چکیده
در تحقیقی که پشی روی داریم قصد داریم بدانیم آیا مسایل و مشکلات اقتصادی در روند کاری و انگیزه معلمان تاثیر دارد؟
و در صورتی که اقتصاد معلمان در سطح پایین باشد نحوه کار آنان و میزان خواسته های آنان از آموزش چه خواهد شد و در رفع مشکلات اقتصادی چه نقشی می تواند داشته باشد؟
برای این منظور ابتدا به جزوه نوبلیست ها ، اقتصاد مراجعه کردم و نظریه ی آقای "بکر" را در مورد سرمایه ی انسانی مطرح کرده سپس خلاصه ای از فصل ششم کتاب کلیات علم اقتصاد دکتر قنادان را به عنوان مسایل مربوطه را آورده ام . نظریه ی مزلو و رابطه ی آن با اقتصاد را خواهیم داشت و پرسشنامه ای که به تعداد 40 نفر از معلمان ابتدایی ( به خاطرزمان کم ) داده ایم و ازآنان خواسته ام که به سئوالات با دقت پاسخ دهند که نمونه ی آن در پایان تحقیق آمده است . سپس به بررسی پرسشنامه در رابطه ی اقتصاد با وضع کاری معلمان خواهیم پرداخت . از سایت sir نیز مطالب در این رابطه استخراج شده است .
بکر در سال 1992 به خاطر کاربرد نظریه های اقتصادی در تشریح مسائل انسانی ، جایزه نوبل اقتصاد را دریافت کرده وی در پوتس تاون ، ایالت پنسیوانیا متولد شد .در سال 1951 از دانشگاه پرنیستون لیسانس و در سال 1955 از دانشگاه شیکاگو دکتر را گرفت . در طول سال های 1968 - 1957 به تدریس در دانشگاه کلمبیا پرداخت و در سال 1970 نیز استاد دانشگاه شیکاگو شد .
بکر به خاطر تخصص های خود در زمینه سرمایه انسانی ، اقتصاد خانواده و تحلیل اقتصادی جرم و جنایت ، تبعیض نژادی و جنایت از شهرت خاصی برخوردار شد .تحقیقات اخیر وی بر اعتیاد و مواد مخدر ، ایجاد تبعیض نژادی ، سرمایه انسانی و رشد جمعت تاکید دارند.در فعالیت های وی می توان رفتار بازاری و غیر بازاری را به وفور مشاهده نمود.بکر در اوایل دهه 1960 بحث های خود را در مورد سرمایه ی انسانی آغاز نمود . وی به عنوان یکی از پیشگامان این علم و از دیگر پیشگامان می توان تئودورشولتز را نام برد . چنین اظهار داشت که این موضوعی کاملا" محسوس در بین افراد و در عین حال تحصیلات و مطالعه یک سرمایه است .تحصیلات ، بعد انسانی افراد و سرمایه ،بعد فیزیکی افراد را متحول می سازد.
نظریات بکر در باب اقتصاد خانواده ، سرو صدای بیشتری به راه انداخت. به گمان وی ، خانواده نیز واحد تولیدی است که نظیر همه موسسات بازرگانی و تولیدی می تواند از لحاظ اقتصادی و چگونگی مشارکت اعضای خانواده ارزیابی شود.
بکر بر این باور بود که صورت های مختلف رفتارهای انسانی ، عقلانی در نهایت سودمندی انجام می شود.نظریه وی شامل رفتارهای نوع پرستانه است که در آن سودمندی فرد به وضوح تعریف میشود . حوزه مورد بحث وی رفتارهای نوع پرستانه با تعرف صحیح از سودمندی افراد را دربر میگیرد وی همچنین از برجسته ترین پیشگامان تحقیق در رابطه ی با سرمایه انسانی محسوب می شود.
مقصود اصلی بکر بیان این نکته است که انتخاب های اقتصادی منطقی بر اساس علایق شخصی ، اکثر ابعاد رفتار انسانی تحت حکومت خود می گیرد و بر خرید تصمیمات سرمایه گذاری از طریق اثر رفتار اقتصادی افراد به طور جداگانه تاثیری ندارد .
مفهوم جدیدی که بکر از خانواده که در کتاب بحثی درباره خانواده ، بیان می کند با مفهوم متعارف آن به عنوان(( یک واحد )) مصرف کننده تفاوت دارد.زیرا بکر خانواده را یک واحد مشتمل از چند عامل تولید می بیند که به کمک داده های زمانی ، مهارت ها و دانش های مختلف افراد خانواده مطلوبیت مشترک را بوجود می آورند و بدین ترتیب نظریه تولید را قابل تعمیم به افراد خانواده می داند .
به پیروی از کارهای شولتز ، بکر مباحث نظری خود را پیرامون مفهوم نرخ بازده سرمایه گذاری انسانی تدوین نموده که ازطریق مقایسه ارزش تنزیل شده جریان های دریافتی فعالیت های مختلف بدست می آید . از نظر بکر ، عاملان عقلایتی تا نقطه ای سرمایه گذاری آموزشی و یادگیری انجام می دهند که نرخ بازده نهایی با هزینه فرصت منابع صرف شده برابر باشد .( نوبلیست های اقتصاد دکتر قنادان )
نظریه مزلو
طبق این نظریه آدمی پنج طبقه نیاز مختلف دارد که به طریق سلسله مراتبی فعال می شوند.به این صورت که ابتدا باید نیاز مرتبه پائینتر ارضا شود تا نیاز بعدی ، بتواند ظهور کند . به عبارت دیگر ، تا زمانی که نیازی بر رفتار غلبه و چیرگی دارد و تا اندازه ای ارضا نشده ، زمینه بروز فعالیت نیاز بالاتر فراهم نمی شود . بنابراین ، در لحظه معین ، نیازی که بیشترین قدرت را دارد ، انگیزه فعالیت آدمی می شود و رفتار او را تعیین تکلیف می کند . نیاز ارضا شده ، با کاهش یافتن قدرت آن ، دیگر انگیزنده رفتار به شمار نمی رود .
پنج طبقه عمده نیاز های انسان عبارتند از :
نیازهای مینز یولوژیکی عمومی : نیاز به اکسیژن ، آب ، غذا ، پوشاک ، مسکن و ..
نیازهای تامین و ایمنی : تامین مالی و شغلی ، مصونیت از خطرات و صدمات و ..
نیازهای اجتماعی : مهر و محبت دوستی و معاشرت ، تعلق گروهی و .....
نیازهای منزلت و احترام : شایستگی و مقام ، احترام به نفس،احترام از سوی دیگران و ...
نیازهای خود یابی و کمال : شکوفایی و استعداد های بالقوه ، رسیدن به کمال و ...
نیازهای فیزیولوژیکی ، تامین و اجتماعی ، روی هم رفته ، نیازهای نقصان و کمبود نامیده می شوند . به زغم مزلو ، تا زمانی که این نیازها ارضا نشده اند ، آدمی نخواهد توانست به یک انسان سالم از لحاظ جسمانی و روانی مبدل شود . در مقابل ، نیازهای بالاترین مراتب ، یعنی احترام و خود یابی ، به نام نیازهای رشد شهرت دارند . گفته می شود که ارضای این نیازها به آدمی کمک می کند که تا حد کمال بالقوه خود در رشد ، و تکامل پیدا کند .( دکتر علی علاقه بند – مدیر آموزش )