTML باید دارای انشعاب htm و یا html باشد.
یک فایل HTML فایلی از نوع text میباشد که با هر ادیتور ساده ای قابل ایجاد است.
وظیفه اصلی تگ های اچتمل ( markup tags ) بیان چگونگی نمایش اطلاعات میباشد.
ساختن یک فایل Html
Notepad را باز کرده و متن زیر را در آن تایپ میکنیم:
Title of page
This is my first html page. This text is bold
سپس فایل را با نام مثلا test.html در درایو C:\ ذخیره می کنیم .
برای دیدن فایل اچتمل بالا در مرورگر یا Brower ( معمولا اینترنت اکسپلورر و یا نتسکیپ نویگیتور ) کافی است که از روی منوی File/Open file فایل بالا را از روی محل ذخیره شده باز کنیم . یکی از مهمترین وظایف مرورگرها نمایش صفحات اچتمل میباشد، چه این صفحات روی کامپیوتر ذخیره شده باشند و یا اینکه از اینترنت خوانده شوند. با کلیک روی این لینک فایلی شبیه فایل ذخیره شده از روی وب سرور توسط مرورگرتان خوانده شده و سپس نمایش داده خواهد شد
توضیح مثال بالا
اولین تگ مثال بالا تگ میباشد. از روی این تگ، مرورگر نوع متن یعنی اچتمل بودنش را یافته و از روی
انتهای متن اچتمل را میبابد.
متن بین تگ
و تگ
اطلاعات شناسنامه ای یا "Header information" متن اچتمل بوده و نمایش داده نخواهند شد. در این مثال با کمک تگهای
و <title/> تیتر و یا Title صفحه که در این مثال عبارت "Title of page" میباشد در بالای مرورگر نمایش داده خواهد شد.</p>
<p style="direction: rtl;">متن بین تگ <body> و انتهای آن یعنی تگ <body/> تنها اطلاعاتی است که توسط مرورگرنمایش داده خواهند شد.</p>
<p style="direction: rtl;">متن بین تگ <b> و انتهای آن یعنی تگ <b/> بصورت Bold و یا توپر نمایش داده خواهند شد.</p>
<p style="direction: rtl;">فایل htm یا html ؟</p>
<p style="direction: rtl;">اغلب مرورگر ها هر دو نوع انشعاب را به خوبی میشناسند ولی ترجیحا به هنگام ذخیره فایلهای اچتمل از html استفاده کنید.( استفاده از انشعابهای سه حرفی مانند htm مربوط به قدیم و سیستم عاملهائی چون DOS بودند.)</p>
<p style="direction: rtl;">1-2-2) عناصر ( Elements )</p>
<p style="direction: rtl;">تگ های اچتمل (HTML Tags)</p>
<p style="direction: rtl;">با کمک تگ های اچتمل عناصر و یا Elements ساخته میشوند.</p>
<p style="direction: rtl;">در زبان اچتمل حدود 80 عنصر تعریف شده است.</p>
<p style="direction: rtl;">تگ های اچتمل بوسیله دو نویسه (char) > و < ساخته میشوند.</p>
<p style="direction: rtl;">تگ های اچتمل معمولا بصورت زوج ظاهر میشوند، مانند <b>test</b></p>
<p style="direction: rtl;">تگ اول در یک زوج تگ مثلا <b> تگ شروع و تگ دوم مثلا <b/> تگ پایانی نام دارد.</p>
<p style="direction: rtl;">متن بین تگ اول و تگ دوم در یک زوج تگ محتوای عنصر یا element content نامیده میشود، مثلا "test"</p>
<p style="direction: rtl;">تگ های اچتمل را میتوانید بوسیله حروف لاتین کوچک (lower case) و یا بزرگ (upper case) نوشت و case sensitive نیستند. برای مثال دو تگ <b> و <B> معادل هم هستند ولی شدیدا توصیه میشود که به خاطر سازگاری با XHTML از حروف کوچک استفاده شود.</p>
<p style="direction: rtl;"> </p>
<p style="direction: rtl;">عناصر اچتمل (HTML Elements)</p>
<p style="direction: rtl;">مثال بخش مقدمه را در نظر بگیرید:</p>
<p style="direction: rtl;"><html></p>
<p style="direction: rtl;"><head></p>
<p style="direction: rtl;"><title>Title of page
This is my first html page. This text is bold
*** نمونه ای از یک عنصر اچتمل:
This text is bold
عنصر اچتمل بالا با تگ شروع شده و با تگ پایان می یابد. محتوای این عنصر عبارت "This text is bold" است. لازم به ذکر است که کاربرد تگ نمایش توپر یا bold متون است.
