نظام جدید آموزش و پرورش متوسطه پس از اینکه در سال 1369در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید برای اجرا به وزارت آموزش و پرو
1- سازماندهی ، طراحی و سمت گیری آموزش های مهارتی برای ورود فارغ التحصیلان به بازار کار و اشتغال مولد ، متناسب با مقتضیات جغرافیایی ، اقتصادی و فرهنگی .
2- استفاده از امکانات دستگاههای دولتی و مؤسسات خدماتی و تولیدی بخش غیر دولتی برای برنامه ریزی و اجرای رشته های تحصیلی و حرفه آموزی هنرجویان (آموزش های خارج از آموزش و پرورش ).
3- پرورش روحیه کار آفرینی به جای پرورش روحیه کار جویی در فارغ التحصیلان آموزشهای مهارتی .
4- گسترش سریع و فراگیر شدن آموزش های مهارتی به دلیل ظرفیت بالای سازگاری روش های اجرایی و محتوای رشته های مهارتی با نیاز های ملی و منطقه ای .
اهداف کلی
1- تربیت نیروی انسانی در سطوح نیمه ماهر و استاد کاری و سرپرستی برای بخشهای صنعت ،کشاورزی و خدمات .
2- احراز آمادگی نسبی هنر جویان برای ادامه تحصیلی در رشته های خاص علمی – کاربردی .
ساختار
شاخه تحصیلی کاردانش از سه زمینه صنعت ، خدمات و کشاورزی تشکیل گردیده است . هر زمینه دارای یک یا چند گروه و هر گروه دارای یک یا چند رشته اصلی می باشد و هر کدام از رشته ها دارای یک یا چند رشته مهارتی هستند و در تمامی رشته های مهارتی این شاخه تحصیلی 53 واحد به دروس عمومی و انتخابی و 43 واحد به دروس مهارتی، تکمیل مهارت و اختیاری اختصاص یافته است . ضمن اینکه واحد های آموزشی مربوط به این شاخه تحصیلی را هنرستان کاردانش می نامند.
الف)دروس عمومی : درس هایی است که آموختن آنها برای ارتقاء بینش علمی ، اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی دانش آموز ان دوره متوسطه ضرورت دارد.
ب)دروس انتخابی : درس هایی است که با توجه به تفاوت های فردی به منظور پرورش علایق و استعداد ها و یا رفع نیازهای آموزشی دانش آموز توسط وی از بین مجموعه ای از دروس فعالیت محور برابر شیوه نامه مربوط در پایه اول آموزش متوسطه انتخاب می شود .
ج) استاندارد مهارتی : آن دسته از درسهای اختصاصی شاخه تحصیلی کاردانش است که از طریق آنها مهارت های مورد نیاز برای اشتغال به یک کار مفید به صورت نظری و عملی بر اساس استاندارد مربوط آموزش داده می شود . این دروس حداقل 20 و حد اکثر 43 واحد می باشند . چنانچه دروس مهارتی یک رشته کمتر از 43 واحد باشد دروس مذکور با تعداد لازم از واحد های درسی زیر تکمیل می شود.
د) دروس تکمیل مهارت :درس هایی است که به منظور افزایش سطح اطلاعات ومهارت های مورد نیاز برای ورود به بازار کار به هنر جویان ارائه می شود . این دروس عبارتند از :
- کارورزی حد اکثر 4 واحد.
- کار آفرینی 2 واحد.
- ایمنی کار و بهداشت 2 واحد.
- قانون کار 1 واحد.
ه ) دروس اختیاری : درس هایی که به تعداد واحد های مورد نیاز هر یک از رشته های شاخه کاردانش متناسب با فعالیت و هدف های هر رشته و حسب شرایط و مقتضیات به هنر جویان کاردانش ارائه می شود . این دروس مهارت های هم خانواده ، دروس تخصصی و دروس عمومی سایر شاخه های تحصیلی دیگر هستند که حد اکثر 14 واحد می باشند .
ضوابط و شرایط ورود به شاخه تحصیلی کاردانش
الف) داشتن کارنامه قبولی پایه اول دوره متوسطه .
ب) احراز شاخه تحصیلی کاردانش برابردستورالعمل هدایت تحصیلی .
