در سرمایه گذاری ریسک و بازده همواره به همراه هم هستند و تصمیمات سرمایه‌گذاران در گرو اطلاعات دقیق از هر دوی آنهاست . ریسک این گونه تعریف می شود : اختلاف میان بازده واقعی یک سرمایه گذاری و بازده مورد انتظار آن . رابطه میان ریسک و بازده را همواره می توان بصورت یک خط با شیب مثبت نشان داد زیرا سرمایه گذار منطقی ریسک بالا را با انتظار کسب بازده بالاتر خواهد پذیرفت.
(جدول در فایل اصلی قرار دارد.)
نقطه RF (Risk Free Rato of Return) ، بازده دارائی های بدون ریسک ، نظیر اوراق خزانه می باشد . هرچه روی خط جلوتر می رویم با توجه به افزایش میزان ریسک بازده مورد انتظار نیز افزایش می یابد . به عنوان مثال ، ریسک و در نتیجه بازده اوراق قرضه از سهام عادی ، سهام عادی از اوراق اختیار خرید، و اوراق اختیار خرید از اوراق اختیار خرید و فروش سهام کمتر است .
بیشتر سرمایه گذاران بر این باورند که بازده واقعی همواره کمتر از بازده مورد انتظار است . هر چه پراکندگی بازده بیشتر باشد ریسک آن نیز بیشتر خواهد بود .
عوامل مؤثر بر ریسک یک دارایی :
چند عامل بر ریسک کلی یک دارائی تأثیر می گذارند :
ریسک نوسان نرخ بهره : ریسک نوسان نرخ بهره ریسکی است که یک سرمایه گذار زمان خریدن اوراق قرضه با بهره ثابت آن را می پذیرد . قیمت این اوراق در صورت افزایش نرخ بهره بازار کاهش می یابد و صاحب اوراق در صورت فروش آن قبل از سررسید زیان خواهد دید . عکس این موضوع نیز صادق است یعنی با کاهش نرخ بهره بازار ، قیمت اوراق قرضه افزایش خواهد یافت . در حالت کلی می توان گفت قیمت اوراق بهادار با نرخ بهره رابطه معکوس دارد . تاثیر ریسک نوسان نرخ بهره بر اوراق قرضه بیشتر از سهام عادی است . برای محفوظ ماندن در برابر این ریسک دو راه وجود دارد: یکی نگهداری اوراق بهادار تا تاریخ سررسید و دیگری خرید اوراق قرضه کوتاه مدت . در اوراق قرضه کوتاه مدت ، به دلیل تاریخ سررسید نزدیک تغییر در نرخ بهره تأثیر قابل توجهی بر قیمت اوراق نخواهد داشت .
ریسک بازار : ریسک بازار به مفهوم تغییر در بازده ناشی از نوسانات کلّی بازار است. این ریسک به انتظارات سرمایه گذاران نسبت به آینده قیمت سهام بستگی دارد . سهام عادی بیشتر تحت تأثیر این نوع ریسک قرار دارد . برای آگاهی از ریسک بازار باید رفتار قیمت سهام را بررسی و مطالعه کرد . عواملی نظیر رکود ، جنگ ، تغییر در ساختار اقتصادی و تغییر علایق مشتریان می تواند در ریسک بازار تأثیر گذار باشد. برای اجتناب از این نوع ریسک چند روش وجود دارد : یکی تجزیه و تحلیل دقیق رفتار قیمت سهام ، دیگری خرید سهام شرکتهای روبه رشد زیرا درجه ریسک آنها پائین تر است ، راه دیگر نیز سرمایه گذاری در دوره های طولانی مدت است که باعث می شود صاحب سرمایه نگران تغییرات روزانه و یا هفتگی قیمت سهام نباشد .