*** مثال دوم یک عنصر اچتمل
This is my first homepage. This text is bold
عنصر اچتمل بالا با تگ
شروع شده و با تگ
پایان می یابد. همانطور که مشاهده می شود گاهی یک عنصر حاوی یک یا چند تگ دیگر میباشد.وظیفه تگ تعیین بدنه اصلی یا body یک متن اچتمل است.لازم به یادآوری است که تنها اطلاعات بخش یک فایل اچتمل در صفحه مرورگر نمایش داده خواهد شد.
شناسه های یک تگ (Tag Attributes)
تگ ها میتوانند حاوی اطلاعات اضافی دیگر باشند، به این اطلاعات شناسه یا Attribute میگویند و وظیفه آنها بیان دیگر اطلاعات یک عنصر یا Element میباشد. مثلا در مورد تگ
شناسه ای به نام bgcolor وجود دارد که رنگ زمینه متن (background) را تعیین میکند برای نمونه اگر بخواهیم که رنگ زمینه صفحه Html سیاه باشد کافی است که به شکل زیر عمل کرد :
در مثال زیر تگ
دارای چهار شناسه مختلف با نامهای width، height ، align و border و مقادیر center، 60، 100 و 0 میباشد.
شناسه ها به صورت کلی "مقدار=نام" یا "name=value" نوشته میشوند و همیشه به تگ شروع یک عنصر یا Element اضافه میشوند و نهایتا اگر در یک عنصر یا Element شناسه ها قید نشوند از مقادیر قراردادی یا default آنها استفاده خواهد شد مثلا در تگ body اگر شناسه bgcolor نوشته نشود از رنگ سفید برای زمینه صفحه استفاده خواهد شد.
مقدار یک شناسه را میتوانید داخل نویسه های " و یا ' بنویسید و اختیار دست شما است فقط در مواردی که مقدار یک شناسه شامل نویسه " هم میشود باید از نویسه ' استفاده شود.
1-2-3) تگ های اصلی ( Basic Tags )
سر تیترها (Headings)
سر تیترها با کمک تگ های تا تعیین میشوند. معرف بزرگترین سر تیتر و معرف کوچکترین سر تیتر است. مرورگر به هنگام نمایش یک سر تیتر بصورت اتوماتیک یک سطر خالی قبل و بعد از هر سر تیتر اضافه خواهد کرد.
پاراگراف ها (Paragraphs)
پاراگرافها با کمک تگ معرفی میشوند.مرورگر به هنگام نمایش یک پاراگراف بصورت اتوماتیک یک سطر خالی قبل و بعد از آن اضافه خواهد کرد.
سطر جدید (Line Breaks)
برای رفتن سر سطر جدید از تگ
استفاده میشود.در این حالت یک پاراگراف جدید ایجاد نمیشود. تگ
از نوع تگ های خالی بوده و دارای تگ انتهائی (مثلا
) نمیباشد.
کامنت ها در اچتمل (Comments)
برای نوشتن شرح و توضیحات در مورد کدهای اچتمل باید از تگ خاصی استفاده کنید. برای اینکار باید متن و شرحتان را درون علائم <-- و --!> قرار دهید. مرور تگ های comment را در نظر نگرفته و محتوی آنها را نمایش نخواهد داد و فقط شرح و توضیحات برای برنامه نویس و دیگر افرادی که احتمالا در آینده با کد اچتمل کار خواهند کرد مفید خواهد بود. (به محل نویسه "!" توجه کنید! فقط یکی و آنهم در ابتدا)
تگهای اصلی
در جدول زیر عناصر معرفی شده در این فصل به همراه لینکهای مربوطه جهت مطالعه بیشتر آورده شده است. توجه داشته باشید که برای هر عنصر فهرستی از شناسه ها یا Attributes موجود است و همچنین به شناسه های کنارگذاشته شده (Deprecated) در نسخه های آینده اچتمل توجه داشته باشید و سعی کنید که از آنها استفاده نکنید.
:
Start Tag
Purpose
کاربرد
Defines a html document
نشان شروع متن اچتمل
Defines the document's body
تعیین بدنه و قسمت اصلی صفحه اچتمل
-
Defines heading 1 to heading 6
تعریف سر تیترهای h1 تا h6
Defines a paragraph
تعریف پاراگراف
Inserts a single line break
رفتن سر خط جدید
Defines a horizontal rule
نمایش خط افقی
Defines a comment in the HTML source code
نوشتن شرح و comment
1-2-4) پیوندهای اچتمل ( HTML Links )
در محیط وب، صفحات اچتمل با کمک پیوندها به یکدیگر متصل (Link) میشوند. اصطلاح ابرمتن (Hyper Text) در مقابل متن خطی (Linear) قرار دارد. در یک متن معمولی خواندن به شکل خطی و از ابتدا به انتها میباشد و در مقابل در یک متن مختلط (Hyper) با کمک پیوندها میتوان از یک متن به هر صفحه دیگر در وب متصل شد.این کار با کمک عنصری به نام A یا Anchor میسر میگردد.