ج)رعایت شیوه نامه ثبت نامه سازمان آموزش و پرورش شهرستانهای استان تهران .
مزایای تحصیل در یکی از رشته های مهارتی شاخه تحصیلی کاردانش
دانش آموزانی که که کلیه واحد های درسی رشته مهارتی خود را در یکی از هنرستان کاردانش با موفقیت به پایان برسانند از مزایای زیر بر خوردار خواهند شد.
- دریافت مدرک رسمی پایان تحصیلات کامل آموزش متوسطه در رشته مهارتی مربوط از وزارت آموزش و پرورش .
- دریافت گواهینامه مهارت شغلی از دستگاه متولی ذیربط .
- احرازآمادگی لازم جهت ورود به بازارکار .
- احراز روحیه کار آفرینی .
- احراز شرایط استفاده از وامهای خود اشتغالی .
- آمادگی نسبی برای ادامه تحصیل در رشته های خاص علمی – کاربردی.
انتخاب رشته تحصیلی
هنرستان های کاردانش رشته های متعددی را ارائه می دهند که فعالیت های مهارتی آنها با یکدیگر متفاوت است به همین دلیل ورود به هر یک از رشته های مهارتی با رعایت شرایط و ضوابط زیر صورت می پذیرد:
- علاقه مند بودن دانش آموز به رشته مهارتی مورد نظر .
- تناسب استعداد دانش آموز با محتوا و سر فصل های برنامه درسی رشته مورد نظر (احراز نمره حد نصاب در برخی از دروس مرتبط .)
- وجود ظرفیت پذیرش در هنرستان های کاردانش .
- نیاز بازار کار به فارغ التحصیلان رشته مورد نظر .
در مواردی که تقاضا برای ورود به یک رشته مهارتی بیش از ظرفیت هنرستان کار دانش باشد گزینش دانش آموز از طریق شرط معدل مصاحبه آزمون ورودی یاترکیبی از آنها انجام می گیرد.
نحوه ادامه تحصیل فارغ التحصیلان شاخه تحصیلی کاردانش
فارغ التحصیلان شاخه تحصیلی کاردانش می توانند در صورت موفقیت در آزمون ورودی در دوره های کاردانی پیوسته فنی و حرفه ای (آموزشکده های دولتی و دانشگاه آزاد ) و دوره های کاردانی پیوسته (دانشگاه علمی –کاربردی ) به ادامه تحصیل مشغول شوند .
فارغ التحصیلان شاخه تحصیلی کاردانش نیز می توانند پس از اخد دیپلم تغییر رشته داده ودر صورت قبولی در آزمون تغییر رشته مربوطه (ریاضی فیزیک علوم انسانی علوم تجربی علوم و معارف اسلامی و هنر)وارددوره های پیش دانشگاهی شوند و پس از گذراندن دوره یک ساله پیش دانشگاهی در آزمون دانشگاه های سراسری شرکت نمایند .
رش ابلاغ شد بر اساس ساختار جدید ، آموزش متوسطه شامل سه شاخه تحصیلی (شاخه نظری ، شاخه فنی و حرفه ای وشاخه کاردانش )گردید که دانش آموزان پس از گذراندن پایه اول بر حسب استعداد ، رغبت ، عملکرد تحصیلی و امکانات موجود به یکی از شاخه های تحصیلی مذکور هدایت می شوند.
شاخه فنی و حرفه‌ای
این رشته مشتمل بر3 زمینه صنعت، خدمات و کشاورزی است و هر زمینه دارای چندین رشته است. 58 واحد از درسهای این شاخه در همه رشته‌ها به صورت مشترک ارائه می‌شود و درسهای اختصاصی برای هر رشته، حداکثر 39 واحد است.
ضوابط ورود به شاخه فنی و حرفه ای
در شاخه فنی و حرفه‌ای رشتههای فنی در زمینه صنعت با عنوان مهندسی و فنی تابع قوانین کار، استخدام کشوری و قانون شرکت‌های دولتی و... است که در آینده مسئولیت تحقیق و بررسی، ایمنی، حفظ و نگهداری ماشین‌آلات،تجهیزات و تصمیم‌گیری، تماس و ارتباط با دیگران را ایجاب می‌کند.