تگ Anchor و شناسه href
فرم کلی یک پیوند به قرار زیر است:
Some Text
در مثال بالا تگ برای ایجاد پیوندی به صفحه ای دیگر که آدرس اینترنتی آن url میباشد بکار رفته است. برای تعیین مقصد و یا آدرس صفحه جدید از شناسه ای به نام href که همان hyerlink reference میباشد، استفاده میشود و مقدار این شناسه در واقع همان آدرس اینترنتی صفحه مقصد است. بخش قابل رویت پیوند و در واقع متنی (و یا تصویری ) که توسط مرورگر نمایش داده خواهد شد و بازدیدکننده روی آن کلیک خواهد کرد میان تگهای و قرار داده میشود و هر چند که در مثال بالا این بخش متن "Some Text" است ولی میتواند حتی یک تصویر باشد.
شناسه target در پیوندها:
با کمک شناسه target امکان تعیین مقصد پیوند جدید فراهم میشود. در مثال بالا پس از کلیک روی پیوند، مرورگر سایت google.com را باز کرده و جایگزین سایت فعلی خواهد شد. اگر میخواهید که مرورگر پیوند را در صفحه ای جدید باز کند باید از شناسه target و مقدار "_blank" برای آن استفاده کنید
شناسه Name :
با کمک شناسه name میتوانید پیوندها را نام گذاری کنید.پیوندهای نامگذاری شده امکان حرکت میان قسمتهای مختلف یک صفحه یا page را فراهم میکنند. در اینصورت مثلا برای رفتن به آخر یک متن دیگر نیازی به Scrool down کردن تمامی صفحه نیست و کافی است که بازدیدکننده روی پیوندی که به آخر صفحه اشاره میکند کلیک کند.
استفاده از پیوندهای نامگذاری شده شامل دو مرحله است:
1- ایجاد یک پیوند نامگذاری شده (این قسمت به عنوان لنگر کار خواهد کرد.) :
فرم کلی یک پیوند نام گذاری شده به قرار زیر است:
Text to be displayed
وظیفه شناسه name تعیین نام برای پیوند است و مقدارآن همان نام پیوند میباشد. نام پیوند هم هر نام لاتینی میتواند باشد. در فرم کلی بالا، نام پیوند label و متنی که بعنوان پیوند نمایش داده میشود عبارت "Text to be displayed" خواهد بود. مثال زیر به ایجاد یک پیوند نامگذاری شده با نام top میپردازد:
Here is top of my page!
2- ایجاد یک پیوند به پیوند نامگذاری شده دیگر:
برای دادن لینک به پیوندی نام گذاری شده، کافی است که پیوندی معمولی ایجاد کرده و در قسمت href آن ابتدا url مقصد و سپس نویسه # و در نهایت نام پیوند نامگذاری شده را درج کنید. مثال زیر ایجاد پیوندی است که به لینک نامگذاری شده ای به نام top اشاره میکند:
Goto Top!
در اثر کلیک روی پیوند بالا مرورگر مستقیما به ابتدای بخش top صفحه http://www.MapSab.com/index.asps خواهد رفت.
اگر مقصد پیوند در همان صفحه قرار دارد نیازی به قید url نیست و فقط نویسه # و سپس نام پیوند کافی است:
Goto Top!
Start Tag
Purpose
کاربرد عنصر Anchor
Defines an anchor
تعریف یک پیوند یا Anchor در یک صفحه اچتمل
Target Attributes
کاربرد حالتهای مختلف شناسه target
target="_blank"
مرورگر پیوند را در یک پنجره جدید باز میکند.
target="_self"
مرورگر پیوند را همان پنجره باز میکند. (حالت پیش فرض یا default)
target="_parent"
مرورگر پیوند را فریم parent باز میکند)
target="_top"
مرورگر پیوند را در فریم مادر و اصلی باز میکند
1-2-5 ) جداول ( Tables)
برای تعریف جداول از تگ استفاده میشود. یک جدول از یک یا چند سطر که با کمک تگ تعریف میشوند، تشکیل میشود. هر ردیف یا row از یک یا چند سلول، خانه یا cell تشکیل گردیده که با کمک تگ | ایجاد میشوند. نام های td و tr به ترتیب خلاصه شده row table و data table میباشند.
محتوی یک سلول میتواند متن، تصویر، فهرستها، جداول دیگر، پاراگرافها و ... باشد.
مثال زیر جدولی است با دو سطر و سه ستون :
کد اچتمل جدولی با دو سطر و سه ستون
نمایش جدول روبرو توسط مرورگر
| ردیف 1، سلول 1 |
ردیف 1، سلول 2 |
ردیف 1، سلول 3 |
| ردیف 2، سلول 1 |
ردیف 2، سلول 2 |
ردیف 2، سلول 3 |
ردیف 1، سلول 1
ردیف 1، سلول 2
ردیف 1، سلول 3
ردیف 2، سلول 1
ردیف 2، سلول 2
ردیف 2، سلول 3
جدولها و شناسه border و dir :
· در مثال بالا شناسه border مرز جدول را مشخص میکند، مقدار 1 مرزی با ضخامت یک پیکسل را نمایش خواهد داد و مقدار صفر جدول را بدون مرز نمایش خواهد داد. توجه داشته باشید که حالت پیش فرض یعنی جدولی بدون شناسه border ، جداول بدون مرز را نمایش خواهد داد.
· در مثال بالا شناسه dir یا direction و مقدار rtl برای آن، سبب تعیین نمایش جهت متون از راست به چپ خواهد شد و چو ن در داخل تک table تعریف شده است به تمامی سلولهای جدول اعمال خواهد شد.
خانه های خالی در جداول (Empty Cells)
اگر محتوای خانه ای از یک جدول خالی باشد چه چیزی باید نمایش داده شود؟ بسته به مرورگری که استفاده میکنید نتیجه نمایش متفاوت است خانه خالی جدول بدون مرز نمایش داده خواهد شد در اینگونه موارد برای رفع مشکل کافی است که از non-breaking space ( ) یا همان نویسه و کاراکتر قاصله و بلانک استفاده شود و در مورد مثال ذکر شده مرورگر جدول را به شکل زیر نمایش خواهد داد:
کد اچتمل جدولی با دو سطر و دو ستون
نمایش جدول روبرو توسط مرورگر
| ردیف 1، سلول 1 |
ردیف 1، سلول 2 |
| ردیف 2، سلول 1 |
|
ردیف 1، سلول 1
ردیف 1، سلول 2
ردیف 2، سلول 1
چند نکته اساسی در مورد جداول:
· شناسه dir قابل استفاده در بسیاری از تگها ( مثلا table ، tr ، td ، th ) میباشد. با کمک شناسه dir و مقدار rtl برای آن، جهت نمایش متون فارسی از "راست به چپ" تعیین میگردد. توجه شود که مقدار شناسه dir به صورت موروثی از table به tr و th و از tr و th به td خواهد رسید.مثلا برای تعیین مقدار rtl برای تمامی خانه های یک جدول کافی است که فقط شناسه مزبور را در تگ table قید کنید و نیازی به قید آن در تمامی خانه های جدول نیست. البته میتوان که در مورد یک ردیف خاص و یا یک خانه خاص شناسه dir را موردی تعیین کنید.
تگهای جداول
Start Tag
Purpose
کاربرد
Defines a table
تعریف جدول
Defines a table header
تعریف سرستون در جداول
|
Defines a table row
تعریف ردیف ها در جداول
Defines a table cell
تعریف سلول یا خانه های یک جدول
Defines a table caption
تعریف عنوان جدول
1-2-6 ) فرم ها (Forms)
تمامی عناصر و تگهائی که تاکنون ذکر شد فقط به نمایش اطلاعات پرداخته اند و هیچکدام به گرفتن و اخذ اطلاعات از کاربر نپرداخته اند. فرمها که با تگ قرار میگیرند.
درون تگ فرم گروه زیادی از عناصر و تگهای مختلف قابل استفاده هستند از قبیل عناصر ورود متن یک سطری(text fields)، عناصر ورود متنهای چند سطری (Textarea)، منوهای drop-down و radio buttons و ...
تگ Input
به عنوان پر مصرف ترین تگ مربوط به ورود اطلاعات باید از تگ نام برد. در این تگ شناسه ای به نام type به تعیین نوع اطلاعات ورودی اختصاص دارد. مقادیر ممکن برای این شناسه به قرار زیرند:
text , checkbox , radio , password , hidden , submit , reset , button , file , image
در ادامه به شرح بعضی از type های کاربردی خواهیم پرداخت:
* ورودیهای متن (Text Fields)
اگر میخواهید که بازدیدکننده اطلاعاتی از قبیل متن، اعداد و ... را وارد کند از شناسه ای با مقدار "text" استفاده میشود.
کد اچتمل
نمایش توسط مرورگر
بالای فرم
First name:
Last name:
پایین فرم
بالای فرم
نام:
نام خانوادگی:
پایین فرم
توجه شود که تگ
| |